FLUITEND HET VELD OP...! WERVI N GSPLA N VOOR VEREN IGINGEN

FLUITEND HET VELD OP...! WERVI N GSPLA N VOOR VEREN IGINGEN

1 I N H O U D 1. Voorwoord 3 2. Inleiding/aanleiding 4 a. Situatieschets 4 b. Randvoorwaarden 5 3. Doelstellingen 8 a. Rompregeling 8 b. Werven op verenigingsniveau 8 c. Alle eerstejaars senioren hebben de Basismodule B 9 d. SMART-principe 9 e. Doelstellingen in de praktijk (Aantallen) 9 4. Functies en opleidingen 10 a. Soorten functies 10 b. Opleidingen 10 c. Begeleiding na afronding basisopleiding 11 5. Seizoensindeling 13 a. Eerste helft veldcompetitie 13 b. Zaalcompetitie 13 c. Tweede helft veldcompetitie 13 d. Werving continue proces 13 6. Doelgroep 14 7. Communicatieplan 16 a. Boodschap 16 b. Aanbod 16 c. Beweegredenen 16 d. Barrières 16 e. Wervingskanalen / Wervingsmiddelen 17 f. Activiteitenkalender 19 8. Follow-up werving 21 a. Na werving 21 b. Na afronding opleiding 21 9. Aandachtspunten 22 a. Resultaten meten 22 b. Werkgroep Arbitrage samenstellen 22 c. Budget 22 d. Kritieke succesfactoren 24

Jij kan ook fluitend het veld op!!

3 1 VO O RWO O R D Ter inspiratie Paul Kuyer werd op zijn zeventiende de jongste KNKV-scheidsrechter. Hij begon met korfbal toen hij acht was, maar al gauw kreeg hij ook interesse in het fluiten van wedstrijden. Ik ben begonnen bij mijn club en op mijn veertiende heb ik me ingeschreven voor een openstaande KNKV-wedstrijd, Hoofdklasse D-jeugd. Dat mocht niet, want ik had nog geen diploma, maar ik heb die wedstrijd toch gefloten, illegaal dus eigenlijk. Met zijn doorzettingsvermogen en enthousiasme kreeg Kuyer dispensatie om eerder aan zijn scheidsrechtersopleiding te beginnen. Nu fluit hij dus legaal wedstrijden als KNKV-scheidsrechter. De druk bij die wedstrijden vindt Kuyer prettig. Ik vind het heerlijk om de verantwoordelijkheid van een wedstrijd op me te nemen. Als ik een fout maak, kan dat grote gevolgen hebben voor de wedstrijd. Daar moet je als scheidsrechter geen nachtmerries van krijgen en ik heb daar geen last van, het maakt me juist scherp. Dat Kuyer een gedreven scheidsrechter is blijkt wel. Ik speel bij Sparta in Nijkerk, maar wellicht stop ik volgend jaar. Ik ben niet zo n goede speler en ik wil nog meer tijd kunnen steken in het fluiten. Hopelijk mag ik dan toetreden tot de Talentgroep in District Oost, dan wordt je extra veel begeleid, dat is echt superleerzaam. Een inspirerend verhaal over een jonge scheidsrechter met passie voor zijn vak. Met een dergelijk verhaal op zak moet het werven van scheidsrechters binnen uw club een stuk gemakkelijker worden. Wellicht heeft u binnen uw club ook scheidsrechters met zo n geweldig verhaal. Zet ze in en inspireer anderen om ook voor dit mooie vak te kiezen! Meer weten? paul.kuyer@xs4all.nl

4 2 I N LEI D I N G Fluitend het veld op! De sport is op zoek naar 50.000 nieuwe scheidsrechters m/v! Dit is één van de doelstellingen van het sportbrede Masterplan Arbitrage, die is gepresenteerd in 2007. Enkele jaren hiervoor zijn de afdelingen arbitrage van diverse sportbonden en NOC*NSF met elkaar een informeel samenwerkingverband gestart. Het bleek, dat veel sportbonden kampten met vergelijkbare problematiek rondom Arbitrage. In aansluiting op de nota Tijd voor Sport is een advies gegeven aan VWS voor een gezamenlijke aanpak. Het resultaat is het Masterplan Arbitrage Fluitend het veld op, een samenwerkingsverband tussen 16 sportbonden en NOC*NSF gesubsidieerd door het ministerie van VWS, waarbij gezamenlijk wordt opgetrokken om de problematiek rondom Arbitrage aan te pakken. Het is belangrijk dat er voldoende gekwalificeerde scheidsrechters zijn, die een wedstrijd goed weten te leiden. Zij moeten ervoor zorgen dat onder andere korfbal mooi blijft om te doen en te bekijken; Stevige persoonlijkheden, die zich met liefde inzetten voor hun sport. Om binnen de korfbal concreet aan de slag te gaan met het werven van scheidsrechters is er voor u een handleiding ontwikkeld. Deze handleiding is bedoeld om binnen uw vereniging een wervingsplan arbitrage vorm te geven en uit te voeren. In dit hoofdstuk vindt u informatie over het sportbrede Masterplan Arbitrage van waaruit het KNKV een eigen plan heeft opgesteld. Daarnaast worden de randvoorwaarden aangegeven, die van belang zijn voor het slagen van grootschalige werving bij verenigingen. a. Situatieschets In het Masterplan Arbitrage Fluitend het veld op richten de sportbonden zich op gerichte werving van scheidsrechters uit verschillende bevolkingsgroepen. De scheidsrechters worden goed opgeleid, begeleidt en er wordt gezorgd dat het er bij de wedstrijden weer sportiever aan toegaat, zodat de functie van scheidsrechter aantrekkelijker wordt, niet alleen op het veld maar ook rond het veld. Om dit te bereiken zijn in het sportbrede Masterplan Arbitrage vijf doelen geformuleerd, die leidend zijn voor de activiteiten in de jaren 2007-2011: Sportief gedrag, ook richting de scheidsrechter. Vijftigduizend (50.000) extra scheidsrechters, door werving én behoud.

5 K N KV w e rv i n g s p l a n a r b i t r a g e Alle jeugd doet ervaring op als scheidsrechter. Beginnende scheidsrechters een goede start geven. Meer TOPscheidsrechters op alle niveaus. Het KNKV is één van de deelnemende 16 bonden, want vanaf de start van het project onderkent het KNKV dat een gezamenlijke aanpak van dit probleem tot veel voordelen leidt. Door de gezamenlijkheid wordt er goed beleid gemaakt, want twee weten meer dan één. Voor algemene onderdelen kan er meer geld worden geïnvesteerd en goede zaken kunnen met elkaar worden uitgewisseld. Zo hoeft niet iedere bond het wiel uit te vinden en door schade en schande wijs te worden. Bovendien is de problematiek sportoverstijgend en kan er veel meer algemene aandacht voor het project worden verkregen. Dus het KNKV heeft graag ja gezegd tegen de participatie in dit project en heeft de volgende doelstellingen geformuleerd: In 2011 dient tenminste 90% van alle competitiewedstrijden gefloten te worden door gekwalificeerd kader. Er zal sprake moeten zijn van een neerwaartse trend in het aantal excessen op de velden. Tevredenheidsonderzoek moet aangeven dat de scheidsrechters zich in toenemende mate tevreden voelen. De afschaffing van de verplichte levering van scheidsrechters in 2012. Al werkende is ontdekt dat, als je korfbalbreed arbitrage verder wilt ontwikkelen, je vereniging een onmiskenbare schakel in het geheel is. Eigenlijk zou elke vereniging een eigen Arbitrageplan moeten maken. Dit aspect is bij het opstellen van het plan niet in de doelstelling opgenomen, maar nu we twee jaar verder zijn zou de 5e doelstelling moeten luiden: In 2012 heeft 80% van de verenigingen een eigen Masterplan Arbitrage. Binnen het algemene Masterplan moeten er 50.000 scheidsrechters opgeleidt worden vóór 2011. Voor het KNKV betekent dit ruim 4.500 nieuwe scheidsrechters en 1.500 zogenaamde verenigingsbegeleiders. Dat is een ambitieuze doelstelling. Het spreekt voor zich dat deze 6.000 scheidsrechters en begeleiders uit de verenigingsleden geworven moeten worden. Daarnaast wordt ook geworven onder de personen die betrokken zijn bij de vereniging (ouders, sponsors) en personen die sympathie hebben voor de vereniging (oud-leden). Bovendien zal op termijn uit de pool van verenigingsscheids-rechtersen begeleiders voldoende belangstelling moeten zijn voor het leiden, beoordelen en begeleiden van wedstrijden op KNKV-niveau, dus niet op het eigen veld maar op neutraal terrein. b. Randvoorwaarden Scheidsrechters werven doen we in de vereniging. Echter, voor we dat kunnen doen moet aan enkele randvoorwaarden worden voldaan. Voorwaarde 1: Sportiviteit en Respect Om het Masterplan Arbitrage een kans van slagen te geven dient er sprake te zijn van een sportief klimaat. Is dat niet het geval dan is alles wat wordt gedaan water naar de zee dragen, want dan zullen de pas opgeleide scheidsrechters meteen weer afhaken en is alle

f l u i t e n d h e t v e l d o p! 6 moeite voor niets geweest. Vanuit het Masterplan Arbitrage worden derhalve maatregelen genomen om de sportiviteit van spelers, coaches, publiek en bestuurders (en dus verenigingen) te vergroten. Het KNKV zet zich op de volgende vlakken in: De ontvangst van de scheidsrechter bij verenigingen beter regelen middels de 10 gouden regels. Folders spelregels en gedragscodes korfbal die verkrijgbaar zijn bij het KNKV. Het product Korfbal Speel het Volgens de Regels. Themabijeenkomsten Sportiviteit en Respect met een eigen Verenigingshandboek Sportiviteit en Respect. Implementatie van het onderwerp Sportiviteit en Respect in de opleidingen waardoor ook scheidsrechters worden begeleid in hun rol om sportiviteit op het veld te vergroten en escalaties te voorkomen. Voorwaarde 2: Goede begeleiding De organisatie binnen de verenigingen dient zodanig te zijn ingericht dat in de wervings- en opleidingfase hun scheidsrechters en officials een goede begeleiding krijgen. Binnen de vereniging dienen de taken en verantwoordelijkheden van alle betrokkenen duidelijk te zijn. Het is van groot belang dat er verenigingsbegeleiders zijn opgeleid, die in de verenigingen de leden die in opleiding zijn op een adequate wijze begeleiden. Dat betekent dat er zorg wordt besteed aan de start van onze nieuwe scheidsrechters en dat de kandidaten niet al in de aanleerfase afhaken. Voorwaarde 3: Aantrekkelijke opleidingen Voordat clubs konden gaan werven moesten de opleidingen aantrekkelijk en laagdrempelig worden. Het KNKV heeft de laatste twee jaar veel tijd geïnvesteerd om aan deze voorwaarden te voldoen. Wat is zoal gerealiseerd? De eerste fase van de opleiding, Basismodule A en B, is volledig gedigitaliseerd, zodat de eerste stappen thuis achter de computer en in eigen tempo kunnen worden gedaan. Vervolgens wordt de praktijkervaring bij de vereniging opgedaan. Dat betekent niet meer naar vreemde velden, maar op het eigen terrein onder begeleiding van een eigen verenigingsbegeleider de eerste praktische stappen zetten. De gehele opleidingsstructuur is competentiegericht ingericht en dat betekent vooral maatwerk; in kleine groepjes of zelfs individueel leren. De cursist is verantwoordelijk voor het eigen leertraject en bepaalt in overleg met zijn begeleider het tempo en welke groepen gefloten gaan worden. Nu aan deze voorwaarden is voldaan durft het KNKV om u op verenigingsniveau tot een grootschalige werving te stimuleren. Met behulp van dit stappenplan en de bijbehorende wervingsflyers kunt u aan de slag!

7 K N KV w e rv i n g s p l a n a r b i t r a g e Elke wedstrijd vereist een andere aanpak...

8 3 D O ELSTELLI N G EN Vanuit het KNKV willen we in deze handleiding met name inspelen op de doelstelling: In 2011 dient tenminste 90% van alle competitiewedstrijden gefloten te worden door gekwalificeerd kader. a. Rompregeling Het KNKV kent verplichtingen met betrekking tot het aantal te fluiten, te beoordelen en te begeleiden wedstrijden op KNKV-niveau. Deze verplichtingen zijn door de Algemene Vergadering vastgelegd in de Rompregeling Arbitrage. Voor het KNKV-niveau komt dit neer op: 1. Het aantal te leveren KNKV-scheidsrechters komt overeen met het aantal thuiswedstrijden van de ploegen die op KNKV-niveau spelen en waarbij neutrale leiding is voorgeschreven. Wedstrijden waar van bondswege een assistent-scheidsrechter wordt aangewezen tellen dubbel. 2. Het aantal te leveren KNKV-beoordelaars is 50% van het aantal genoemd onder a en 3. Het aantal te leveren KNKV-begeleiders is 25% van het aantal genoemd onder a. b. Werven op verenigingsniveau Voor het verenigingsniveau geeft het KNKV richtlijnen met betrekking tot het aantal op te leiden jeugd- en verenigingsscheidsrechters en verenigingsbegeleiders. Deze richtlijnen zijn niet echt hard te maken door het KNKV, omdat niet bekend is hoe groot de fluitbereidheid van de leden is. Als er leden zijn, die elke week een wedstrijd willen fluiten dan is er een geheel andere uitkomst dan wanneer iemand eens in de maand wil fluiten. Toch zijn er voor de berekening bepaalde aannames gemaakt. Vanuit de districten gaan acties komen om met de verenigingen tot een soort verenigingslandschap te komen, op grond waarvan de verenigingen hun beleid kunnen maken. De registratie wordt binnenkort binnen de website korfbalregels.nl mogelijk gemaakt, zodat de verenigingen zeer eenvoudig hun eigen landschap in beeld kunnen brengen. De volgende voorbeelden zijn gebaseerd op de aannames zoals deze door het KNKV zijn gedaan: 1. Het aantal te werven en op te leiden jeugdscheidsrechters is twee jeugdscheidsrechters per team, wat erop neer komt dat een jeugdscheidsrechter op jaarbasis per competitie (zaal en veld) 6 tot 7 jeugdwedstrijden fluit, dus gemiddeld 1x in de 3 à 4 weken. 2. Het aantal te werven en op te leiden verenigingsscheidsrechters voor de wedstrijden in het breedtekorfbal voor senioren en A-jeugd is twee verenigingsscheidsrechters per team, wat erop neer komt dat een verenigingsscheidsrechter op jaarbasis 6 tot 7 wedstrijden fluit, dus gemiddeld 1x in de 3 à 4 weken. 3. In de Rompregeling Arbitrage wordt het aantal verenigingsbegeleiders ingeschat op 1 per 8 aan de breedtekorfbalcompetitie

9 K N KV w e rv i n g s p l a n a r b i t r a g e deelnemende teams. Zeker als er een aantal jeugd- en/of verenigingsscheidsrechters in opleiding zijn dan is dit aan de magere kant, omdat de cursisten dan relatief veel aandacht vragen. 4. Een aanbeveling is dat er per vereniging een spelregelexpert beschikbaar is, die op spelregelvragen vanuit de vereniging meteen voor antwoord kan zorgen. In de praktijk zal deze functie vaak een combinatiefunctie zijn met die van verenigingsbegeleider. c. Alle eerstejaars senioren hebben de Basismodule B Extra aandacht wordt gevraagd voor de aanloop tot werving van de jeugdscheidsrechters. Door het KNKV wordt gepropageerd dat alle jeugdleden de Basismodule B halen, voordat de stap naar het seniorenkorfbal wordt gemaakt. Dit betekent dat alle spelers over een basis aan spelregelkennis beschikken, hetgeen het klimaat in de wedstrijden ten goede komt. d. SMART-principe Per vereniging zullen de doelstellen aangaande de te werven scheidsrechters SMART gemaakt moeten worden. SMART staat voor: S Specifiek: zorg dat het aantal op te leiden scheidsrechterofficials per categorie concreet wordt benoemd. M Meetbaar: formuleer de doelstelling zodanig dat je de resultaten kunt meten en bepaal de momenten dat er wordt gemeten of de werving en opleiding op koers ligt. A Acceptabel: is ervoor gezorgd dat de leden ook gaan voor het halen van de doelstelling, m.a.w. is er binnen de vereniging draagvlak? R Realistisch: zijn de doelstellingen realistisch gezien de omstandigheden van de vereniging? T Tijdgebonden: geef in je doelstelling aan wanneer je de doelstelling gerealiseerd wil hebben, beschrijf bijvoorbeeld per seizoen hoeveel officials er geworven en opgeleid moeten worden. e. Doelstellingen in de praktijk (aantallen) De doelstelling is om 90% van de wedstrijden gefloten te laten worden door gekwalificeerde scheidsrechter in 2011. Uiteraard is 100% het streven maar hier of daar kan er een tegenvaller zijn, zodat het uiteindelijke doel van 90% toch wordt gehaald. Uiteraard is het aantal benodigde officials afhankelijk van: het aantal teams dat aan de competitie (zaal en veldcompetitie worden afzonderlijk berekend) deelneemt en het aantal scheidsrechterofficials dat binnen uw vereniging reeds is gekwalificeerd. Als bijlage 1 is een Invulformulier Cursusbehoefte Verenigingen toegevoegd. Op dit formulier kunnen de verenigingen het aantal teams en het aantal reeds aanwezige gekwalificeerde officials invullen, waarna automatisch het aantal te werven en op te leiden aantal officials wordt berekend. De uitkomst is voor alle verenigingen verschillend. Het is handig om een tabelletje te maken en de op te leiden scheidsrechters over de komende jaren volgens het SMART-principe uit te smeren. Jeugdscheidsrechter EF Jeugdscheidsrechter BCD Verenigingsscheidsrechter KNKV-scheidsrechters KNKV-beoordelaars/begeleiders 2009-2010 2010-2011 2011-2012 Totaal

10 4 FUNCTIES EN OPLEIDINGEN Binnen de vereniging zijn er verschillende arbitrale functies. Deze functies kunnen pas worden uitgevoerd als betrokkenen daartoe gekwalificeerd zijn. De volgende functies zijn van toepassing: a. Soorten functies: Jeugdscheidsrechter: De jeugdscheidsrechter fluit de jeugdwedstrijden behorend tot het breedtekorfbalcompetitie op het eigen veld. Verenigingsscheidsrechter: De verenigingsscheidsrechter fluit de wedstrijden van de senioren en de A-jeugd behorend tot de breedtekorfbalcompetitie op het eigen veld. Verenigingsbegeleider: De verenigingsbegeleider opereert ook bij de eigen thuiswedstrijden en heeft een belangrijke taak. Hij begeleidt de jeugd- en verenigingsscheidsrechter al dan niet tijdens het opleidingstraject en heeft een coachende rol op het gebied van de arbitrage binnen de vereniging. KNKV-scheidsrechter: Deze scheidsrechter fluit wedstrijden behorend tot de wedstrijdkorfbalcompetitie bij andere verenigingen (dus op neutraal terrein). Deze scheidsrechters staan ook wel bekend als bondsscheidsrechters. KNKV-beoordelaars/begeleiders: Om het niveau van de KNKV-scheidsrechters te bewaken zijn er KNKV- beoordelaars en KNKV-begeleiders actief. Deze personen zijn aanwezig bij wedstrijden, waar KNKV-scheidsrechters fluiten, hebben een coachfunctie en geven een beoordeling over de desbetreffende scheidsrechter. b. Opleidingen: Vanaf het seizoen 2007-2008 is de opzet van de arbitrale opleidingen gewijzigd. Voordat aan een opleiding kan worden begonnen dient eerst de spelregelkennis op orde te zijn. Deze spelregel- en reglementenkennis kan men verwerven door het volgen van één van de basismodules. Er zijn twee basismodules, namelijk A en B. De Basismodule B geeft toegang tot alle opleidingen. De Basismodule A is een afgeslankte Module B en geschikt voor starten van de Opleiding Jeugdscheidsrechter EF en BCD. Bij twijfel doet eenieder er wijs aan om meteen de Basismodule B te volgen; dit geeft veel meer mogelijkheden voor het vervolgtraject. Links staan de beide Basisopleidingen en rechts de mogelijke bijbehorende functies of vervolgopleidingen:

11 K N KV w e rv i n g s p l a n a r b i t r a g e Module Basisopleiding A Module Basisopleiding B Module Jeugdscheidsrechter EF en BCD Module Verenigingsscheidsrechter Breedtekorfbal Senioren en A-jeugd Module KNKV-scheidsrechter Wedstrijdkorfbal Module Verenigingsbegeleider Module Beoordelaar/Begeleider De Basismodules A en B kunnen in z n geheel digitaal worden gevolgd. Kijk hiervoor op de site van het KNKV onder Opleidingen. Hier vindt u alle informatie over de arbitrale opleidingen en kan er eindeloos worden geoefend met het beantwoorden van vragen. Uiteraard zullen er vragen blijven bestaan en om deze beantwoord te krijgen kan er een beroep worden gedaan op de kennis van experts van het KNKV, maar ook op verenigingsniveau zijn er ongetwijfeld personen die de kennis in huis hebben om vragen te beantwoorden. Denk daarbij aan bondsscheidsrechters/beoordelaars e.d. De vereniging (of meerdere kleine verenigingen) doen er goed aan om in de periode dat een aantal jeugdige leden met deze opleiding bezig zijn enkele keren zogenaamde spelregelavonden te organiseren onder leiding van een gerenommeerd scheidsrechter uit de buurt of van de eigen vereniging. c. Begeleiding na afronding basismodule: Nadat de Basismodule is behaald kan er aan een vervolgopleiding worden begonnen en begint het echte werk. Dit praktijkfluiten gebeurt dus met begeleiding van een verenigingsbegeleider (als gekozen is voor jeugd- en/of verenigingsscheidsrechter) of van een KNKVbegeleider (als er gekozen is om meteen opgeleid te worden tot KNKVscheidsrechter).

f l u i t e n d h e t v e l d o p! 12 Een scheidsrechter is niet alleen nodig, fluiten is nog leuk ook...

13 5 SEIZO ENSO PLEI D I N G Het korfbalseizoen loopt van september tot en met juni, onderverdeeld in een veld- en zaalcompetitie. De zaalkorfbalcompetitie leent zich het beste voor het praktijkgedeelte van de opleiding. Geen weersomstandigheden die invloed hebben en in de zaal kan er slechts één wedstrijd tegelijk worden gespeeld, zodat de verenigingsbegeleider alle aandacht kan richten op de scheidsrechter die wordt begeleid. Als deze gedachte wordt gevolgd kan aan de volgende periodisering worden gedacht voor het werven en opleiden van scheidsrechters: a. eerste helft veldcompetitie b. zaalcompetitie c. tweede helft veldcompetitie a. Eerste helft veld Start seizoen tot en met einde eerste helft veld: de op te leiden leden verdiepen zich in de spelregels en oefenen op de site. Er worden één of meer spelregelavonden georganiseerd om een wij-gevoel op te roepen en aan het eind van deze periode wordt de toets gedaan. Het einde van de herfstvakantie zou een mooi moment zijn, omdat de deelnemende leden in deze laatste week voldoende tijd hebben om alle regels nog eens door te nemen en er tot de start van de zaalcompetitie voldoende gelegenheid is om een eventuele herkansing te doen. b. Zaalcompetitie De kandidaten hebben hun basismodule afgerond en gaan ervaring opdoen met het fluiten onder begeleiding van de verenigingsbegeleider(s) en leggen aan het eind van de zaalcompetitie hun Proeve van Bekwaamheid (examen) af. c. Tweede helft veld De nieuw opgeleide jeugd- en verenigingsscheidsrechters worden steeds meer geroutineerd en de verenigingsbegeleiders(s) blijven de verrichtingen volgen en sturen daar waar nodig bij. De vereniging gaat in deze periode bekijken welke leden in het daarop volgende seizoen in aanmerking komen voor een opleiding. Alle voorbereidingen worden gemaakt, afspraken gemaakt, avonden en experts vastgelegd enz. d. Continue wervingsproces Op deze wijze krijgt de werving en opleiding van scheidsrechters een vaste plaats op de verenigingsagenda en is continuïteit gewaarborgd. Het werven en opleiden van scheidsrechters is een continu proces, welke onder te verdelen valt in: A De kandidaten volgen de basismodule(s) C De club gaat nieuwe cursisten enthousiasmeren B Zij gaan de praktijk in en doen de Proeve van Bekwaamheid

14 6 D O ELG RO EP Wanneer een vereniging gaat bekijken wie er in aanmerking komt om scheidsrechter te worden zijn er in feite geen beperkingen. Dit kunnen leden zijn, maar ook niet-leden waarbij gedacht wordt aan de ouders van jeugdleden of oud-leden. Als doelgroepen kunnen worden onderscheiden: leden oud-leden ouders van jeugdleden huidig scheidsrechterskorps sympathisanten van de vereniging zoals donateurs en (bord)sponsors We onderscheiden een viertal type officials waarvoor er binnen een vereniging wordt geworven. Voor de onderstaande functies kun je naast de bovengenoemde algemene doelgroepen de volgende specifieke doelgroepen benoemen (zie schema). Type official Jeugdscheidsrechters EF en BCD Verenigingsscheidsrechters Verenigingsbegeleider KNKV-scheidsrechters Specifieke doelgroepen Alle jeugdleden tussen de 14 en 18 jaar Rekruteren uit jeugdscheidsrechters, afgehaakte KNKV-scheidsrechters die opnieuw bereid zijn op eigen veld te fluiten en gestopte korfballers KNKV-scheidsrechters en -beoordelaars, ouders van jeugdleden en niet-spelende leden Rekruteren uit jeugd- en verenigingsscheidsrechters, herintreding oudscheidsrechters en gestopte korfballers Jong geleerd is oud gedaan! De leden tussen 14 en 18 jaar zullen veelal benaderd worden om opgeleid te worden tot jeugdscheidsrechter. In de B- en C-jeugd kunnen de trainers bij onderlinge trainingspartijtjes alle spelers fluitervaring laten opdoen. Op deze wijze heeft men al een beetje in de gaten dat het niet zo gemakkelijk is om te fluiten. Dit, gecombineerd met meer spelregelkennis, zal een positief effect hebben op de acceptatie van de beslissingen van de scheidsrechter. Bovendien kan de vereniging bij het fluiten van deze onderlinge wedstrijdjes gaan scouten. De kinderen ontwikkelen zich tot goede korfballers of goede fluitisten. Uitgedragen moet worden dat fluiten ook een sport is. Sommige leden zullen het hoogste (het eerste team) halen als speler, maar anderen doen dit als scheidsrechter!

15 K N KV w e rv i n g s p l a n a r b i t r a g e Online studeren en oefenvragen maken...

16 7 CO M M U N I CATI EPLA N Om te kunnen werven zult u uw doelgroep moeten bereiken en uw boodschap moeten overbrengen. Hieronder vindt u enkele handreikingen om dit zo doelmatig mogelijk te doen. a. Boodschap Het doel van de boodschap die de verenigingen naar haar leden wil overbrengen is dat het de leden duidelijk wordt dat het voor uw vereniging belangrijk is om gekwalificeerde scheidsrechters te hebben, maar vooral ook dat het een heel leuke hobby is. Daarbij wordt aangegeven dat gegadigden een gedegen opleiding en een goede begeleiding zullen krijgen. Kijk in het schema op pagina 17 voor de boodschappen per type official. b. Aanbod Als je aan de slag wilt als gekwalificeerd scheidsrechter binnen de vereniging of voor het KNKV bieden wij jou: mogelijkheden tot het volgen van de juiste opleidingen die je nodig hebt om een wedstrijd goed te kunnen leiden; reis- en onkostenvergoeding als je op bondsniveau gaat fluiten; begeleiding door een scheidsrechtersbegeleider tijdens de eerste periode dat je fluit; de keuzemogelijkheid om alleen jeugd te fluiten of alleen dames (kan bijna alleen in het dameskorfbal); doorgroeimogelijkheden naar hogere niveaus; waardering; c. Beweegredenen Wat zijn de beweegredenen voor mensen om korfbalscheidsrechter te worden: Ik ga fluitend het veld op, omdat ik waardering krijg van medesporters, ik vind het leuk en het is goed voor mijn persoonlijke ontwikkeling. Ik blijf actief betrokken bij mijn favoriete sport, maar dan vanuit een andere rol dan als speler. Ik krijg veel voldoening, want om een wedstrijd goed te kunnen leiden heb je kennis nodig van de spelregels en leidinggevende capaciteiten. Het is voor mij een sportieve mogelijkheid om je leiderschapskwaliteiten verder te ontwikkelen en in te kunnen zetten. Wellicht kan ik er voor mijn opleiding wel studiepunten mee verdienen. Ik zie de voordelen van het netwerk waarin ik me beweeg in deze rol, want ik kom als KNKV-official bij verschillende wedstrijden. Het is een uitbreiding van mijn sociale netwerk doordat ik mensen ontmoet van buiten mijn vereniging. Ik vind het leuk om op deze wijze iets voor mijn vereniging te betekenen. d. Barrières Mogelijke barrières voor huidige ongekwalificeerde verenigings-

17 K N KV w e rv i n g s p l a n a r b i t r a g e Doelgroep Boodschap Gewenst resultaat Slogans Jeugdleden Verdiep je in de spelregels en maak het spel voor jezelf en de scheidsrechter leuker. Kennis van spelregels Twijfels over de beslissing van de scheids? Doe de spelregelcursus! Jeugdleden, ongekwalificeerde scheidsrechters en andere geïnteresseerden Fluiten is leuk! Leer de andere dimensie van korfbal kennen en ga als scheidsrechter aan de slag voor je club en binnen je eigen club. Gekwalificeerde jeugdscheids-rechters en verenigings-scheidsrechters Fluitend het veld op? Word scheidsrechter bij je club! Iedereen die affiniteit heeft met korfbal Help met jouw kennis en ervaring mee om binnen de vereniging de arbitrage op een hoger niveau te brengen. Verenigings-begeleiders De beste stuurlui staan aan wal: Word verenigingsbegeleider! Huidige scheids-rechterskorps Ook als scheidsrechter kun je hogerop. Heb jij ambities, word dan KNKVscheidsrechter en ga voor de top of wordt KNKV-official. KNKV-scheidsrechters en -officials Als scheidsrechter naar de top? Word KNKV-scheidsrechter! scheidsrechters om de opleiding niet te doen zijn: Het is moeilijk om de opleiding te doorlopen. Het kost veel tijd en moeite om de opleiding te doorlopen. Het kost veel geld om de opleiding te doorlopen. De op- en aanmerkingen vanuit het veld, daar ben ik niet tegen bestand. e. Wervingskanalen en wervingsmiddelen Vanuit het KNKV worden reeds verschillende kanalen gebruikt om het Masterplan Arbitrage in het algemeen en de wervingscampagne in het bijzonder onder de aandacht te brengen van verenigingen en hun leden. Vanuit de vereniging kan hiervan gebruik gemaakt worden.

f l u i t e n d h e t v e l d o p! 18 Genoemd worden: De websites van het sportbrede Masterplan Arbitrage: www.scheidsrechterworden.nl en www.scheids.nl. De website van het KNKV. Structurele informatie is er te vinden op www.knkv.nl onder competitie en dan arbitrage en op de aparte arbitragesite www.arbitrage.knkv.nl Bestaande visuele ondersteuning: er is al een aantal communicatiemiddelen beschikbaar op de website van het KNKV, aangaande het Masterplan Arbitrage: posters, advertenties, flyer, filmpje, banners (zie website: www.knkv.nl en zoek op werving scheidsrechters. De posters heeft u al geruime tijd eerder ontvangen. De handleiding, zoals deze voor u ligt en de beschikbare wervingsflyers voor vier doelgroepen. Deze flyers zijn aan te vragen bij de servicedesk van het KNKV. Op verenigingsniveau kunt u aansluiten bij deze bestaande informatie. Op uw website kunt u links aanbrengen naar pagina s op de website van het KNKV, maar u kunt er ook voor kiezen om de informatie verenigingsspecifiek te maken. Op verenigingsniveau kunt u uw eigen communicatiemiddelen inzetten om aandacht te vragen voor arbitrage. Voorbeelden daarvan zijn: Clubblad (periodiek aandacht vragen voor de arbitrage, de werving etc.) Verenigingsnieuwsbrief (elke week of maandelijks nieuws geven over de resultaten, best practices, etc.) Website vereniging (nieuwsartikelen, oproepen, best practices) Plaatselijk advertentieblad: laat de inwoners van het dorp en stad weten dat er niet alleen wordt gekorfbald, maar dat er ook wordt gefloten! Dit kan door het inzetten van een advertorial of de plaatselijke pers informeren over een informatiedag/ avond Help met jouw kennis en ervaring mee om binnen de vereniging de arbitrage op een hoger niveau te brengen. Aparte arbitragenieuwsbrief aan alle leden (een aantal keer per jaar) Dit brengt de arbitrage prominent voor het voetlicht. Tip! Gebruik de nieuwsbrief als introductie van het wervingstraject. Bij het werven van nieuwe scheidsrechters is er nog een aantal aandachtspunten die we u willen meegeven: Persoonlijke benadering: Gerichte benadering: potentiële kandidaten kunnen in een persoonlijk gesprek worden gevraagd opgeleid te worden tot scheidsrechter, begeleider of beoordelaar. Belronde houden: onder ouders, oud-leden e.d. kan er een specifieke belronde worden gehouden. Belangstelling vragen van ouders bij aanmelding jeugdleden: op het moment dat een jeugdlid zich aanmeldt kan er bij de ouders navraag worden gedaan of er eventuele belangstelling is. Het is zeer wel mogelijk dat ouders in het verleden reeds zijn opgeleid of als official hebben gefunctioneerd.

19 K N KV w e rv i n g s p l a n a r b i t r a g e Huidige corps inzetten: Huidige scheidsrechters inzetten in de werving (Member get Member): huidige scheidsrechters benaderen potentiële scheidsrechters en krijgen een leuke attentie voor elke cursist die gaat starten. Ook kan een scheidsrechter een potentieel kandidaat een aantal wedstrijden mee op pad nemen om belangstelling te kweken. Mond-tot-mond reclame; functionerend arbitraal kader straalt (verbaal en niet verbaal) uit dat het functioneren als zodanig leuk is. Ontwikkelen van een advertorial; advertentie met daarin het verhaal van een huidige gekwalificeerde scheidsrechter die vertelt over zijn eigen ervaring, motivatie en in zijn verhaal oproept dat hij op zoek is naar collega gekwalificeerde scheidsrechters. Een advertorial kan in een clubblad worden geplaatst maar ook in plaatselijke huis aan huis bladen. Belangrijk is dat er een nieuwswaarde in zit, dan wordt het in veel gevallen gratis geplaatst. Activiteiten Dag van de scheidsrechter: organiseer aan het eind van het seizoen een dag van de scheidsrechter. Overdag korfballen, waarbij niet de nadruk ligt op het spelen, maar op het fluiten. De dag eindigt met het verwelkomen van de nieuwe lichting officials, die in september starten met de opleiding en bijvoorbeeld een barbecue. Hier worden alle scheidsrechters van het afgelopen jaar in het zonnetje gezet. Wie is gepromoveerd? Wie heeft de meeste wedstrijden gefloten? De foto s worden uiteraard op de website geplaatst. Informatieavonden organiseren: is voor grotere groepen jeugdleden en/of ouders een prima middel. Maak een attractief programma en nodig een bekende scheidsrechter uit om succesverhalen te vertellen. Met een laptop, beamer en een groot scherm kan worden ingelogd op de site van het KNKV en kan je veel werk besparen. Ouders uitnodigen voor een informatieavond of een andere reden waarom je de ouders bij elkaar verzameld. Ouders worden allen ingepland om één keer een wedstrijd te fluiten of in combi met een scheidsrechter te fluiten. Zodat ze weten wat het is om scheidsrechter te zijn. Deze actie is meer gericht op het klimaat, maar kan wervend werken wanneer je een goede follow-up geeft. Mailing naar alle (oud)leden: het versturen van een enthousiaste brief of kaart naar alle (oud)leden met een wervende tekst om iedereen naar de website van de vereniging te krijgen. Bij een positieve bevinding: wordt nu scheidsrechter en klik snel door. meld je aan voor Koppel een actie aan één van je wervingsuitingen: meld je aan en ontvang een sporttas. Bijvoorbeeld een advertentie in het lokale huis-aan-huis blad. Onder advertentie wordt niet alleen advertenties in kranten verstaan, maar ook op de website of middels posters of leaflets. f. Wervingsplanning Het inzetten van een wervingsplanning is een middel om activiteiten overzichtelijk in een tijdslijn weer te geven. Het is duidelijk en zichtbaar wanneer de activiteit plaatsvindt en wanneer de voorbereiding moet starten. Hiervoor worden twee verschillende kleuren gebruikt. Een voorbeeld van de wervingsplanning is in bijlage 3 opgenomen. De wervingsplanning is een levend document, waarbij het van belang is om regelmatig de wervingsplanning te bespreken, te evalueren en aan te passen. De werkgroep Arbitrage binnen uw club is verantwoordelijk voor de wervingsplanning en zorgt ervoor dat de wervingsplanning bekend is bij het bestuur van de vereniging. Door bijvoorbeeld tijdens een vergadering de wervingsplanning op de agenda te zetten en zo iedereen te informeren. Zodat iedereen op de hoogte is van wervingsactiviteiten.

f l u i t e n d h e t v e l d o p! 20 Welkom bij het scheidsrechterskorps, hartstikke leuk dat je start met de opleiding!

21 8 FO LLOW-U P WERVI N G a. Na de werving Zodra het lid zich meldt wil hij spoedig weten hoe verder. Neem binnen 5 werkdagen contact op en bespreek hoe het vervolgtraject eruit ziet. Zorg voor een introductiepakket, met alle informatie over de opleiding die het desbetreffende lid gaat volgen, zodat hij weet wat hem te wachten staat. De vereniging moet klaar zijn om de kandidaat op te vangen. Een geïnteresseerde wil graag snel geholpen worden. Motivatie en betrokkenheid hou je vast door de kandidaat een duidelijk welkomgevoel te geven. Dit kan heel simpel door een kaartje of e-mailtje; Welkom bij het scheidsrechterskorps, hartstikke leuk dat je start met de opleiding! b. Na de opleiding Na afronding van de opleiding gaat de wervingsfase over in de fase van behoud. In de eerste plaats wordt een nieuwe scheidsrechter niet meteen in het diepe gegooid. De verenigingsbegeleider houdt de nieuwe scheidsrechters, zeker in het begin goed in de gaten en evalueert de gefloten wedstrijden. ontbreken. Maak deze zaken structureel, zodat de scheidsrechters in uw vereniging steeds het gevoel houden dat zij erbij horen. Bij het faciliteren kan worden gedacht aan een welkomstpakket voor uw nieuwe scheidsrechters. Hier kunnen spullen inzitten als een fluit (natuurlijk!), een notitieblokje en een pen, een pols/zweetbandje, een horloge waar de stand op bijgehouden kan worden, een bidon, een folder van de Nederlandse Scheidsrechters Vereniging, etc. Wellicht kunnen de verenigingen voor één of meer van deze producten op zoek gaan naar een sponsor. Een t-shirt met speciale opdruk mag in dit geheel niet ontbreken. Dit shirt kan worden gebruikt om in te fluiten (verenigingswedstrijden) of om de warming-up in te doen (KNKV-wedstrijden). Uiteraard wordt het Fair Play-logo van het KNKV bevestigd op dit t-shirt. De verenigingsscheidsrechters krijgen individueel of in groepjes een abonnement op Scheids!, dit is een blad speciaal voor alle scheidsrechters in Nederland. De verenigingen organiseren enkele keren per jaar speciale avonden voor scheidsrechters en nodigen soms een gastspreker uit in de persoon van een bekende scheidsrechter. Aan het eind van het seizoen mag een speciale barbecue voor al het arbitrale kader natuurlijk niet

4 f u n c t i e s e n o p l e i d i n g e n 22 9 AA N DACHTSPU NTEN Om met het wervingsplan binnen de verenigingen aan de slag te gaan, worden in dit hoofdstuk een aantal aandachtspunten behandeld die van invloed zijn op de wervingsactiviteiten. Op het moment dat je een wervingsactiviteit uitvoert en meet wat de reacties daarop zijn, geeft dit inzicht in de doelgroep en het succes van de activiteit. Daarnaast is het goed om een werkgroep samen te stellen en een budget vast te stellen. In het laatste deel van het hoofdstuk komen de kritische succesfactoren die van invloed zijn aan bod. a. Resultaten meten Het is belangrijk om gedurende de werving en na de werving te blijven peilen bij de doelgroep(en) wat hen motiveert, waarom ze scheidsrechter(official) willen worden. Ook voortijdige afvallers en uitvallers tijdens de opleiding kunnen nuttige informatie verschaffen. Ga altijd na wat eraan ten grondslag ligt wanneer iemand afhaakt. Meten = weten. Wanneer je weet waar de geworven mensen enthousiast door zijn geworden, kun je zien wat het effect is van bepaalde acties. Door het vragen naar een bron (waar komt iemand vandaan, reactie clubblad of reactie flyer) wordt dit inzichtelijk. b. Werkgroep Arbitrage samenstellen Om doelgericht en effectief aan de slag te gaan met de werving van scheidsrechters en aansluitend natuurlijk ook de binding van de scheidsrechters. Wordt gestart met het samenstellen van een werkgroep Arbitrage. Deze werkgroep is verantwoordelijk voor het werven, binden en behouden van scheidsrechters. In deze werkgroep zijn de volgende rollen van belang: Scheidsrechterscoördinator; Enkele scheidsrechters; Iemand vanuit het bestuur of vanuit de vereniging. Het is van belang om af te stemmen wie vanuit het bestuur of de vereniging betrokken wordt bij de werkgroep om de voortgangsbewaking en informatievoorziening richting het bestuur te realiseren. Binnen de werkgroep is het van belang de volgende acties met elkaar af te stemmen: Taken en verantwoordelijkheden, bijvoorbeeld wie is de voorzitter of secretaris Wie zijn er betrokken bij Arbitrage, zij alle partijen vertegenwoordigd en op de hoogte Wie wordt er geïnformeerd door de Werkgroep Arbitrage Wat is onze doelstelling m.b.t. Arbitrage? Wat is onze activiteitenplanning? c. Budget Voor het realiseren van wervingsactiviteiten is naast ideeën en een werkgroep ook budget nodig. Voordat gestart wordt met wervingsactiviteiten is het van belang om binnen de vereniging te informeren of er een budget beschikbaar is en wat dit budget is.

Voorbeeld Informatie en overlegstructuur 23 K N KV w e rv i n g s p l a n a r b i t r a g e Soort overleg Kick-off Voortgangsbewaking operationeel Eind evaluatie Teamoverleg Werkgroep Arbitrage (intern) Frequentie 1x Maandelijks 1x Tweewekelijks of Maandelijks Deelnemers Alle betrokken partijen Alle betrokken partijen Werkgroep Rapportage aan Iedereen Deelnemers Iedereen Deelnemers Rapportage door scheidsrechterscoördinator Voorbeeld budget/begroting Beschikbare budget 500,- Activiteiten Aantal Prijs per stuk Poster laten drukken in kleur 25 Prijs poster 2,- 50,- Incl. opmaak en drukken Member get member (huidige corps) - mailing 30 Postzegel 0,44 28,20 Brieven 0,50 Kaartjes internationale wedstrijd prijs Member get member 5 +/- 30,- - 150,- Advertorial Gratis geplaatst Informatieavond Eigen verenigings-gebouw Invulling informatieavond 150,- a. Koffie/thee b. Fris c. Cake d. Borrelnootjes e. Huur beamer f. Bedankje spreker Nog te besteden 121,80

f l u i t e n d h e t v e l d o p! 24 Het beschikbare budget is van invloed op het inzetten van wervingsacties, de follow up en vooral de mogelijkheden. N.B. De kosten voor de opleidingen worden berekend met de bijlage, genoemd onder punt 5. Mocht het beschikbare budget niet toereikend zijn dan kan gedacht worden aan: Sponsering Deelnemers van een activiteit of opleiding vragen om een eigen bijdrage Het KNKV levert de verenigingen in eerste instantie voldoende promotiemateriaal om de werving te kunnen starten. Het promotiemateriaal bestaat uit: Flyers, vier verschillende flyers op A5 formaat voor verschillende doelgroepen Promotiemateriaal van de campagne Scheidsrechter. Midden in de Sport Posters Advertenties Flyers T-shirts d. Met welke kritieke succesfactoren dient een vereniging rekening te houden? Kritieke succesfactoren zijn factoren die van beslissend belang zijn voor het al dan niet behalen van succes. Hierbij valt te denken aan: lange wachttijd voordat men een opleiding kan gaan volgen of lange wachttijd tussen de opleiding en de spelregels cursus onduidelijk wat er gaat gebeuren als je je hebt aangemeld als geïnteresseerde boodschap sluit niet aan bij de doelgroep verkeerde moment (vakantieperiode) kiezen voor de werving.

Het Masterplan Arbitrage - Fluitend het veld op - is een samenwerkingsverband tussen 16 sportbonden en NOC*NSF waarbij gezamenlijk wordt opgetrokken om de problematiek rondom Arbitrage aan te pakken. Het is belangrijk dat er voldoende gekwalificeerde scheidsrechters zijn, die een wedstrijd goed weten te leiden. Zij moeten ervoor zorgen dat onder andere korfbal mooi blijft om te doen en te bekijken. www.knkv.nl/opleidingen