Gebruikersgericht ontwerpen: Preventie vanaf de tekentafel Maarten Cox Preventieadviseur niveau 1 - Ergonoom December 2016 Securex, wie zijn wij? - Externe Dienst voor Preventie en Bescherming op het Werk - Volledige ondersteuning bij het HR beleid - Actief in een brede waaier van economische sectoren - Onze leden: -Overheidsorganisaties & besturen - NGO s - Zelfstandigen - KMO s - Multinationals - 1
Probleemstelling Wie heeft al te maken gekregen met slecht opgestelde werkposten? Wie heeft er al eens een hulpmiddel voorzien dat nauwelijks gebruikt werd? - Welk probleem wou je oplossen? - Hoe heb je de oplossing gekozen? - Hoe reageerden de doelgroep daarop? - Waarom liep het mis? - Welke vervolgactie heb je ondernomen? Niet onbelangrijk Basisprincipes van Human Centered Design 2
3
4
Human Centered Design? Gebruikersgericht ontwerpen In kaart brengen hoe gebruikers met een toepassing omgaan Behoeften van gebruikers analyseren Doelgerichter ontwerpen 5
Fase 1: Gebruiksomstandigheden In kaart brengen van de context waarin de toepassing gebruikt zal worden - Wie? - Wat? - Wanneer? - Waarom? - Waar? - Hoe? Analysemethodes SOBANE-Strategie 12 6
Analysemethodes KIM-methode 13 Analysemethodes 14 7
Fase 2: Vereisten formuleren Het hart van het ontwerpproces! Tip: Stel een goede Design Brief op: - Voor wie ontwerpen we? - Hoe doen gebruikers dat nu? Wat drijft hen? - Wat is er goed / mis met bestaande oplossingen? - Hoe doen andere ontwerpers / concurrenten het? - Wat willen we niet ontwerpen? - Wanneer zijn we succesvol? Basisprincipes van Human Centered Design Fase 2: Vereisten formuleren Wettelijke vereisten: - EN-normen - CODEX Welzijn op het Werk - KB Arbeidsmiddelen - VLAREM - Risicoanalyses: - Knelpunten bestaande situatie - Vergeet de verschillende verplichte analyses niet! - Arbeidsveiligheid - Ergonomie - Geluid - Gevaarlijke agentia - Calamiteiten - 8
Duurzaamheid - Cradle-to-cradle - Voorwerpen van vandaag zijn het afval van morgen en de grondstoffen van overmorgen Bron: OmniCert Umweltgutachter GmbH Basisprincipes van Human Centered Design - Maatschappelijk verantwoord - People Planet Profit 9
Fase 3: Stel een oplossing voor die de gebruiksvereisten tegemoet komt En durf die te testen! Tip: Voer gebruikerstesten uit vanaf het ogenblik dat je een min of meer testbare toepassing hebt. Hoe vroeger je fouten ontdekt, hoe gemakkelijker ze recht te trekken zijn! Basisprincipes van Human Centered Design Fase 3: Testen van mogelijke oplossing Gebruikerstest van prototype in de praktijk Vb.: Hulpmiddel bij businrichting - Aangepaste takel - Karretje om stoelen snel en gemakkelijk te verplaatsen 10
Fase 3: Testen van mogelijke oplossing Pas al risicoanalyses toe op het ontwerp! - Algemene risico-inventarisatie en evaluatie - Ergonomische risicoanalyses: - KIM - RULA - NIOSH - Overzicht op http://www.ergonomiesite.be/risicoanalyse.htm - Evalueren bloostelling aan gevaarlijke agentia - Basisprincipes van Human Centered Design Fase 3: Testen van mogelijke oplossing Testen in een virtuele omgeving Meer info: http://www.ergonomiesite.be/antropometrie/computermodel.htm 11
Fase 4: Evalueer Dien je eigenlijk doorheen het hele proces te doen, Maar zeker op het einde! Kijk hoe de toepassing in het veld presteert. Kijk hoe de eindgebruikers op de toepassing reageren. Durf terug te gaan naar de ontwerptafel. Durf te landen! Basisprincipes van Human Centered Design Principes van preventiebeleid toepassen op ontwerpproces - risicoanalyse DRBS - eigen maatregelen treffen - DEMING-CIRKEL - participatie alle betrokkenen: WG, CPBW, HL & WN 24 12
13