Werkplan 2012 Natuur- en Milieueducatie en Duurzaamheidscommunicatie Drechtsteden Duurzaamheidscentrum Weizigt, 6 oktober 2011
Inhoud blz. Voorwoord 3 1. Inleiding/samenvatting 4 2. Wat willen we bereiken? 4 3. Organisatie en besluitvorming 4 4. Duurzaamheidscentrum Weizigt 5 5. Educatief programma 6 5.1 Water 7 5.2 Klimaat en Energie 9 5.3 Groen 10 5.4 campagnes 10 6. Nieuwe Stadsboerderij 10 7. Communicatie en PR 11 8. Begroting 12 Bijlage 13 2
Voorwoord Het streefbeeld Samen stad aan het water, de strategie Pieken in de Drechtsteden (water, binnenstad en landschap) en het motto Een regio duurzaam in balans vormen de leidraad voor het beleid van de Drechtsteden. Het is dan ook niet verwonderlijk dat deze tevens uitgangspunt zijn geweest bij het opstellen van het Meerjarenplan 2011 2015 voor Natuur- en Milieueducatie en -communicatie in de Drechtsteden. Thans ligt voor u de jaarschijf Werkplan 2012 van dit Meerjarenprogramma. Ook voor 2012 is duurzaamheid een belangrijk aandachtsveld. De nieuwe Stadsboerderij van Duurzaamheidscentrum Weizigt die april vorig jaar feestelijk is geopend vormt naar mijn gevoel een bron van inspiratie hoe het begrip duurzaamheid concreet handen en voeten gegeven kan worden. Bij de invulling van het begrip duurzaamheid staat dit jaar het thema Energie centraal en wordt het Waterprogramma dat vorig jaar een stevige impuls heeft gekregen, verder uitgevoerd. Voor Groen wordt aangesloten bij de Nationale Boomfeestdag en het onderwerp Biodiversiteit. Het gaat bij het realiseren van een duurzame regio Drechtsteden niet alleen om de inhoud; minstens evenzeer is het van belang om de inwoners en maatschappelijke organisaties te laten kennismaken met en te betrekken bij dit streven. Natuur- en Milieueducatie is een van de belangrijkste instrumenten om dit te kunnen bereiken. Het vergroten van het bewustzijn van burgers voor natuur en milieu in hun leefomgeving leidt immers uiteindelijk ook tot duurzamer handelen. In opdracht van de regio Drechtsteden ontwikkelt Duurzaamheidscentrum Weizigt daarom educatieve programma s voor het onderwijs, de wijken en de burgers. Hierboven heb ik al opgemerkt dat de educatieve programma s over de thema s Water, Energie en Groen naadloos aansluiten op het beleid van de regio Drechtsteden. Daarnaast vormen zij een link met de programma s van de scholen en in de wijken. Door de jeugd vroeg te betrekken bij de natuur en het milieu in hun eigen omgeving kunnen zij zich ontwikkelen tot milieubewuste burgers die zorg voor hun leefomgeving hebben. Natuur- en Milieueducatie wordt daardoor laagdrempelig. Bij dit alles maken de Drechtsteden graag gebruik van de middelen en expertise van Duurzaamheidscentrum Weizigt. Deze samenwerking kan bovendien ook financiële voordelen opleveren. Zo is binnen de provinciale campagne STROOM waarin Water en Energie centraal staan een subsidie van Agentschap NL binnengehaald die ook de natuuren milieueducatie in de Drechtsteden extra financiële ruimte geeft. Als regionaal portefeuillehouder Milieu in de Drechtsteden ben ik van mening dat betrokkenheid en bewustwording van burgers en met name de jeugd essentieel zijn voor het realiseren van het milieubeleid. Het NME kan hierbij een belangrijke rol spelen. Het voorliggend Werkplan 2012 voor Natuur- en Milieueducatie en Duurzaamheidscommunicatie steun ik daarom van harte. Teunis Stoop Regionaal Portefeuillehouder Milieu in de Drechtsteden 3
1.Inleiding/samenvatting Het Meerjarenplan Duurzaamheidscommunicatie Drechtsteden 2011-2015, dat in 2010 is vastgesteld door het Drechtstedenbestuur, vormt de basis voor dit werkplan 2012. Ook het Meerjaren milieubeleidsplan Drechtsteden 2011-2015 onder het motto Een regio duurzaam in balans vormt een belangrijk uitgangspunt. Naast het educatieve programma voor het primair- en het voortgezet onderwijs is natuur- en milieueducatie een belangrijk communicatie instrument. Hierdoor worden de verschillende partijen (overheden, woningcorporaties en maatschappelijke organisaties, bedrijven en inwoners) met elkaar in gesprek gebracht om gezamenlijk keuzes te maken, die leiden naar een duurzame samenleving. Het Duurzaamheidscommunicatieprogramma voor de Drechtsteden sluit daarom zoveel mogelijk aan bij de actuele beleidsthema s Water, Energie en Groen. Het komend jaar staat het thema Energie centraal en wordt het waterprogramma dat in het kader van het waterarrangement Drechtsteden in het afgelopen jaar een impuls heeft gekregen verder uitgevoerd. Duurzaamheidscentrum Weizigt Weizigt vervult een centrale rol bij het ontwikkelen en uitvoeren van duurzaamheidsprogramma s in de Drechtsteden. Dit betekent dat alle scholen van het basisonderwijs een educatief aanbod krijgen aangeboden met educatieve producten waar zij zich voor kunnen inschrijven. Daarnaast onderhoudt Weizigt contacten met de beleidsmedewerkers in de regio Drechtsteden om de activiteiten zoveel mogelijk af te stemmen op de actuele beleidsthema s. Samen werken aan een duurzame regio is hierbij het sleutelwoord. Samenwerking in de Drechtsteden en de provincie Een van de doelstellingen van de samenwerking in de Drechtsteden en andere partijen is ook om de financiële middelen te verhogen en daardoor de programma s te versterken. Dit is gerealiseerd door de samenwerking met de Zuid-Hollandse NME centra (ZON), de provincie, de waterschappen en het GDO (gemeenten voor Duurzame ontwikkeling). Binnen de campagne STROOM waar de thema s Energie en Water centraal staan is een subsidie voor een provinciaal arrangement bij Agentschap NL aangevraagd en gehonoreerd. Dit betekent dat ook voor Natuur- en Milieueducatie Drechtsteden extra financiering is voor met name het project Energieke scholen. 2. Wat willen we de komende vier jaar bereiken? 1. Versterken betrokkenheid van de deelnemende gemeenten (Hoofdstuk 3) 2. Aansluiten bij de Drechtstedenthema s zoals beschreven in het Milieubeleidsplan Drechtsteden 2011-2015 3. Versterken van het educatief basisaanbod voor de scholen (Hoofdstuk 5) 4. Opzetten van een goede doelgroepgerichte communicatie (Hoofdstuk 7) 3. Organisatie en besluitvorming De werkgroep met de contactambtenaren van de deelnemende Drechtsteden-gemeenten zet in grote lijnen het programma Duurzaamheidscommunicatie Drechtsteden op. Een klankbordgroep met de natuur- en milieuorganisaties werkt het activiteitenprogramma verder uit en zorgt, indien mogelijk, voor de uitvoering. Voor de besluitvorming wordt het concept voorgelegd aan het ambtelijk overleg Groen, Water en Milieu. Daarna krijgt het Portefeuillehoudersoverleg fysiek het plan ter advisering aangeboden en wordt het plan aan het Drechtstedenbestuur ter instemming voorgelegd. 4
Ten aanzien van de vertegenwoordiging vanuit Papendrecht is er nog steeds een vacature. Met de andere leden van de werkgroep worden afspraken gemaakt om de betrokkenheid bij Duurzaamheidscommunicatie Drechtsteden te vergroten. Samenstelling werkgroep: Mevr. L. Bergenhenegouwen Mevr. M. Epema Dhr. H. Termote Mevr. N. Hendriks Mevr. B. Bouman Vacature Dhr. M. van den Bosch Duurzaamheidscentrum Weizigt, voorzitter Duurzaamheidscentrum Weizigt, coördinator Hendrik-Ido-Ambacht Zwijndrecht Alblasserdam Papendrecht Dordrecht 4. Duurzaamheidscentrum Weizigt Een businessplan Weizigt is opgesteld om de komende jaren de visie, ambities en strategie aan te geven. Deze professionaliseringsslag werkt ook door in de aanpak en het programma van Duurzaamheidscommunicatie Drechtsteden. Duurzaamheidscentrum Weizigt is de Dordtse en Drechtstedelijke ontmoetingsplek voor duurzaam denken en handelen. Weizigt inspireert en motiveert scholen, inwoners, bedrijven en maatschappelijke organisaties in de Drechtsteden om met duurzaamheid aan de slag te gaan. Weizigt wil bij deze groepen hét platform zijn waar duurzaamheid betekenis gegeven en beleefd wordt. Hiervoor wil het top of mind worden (de eerste plek waar de doelgroepen aan denken) als het om duurzaamheid gaat. De missie van Duurzaamheidscentrum Weizigt voor 2011-2015 luidt daarom: Weizigt stimuleert duurzaam denken en handelen in de Drechtsteden Scope Weizigt kan niet de hele wereld veranderen. Er is daarom gekozen voor een gerichte scope aan activiteiten, thema s en doelgroepen. De scope van Weizigt staat schematisch in onderstaand figuur: Hoe? -Op bezoek bij Weizigt -Weizigt op locatie -Virtueel platform -Aansluiten bij derden Wat? Educatie, communicatie, recreatie, netwerken ter bevordering van duurzaam denken en handelen gericht op de thema s groen in de stad, energie, afval en water. Voor wie? Scholen, burgers, inwoners, maatschappelijke organisaties en bedrijfsleven in Dordrecht en de Drechtsteden. 5
Weizigt realiseert gedragsverandering door het organiseren van ontmoeting en interactie (samen leren, doen en ontdekken) tussen de doelgroepen en binnen de doelgroepen. Duurzaamheidscentrum Weizigt stimuleert samenwerking binnen en tussen scholen, inwoners, maatschappelijke organisaties, bedrijfsleven en de gemeente Dordrecht en Drechtsteden zelf. Weizigt komt naar deze groepen toe en de groepen komen naar Weizigt om de interactie tot stand te brengen. Het faciliteren van of aansluiten bij duurzaamheidsinitiatieven van anderen en het uitbouwen van een virtueel platform voor duurzaamheid behoren nadrukkelijk tot de ambities. Duurzaamheidscentrum Weizigt concentreert zich op educatie, communicatie en recreatie om de missie te realiseren. Het participeren en faciliteren van netwerken en verhuur van de locatie dragen hieraan ook bij. Omdat duurzaamheid een veelomvattend thema is, zal Weizigt zich focussen op de thema s energie, groen, water en afval. Dit zijn de prioriteitsthema s van de doelgroepen en de speerpunten van het gemeentelijk beleid. Waar in het verleden aan alles een beetje werd bijgedragen, is nu de ambitie van Weizigt om binnen haar scope een daadwerkelijke gedragsverandering bij bestaande en nieuwe doelgroepen te realiseren. Gezien de beperkte middelen is focus en meerjarige consistentie hiervoor een must. 5. Educatief programma Voor de verschillende doelgroepen wordt een educatief programma aangeboden. Voor het basis- en het voortgezet onderwijs wordt dit aangeboden in de vorm van een digitaal programma via de website www.weizigtnmc.nl. De leerkrachten kunnen zich voor de verschillende producten digitaal inschrijven. Dit digitale aanbod wordt extra onder de aandacht gebracht door een schriftelijke uitnodiging per post met een kort overzicht van het programma. Daarnaast wordt er vraaggericht gewerkt. Vooral voor het voortgezet onderwijs en de inwoners worden er op maat programma s ontwikkeld en indien nodig begeleid. Het basisaanbod bestaat uit het programma over de thema s Water, Klimaat en Energie, Afval en Groen. Voor de Drechtsteden staan de thema s Water, Klimaat en Energie en Groen centraal. Algemeen doel Het doel is het op gang brengen van Duurzaamheidscommunicatie-activiteiten en processen, zodat de burgers van de Drechtsteden worden toegerust met algemene basiskennis en vaardigheden over duurzaamheid. Hierdoor worden zij zich bewust van hun eigen handelen en kunnen leren keuzes maken die leiden tot een duurzame leefomgeving. Uitgangspunt hierbij is dat overheden, maatschappelijke organisaties, onderwijsinstellingen, inwoners en bedrijfsleven samenwerken. Aansluiting bij het Provinciale programma Het provinciale programma Stroom (Water en Energie) is een initiatief van de gezamenlijke NME-diensten in Zuid-Holland (ZON) en de provincie Zuid-Holland. De waterschappen zijn partner bij het thema Water. Het doel van de samenwerking is om de bestaande producten in kaart te brengen en meer structuur in het aanbod te brengen. Ook worden de producten langs de kwaliteitsmeetlat gelegd. Dit biedt goede kansen voor de NME centra om een kwaliteitslag te maken. Het basisaanbod voor de Drechtsteden wordt hierdoor verder ontwikkeld. Door het gezamenlijk (ZON, provincie en GDO) aanvragen van een Duurzaamheidscommunicatie-arrangement heeft het programmabureau NME van Agentschap NL voor het verder ontwikkelen van een educatief programma in de provincie Zuid-Holland een subsidie toegekend. Door inzet van de cofinanciering à 16.000,- uit het budget van duurzaamheidscommunicatie 6
Drechtsteden is een zelfde bedrag als subsidie door Agentschap NL toegekend voor de uitvoering van het project Energieke Scholen in de Drechtsteden. Beoogd resultaat Een digitaal educatief aanbod voor het onderwijs. Ureninzet 40 uur 5.1 Water Sinds 2002 werken de waterpartners Waterschap Hollandse Delta, Rijkswaterstaat, EVIDES waterbedrijf, de gemeente Dordrecht en Duurzaamheidscentrum Weizigt samen in het project Waterzigt op Weizigt. In 2010 en 2011 is in het kader van het waterarrangement Drechtsteden met subsidie van Agentschap NL het waterprogramma verder ontwikkeld en verbreed. Het merendeel van deze activiteiten worden ook in 2012 in het educatieve programma opgenomen. De natuur- en milieuorganisaties spelen een belangrijke rol bij de uitvoering van het programma. De volgende organisaties bieden een programma aan voor het begeleiden van wateronderzoek aan basisschoolleerlingen: - Zwijndrecht: De schoolgidsen van de werkgroep IVN en de Stichting Natuur en Landschap Zwijndrechtse Waard vanuit t Weetpunt. - Papendrecht: De schoolgidsen van de natuur- en vogelwacht Alblasserwaard vanuit het Streekcentrum Alblasserbos. - Hendrik-Ido-Ambacht: De schoolgidsen van de werkgroep IVN vanuit het Jeugdspeelpark en de Frélustal. Organisatie In 2012 wordt bekeken of de samenstelling van de stuurgroep Water 2012 blijft bestaan uit de stuurgroep Waterzigt op Weizigt uitgebreid met een bestuurder van de Drechtsteden, zoals het in 2010 is opgezet. Dit geldt ook voor het projectteam Waterarrangement of het een combinatie blijft van het projectteam Waterzigt op Weizigt versterkt met beleidsambtenaren Water van de Drechtsteden en van het Delta programma Rijnmond-Drechtsteden. Doelgroep Leerlingen van de basisscholen en het voortgezet onderwijs. Inwoners en bestuurders van de Drechtsteden. Doelstellingen Het doel is het vergroten van de bewustwording van scholieren, de inwoners, bestuurders en maatschappelijke organisaties van de Drechtsteden over duurzaam waterbeheer en de veelzijdigheid daarvan. Beoogde resultaten - 40% van de primair onderwijs-scholen met minimaal 2 klassen nemen deel aan een wateractiviteit; - 50% van de voortgezet onderwijs scholen nemen deel aan een wateractiviteit; - 20.000 bewoners nemen deel aan een activiteit in de regio; - Participatie van maatschappelijke organisaties in opzetten en uitvoeren waterprogramma s in wijken en op scholen in de Drechtsteden. Activiteiten - Watertuin Terrein op Duurzaamheidscentrum Weizigt met educatieve informatie over water en concrete toepassing van duurzame concepten op het gebied van water. Opvang van regenwater, waterkwaliteit, natuurlijk tuinieren zijn hierbij belangrijke onderwerpen. Ook aansluiting met het Aquarama en de amfibieënpoel. 7
- Lesprogramma Waterproef Waterles voor groep 7 en 8 van het basisonderwijs op het terrein van Duurzaamheidscentrum Weizigt met het educatieve watercentrum Aquarama, de amfibieënpoel, de watertuin etc. Leerlingen doen onderzoek naar waterkwaliteit. Ook zijn er waterleskisten, zoals de keuzekist Drinkwater en leskisten Sloot en plas en Kikker. - Wateronderzoek in de stad (Voortgezet Onderwijs) Project waarbij leerlingen van het voortgezet onderwijs (Johan de Wittgymnasium, Da Vinci College) onderzoek doen naar water in de stad. Leerlingen worden door opdrachten van de gemeente over actuele problemen rond water in de stad uitgedaagd om zelf een mening te vormen over hoe we als bewoners om moeten gaan met water. - Wateronderzoek in de stad (Primair Onderwijs gr 3 t/m 8 ) Met het lesprogramma en de onderzoekskist Water Leeft gaan de leerlingen op wateronderzoek in de omgeving van de school. Vanuit de verschillende centra in de regio wordt een veldprogramma verzorgd. De Boerensloot (primair onderwijs gr. 3,4,5) de Frélustal te Hendrik-Ido- Ambacht Ontdek het platteland (gr. 6,7,8), de Frélustal te Hendrik-Ido-Ambacht. Ontdek de Waterkant (gr. 7 en 8), t Weetpunt te Zwijndrecht. Slootjesonderzoek (gr. 3 t/m 8), Streekcentrum Alblasserbos te Papendrecht. - Watersponsorloop Organisatie van sponsorloop t.b.v. bewustwording waterproblematiek in ontwikkelingslanden. In samenwerking met de landelijke organisatie Aqua for All. - Tentoonstelling Zicht op Water Maakt integraal waterbeheer inzichtelijk voor bezoekers (jong en oud). Duurzaamheidscentrum Weizigt beheert deze tentoonstelling. De tentoonstelling rouleert al bijna 10 jaar door het hele werkgebied van de waterpartners. Op enkele onderdelen is hij aangepast. In 2012 wordt opnieuw bekeken of hij behouden kan blijven. - Waterfietsroute Rondje Waterzigt. Fietsroute over het Eiland van Dordt. Het Eiland van Dordt wordt omringd en doorsneden door rivieren, havens, kreken en singels. Water is een bepalende factor in het landschap en het dagelijkse leven. Deze waterfietstocht kan uitgebreid worden naar de Drechtsteden. - Waterfietstocht in en rond Alblasserdam Leerlingen van groep 7 en 8 fietsen langs de dijk naar Kinderdijk en krijgen een rondleiding door de tentoonstelling in het Wisboomgemaal. Het waterschap Rivierenland regelt de ontvangst en het programma in de Kinderdijk. Daarna fietsen zij langs vaarten en een boezem. Op deze manier ontdekken zij alles over waterbeheer. - Lesprogramma Droge voeten voor het primair onderwijs. Op provinciaal niveau is een lesprogramma en activiteiten ontwikkeld over Waterveiligheid. In 2012 wordt dat aan alle basisscholen aangeboden. - Het educatieve schip de Watervlo De Watervlo zal in het voorjaar op de verschillende plaatsen in de Drechsteden aanmeren. De basisscholen kunnen zich voor een les inschrijven. 8
Daarnaast worden voor inwoners van de Drechtsteden en bestuurders bijeenkomsten georganiseerd. Ureninzet 350 uur 5.2 Klimaat en Energie Klimaat en Energie staat hoog op de agenda van de Drechtsteden. In het kader van het provinciale programma STROOM in Zuid-Holland is dank zij de cofinanciering door Weizigt en voor een deel van Duurzaamheidscommunicatie Drechtsteden voor het project Energieke scholen een extra subsidie van Agentschap NL voor de Drechtsteden toegekend. Het programma Energieke scholen waarmee eind 2011 een start is gemaakt, wordt in 2012 verder uitgevoerd. Energieke scholen Het project Energieke scholen is een landelijk ontwikkeld project dat op een effectieve manier in de Drechtsteden kan worden uitgevoerd. Doelgroep Leerlingen basisonderwijs Doelstelling Leerlingen worden zich bewust dat zij door energiebesparing een belangrijke bijdrage kunnen leveren aan de reductie van CO 2 -uitstoot. Inhoud van het project Op basis van een lessencyclus en m.b.v. meetinstrumenten, brengen leerlingen advies uit over energiebesparing en een gezonder binnenklimaat. Het gedrag van leerlingen en docenten staat hierbij centraal. Wat levert het project op? Inzetten op gedrag levert een flinke energiebesparing op en een gezonder binnenklimaat. Door aan dit project vervolgmaatregelen te koppelen (duurzaam bouwen, energiebesparing, ventilatie, etc.), wordt gestreefd naar nog een extra energiebesparing. Per school kan er hierdoor 10% op de gasrekening en 20% op de elektriciteitsrekening worden bespaard. Als 20% van de basis- en voortgezet onderwijs scholen meedoet, wordt er in Zuid-Holland per jaar 1,5 miljoen euro bespaard en 4900 ton CO 2. Bij 50% participatie van de scholen eind 2013 is 9,75 miljoen euro bespaard en ruim 30.000 ton CO 2. Dit project levert hiermee een flinke bijdrage aan de klimaatdoelstellingen. Kern van het project Het project maakt duidelijk dat maatregelen en gedrag niet zonder elkaar kunnen. Beide worden in dit project gestimuleerd. Resultaat 30 % van de scholen in de Drechtsteden neemt deel aan het programma. Uitvoering Voor de opzet en uitvoering van het project Energieke scholen maakt Duurzaamheidscommunicatie Drechtsteden gebruik van ondersteuning van Weizigt. Activiteiten die worden uitgezet zijn: Werving scholen (d.m.v. contacten met en voorlichtingsbijeenkomsten aan zowel schoolbesturen als schooldirecties en leerkrachten). Opstarten en begeleiden/adviseren van de samenwerking tussen de scholen (bestuur, directie en leerkrachten) en de relevante gemeentelijke beleidsvelden (bestuurlijk en ambtelijk niveau) Begeleiding leerkrachten bij uitvoering van het lesprogramma. 9
Contacten onderhouden en uitwisseling/gezamenlijk optrekken met de andere gemeenten/duurzaamheidscommunicatiediensten en de provincie in de provinciale aanpak van het project Energieke Scholen Zuid Holland. Ureninzet 250 uur 5.3 Groen Een keer per twee jaar wordt het programma Natuur en Biodiversiteit groots opgepakt. In 2011 stond de biodiversiteit centraal. Het symposium Biodiversiteit dat in maart 2011 werd georganiseerd was een groot succes. In overleg met betrokken partijen wordt bekeken hoe we hieraan een vervolg kunnen geven. In het kader van het provinciale programma STROOM is een traject in gang gezet om een arrangement hiervoor op te stellen zodat er gezamenlijk een subsidie aangevraagd kan worden. Boomfeestdag en Biodiversiteit De Nationale Boomfeestdag die in 2012 in Dordrecht groots wordt georganiseerd, biedt goede aanknopingspunten voor de regio. Een educatief activiteitenprogramma wordt hieraan gekoppeld. Doelgroep Beleidsambtenaren, leerlingen van het basisonderwijs, inwoners en professionals in de ruimtelijke ordening. Doelstelling Het geven van kennis en inzicht in het belang van soortenrijkdom in de stad en de verbindingen naar het buiten gebied en de bijdrage die men zelf kan leveren om de biodiversiteit te verbeteren. Ureninzet 20 uur 5.4 Jaarlijkse campagnes Vanuit de landelijke en provinciale overheden worden jaarlijks campagnes georganiseerd waaraan de lokale overheid kan deelnemen. Dit biedt vaak kansen voor goede landelijke publiciteit en het verkrijgen van gratis materialen. Een knelpunt is dat dergelijke programma s vaak pas kort van tevoren bekend zijn. Ook is er niet altijd budget en capaciteit aanwezig. Per keer wordt met de betreffende beleidsambtenaar bekeken of dit past bij het programma. Hiervoor wordt van tevoren een projectplan en planning opgesteld Ureninzet 35 uur 6. De nieuwe Stadsboerderij Deze nieuwe Stadsboerderij op het terrein van Duurzaamheidscentrum Weizigt die in april 2011 officiëel geopend is, biedt een prachtvoorbeeld van duurzaam bouwen. Het bouwwerk is een bron van inspiratie voor de nieuwste technieken op het gebied van duurzaam bouwen en duurzame energie. Daarnaast zijn de dieren een belangrijke trekker. Door goed te leren omgaan met de dieren worden de kinderen zich bewust van het belang van dierenwelzijn. 10
Twee interactieve ontdektochten Er zijn twee interactieve ontdektochten ontwikkeld m.n. De Knappe Koppentocht en de Dierentocht. Spelenderwijs wordt van alles ontdekt over duurzaamheid en de natuur. Alle scholen en inwoners van de Drechtsteden kunnen hieraan deelnemen. 7. Communicatie en PR Duurzaamheidscentrum Weizigt communiceert doelgroepgericht. Op verschillende momenten in het jaar worden de activiteiten onder de aandacht van bestuurders, ambtenaren, bedrijven, maatschappelijke organisaties en scholen gebracht. Verschillende middelen worden hierbij ingezet. Naast het digitale educatieve aanbod via de website: www.weizigtnmc.nl wordt een brochure met een kort overzicht naar de scholen gestuurd om het aanbod extra onder de aandacht te brengen. Communicatiemiddelen RTV Dordrecht Huis-aan-huisbladen Website deelnemende gemeenten Website Drechtsteden Website Duurzaamheidscentrum Weizigt en educatief aanbod voor PO en VO Digitale Nieuwsbrief de Blikvanger voor PO en VO Nieuwsbrief Dordt Duurzaam Nieuwsbrief Drechtsteden Digitaal Educatief aanbod naar de scholen Communicatiekalender Aanleiding Data in 2012 Omschrijving Boomfeestdag /biodiversiteit maart Nationale boomfeestdag te Dordrecht Activiteiten voor onderwijs, Watersponsorloop maart Leerlingen BO lopen 6 km met 6 liter water op wereldwaterdag Educatief schip de Watervlo april t/m juli Tentoonstelling over alle aspecten van water Energieke scholen maart /april Presentatie resultaten Jaarverslag 2011 Werkplan 2013 mei juni Aanbieden aan AO en PFO en Drechtstedenbestuur oktober kennismaand oktober Landelijke maand om wetenschap en techniek onder de aandacht te brengen Dag van de duurzaamheid 11 november Landelijke dag om duurzaamheid onder de aandacht te brengen. Wezigt organiseert het duurzaamheidsdictee Deze globale versie van de communicatiekalender voor 2012 zal in de loop van het jaar verder geconcretiseerd worden. Ureninzet 50 uur 11
8. Begroting Jaarlijkse bijdrage per gemeente De deelnemende gemeenten zijn: Dordrecht, Hendrik-Ido-Ambacht, Zwijndrecht, Alblasserdam en Papendrecht. In 2012 geldt per gemeente een inwonerbijdrage van 0,22 exl. jaarlijkse indexering, leidend tot een jaarlijks beschikbaar budget van 57.000,- (niveau 2010). Dit wordt vertaald in 636 te werken uren ( 51.200,-) en 5.800,- werkbudget. Extra financiering van Agentschap NL Het budget van Duurzaamheidscommunicatie Drechtsteden à 16.000,- is mede ingezet als co-financiering voor het verkrijgen van de subsidie van Agentschap NL. Voor het schooljaar 2011 en 2012 is door Agentschap NL een subsidie van 16.000,- beschikbaar gesteld voor het project Energieke scholen. Dit betekent dat er voor dat project 200 uur extra kan worden ingezet, waarvan 100 uur in 2010 zijn ingezet en de resterende 100 uur in 2012 wordt ingezet. Hieruit blijkt weer dat regionale samenwerking loon! Overzicht activiteiten en uren Het uurtarief is 80,- Activiteit Uren budget subsidie Voorbereiden educatief 40 uur 3.200,- programma Primair Onderwijs Programma Water 350 uur 28.000,- Energieke scholen 150 + 100 uur 12.000,- 8.000,- Boomfeestdag en 50 uur 4.400,- Biodiversiteit Communicatie 50 uur 4.400,- Totaal 740 uur 51.200,- 8.000 59.200,- Van het totale budget 57.000,- blijft 5.800,- werkbudget over. 12
Bijlage Werkplan 2012 Natuur- en Milieueducatie en Duurzaamheidscommunicatie Drechtsteden thema Activiteiten Doelgroep resultaat ureninzet Beleidskader Water - Lesprogramma Waterproof PO Primair 40 % basisscholen van de Totaal 350 uur - Watersponsorloop onderwijs Drechtsteden - Waterfietstocht nemen deel aan het - Educatieve schip programma de Watervlo - Lesprogramma Droge Voeten, Schoon water - Wateronderzoek in de stad - Water en techniek - Waterfietsroute - Watertuin - Waterfietsroute - Tentoonstelling Zicht op Water VO Voortgezet onderwijs - Energie Energieke scholen PO Primair onderwijs 50 % voortgezet onderwijs inwoners 20.000 inwoners 30 % van de basisscholen van de Drechtsteden nemen deel aan het programma Totaal 250 uur Rapport van 2e Deltacommissie ( Rapport Veerman ). de dreiging is niet acuut, maar de opgave voor waterveiligheid en zoetwatervoorziening is wel urgent, is voor de Drechtsteden van belang: onderzoek naar Rijnmond. Afsluitbaar open plus strengere normen voor waterveiligheid (bron: concept-milieubeleidsplan Drechtsteden 2010-2015) In het internationaal verband zijn afspraken gemaakt in het Kyoto protocol. De aangesloten landen hebben zich verbonden om de uitstoot van broeikasgassen in 2008-2013 met gemiddeld 5 % (Nederland 6%) te verminderen ten opzichte van het niveau in 1990. Ook in Europees verband zijn afspraken gemaakt. Op de EU klimaatconferentie in december 2008 zijn de zg. 20/20/20 afspraken gemaakt. Dat houdt in dat in 2020: 20 % van de totale energiebehoefte binnen de EU duurzaam is, de totale broeikasemissies 20 % onder het niveau van 1990 liggen en de energie-efficiëntie met 20 % is toegenomen ten opzichte van 2005. De Nederlandse overheid heeft het internationaal beleid doorvertaald in het Nederlands beleid Schoon en Zuinig, tevens is het vastgelegd in het klimaatakkoord Gemeenten en Rijk 2007-2011. Ten aanzien van de broeikasemissies is de doelstelling aangescherpt tot 30 %. Bron: Drechtstedelijk Energieprogramma 13
Groen Boomfeestdag en biodiversiteit PO Primair onderwijs In aansluiting doelstelling nationale boomfeestdag 2012 Totaal 20 uur Uitvoeringsprogramma Groenblauw Netwerk Drechtsteden 2008-2013. In het uitvoeringsprogramma zijn de ambities ten aanzien van de aspecten natuur, landschap, water en recreatie vertaald in een ruimtelijk kaartbeeld van de gewenste groenblauwe en recreatieve ontwikkelingen voor de regio voor het jaar 2020. Samenhang en kwaliteit is uitgewerkt met de ecologische hoofdstructuur (EHS) als drager. Het gaat hierbij om: samenhang tussen het groenblauwe netwerk; regionale samenhang van het groenblauwe netwerk; samenhang van het groenblauwe netwerk met het stedelijk gebied. Ook gebieden buiten EHS zijn betrokken. Verder zijn de recreatieve netwerken aangesloten op de groene structuren. Voor de realisatie van zijn ruim 80 projecten opgenomen. Jaarlijkse campagnes Aansluiting bij campagnes die landelijk of provinciaal worden georganiseerd Afhankelijk van de campagnes Totaal 35 uur Educatief programma Digitaal aanbod van lessen en leskisten PO Primair onderwijs Educatief aanbod deelnemers 80 % van de basisscholen Totaal 40 uur Algemeen doel: Het op gang brengen van NME-activiteiten en processen, zodat de burgers van de Drechtsteden worden toegerust met algemene basiskennis en vaardigheden over duurzaamheid. Hierdoor worden zij zich bewust van hun eigen handelen en kunnen leren keuzes maken die leiden tot een duurzame leefomgeving. Uitgangspunt hierbij is dat overheden, maatschappelijke organisaties, onderwijsinstellingen, inwoners en bedrijfsleven samenwerken. 14