Meer huishoudelijk afval recyclen

Transcriptie

1 Meer huishoudelijk afval recyclen Is 2/3 recyclen haalbaar? Ja, met een Grondstoffenakkoord Erik de Baedts

2 AGENDA

3

4

5 AMSTERDAM 2012

6 Afvalbrief Meer waarde uit afval (september 2011) Milieudruk afvalbeheer verder verminderen Efficiënt omgaan met grondstoffen Een innovatieve afvalsector Van 80 naar 83% recycling totaal Van 50 naar 65% recycling HHA = 90 kilo per persoon

7 Ambitie Op weg naar 65% recycling Doelstelling 65,0 % 46,5% 47,8% 49,8% 49,8 31,7% 0, Overig gescheiden Textiel Kunststofverpakkingen Oud papier en karton Gescheiden grof afval AEEA Verpakkingsglas GFT-afval Brongescheiden huishoudelijk afval (bron: CBS). Data van 2012 is geëxtrapoleerd van gegevens De praktijk leert dat tussen 2010 en 2012 de gescheiden kunststofverpakkingen inzameling substantieel is toegenomen.

8 Opdracht voor Werkgroep 65% Hoe kan afvalscheiding van HHA worden verhoogd zodat recycling stijgt naar 65%? Gemeente Amsterdam Gemeente Rotterdam Gemeente Apeldoorn Gemeente Utrecht Marn Avalex Rova HVC Omrin Attero Van Gansewinkel Sita Vereniging Afvalbedrijven NVRD Ministerie I&M Agentschap NL

9 aandeel restafval (%, log-schaal) Ambitie 65% recycling: beperken aandeel restafval (logaritmisch) Doelstelling 35,0 46,5% scheiding 47,8% scheiding 49,8% scheiding 50,2 31,7% scheiding 68,3 100, Overig gescheiden Textiel Kunststofverpakkingen Oud papier en karton Gescheiden grof afval AEEA Verpakkingsglas GFT-afval Brongescheiden huishoudelijk afval (bron: CBS). Data van 2012 is geëxtrapoleerd van gegevens De praktijk leert dat tussen 2010 en 2012 de gescheiden kunststofverpakkingen inzameling substantieel is toegenomen.

10 Gft-afval (kg/inw) GFT-afval 200 Toename gescheiden inzameling: 450 kton Gft-afval (rest)

11 Papier (kg/inw) Oud papier/karton Toename gescheiden inzameling: 225 kton Papier (rest) Papier (g.i.)

12 GHA (kg/inw) Grof Huishoudelijk afval 160 Toename gescheiden inzameling: 270 kton GHA (rest)

13 AEEA (kg/inw) Klein AEEA 8 Toename gescheiden inzameling: 27 kton AEEA (g.i.)

14 Textiel (kg/inw) Textiel Toename gescheiden inzameling: 63 kton Textiel (rest) Textiel (g.i.)

15 Kunststofverpakkingen (kg/inw) Kunststof verpakkingen 30 Toename gescheiden inzameling: 180 kton Kunststofverpakkingen (rest) Kunststofverpakkingen (g.i.)

16 Er zitten nog veel bruikbare materialen in het restafval

17 Trendbreuk!

18 Advies aangeboden aan Atsma tijdens het NVRD jaarcongres mei, Dalfsen

19 Uitgangspunten werkgroep Kwaliteit recycling staat voorop Keuzevrijheid voor gemeenten Balans tussen service, financiële prikkel en communicatie Financieringsvraagstuk is een politieke keuze

20 In Vlaanderen is het mogelijk Situatie 2009 Nederland Vlaanderen Aanbod HHA 549 kg/inw. 551 kg/inw. waarvan restafval 280 kg/inw. 149 kg/inw. % gescheiden inzameling 49 % 73%

21 Uitgangspunten Vlaanderen Minder keuzevrijheid gemeenten (t/m tarifering..) Intercommunale samenwerking gemeenten Convenant Rijk (Vlaanderen) Gemeenten Gemeentelijke restafvaldoelstellingen Aanvaardingsplicht producenten Sorteren & recyclen: regie is aan de producenten (PV) Bewuste ondercapaciteit verwerking: => niet-aandeelh. gemeenten betalen (licht) méér.. (moeten zich immers inkopen voor restafval) (NB: Vlaanderen zet sinds 97 in op bronscheiding, NL Keuzevrijheid)

22 Hoe betaalt de Vlaamse vervuiler? Burger vastrecht aan gemeenten (vgl. ASH- Milieubelasting)* Gericht afrekenen per vuilniszak of bak (div. vormen diftar); en op weegbrug milieustraat, die dichterbij is dan in NL. Producent via dekkende vergoeding aan inzamelkosten gemeenten Gemeenten fin. vergoed via convenant met Rijk o.b.v. lokale prestatie restafval *) NB: Vlaanderen ook bijdrage uit de Algemene Middelen van gemeenten

23 Verantwoordelijkheden in de keten leidend Producent Consument/ Burger Gemeente/ Afvalbranche

24 Producenten verantwoordelijkheid Scherpe, afrekenbare recyclingdoelstelling NB: Vlaamse Aanvaardingsplicht? Producent Consument/ Burger Gemeente/ Afvalbranche

25 Producenten verantwoordelijkheid Scherpe, afrekenbare recyclingdoelstelling Producent Consument/ Burger Gemeente/ Afvalbranche Grondstoffen akkoord met restafvaldoelstelling

26 Hoeveelheid restafval (kg/inw) Restafvaldoelstelling Stedelijkheidsklasse 1 Stedelijkheidsklasse 2 Stedelijkheidsklasse 3 Stedelijkheidsklasse 4 Stedelijkheidsklasse Aandeel hoogbouw (%)

27 De keten Vraag en aanbod secundair materiaal stimuleren Producenten verantwoordelijkheid: Aanvaardingsplicht en kostendekkende vergoeding Afrekenbare recyclingdoelstelling Producent Gemeente/ Afvalbranche Consument/ Burger Financiële prikkels Service prikkels Communicatie Handhaving Afrekenbare restafval doelstelling Optimalisatie inzameling Kennisdeling en - ontwikkeling

28 Top 5 beleidskader Afrekenbare reastafvaldoelstelling voor gemeenten, gedifferentieerd naar hoogbouwpercentage Afrekenbare en ambitieuzere recycledoelstellingen voor producenten (N.B. Aanvaardingsplicht, en DOPP: 90%..) Keuzevrijheid voor gemeenten Politieke keuze maken over financiering recycling: PV, ASH en/of CO 2 Goede communicatie over doel gescheiden inzameling en het hoe lokaal is van essentieel belang

29 Top 5 gemeenten Bekijken hoe een vorm van diftar/financiële prikkel kan bijdragen aan de recyclingdoelstellingen Pilots service, financiële prikkel en communicatie Onderscheid in beleid hoog- en laagbouwgebieden Beter bereik milieustraten, dichterbij, ruime openingstijden en voldoende voorzieningenniveau Samenwerking tussen gemeenten + Extra: maatregelen per materiaalstroom

30 Financieel stimuleren De consument en de burger Afval Loont ( Ryck, Pijnacker): Retourpremie waardevolle grondstoffen: burger betalen voor materialen Diftar: restafval ontmoedigen, GFT gratis Statiegeld (NB: Werkgroep geen uitspraak over statiegeld) maar ook de producent Ecodesign of design for recycling (financieel) stimuleren Productbelasting naar recyclebaarheid? Verplicht aandeel secundaire grondstof in productie (parallel concept-verpakkingenakkoord) Grondstofetiket DOPP: Vrijstelling BTW voor recyclaat (!) (Gedachte: is al 1 e x voor betaald..)

31 Service Kwaliteit van hergebruik als uitgangspunt Sturen op doelen, middelen vrijlaten! Omgekeerd inzamelen (Zwolle, Arnhem, en inmiddels nog vele anderen) Gecombineerd inzamelen (Sliedrecht, Noordoost Polder, Krimpen ad IJssel) 4 minicontainers (Raalte): Hoe ver kan je gaan? Variëren in volume en inzamelmiddelen (zak, container, los) Infrastructuur GF-fractie in nieuwbouw? Pilot GF via riool in hoogbouw Milieustraten: hogere dichtheid, meer voorzieningen, samenwerking met kringloop

32 Communiceren Beïnvloeding van de burger op zowel afval- als aankoopgedrag Vergroten bewustwording doel van afvalscheiding noodzakelijk, maar in relatie tot effect ervan en de hoe-vraag lokaal Nieuwe media effectief inzetten Gestructureerde communicatie: Geen tegenstrijdige signalen Afstemming afvalcommunicatie

33 Recycling in internationaal perspectief Internationaal stimuleren van een duurzame markt (vraag en aanbod!) voor secundaire grondstoffen Nederlandse initiatieven naar Europees niveau tillen Ideeën om vraag naar en aanbod van secundaire materialen te stimuleren: Gebruik van secundaire materialen in productie stimuleren Ecodesign en design for recycling stimuleren Minder materialen gebruiken in productieproces Grondstofetiket met aantonen % recyclaat; opmaat Bruto Onttrokken Waarde? Mogelijke heffing op het gebruik van virginmaterialen? CO2-markt benutten als potentiële bron voor financiering?

34 Resultaat

35 Dank voor uw aandacht!