1 Belgen doen het slimmer en goedkoper Wat is de toverformule van Vlaanderen? Danny Wille Ingenieur - OVAM
Inhoud 2 Inleiding; Vlaams afvalstoffenbeleid; Statistieken Vlaanderen-Nederland; diftar in het Vlaams afvalstoffenbeleid; Nederlands Limburg = Vlaanderen.
Vlamingen zijn wel goed in... 3 De beste pralines produceren; het beste bier brouwen; de lekkerste frietjes bakken; de meeste Hollandse mosselen eten; maar ook huishoudelijk afvalbeheer tegen de beste (goedkoopste) prijs!
Beheer van huishoudelijk afval in Vlaanderen 13 599 km²; 6 078 600 inwoners; 308 gemeenten verenigd in 25 afvalintercommunales; gemeenten of afvalintercommunales zijn verantwoordelijk voor de inzameling en verwerking van huishoudelijk afval; gemeenten zijn bevoegd voor het instellen van huisvuilbelasting, retributie, contantbelasting (prijs huisvuilzak, toegangstarieven tot containerpark). 4
Beheer van huishoudelijk afval in Vlaanderen 07.06.2007 Dienst gemeenten & huishoudelijke afvalstoffen 5
Vlaams afvalstoffenbeleid 6 Preventie 2% per jaar; (relatieve ontkoppeling met groei van BBP en bevolking) stand still van de afvalberg per capita; van 70% naar 75% selectieve inzameling (2010); 150 kg restafval per inwoner op Vlaams niveau (2007); 180 kg restafval per inwoner op gemeente niveau (2007).
Vlaamse afvalstoffenbeleid 7 instrumentenmix gebruiken (communicatie, logistiek, economisch, juridisch, handhaving); problematiek van bedrijfsafvalstoffen aanpakken (afstoten door gemeenten indien de hoeveelheden groter zijn dan van een gezin); het principe de vervuiler betaalt = sleutel tot succes; Continue sensibilisering en informatieverstrekking; verplichte, uniforme selectieve inzameling; stimuleren van intergemeentelijke samenwerking.
Vlaamse afvalstoffenbeleid: 8 instrumentenmix subsidiëring van infrastructuur en financiële ondersteuning voor het behalen van doelstellingen; Vlaamse heffingen op storten en verbranden; stort- en verbrandingsverboden instellen; producentenverantwoordelijkheid opleggen (ook financieel); invoeren van het principe de vervuiler betaalt.
Nederlands afvalstoffenenbeleid 9 Zelfde instrumentenmix? Ja, maar niet of niet exact inzake - principe vervuiler betaalt; - intergemeentelijke samenwerking; - selectieve inzameling; - producentenverantwoordelijkheid; - financiële ondersteuning. geeft minder goede resultaten!
Vlaams afvalstoffenbeleid: 10 preventie en sensibilisering Communicatiebudget = 1/inwoner bij intercommunales; daarnaast nog budgetten bij provincies, OVAM, producenten, elk gezin een afvalkalender; gemeentelijke infobladen en doelgroepenaanpak; focus op thuiscomposteren en afvalarm tuinieren (3 sporenbeleid inzake organisch afval); preventie van papier, verpakkingen, ; netwerk van 33 erkende kringloopcentra met 100 winkels voor het producthergebruik; voorbeeldfunctie van de lokale besturen.
Huisvuil in 2005 in Vlaanderen en Nederlands Limburg via diftar 250 227 200 150 100 50 0 135 116 107 102 93 101 82 76 11 0-0,99/zak 1-1,24/zak 1,25-1,49/zak 1,50/zak > 1,50/zak Volume chip Gewicht chip Diftar NL Limburg Niet-diftar NL-Limbrug kg per inwoner (zak = 60l)
Totaal Restafval 12 350 300 298 298 292 285 285 286 Kg per inwoner 250 200 150 262 233 224 213 215 206 191 180 169 160 159 161 146 142 137 135 138 139 Nederland NL Limburg Vlaanderen B Limburg 100 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2005: = 45 kg/inwoner
Grofvuil 13 60 Kg per inwoner 50 40 30 20 10 0 54 48 44 46 43 41 37 36 36 36 33 31 7 8 6 5 5 5 2000 2001 2002 2003 2004 2005 NL Limburg Grofvuil Vlaanderen Grofvuil gemeentevuil Vlaanderen
Huisvuil 14 250 Kg per inwoner 200 150 100 50 208 136 189 181 176 182 176 126 123 118 118 120 NL Limburg Vlaanderen 0 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2005: = 56 kg/inwoner
Inzameling ADC-componenten 15 115 Kg per inwoner 110 105 100 95 90 85 104 104 103 104 100 98 99 99 98 99 96 88 87 87 86 108 109 105 106 103 104 88 89 Vlaanderen B Limburg NL Limburg Nederland 80 2000 2001 2002 2003 2004 2005
Inzameling GFT 16 90 Kg per bediende inwoner. 88 86 84 82 80 78 83 81 88 86 85 81 NL Limburg Vlaanderen 76 2003 2004 2005
Scheidingsgedrag 17 90-95% van de Vlamingen scheidt al zijn afval (bijna) altijd; ca 90% van de Nederlands Limburgers scheidt bijna altijd zijn afval; Maar, voor verpakkingen slechts 40% in NL Limburg Reden: niet weten waarmee naartoe; geen vervoer; onvoldoende ruimte; alles wordt opnieuw bij mekaar gegooid; onvoldoende geïnformeerd, slechte informatie.
Diftar in Vlaanderen: de vervuiler 18 betaalt op vier niveaus Intergemeentelijk aanpakken werken met gedifferentieerde tarieven op gemeentelijk vlak: de burger betaalt - preventie zo goedkoop mogelijk (laagste instapdrempel) (1); - selectieve inzameling (aanrekenen waar mogelijk of opportuun) (2); - restafval: volledige kost (3); op distributievlak: de consument betaalt (4) - recyclagebijdrage; - groene punt; - gemeente wordt vergoed door producenten.
Totale kost van 19 huishoudelijk afval in 2005 Inzamel-, verwerkings-, communicatie-, personeelskost, overhead Gemiddeld 220 per huishouden (2,4 personen) 36 betaald via de producentenverantwoordelijkheid; 184 betaald via de gemeente waarvan - 1/3 via contantbelasting (variabele kost); - 1/3 via forfaitaire huisvuilbelasting (vaste kost); - 1/3 via algemene belasting.
Evolutie prijs huisvuilzak 20 275 gemeenten werken in 2005 alleen met huisvuilzak; 60 liter standaardvolume; variërend van 40 l tot 100 l als standaardzak. jaar 1996 1998 2000 2003 2005 max. 0,44 0,60 0,66 1,14 1,22 2
Prijs huisvuilzak (60 l) in 2005 21 variërend van 0 tot 2,5 tarief < 1 1 1-1,24 1,25 1,25-1,5 1,5 > 1,5 aantal gemeenten 54 83 20 61 13 30 14
Prijs van Diftarcontainers 2006 22 container 120 l als standaard volume; gebruikte volumes 40-60 - 80-120 - 240-1.100l; prijs per volume: 2,5-3,76; prijs per gewicht: 0,15-0,2/kg; prijs per aanbieding: 0,25-1; vaak wordt combinatie volume of gewicht/aanbieding gebruikt.
Evolutie van Diftarcontainers in Vlaanderen 23 16 14 13,78 12 11,71 10 8 7,47 8,91 9,49 9,49 % bevolking met container chipdiftar 6 4 5,06 5,83 6,11 2 0 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006
Enkele cijfers bij DIFTAR 24 5% gezinnen weigert container te gebruiken; 1% van het huishoudelijk afval wordt illegaal verwijderd; zwerfvuil bestaat voor het grootste deel uit afval waarvoor geen gemeentelijke belasting moet betaald worden; selectief ingezamelde fracties bevatten minder dan 1-5% verontreinigingen.
NL-Limburg op niveau van 25 Vlaanderen plaatsen Afstemmen diftartarieven tussen gemeenten; 45kg/inwoner restafval minder = 6 500 000 winst; gezamenlijke sensibiliseringsacties = besparing; uniforme inzamelwijzen voor ADC, PMD, GFT, containerparken; PMD, h-a-h inzamelen betekent 3 500 000 kosten; PMD-sortering betekent 3 400 000 kosten; opbrengst van de gesorteerde materialen;
NL-Limburg op niveau van 26 Vlaanderen plaatsen via diftar op GFT: 1 000 000 beschikbaar om thuiscomposteren te promoten of zo n 30 000 compostvaten te subsidiëren; de producenten moeten de volledige kost betalen van inzameling en verwerking door of in opdracht van de gemeenten; bedrijven volledig laten betalen voor hun bedrijfsafvalstoffen en deze kwantificeren binnen het huishoudelijk afval.