Aan de hoofddirecteur DJI, de heer P. van der Sande, Postbus 30132, 2500 GC Den Haag In afschrift aan De groepsondernemingsraad DJI, t.a.v. de voorzitter dhr. P. Soethoudt, Postbus 30132, 2500 GC Den Haag. De groepsondernemingsraad Gevangeniswezen, t.a.v. de voorzitter dhr. B. Koops, Postbus 30132, 2500 GC Den Haag. Datum: 11 februari 2011 Onderwerp: SBF; niet meer dan een fooi vergeleken met FLO - vervolg. Ons postadres: Natuurschoonweg 16, 9312PL Nietap Geachte heer Van der Sande Op 28 januari j.l. hebben wij, de dertien ondertekenaars, u een brief gestuurd waarin wij voor het eerst zijn ingegaan op de nieuwe regeling SBF, afgezet tegen de oude regeling FLO. Alles wat daar is gesteld, blijft ook hier van kracht ook al wordt niet alles herhaald. Voordat we dieper op de materie ingaan, dient nadrukkelijk te worden gesteld dat wij onszelf bij het onderwerp SBF met alle daaraan gekoppelde zaken, uitsluitend als aangever beschouwen. Een uitgewerkte regeling naar DJIpersoneel bestaat ten onrechte (nog) niet en wij zijn al een tijd voor onszelf bezig om met betrekking tot ons gedwongen vertrek toch iets van zekerheid te krijgen, om er achter te komen waar het allemaal om gaat, welke valkuilen er nog bestaan en of ons recht is gedaan. Dit geldt met name daar waar er brieven komen van andere instanties die direct van invloed zijn op onze rechtspositie. Je bent dan wel gedwongen om actie te ondernemen. Met de kennis die ongetwijfeld op het hoofdkantoor aanwezig is, moeten al deze vraagtekens uiteindelijk in uitroeptekens kunnen worden omgezet en moet de zaak helder op papier kunnen worden gezet. Dat is wat ons betreft ook de plicht van de werkgever. 1
FLO TEGENOVER SBF In de eerste brief hadden wij al aangegeven dat wij in een volgende brief nog wat uitdrukkelijker gaan bezighouden met de hele periode na het 60-ste levensjaar. We maken daarbij gebruik van de brief van het ABP en de gegevens van de heren X en Y. X heeft wel 30 dienstjaren en Y krap aan 15 (de brief was ook aan hem gericht). In het kader van FLO maakt dat niet uit voor de hoogte van de FLO-uitkering tot aan het 65 e levensjaar. Bij SBF wel. Chef Arbeid schaal 8 X FLO Y SBF Bruto salaris in actieve dienst 3083 3083 Netto idem 1950 1950 ---------------------------------------------------------------------------- FLO SBF Bruto salaris 2868 2868 (Netto per maand 1892,= 1722 (Correctie bijdr ZVW jan 2011 0-53 Netto FLO 1892 Netto SBF 1669 De SBF-ers krijgen derhalve netto 223,= per maand minder oftewel 12 %. Dat is misschien niet erg als je 10.000 per maand verdient, maar met inkomens van dit niveau de grootste groep SBF-functies - komt het er wel op aan! Dan is het voorstelbaar dat de vaste lasten onder omstandigheden niet meer volledig kunnen worden opgebracht of dat men andere vergaande keuzes dient te maken. Maar het verhaal wordt nog erger! De heer Y die op 01/06/2010 verplicht met SBF ging, kreeg op 21 juli 2010 dus nadat hij al met SBF was bericht met een nog vervelender inhoud. Als hij dit op voorhand had geweten was hij nooit met SBF gegaan! We roepen hierbij nog even in herinnering dat dit in de verste verte niet lijkt op het zich bewust zijn van de eigen rechtspositie en het hebben van voldoende gelegenheid om tot een afgewogen beslissing te komen. Alleen al daarom kan Y volgens ons met succes tegen zijn ontslag ageren. Hij wist indertijd en buiten zijn schuld niet waarvoor hij had getekend. De brief is afkomstig van het ABP en is in meerdere opzichten illustratief. Aan de hand van de informatie proberen we inzichtelijk te maken hoever FLO en SBF uit elkaar liggen. Boven de brieven staat ABP Uw vermogen om te leven ; in de huidige context een pijnlijke omschrijving. Er had wat ons betreft beter kunnen staan om te overleven. 2
De situatie van collega Y Verschil in Verschil netto- In netto- Jaar FLO SBF netto euro s in % delen 60 1892 1669 223 12 % 1/8e 61 1892 1669 223 12 % 1/8e 62 1892 1669 223 12 % 1/8e 63 1892 1565 327 17 % 1/6e 64 1892 1565 327 17% 1/6e Pensioen en AOW 65? 1251 oftewel naar de bijstand ------------------------------------------------------------------------------------- De uitleg, ook van de ingreep op 63-jarige leeftijd, kan het best worden uitgelegd n.a.v. enkele citaten uit de brief De bedragen vanaf het 63 e levensjaar zijn ook uit de brief overgenomen. Citaten: - Het ABP heeft op verzoek van het ministerie bepaald wat het moment is waarop op grond van de uitkering dan over zou moeten gaan van SBF naar het ABP Keuzepensioen. Dit zal bij u op 01-03-2013 het geval zijn. - De berekening van dit moment wordt bepaald door vast te stellen wanneer de extra bestanddelen in het pensioen voldoende opleveren om tot aan de leeftijd van 65 jaar een uitkering te verkrijgen die ook op 80 % van uw salaris uitkomt. Dus net zo hoog als de SBF-uitkering zelf. Dit is echter een theoretische berekening, waarbij geen rekening wordt gehouden met andere aspecten. Het belangrijkste aspect is dat de belastingdienst voorwaarden stelt ten aanzien van het niveau van het pensioen voor en na de leeftijd van 65 jaar. Hier moet een bepaalde verhouding tussen zitten. Wij mogen daar als ABP niet van afwijken. - Omdat de bepalingen van de belastingdienst niet overschreden mogen worden, kan dit betekenen dat het uiteindelijk pensioenbedrag tot 65 jaar niet de hoogte van 80 % haalt, maar lager uitvalt. Deze situatie doet zich vooral voor als er sprake is van een beperkt aantal jaren pensioenopbouw. In uw situatie doet zich dit voor. Dit betekent dat u op 01-03-2013 tot aan de leeftijd van 65 jaar niet op 80 % uitkomt, maar op slechts 66 %. - Ik (de schrijver) moet hier nogmaals aangeven dat het bovenstaande niet de schuld is van het ABP, maar dat de SBF-regeling geen verzachtende omstandigheden kent. Uitstel van het moment waarop u van de SBF overgaat naar het pensioen kan volgens de regeling niet. 3
Nu hebben we eerder beweerd dat het ABP er vaak naast heeft gezeten, maar in deze casuïstiek blijkbaar niet. Want ook nu het is inmiddels 2011 - krijgen aspirant-sbf-ers deze informatie. Een week geleden ontvingen wij een brief van een toekomstige lotgenoot waarin deze bezwaar aantekent tegen SBF: Op d.d. 03-01-2011 heb ik formeel goedkeuring gekregen om met buitengewoon verlof in het kader van de SBF regeling te mogen. Natuurlijk ben ik verheugd om hiervan na 16 jaren te hebben gewerkt bij de DJI organisatie gebruik te kunnen maken van een vorm van vervroegde uittreding. Echter nadat ik heb nagevraagd bij onze pensioenhouder, de ABP, kreeg ik te horen dat de tweede periode (het formele ontslag op 01-04-2014) voor mij een enorme financiële achteruitgang zou inhouden. Nergens kan ik in deze periode ook maar iets vinden of anderzijds informatie achterhalen die de financiële achteruitgang kunnen rechtvaardigen. Om bovenstaande reden kan ik niet anders dan hiertegen een formeel bezwaar aan te tekenen. Kortom, de consequenties die wij hiervoor uitgebreid behandeld hebben, zijn ook vandaag nog aan de orde; en ook morgen! E e n p a a r e e r s t e b e v i n d i n g e n : - Een ieder van ons kreeg afzonderlijk de datum te horen wanneer hij met Keuze Pensioen zou gaan. Let wel, er is geen keuze, maar dat noemt men zo. De datum is bepaald en er is geen uitstel mogelijk. Je zou verwachten dat er alleen al vanwege het verschil in dienstjaren heel veel verschillende data uit de bus zouden rollen. Niets is minder waar; maart 2013 dan wel maart 2014. Niemand van ons die dat kan verklaren. - Je zou verwachten dat zij die een kort(er) dienstverband hebben en daardoor ook minder pensioen hebben opgebouwd, later/zo laat mogelijk hun pensioen dienen aan te spreken. Helaas, niets is minder waar. Een collega met 15 dienstjaren gaat er al in 2013 uit, vele anderen met een langer dienstverband in 2014. Het lijkt al met al meer een (bezuinigings)maatregel dan een zuivere uitkomst van de analyse van individuele rechtsposities. - Y (en nu dus ook anderen) heeft zwart op wit te horen gekregen dat hij op zijn 63 e en 64 e levensjaar van 1565 netto moet rondkomen. Dat is 17 % minder, anders gezegd 1/6 e deel minder dan een collega met de zelfde achtergrond die met FLO is gegaan. Het probleem daarbij is vervolgens dat tot nu toe geen instantie is gevonden die dat verschil kan en moet overbruggen. Het zal inzichtelijk zijn, dat wij hierbij de werkgever op het oog hebben. - De uitkering met ingang van het 65 e levensjaar het gaat dan natuurlijk niet meer over SBF - gaat nog een stuk omlaag en is niet eens meer voldoende om te overleven. Dat komt volgens ons deels omdat betrokkene al twee jaar voor zijn 65 e levensjaar voor een deel van zijn pensioen heeft moeten leven; bij FLO niet aan de orde. En omdat hij maar 15 jaar pensioenopbouw heeft, is het een verhaal geworden van kommer en kwel. 4
Wij kunnen ons maar moeilijk voorstellen dat deze kennis niet binnen DJI aanwezig is (geweest). Het lijkt erop dat een en ander bewust is verzwegen. Wij voelen ons uitgeleverd; onvrijwillig en met een slecht perspectief. SBF: ONTSLAG OF VERLOF Volgens het ARAR zijn wij met ontslag gegaan. Volgens Binnenlandse Zaken gaan wij met verlof en wordt door het ABP uitgerekend wanneer wij ontslag krijgen (zie hierboven) en kunnen beginnen met het opmaken van het eigen pensioen. Hoe dan ook, omdat wij niet meer werken, worden wij belast via de groene tabel (u weet inmiddels hoe wij daar over denken). Dat betekent dat de loonheffingskorting niet meer wordt toegepast en dat wij zelf de bijdrage ZVW dienen te bekostigen. Echter, het systeem spreekt zichzelf tegen. Nogmaals, volgens het ARAR is er geen recht op salaris en betekent SBF ontslag met recht op uitkering. Voor de belastingdienst betekent het dat er geen sprake is van inkomen uit arbeid en dus wordt de groene tabel toegepast. Volgens het ABP betekent het wel inkomen uit arbeid want er wordt vervolgens nog wel pensioenopbouw op ingehouden. Naast het feit dat er over de periode na het 60 e jaar alsnog pensioenopbouw wordt ingehouden en we daarnaast vanaf het 63 e / 64 e jaar ook nog eens ons eigen pensioengeld m o e t e n opsouperen, betalen we tot ons 65 e levensjaar pas dan vindt overgang plaats naar de tarieven voor gepensioneerden - daar ook nog eens de volle mep over. Een cumulatie van ellende! We worden zie de combinatie van hoe alles naar ons uitwerkt - echt op allerlei manieren gepakt en zo voelen wij ons ook! Het kan niet zo zijn, dat verschillende instanties verschillend met de regeling omgaan. Het kan helemaal niet zo zijn, dat alles in het nadeel van de groep SBF-ers wordt uitgelegd. Het moge dan ook duidelijk zijn dat er met betrekking tot deze materie duidelijkheid moet komen. U als werkgever bent daarbij uitdrukkelijk aan zet. SBF EN AMBTSJUBILEA Als SBF toch een vorm van een inkomen uit arbeid zou zijn, dan willen wij ook de discussie over de gratificatie bij een ambtsjubileum weer vlot trekken. Want daar wordt wel heel rigide mee omgegaan. Iemand van onze groep kreeg tijdens zijn tweede maand van het SBF-verlof een gratificatie (hij was niet bekend en kon niet bekend zijn met de regeling; de werkgever blijkbaar ook niet) en moet dat nu 9 maanden later opeens terugbetalen. Kortom, er moet duidelijkheid komen. Want nu wordt alles tegen ons uitgelegd. In dit verband is het overigens opmerkelijk dat in de Regeling uitkering substantieel bezwarende functies 2006, in artikel 6 lid 2 staat vermeld: Indien het verlof op verzoek van de betrokkene later ingaat wordt de uitkering verhoogd: Verlofleeftijd + een jaar 84 %, verlofleeftijd + twee jaar 88 %, verlofleeftijd + drie jaar 91 % en verlofleeftijd + vier jaar 93,5 %. 5
Blijkbaar mag men volgens de regeling in de praktijk is die mogelijkheid er trouwens op geen enkele manier; we moeten er uit een jaar of meer doorwerken. Waarom dan niet een maand of een paar maanden om daarmee alsnog een ambtsjubileum te kunnen vieren. Hier is niet goed over nagedacht of toch wel maar heeft men niet goed kunnen inschatten wat de gevolgen zouden zijn. In de groep van 60+ zit nu eenmaal een behoorlijk aantal collega s met een dienstverband wat heel dicht bij de 40 jaar ligt. Die kun je wat ons betreft niet zo afserveren. Natuurlijk, als iemand er zelf voor kiest om eerder te stoppen met werken, dan is het bovenstaande een van de consequenties. Maar als iemand wordt gedwongen om te stoppen, dan wordt deze consequentie als hard en onjuist ervaren. De zaak van de SBF-er wordt ook hier geen recht mee gedaan. MOGELIJKE OPLOSSINGEN REPARATIES Ons is zo langzamerhand wel duidelijk geworden dat we de FLO niet opnieuw in het leven kunnen roepen; en ook niet dat we voldoende draagvlak kunnen creëren om bestaande wetten zoals de wet VPL te veranderen of aan te passen. Maar er moet wel iets gebeuren. De wet VPL heeft de bedoeling gehad om alle vormen van vervroegd uittreden voor alle werknemers in Nederland te regelen (onaantrekkelijk te maken). De groep SBF-ers maakt daar maar een klein deel van uit, maar wordt ernstig benadeeld door deze regelgeving. Geconstateerd kan worden dat die groep over het hoofd is gezien; althans dat is de enige uitleg die wij er aan kunnen geven. Natuurlijk ook wij begrijpen dat - is de wet er alles aan gelegen om vervroegd uittreden onaantrekkelijk te maken, om daardoor mensen te bewegen om door te werken. Bij de totstandkoming van de wet is dan ook uitgegaan van het feit dat er keuzevrijheid bestaat om al of niet vervroegd met pensioen te gaan. De overheid heeft in ieder geval om twee redenen gemeend om de het niveau van vervroegd uittreden te beïnvloeden. In de eerste plaats de kosten die steeds hoger worden en die door steeds minder mensen moeten worden opgebracht. In de tweede plaats de behoefte op kortere termijn aan ook oudere werknemers omdat het arbeidspotentieel schrikbarend terugloopt. Hoe logisch en juist bedoelde gedachtegangen ook mogen zijn, men heeft zich blijkbaar niet gerealiseerd dat er ook een groep mensen is, die g e d w o n g e n de dienst dient te verlaten. Mensen die jarenlang een substantieel bezwarende functie hebben uitgeoefend. Die, als een soort beloning en onder erkenning van hun diensten, er eerder uitmogen; waarbij een en ander tot voor kort dan ook zo geregeld was dat het in financiële zin verantwoord is om te stoppen. Daar had de overheid terecht voor gezorgd. Het kan dan ook niet anders zijn dan dat men bij de totstandkoming en de goedkeuring van de wet niet heeft gedacht aan bepaalde uitzonderingsgevallen. SBF is niet in het vizier geweest. En het wordt hoog tijd dat die lacune wordt erkend, in plaats van de praktijk dat instanties zich achter elkaar verschuilen. Wij zitten met de gebakken peren. Wij moeten vechten tegen windmolens. Wij krijgen blikken terug zo van ik hoop niet dat ik zo zielig word als ik oud ben. 6
Het lijkt soms op vechten tegen de bierkaai. Om moedeloos van te worden. Maar omdat het letterlijk gaat om overleven, zijn wij bereid om tot aan de ombudsman aan toe ons gelijk te halen. Daarbij speelt een omstandigheid in ons voordeel: Er komen nog duizenden na ons die onder de vlag van deze regeling verder moeten. Anders was het wellicht bij voorbaat al een verloren strijd geweest. Zoals gezegd, de wet behoeft niet te worden aangepast. Er dient een reparatie plaats te vinden waarbij de groep SBF-ers door die zelfde overheid is bepaald dat men er eerder uit m o e t (!) met hun eigen positie worden herkend en erkend. En dan natuurlijk wel met terugwerkende kracht tot 01 januari 2010. Nu in schrijnende zin is komen vast te staan dat we vergeten zijn, is het aan de werkgever om op de kortst mogelijke termijn voor onze gezamenlijke belangen op te komen. Het is voor de werkgever van belang dat er sprake is van doorstroming en dat kan alleen als de voorwaarden waaronder dat plaatsvindt, van een fatsoenlijk niveau zijn. TENSLOTTE Meneer Van der Sande, u heeft hiermee twee brieven gekregen waaruit afzonderlijk en in samenhang blijkt van alleen maar ellende als het gaat om de financiële problematiek waarvoor SBF-ers zich geplaatst zien die gedwongen de dienst hebben moeten verlaten. De twee brieven zijn in die zin dan ook een noodkreet; een schreeuw om erkenning en een schreeuw om hulp. In het afgelopen jaar zijn mensen bij wie het water al redelijk tot aan de lippen staat, vanwege het uitblijven van DJI-beleid, individueel bezwaar gaan maken tegen bepaalde hen rakende consequenties. Mensen uit onze groep zijn al gehoord door een commissie of gaan daar binnenkort naartoe. Logisch vanuit het individu die op dat moment geen enkele andere keus had, maar ongewenst vanuit de werkgever die op die manier met allerlei individuele casuïstiek wordt geconfronteerd. De leden zullen ter bescherming van hun eigen rechtspositie echter net zo lang doorgaan op deze ingeslagen weg, totdat er uitspraken zijn van de werkgever in de trant van erkenning van de problematiek en de bereidheid tot het leggen van noodverbanden. Met deze twee brieven willen wij voorlopig volstaan. Ze geven wat ons betreft in samenhang voldoende aanknopingspunten om de problematiek gericht te lijf te kunnen gaan. U heeft genoeg deskundigen in huis die gericht en veel beter dan wij met de materie aan de slag kunnen. Wanneer wij nog dieper gaan wroeten is de kans aanwezig dat vanwege fouten van onze kant, de aandacht wordt afgeleid van het grote geheel. Dat zou onterecht en doodzonde zijn. Wel willen wij op zijn minst de bevestiging dat de brieven zijn ontvangen. Met betrekking tot de eerste brief is dat helaas nog niet gebeurd. Bij dit alles blijft overeind dat wij ten allen tijde bereid zijn en blijven om een en ander mondeling toe te lichten. Met vriendelijke groet, 7