1000 Brussel. Erkenning van het natuurreservaat E-417 Fort van Walem te Mechelen en Sint-Katelijne-Waver (Antwerpen)

Transcriptie

1 Erkenning van het privaat natuurreservaat E-417 Fort van Walem te Mechelen en Sint-Katelijne- Waver (Antwerpen) Briefadvies Erkenning natuurreservaat Fort van Wale em Datum van goedkeuring Volgnummer Coördinator Co-auteur 13 september Sofie Ruysschaert Ignace Decancq

2 Mevrouw Marleen Evenepoel Administrateur-generaal Agentschap voor Natuur en Bos Koning Albert II-laan Brussel Datum 13 september 2012 Uw referentie Onze referentie Betreft BL-GGB/ENR/E417erk/ /L14/2012/769 Erkenning van het natuurreservaat E-417 Fort van Walem te Mechelen en Sint-Katelijne-Waver (Antwerpen) Mevrouw de administrateur-generaal, Op 6 juli 2012 ontving de Minaraad de adviesvraag betreffende de erkenning van het reservaat Fort van Walem, op grond van art. 10 en art. 11 van het besluit van de Vlaamse regering van 27 juni 2003 tot vaststelling van de voorwaarden voor de erkenning van natuurreservaten en van terreinbeherende natuurverenigingen en houdende toekenning van subsidies ( Reservatenbesluit ). Het advies diende binnen een termijn van 60 kalenderdagen na ontvangst van het dossier te worden overgemaakt aan het Agentschap voor Natuur en Bos, i.e. 6 september Er werd evenwel uitstel gevraagd tot de zitting van de Minaraad op 13 september Hieronder kunt u het advies terugvinden, gekoppeld aan een bondige beschrijving van het dossier. 1 Algemene situering Het reservaatproject Fort van Walem, ingediend door Natuurpunt Beheer vzw, is gelegen op het grondgebied van de stad Mechelen en de gemeente Sint-Katelijne-Waver (Antwerpen). Er wordt één perceel met een totale oppervlakte van 21,1118 ha ter erkenning voorgelegd. Het aanvraagdossier betreft een eerste erkenning. 2 Minaraad Erkenning natuurreservaat Fort van Walem 13 september 2012

3 2 Visiegebied van het beheerplan en uitbreidingszone Het visiegebied bestaat uit twee deelzones: het fort zelf en het gebied ten noordoosten ervan, een (half)open landschap van graslanden en parkzones. Het fort is grotendeels ingekleurd als gebieden voor gemeenschapsvoorzieningen en openbaar nut, terwijl de rest van het visiegebied bosgebied is. Het erkenningsdossier en het advies van het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB) melden dat het actuele gebruik van de tweede deelzone meer gediversifieerd is: agrarisch, woonzone en recreatief. Het ANB vraagt daarom om het visiegebied realistischer af te bakenen in lijn met de situatie op het terrein. De terreinbeherende vereniging heeft in een antwoord op de opmerkingen van het ANB bevestigd dat ze het visiegebied bijgestuurd hebben. Dit gebeurde ook in overleg met de gemeente Sint-Katelijne-Waver, waarbij het gemeentelijke ruimtelijk structuurplan mee in rekening gebracht werd. Ook de visie van het visiegebied werd op die manier beter afgetoetst. De uitbreidingszone van het erkend natuurreservaat bevat alle VEN-, groen-, natuur-, reservaat-, bos- en bosuitbreidingsgebieden gelegen in een gebied waarvan de kadastrale nummers in het dossier opgelijst staan. De Minaraad merkt op dat een overzichtskaart met de perimeter van de uitbreidingszone in het dossier ontbreekt. Dit ontbrak tot op heden ook altijd in de erkenningsdossiers die in het verleden voorgelegd werden aan de Minaraad. Hierdoor is het niet mogelijk om de afbakening van het visiegebied en de uitbreidingszone op kaart met elkaar te vergelijken. Een dergelijke visuele voorstelling is nuttig voor de verschillende actoren in het gebied, omdat het duidelijk de zones aangeeft waar het voorkooprecht van het Vlaamse Gewest van toepassing is conform art. 37, 1, lid 2 van het Natuurdecreet. 3 Beschermende statuten en lopende projecten als prioritaire factoren voor erkenning Het visiegebied is niet gelegen in VEN- of Vogelrichtlijngebied, maar het Fort zelf is wel aangeduid als het Habitatrichtlijngebied Historische fortengordels van Antwerpen als vleermuizenhabitat (BE ). Het Fort van Walem is een beschermd monument. 3 Minaraad Erkenning natuurreservaat Fort van Walem 13 september 2012

4 4 Situering voorgedragen percelen Het ter erkenning voorgedragen perceel is eigendom van Natuurpunt Beheer vzw en wordt ook door hem beheerd. Het perceel ligt volledig in Habitatrichtlijngebied en heeft volgende bestemmingen: Gebieden voor gemeenschapsvoorzieningen en openbaar nut, Bufferzones, Agrarische gebieden en Milieubelastende industrieën. 5 Algemene natuurwaarden, streefbeelden en beheer Het visiegebied omvat o.a. spontaan ontwikkeld bos, struwelen, ruigten, (verstoorde) graslanden en hypertrofe watervegetaties. Het deel van het visiegebied waarin het ter erkenning voorgedragen perceel zich situeert, is grotendeels ingekleurd als biologisch waardevol met zeer waardevolle elementen. Het Fort is vooral belangrijk voor vleermuizen, waardoor het vooropgestelde beheer zich daar dan ook op toespitst. Als algemeen streefbeeld wil men een (half)-open, kleinschalig bocagelandschap creëren met een optimale biotoop voor vleermuizen het en behoud van de cultuurhistorische waarde van het gebied. Het beheer in het gebied richt zich voornamelijk op het uitbreiding van de populatie vleermuizen via de inrichting van overwinteringsplaatsen en het beperken van verstoring. In de directe omgeving van het fort plant men hakhoutbeheer, maaibeheer en de herprofilering van de fortgracht. Het ANB merkte in zijn advies op dat het beheerplan te weinig informatie bevat over een aantal aspecten van het vooropgestelde beheer. De terreinbeherende vereniging heeft ondertussen, na overleg, meer informatie aangeleverd en enkele bijsturingen doorgevoerd. 6 Openstelling Het fort is enkel toegankelijk onder begeleiding. Aan de buitenkant van de fortgracht loopt een wandelpad. In de toegankelijkheidsregeling worden drie viszones voorzien. Volgens het ANB wordt momenteel nog de volledige buitenoever bevist, waardoor het noodzakelijk zal zijn om de nieuwe beperking goed te communiceren. 7 Afwijkingen van de verbodsbepalingen De afwijkingen die gevraagd worden, zijn in overeenstemming met de beleidsdoelen. Voorwaarde is wel dat ze met terughoudendheid worden toe- 4 Minaraad Erkenning natuurreservaat Fort van Walem 13 september 2012

5 gepast en dat er rekening gehouden wordt met de opmerkingen die ANB in haar advies formuleert. 8 Conclusie De Minaraad heeft geen (bijkomende) noemenswaardige opmerkingen m.b.t. hoger genoemde punten en adviseert de erkenning van het natuurreservaat Fort Van Walem gunstig. Tot slot wenst de Minaraad nog op te merken dat het voorliggende adviesdossier voor het eerst ook een antwoord van de terreinbeherende vereniging bevat op het advies van het ANB. De Raad vindt dit een positieve evolutie, omdat op die manier een betere stand van zaken verkregen wordt. De Boerenbond, Landelijk Vlaanderen/Landelijke Gilden en Hubertus Vereniging Vlaanderen onthouden zich bij dit briefadvies. De Hubertus Vereniging Vlaanderen onthoudt zich niet bij de inhoud van het briefadvies, maar wel als signaal opdat het verbod op jacht in natuurreservaten herzien zou worden. Met hoogachting, Walter Roggeman Voorzitter 5 Minaraad Erkenning natuurreservaat Fort van Walem 13 september 2012