Verslag van de vergadering d.d. 16/6/2004

Verslag van de vergadering d.d. 16/6/2004 Aanwezig: Stemgerechtigde leden: Collaert Pierre, Daems Gilbert, Huybrechts Kirsten, Janssens Nestor, Peymen Johan, Princen Marjan, Smets Luk, Thys Ria, Van Malder Pierre, Verelst Ronny, Vermant Guy Niet-stemgerechtigd: Ambtshalve: De Bie Walter Politieke waarnemers: Cuyckens Ann, Denissen Greet, Wils Kris Verontschuldigd: Cruypelans Agnes, Van Hissenhove Maria, Van Reeth Bart, Van Rompaye Tony, Weyn Lode 1. Goedkeuring verslag vorige vergadering: Het verslag dd. 21/04/2004 wordt goedgekeurd 2. Opvolging adviezen 200404/1: Statiegeld op wegwerpverpakkingen en plastic draagtassen Respons College: Het College beslist niet in te gaan op de vraag om aan te dringen op een invoeren van een statiegeld op wegwerpverpakkingen of op plastic draagtassen. De invoering van zulke projecten is geen bevoegdheid van het lokale niveau, maar een materie, die moet behandeld op federaal niveau. (Antwoord op advies 200404-1) 200404/2: Behaag natuurlijk 2004 Respons College: Het College beslist deel te nemen aan de Behaagactie op de in het advies vermelde wijze. 3. Evaluatie Open Milieuraad dd 11 mei 2004: Stadsrandbossen ten zuiden van Antwerpen Geslaagde avond qua opkomst: ca. 100 aanwezigen. Twee sprekers: Jeroen Nachtergale van Aminal, afdeling Bos en Groen besprak uitgebreid de resultaten van het onderzoek aan de hand van duidelijke slides. Ilse Pauwels van de Provincie Antwerpen, departement Leefmilieu bekeek kort de implementatie op het terrein. De burgemeester liet zich verontschuldigen wegens ongeval, maar had geen vervanger of teksten voorzien. Een spijtige zaak, gezien de overgrote meerderheid van de aanwezigen speciaal voor de visie van Aartselaar op het gebied De Reukens gekomen was. De Minaraad bood tot slot een receptie aan aan de aanwezigen. De vraag wordt gesteld of er een gemeenschappelijk advies van de minaraden van Edegem, Aartselaar en Kontich is opgesteld. Het antwoord is dat we door de feiten werden ingehaald. Bos en Groen besliste het zoekgebied Groeninghe Pannenbossen als prioritair te ontwikkelen en laat daarbij gerichte studies uitvoeren met participatie van de gemeenten. De Minaraad van Edegem heeft daarom beslist sneller een advies uit te brengen. Zij heeft wel rekening gehouden met onze eerste commentaren op hun ontwerp. De gemeentebesturen van Edegem en Kontich hebben positief gereageerd op de vraag van Bos en Groen. Aartselaar heeft haar Minaraad niet om advies gevraagd. Evenmin hebben we iets vernomen over de beslissing hieromtrent. Niettiemin wenst de Minaraad het College uit eigen beweging te adviseren i.v.m. de Stadsrandbossen en de Reukens. In een werkgroep zal een ontwerp worden gemaakt en aan de leden via mail Mina-Aartselaar juni 2004 1

en post verzonden worden. Op 7 juli werd deze consultatieronde afgesloten. Voor de uiteindelijke tekst van advies 200406/1 verwijzen we naar bijlage. 4. Dossier Cleydael a. Verkoop Cleydael Golf is gebeurd (dus niet het kasteel of het omliggende parkbos). Johan Peymen geeft hieromtrent meer info. Gezien Golf Cleydael in VEN-gebied ligt, had de Vlaamse overheid hierbij recht van voorkoop. Men is hier niet op ingegaan; maar heeft in de contracten een aantal afspraken laten inbouwen, steunende op het Golfmemorandum. Het golfterrein kan blijven, maar wel als een terrein met ecologisch belang. Dit heeft implicaties op de toegankelijkheid, een verbod op het gebruik van herbiciden, een beheersplan moet opgemaakt worden binnen de twee jaar. b. Geluidsoverlast: Schepen De Bie licht toe. De eigenaar moet uiterlijk 15 juli metingen laten verrichten op eigen kosten en de resultaten bezorgen aan het bestuur. c. Opmaak PV s: verscheidene officiële instanties waren ter plaatse. Alle overtredingen werden geverbaliseerd.: afval, bosdecreet, Een dwangbevel verplicht de eigenaar tegen 1 september alles in de oorspronkelijke staat te herstellen. 5. Open Monumentendag 12 september Thema: Van nature. een monument. In Aartselaar is de organisatie in handen van de Minaraad, VMPA, de Heemkundige Kring en de molenaar, en dit met ondersteuning van de gemeentelijke cultuurdienst en van Bos en Groen. Twee plaatsen staan centraal: de molen de het Cleydaelhof (= gebied tegenover het kasteel, gelegen aan de Zinkval). De plaatsen worden met elkaar verbonden via een fietsparcours, dat ook andere gemeenten uit de omgeving aandoet. Programma: 1. Zaterdag 11 september: Powerpointpresentatie in de lokalen van de Heemkundige Kring: Het Cleydaelhof in de kijker 2. Zondag 12 september tussen 10 u en 18 u. Geleide wandelingen in het gebied Cleydaelhof en tentoonstelling en drankgelegenheid op Zinkval. De Minaraad bemant de tentoonstelling en het café. Drie werkblokken: 9.30 u tot 12.30 u 12.30 u tot 15.30 u 15.30 u tot 18.30 u Johan Johan Johan Nestor Greet Pierre Collaert Kirsten Ann Ann We zoeken nog telkens 1 persoon per werkblok. Graag melden aan Johan of Ria. 6. Autoluwe Zondag 26 september Laar en Carillolei worden de hele dag afgesloten. Het dagverloop is gelijkaardig aan dat van de twee voorbije jaren. Fietstocht in de Rupelstreek met twee stopplaatsen in Aartselaar (molen en Laar). Niel en Hemiksem doen niet mee, Willebroek en Klein-Willebroek komen erbij. In Aartselaar werken omzeggens dezelfde verenigingen of organisaties aan de dag mee, o.a. Rode Kruis, Gezondheidsraad, Milieuraad, De Blokkendoos, Gezinsbond, Wereldwinkel, Nieuw is het engagement van de kerkfabriek: rondleidingen in de kerk. Engagementen van de Milieuraad: Hulp bij opbouw en afbraak Bemanning van de fietsvertrekstand Financiële bijdrage: sponsoring van 2 koetsen Mina-Aartselaar juni 2004 2

Vier werkblokken: 7.30 u 9.30 u 9.30 u 12 u 12 u 14.30 u 17 u 19 u Nestor - Marjan Johan Walter Gilbert - Greet Pierre C. Luk Kris Pierre C. Lode - Johan Johan Luk - Ria Luk Ria We zoeken nog telkens 1 persoon voor werkblok 2 en 3. Graag melden aan Johan of Ria. 7. Juni compostmaand De compostmeesters vergaderden met de schepenen Den Abt en De Bie op 10 mei. a. De compostmeesters zullen aanwezig zijn met een stand op de Braderij op 3 juli. b. Er worden bodywarmers aangeschaft met opdruk compost c. De gemeente beschikt over een lijst met bezitters van een compostvat. Schepen De Bie bezorgt aan P. Collaert. d. Op 23 juni tussen 18 u en 21 u is er een open tuinbezoek gepland bij Nestor thuis. Flyers en affiches worden hierover verdeeld. Kosten hiervan (14 euro) worden gedragen door de Minaraad. 8. Opzetten werkgroep Afval Doel: één of meerdere actiepunten ontwikkelen die de bevolking moeten stimuleren tot afvalvoorkoming. Bijv; linnen boodschappentas met opdruk Mina,. Volgende mensen gaven zich reeds op: Ann, Kirsten, Pierre C. en Pierre V.M.. Zij komen een eerste maal samen op woensdag 25 augustus om 20 u bij Ann Cuyckens, C. Paulusstraat 41c. Andere geïnteresseerden zijn uiteraard ook van harte welkom! 9. Varia: Data Minaraadvergaderingen najaar: 8 september 13 oktober 10 november 8 december In Cade-Carillolei werden in samenwerking met de school, de Minaraad, Natuurpunt en de gemeente 3 gierzwaluwkasten opgehangen. Momenteel nog geen bezetting, maar er werden wel Gierzwaluwen gesignaleerd in de onmiddellijke buurt. Het project werd door Tandem erkend. Er werd zowel in Cade als in De Blokkendoos voor telkens 3 weken een tentoonstelling opgebouwd. Vraag: Tot welke afvalfractie behoort behangpapier? Restafval. De milieuambtenaar Tony Van Rompaye is spijtig genoeg vaak afwezig op de Minaraadbijeenkomsten. Nochtans hoort hij statutair tot de vergadering. Deze afwezigheid bemoeilijkt de goede werking van de raad, daar hij veelal best geplaatst is om inhoudelijke antwoorden te geven bij milieudossiers. Aan alle Minaraadsleden: een zonnige en deugddoende vakantie! Volgende vergadering: woensdag 8 september om 20.00 uur in de raadzaal van het Gemeentehuis De verslaggever, De voorzitter, Ria Thys Johan Peymen E-mail: ria.thys@pi.be E-mail: johan.peymen@instnat.be Tel: 03/289 73 66 Tel. 03/877 61 50 Mina-Aartselaar juni 2004 3

ACTIEPUNTEN ONDERWERP WIE? TEGEN? OMSCHRIJVING Compost-activiteiten compostmeesters 23 juni 3 juli Werkgroep Afval Open Monumentendag Ann, Kirsten, Pierre C. Pierre V.M. Minaraad Zie werkblokken 25/08 bij Ann C. Open tuinendag bij Nestor Stand op Braderij Opzetten van afvalvoorkomingsprojectjes 12/09 Tentoonstelling en café stand: Autoluwe zondag Minaraad 26/09 Opbouw en afbraak op het Laar Fietsstand Behaag natuurlijk actie Luk einde aug. 22/10 27/11 artikel in gem. infoblad Einddatum inschrijvingen Bedelingsdag pakketten Bijlage Advies 200406/1 : Stadsrandbos ten zuiden van Antwerpen De Minaraad adviseert het College van Burgemeester en Schepenen om op actieve wijze betrokken te zijn bij de verdere invulling van de geselecteerde gebieden voor de uitwerking van het stadsrandbos. De Minaraad vraagt dan ook of er momenteel concrete stappen zijn ondernomen door het gemeentebestuur en of er al dan niet in samenspraak met andere betrokken gemeentes acties worden ondernomen. En indien dit zo is, wat en wanneer dan de te verwachten resultaten zijn. De Minaraad vraagt ook aan het gemeentebestuur een duidelijke visie te geven over de betekenis van de Reukens als aanvulling op het stadsrandbos ten zuiden van Antwerpen. MOTIVATIE Voor de realisatie van een stadsrandbos nabij stad Antwerpen gelegen aan de zuidkant van het grootstedelijk gebied heeft Afdeling Bos en Groen van AMINAL in opdracht van het Vlaamse gewest drie meest geschikte en haalbare locaties weerhouden, zijnde: 1. Moretus-Boshoek (Boechout, ca. 800 ha); 2. Edegemse hoek Groeningehof - Pannebossen (Edegem-Kontich-Aartselaar, ca. 600 ha); 3. Klaverblad Kleidaal (Aartselaar, ca. 500 ha) Deze drie zones zijn in min of meerdere mate met elkaar verbonden via bestaande groenelementen, zoals beekvalleien (bv. Edegemse beek, ). In de toekomst dient heel veel aandacht gegeven te worden aan de ontsnippering van deze gebieden (bv. E19, A12, ). De verdere ontwikkeling en versterking van de 3 gebieden als groene elementen nabij Mina-Aartselaar juni 2004 4

stad Antwerpen is sowieso zeer belangrijk. Wij kunnen ons dan ook zeker vinden in de studie van VBV-Aeolus en de verdere selectie van Afdeling Bos en Groen. Voor de realisatie van de taakstelling 300 ha bijkomend bos binnen een recreatief stadsrandbos ten zuiden van stad Antwerpen lijkt het ons enigszins aangewezen om te kiezen voor de 3 gebieden (1900 ha) en zich zeker niet alleen te focussen op één specifiek gebied. Op deze manier kan de verdeling van bos in de regio rond Antwerpen evenwichtiger worden verdeeld. De realisatie is naast de geschiktheid en de haalbaarheid op het terrein eveneens in grote mate afhankelijk van de beschikbaarheid en de ruimtelijke bestemming van de gronden. Dit dient voor de drie geselecteerde gebieden gedetailleerd nagegaan te worden. Gezien het overzicht van de algemene haalbaarheid lijkt het ons zeer logisch dat zowel in de locatie Moretus-Boshoek als in de locatie Edegemse Hoek-Groeningehof-Pannebossen in oppervlakte de grootste hoeveelheid aan bosuitbreiding zal moeten gerealiseerd worden. Aangezien de locatie Moretus-Boshoek als meest aanvaardbaar naar voren komt vanuit de natuursector en de locatie Edegemse Hoek-Groeningehof-Pannebossen als minst aanvaardbaar naar voren komt vanuit de landbouwsector, opteren we ervoor om binnen de eerste locatie bosverbindende bosuitbreiding te realiseren en complementair een recreatief stadsrandbos uit te bouwen die recreatie in de meest kwetsbare stukken mijdt en om binnen de tweede locatie bosuitbreiding te realiseren daar waar lokaal zwakkere landbouwactiviteiten zich situeren en waar recreatief medegebruik van het open landschap verder moet uitgebouwd worden. Doordat de locaties een voldoende grote oppervlakte bezitten is het mogelijk om met heel wat andere (ecologische of landbouweconomische) kwaliteiten binnen die gebieden rekening te houden bij de latere inrichting van de verschillende locaties. Uiteraard blijft in de locatie Klaverblad-Kleidaal de minste oppervlakte vrij van andere ruimteclaims en zal daar dus enkel kleinschalige bosuitbreiding gerealiseerd kunnen worden ter buffering van de aanwezige ecologische waarden. Door voor verschillende locaties doelstellingen te formuleren kunnen de afwegingen binnen de sectoren zeer evenwichtig gebeuren. Bij het plaatsen van het recreatief accent bij een deel van de beoogde bosuitbreiding in de locatie Moretus-Boshoek willen we nog volgende bemerkingen lanceren: Enerzijds zijn de bestaande bossen in deze locatie zeer waardevol (zelfs Europees beschermd) en bovendien grotendeels ontoegankelijk (door privé-bezit). Bosuitbreiding nabij deze bestaande bossen kan het huidige waardevolle habitat ervan bufferen tegen storende randeffecten en de ecologische landschapsinfrastructuur versterken door ze daardoor te verbinden en dichter bij elkaar te brengen. Anderzijds is er binnen de locatie ruimte genoeg om een aanzienlijke boskern uit te bouwen als recreatief stadsrandbos, dat bovendien recreatie binnen de meest kwetsbare zones kan mijden door het inpassen van een zonatie binnen het bos. Zo zullen de bestaande boskwaliteiten ondersteund worden in hun continuïteit en kan recreatie op een beheerste wijze geschieden. Een recreatief bos in deze locatie kan bovendien zowel stadsbewoners van Antwerpen aantrekken als die van Lier en natuurlijk van omwonenden. Bij het erkennen van het landbouwkundig accent in de locatie Edegemse Hoek-Groeningehof-Pannebossen houden we dan weer meer rekening met de landbouwsector. Randstedelijke landbouw moet mogelijk blijven in deze groene vinger van het verstedelijkt gebied Antwerpen. Zachte recreatie zoals wandelen en fietsen kan ook perfect in een rustiek landschap omgeven door boskernen of een doorlopende bosstructuur. Door in te spelen op de locale vrijheidsgraden die ook deze relatief grote locatie in zich draagt, kunnen we de bosuitbreiding hier beperkter houden. We suggereren hier eerder brede houtsingels nabij de E19 en aansluitend op de woonkern van Aartselaar. Zo blijft het tussenliggende waardevolle cultuurhistorische landbouwlandschap grotendeels bewaard en kan aan de hand van bijvoorbeeld een landbouwleerpad de cultuurhistorische landschapsvorming en bebossingshistoriek uit de doeken gedaan worden. Want de locatie was in het verleden wel degelijk heel wat meer bebost. Bovendien kan er dan wellicht aangesloten worden op het stadsbosproject in de Reukens om uiteindelijk aansluiting te zoeken op de Mina-Aartselaar juni 2004 5

recreatieve as van de Rupel- en Netevallei. Deze locatie kan hoe dan ook in het recreatieve netwerk een poortfunctie voor Antwerpenaren innemen omwille van zijn centrale ligging ten zuiden van Antwerpen, een vlotte bereikbaarheid met auto en openbaar vervoer (zeker naar de toekomst toe) en zijn ligging tussen de twee andere open ruimtegebieden. De echter beperkte voorgestelde bosuitbreiding in de locatie Klaverblad-Kleidaal zal zich wellicht meer situeren ten zuiden van de Grote Struisbeek om de daar aanwezige natuurwaarden te bufferen tegen nadelige effecten. De ontwikkeling van geleidelijke overgangszones (zomen) tussen bossen en intensieve landbouwgronden moeten hier dus alle aandacht krijgen (=bosrandontwikeling). Bosuitbreiding wordt hier dus meer gezien vanuit het ecologische accent en kan bijdragen tot de versterking van de grootstedelijke groenstructuur die vertrekkende van bij het Schoonselhof, de kasteelparken en door bosuitbreiding verder naar het zuiden kan worden doorgetrokken en bijna kan aansluiten op groengebieden op het grondgebied van Schelle en Niel. De aanwezige opportuniteiten van verwerving in het zuiden zouden dit in tegenstelling tot de grote grondspeculatie in het noorden- gemakkelijk moeten kunnen toelaten. Het aanwezige golfterrein hoeft deze natuurontwikkeling niet in de weg te staan, wel moeten er dan kansen voor die natuur blijven bestaan zoals natuurlijke bos- en vijverranden en indien mogelijk zelfs een recreatieve doorsteek met respect voor de aanwezige natuurwaarden (zie ook Vlaams golfmemorandum). Een belangrijk element in deze gebiedsvisie is ook enerzijds het vrijwaren van het voormalige tracé van de Grote Ring, maar eveneens het functioneel invullen van deze grotendeels nog open ruimte met potenties voor natuurverbinding en recreatieve connectie tussen de drie hierboven beschreven- groene vingers ten zuiden van Antwerpen. Natuurversterkende acties in de aanwezige beekvalleien -zoals omschreven in enkele GNOP s- alsook het zoveel mogelijk opnemen binnen het provinciaal recreatief fietsknooppuntennetwerk zouden daartoe kunnen bijdragen. Ook de aanleg van een natuureducatief wandelpad in de vallei van de Edegemse Beek behoort tot een GNOP-actie van een betrokken gemeente. Gezien dit een gemeentegrensoverschrijdend traject inhoudt is natuurlijk intergemeentelijk overleg noodzakelijk. Twee van de drie zones, Klaverblad-Kleidaal en Edegemse hoek Groeningehof Pannebossen, zijn gedeeltelijk op het grondgebied van Aartselaar gelegen. Aartselaar heeft er dus alle belang bij de invulling van deze deelgebieden van kortbij en actief op te volgen. De Edegemse hoek-groeningehof-pannebossen en Klaverblad-Kleidael situeren zich in het centraal deel van de openruimte gebieden of groene vingers van de Rupel naar Stad Antwerpen. Zowel gemeente Aartselaar als de provincie en het Vlaamse gewest geven in verschillende beleidsplannen (RSP, GNOP, ) aan dat deze gebieden dienen gevrijwaard te worden van verdere bebouwing met harde infrastructuur en dat de functie van open ruimtegebied met natuurontwikkeling en recreatief medegebruik moet versterkt worden. De ontwikkeling van een stadsrandbos kan de visie van het openruimte gebied op een goede wijze invullen. Mina-Aartselaar juni 2004 6