Antea Group magazine no. 1 juli 2015 Voor elk probleem bestaat al een oplossing Masterclass over vernieuwen met Rob Adams De hei op: Zwerven over het Dwingelderveld Onweer 3.0 Onweer bliksemsnel op het spoor
antea group magazine - pitchstop 360 35
Innovatie Van investeren naar besparen, van nieuw idee naar resultaat Antea Group www.anteagroup.nl Understanding today. Improving tomorrow.
4 antea group magazine - inhoudsopgave 12 35 22 op de COVER 12 Masterclass innoveren dankzij de snackbar INHOUD 5 Directiebericht 6 MVO 7 Kort nieuws 9 In de spotlights 10 In Beeld 12 Masterclass: Rob Adams 17 Katern 22 Projectreportage 24 Achtergrond 27 de Meetlat 28 Trend & ontwikkeling 30 Hoe werkt het? Dijkstabilisator 32 Kort nieuws 33 Internationale Samenwerking 34 Een maand in Tweets 35 Pitchstop 360 22 35 Projectreportage Dwingelderveld macroproject met micro-oplossingen Onweer 3.0 Onweer bliksemsnel op het spoor Colofon Antea Group Magazine is een uitgave voor relaties van Antea Group. Geproduceerd door Team PR&C. Oplage: 12000 Contactgegevens redactie: telefoon (0513) 63 45 67 E-mail info.nl@anteagroup.com klimaatneutraal natureoffice.com NL-215-528814 gedrukt
antea group magazine - directiebericht 5 Directie Rob van Dongen en Menno Smits Vernieuwen is een voorwaarde voor een toekomstbestendige organisatie. De illusie koesteren dat je het goed voor elkaar hebt, is geen optie. We leven in een tijd dat de diensten en producten waarmee we over vijf jaar werken, nog niet eens bedacht zijn. Daarnaast hebben nieuwe verdienmodellen, een andere risicoperceptie en de ontwikkeling van informatietechno logie een enorme impact. Op u als klant en op ons. Anders doen betekent dat we nog meer inzetten op innovatie en vernieuwing. Met de Dijkstabilisator, Open Line ESP en getijden energie hebben we de afgelopen jaren bijgedragen aan de ontwikkeling van nieuwe succesvolle concepten. Maar we willen de komende jaren meer halen uit het innovatieve vermogen en het talent dat in onze organisatie huist. Anders doen! Meer dan 16.000 projecten, een winst van 8,3 miljoen op een omzet van 186 miljoen euro. Antea Group heeft een sterk jaar achter de rug. Voor de vierde keer op rij wisten we ons rendement te verbeteren. Dat is prachtig. Tegelijkertijd beseffen we dat deze resultaten geen garantie vormen voor de toekomst. Waar we de afgelopen jaren de focus legden op onze processen en continue verbetering, is het nu tijd om een stap verder te gaan. Kortom, het bestaande blijven verbeteren en daarnaast écht veranderen. Dit is niet altijd eenvoudig. Vernieuwen betekent dat je uit je comfortzone stapt, dat je gebaande paden verlaat, dat je durft te experi menteren. Dat je je niet verschuilt achter belemmerende overtuigingen, maar dat je écht anders doet zodat klanten niet krijgen wat ze eigenlijk al kregen. Wij vinden het belangrijk dat onze mensen die ruimte krijgen en nemen. Een jongerenorganisatie kan hierin een belangrijke rol spelen. Jong talent dat concepten zoals crowdfunding of gamification onbevangen tegemoet treedt en omarmt. Anders doen geldt bij uitstek voor de mensen die bij u aan tafel zitten. Want, hoe blijven we u als klant meerwaarde bieden? We zullen u nadrukkelijker betrekken bij onze dienstverlening. Wat kan beter, sluit ons aanbod nog aan bij de behoefte? Anders doen geldt eveneens voor het werken over de grenzen. Onze internationale projectenportefeuille groeit. Maar inter nationaal werken vraagt, naast inhoudelijke expertise, om competenties zoals taalvaardigheid en internationaal zakendoen. Ook hierin blijven we stappen zetten. Anders doen, betekent tot slot dat we onderscheidend durven zijn. Een ingenieursbureau dat zichzelf en de branche profileert met radiospotjes? Toegegeven: het is anders dan anders. Maar er wordt over gesproken, het zorgt voor feedback van klanten en branchegenoten. Dit bevestigt de richting die we met elkaar hebben ingezet: doe vandaag waar je goed in bent. En of het nu gaat om een kleine verbetering of een slimme innovatie: blijf kijken waar het morgen anders kan. Rob van Dongen en Menno Smits
6 antea group magazine - mvo Gemeente Huizen haalt méér uit duurzaam beheer Werk maken van duurzaamheid; dat doet Huizen als Millennium Gemeente volop. Maar hoe is nog meer winst te behalen? Waar liggen duurzame kansen, vooral wat betreft (zwerf)afval, groenbeheer en reiniging? De adviseurs Beheer Openbare Ruimte van Antea Group gingen op zoek. Met resultaat! Antea Group inventariseerde alle huidige initiatieven van het team Wijkbeheer & Service; het team dat zich bezighoudt met het dagelijks onderhoud van de groene openbare ruimte en daarmee invulling geeft aan een duurzame gemeente. Ook bracht Antea Group in beeld welke extra mogelijkheden er zijn om het beheer van de openbare ruimte te verduurzamen. Daarvoor werd een review gemaakt van alle ambities uit onder meer het milieuprogramma, afdelingsplannen en het collegeakkoord. Het resultaat? Een waardevolle blauwdruk met de huidige stand van zaken én alle slimme opties om nog meer (duurzame) winst te behalen in beheer van de openbare ruimte. De review geeft richting aan de duurzame toekomst van Huizen, met aandacht voor milieu, mens en maatschappij. Gelukt! Opnieuw minder CO₂uitstoot Auto = sleutel voor duurzame toekomst In 2014 is onze CO₂-uitstoot opnieuw gedaald, met 3,2% per fte. We liggen daarmee op koers voor onze overallreductiedoelstelling: in 2015 willen we 25% minder CO₂-uitstoot hebben per fte vergeleken met het basisjaar 2009. Onze jaarlijkse carbon footprints maken de voortgang zichtbaar. De footprint voor 2014 laat onder meer zien dat ons aardgasverbruik met 46,3% is gedaald. Dit komt door afname van het aantal gebouwen, de WKO-installatie in ons nieuwe kantoor in Oosterhout én de zachte winter. Ook het verbruik van stadsverwarming en propaan is flink gedaald. Het aantal reizigerskilometers per vliegtuig is gestegen, het aantal gereden woon-werkkilometers met leaseauto s is gedaald. Wat betreft papierverbruik en afval hebben we goede resultaten bereikt. Overall is sprake van een gestage CO₂-reductie, passend bij onze duurzame ambities. Het project Smart Grid in Balans realiseert de wereldwijde unieke koppeling tussen het wisselende aanbod van duurzame energie en de vraag hiernaar voor het opladen van elektrisch vervoer. Antea Group is één van de projectpartners. In juni zijn de eerste veelbelovende resultaten gepresenteerd. Voor de productie van duurzame energie zijn bijvoorbeeld voldoende wind en zon nodig. Daardoor ontstaan pieken en dalen in het aanbod. Het project toont aan dat elektrische voertuigen dit kunnen opvangen, door ze gecontroleerd op te laden. De opslag van duurzame energie in elektrische auto s zorgt voor netbalancering; een enorme potentiële kostenbesparing. Als mobiele batterijen maken elektrische voertuigen grootschalige inzet van duurzame energie mogelijk. Het is een belangrijk resultaat van Smart Grid in Balans, een samenwerking van GreenFlux, Enexis, Renault Nederland, Wageningen UR, ICT Automatisering, Sycada Green, ICU Charging Equipment, Accenture en Antea Group. Nederland loopt hiermee voorop in de wereld. Het Smart Grid in Balans-platform is het eerste dat open is voor alle netbeheerders, energiemaatschappijen, laadinfra providers en intelligente laadstations. Er is ook een app voor berijders, waarmee ze precies kunnen zien met welke (duurzame) energiebron hun auto wordt opgeladen. De drie pijlers locatie, netwerk en gebruik van ons speerpunt Bereikbaarheid worden hiermee ook ingezet voor duurzaamheid. Meer weten? Kijk op: www.anteagroup.nl
antea group magazine - kort nieuws 7 Unieke werkwijze geotechnisch risicomanagement succesvol Antea Group heeft, samen met diverse andere partijen, een werkwijze ontwikkeld om geotechnisch falen tijdens de bouw van onder grondse projecten tegen te gaan. Door een risicogestuurde werkwijze kunnen veel problemen worden voorkomen. Deze werkwijze is ontwikkeld in het kader van het programma Geo-Impuls dat in 2009 op initiatief van Rijkswaterstaat en het Centrum Ondergronds Bouwen is gestart om incidenten tijdens de bouw en hoge kosten tegen te gaan. Geotechnisch falen ontstaat in de meeste gevallen door een gebrek aan goed risicomanagement, vertelt adviseur Gerard Wittenberg. Volgens het kennisplatform SBR lopen de geotechnische faalkosten op tot 25% van de totale bouwkosten. In veel gevallen kunnen die worden voorkomen. Noord/Zuidlijn Geotechnisch risicomanagement werd niet standaard bij elk project uitgevoerd, vervolgt Wittenberg. Er zijn voorbeelden van projecten waarbij geotechnisch falen tot negatieve gevolgen leidde. Bij de bouw van de Noord/Zuidlijn in Amsterdam verzakten gebouwen door een falende ondergrond. De bouw van de Haagse tramtunnel had negatieve gevolgen voor de infrastructuur. De omgeving liep schade op doordat vooraf onvoldoende is gekeken naar de risico s. Naast een toename van de bouwkosten levert dit ook imagoschade op. Door een risico gestuurde werkwijze wordt vooraf per fase aantoonbaar stilgestaan bij de risico s. Voor diverse projecten heeft Antea Group inmiddels met succes een risico-inventarisatie gemaakt. Wittenberg: Van ontwerp tot uitvoering worden gegevens verzameld, risico s worden geïdentificeerd en geclassificeerd, er worden passende maatregelen getroffen en effecten worden geëvalueerd. Als laatste vindt een overdracht plaats naar de volgende fase van de bouw. Deze werkwijze voorkomt in veel gevallen onnodige vertraging, schade en hogere kosten. Beheer & data Onderzoek Benchmark naar beheer openbare ruimte in gemeenten De Businesslijn Beheer & Data voerde een benchmark uit naar het beheer van openbare ruimte in gemeenten. Doel: inzicht krijgen in hoe iedere gemeente de openbare ruimte beheert, om zo kennis en ervaring te bundelen en te delen. Projectleider Marc de Jong: Het gaat over wegen, groenvoorzieningen, rioleringen, speeltoestellen en lichtmasten. Door de eigen werkwijze te spiegelen met die van anderen, halen gemeenten meer efficiency uit eigen beheer en onderhoud. 120 gemeenten, zowel grote als kleinere gemeenten, door heel Nederland zijn onder de loep genomen om zo een representatief beeld te krijgen, aldus De Jong. Naast inzicht is de benchmark gericht op bewustwording. De wegen en rioleringen in Nederland zijn redelijk verouderd. Bijna 25% van de wegen zijn aangelegd voor 1970, vervolgt De Jong. Niet ieder gemeentebestuur is zich bewust wat de gevolgen daarvan kunnen zijn als er niet op tijd onderhoud wordt uitgevoerd of als systemen niet op tijd worden vervangen. Landelijk Vorig jaar is gestart met de benchmark. De resultaten van de 120 deelnemende gemeenten zijn bekend en zijn teruggekoppeld aan de deelnemers. Samen met kennisinstituut CROW wordt nu gewerkt aan een landelijke benchmarkmethodiek. Een aantal feiten op rij: 0,23 van elke euro op de gemeentebegroting gaat naar buitenruimten. De deelnemende gemeenten besteden 225 per inwoner aan onderhoud van groen, wegen, riolen, verlichting en reiniging buiten op straat. 7,4 is het landelijke rapportcijfer als waardering van de bewoners voor de buitenruimte. Aanleg na 1990 31% Leeftijd areaal wegen gewogen gemiddelde n=36 Aanleg voor Onbekend 10% 1950 7% Aanleg tussen 1950-1970 17% Aanleg tussen 1970-1980 16% Aanleg tussen 1980-1990 19%
8 antea group magazine - kort nieuws Ruimte Fietspaden Grote innovatieve en internationale stappen gezet in 2014 In 2014 heeft Antea Group voor de tweede keer een internationaal jaarverslag uitgebracht. Als groep hebben wij onze eenheid versterkt en zijn we verder naar elkaar toegegroeid. Onze gezamenlijke inspanningen zorgden voor een miljoenenwinst bij een omzet van 368 miljoen euro. We hebben meer bilaterale projecten opgepakt, daar lag onze focus. Kennis delen en aandacht voor competenties die ook over de grens van toegevoegde waarde zijn, zetten de toon in 2014. Ook op het gebied van innovatie hebben we als groep meters gemaakt. 80% van al onze innovaties ontstaan op projectniveau. Het ondernemerschap in ons DNA zorgt ervoor dat we elkaar ook over de grens weten te vinden. Vijftien fietspaden van a tot z geregeld Langs dijken, door de duinen, over t veen. De provincie Zuid-Holland is vijftien prachtige fietspaden rijker. Antea Group zorgde vanaf 2008 de volledige planontwikkeling: van het ontwerp tot de vergunningen, van de grondaankoop tot de aanbesteding. Inmiddels wordt hard gewerkt aan de realisatie van de laatste paden. Wij zijn actief in vier sectoren: milieu, water, urban planning en infrastructuur. Op het gebied van milieu hebben we door onze kennis en ervaring meer balans gebracht en een goed track record gerealiseerd. Binnen de sector infrastructuur hebben we de mogelijkheden om grote projecten aan te pakken goed benut. De grootste groei doet zich voor binnen de watersector door meer projecten samen op te pakken en met onze urban planning activiteiten zijn we steeds beter in staat om in te spelen op trends die op wereldniveau spelen. Meer informatie is te vinden in ons internationaal jaarverslag 2014. Deze vindt u op onze website www.anteagroup.com
antea group magazine - IN DE SPOTLIGHTS 9 Professionals in de... spotlights! Écht Knap, die medewerkers van ons. Diverse collega s en projecten van Antea Group zijn in de prijzen gevallen de afgelopen tijd. Daar zijn we ontzettend trots op en daarom zetten we ze in het kader van onze Écht Knap-arbeidsmarkt Campagne graag in de spotlights. Jonge technische professionals verdienen een podium. Antea Group wint Architectuurprijs 2015 Uit twaalf genomineerden is het Stationsplein in Weert, ontworpen onder leiding van Joop Schaghen van Antea Group, verkozen tot winnaar van de Architectuurprijs Weert/Nederweert. De jury kende de prijs toe vanwege de consistente aanpak van deze zeer complexe opgave. Het plein onderging een rigoureuze make-over. De jury prees de vormgeving, het kleur- en materiaalgebruik en de integratie van functies. Bijzonder aspect was dat burgerparticipatie van bewoners en ondernemers een belangrijke rol speelde in het ontwerp. Zonneboot wint NK Sprint Met een nieuwe boot zette het VHL-Nordwin zonnebootteam de NK Sprint op zijn naam. Tijdens de Eneco Zonnebootrace in Akkrum was de boot het snelst op de korte afstand. De winst in het algemeen klassement moest het team door technische problemen aan zich voorbij laten gaan. Twee weken later haalde de zonneboot opnieuw het podium: tijdens het HANds-up Solarboat festival finishte het team als tweede. Antea Group is sponsor van de zonneboot. Nominatie voor handreiking over bouwen binnen veiligheidszones Bouwen langs wegen, waterwegen en spoorwegen waarover transport van gevaarlijke stoffen plaatsvindt, is knap ingewikkeld. Technisch én procedureel. In opdracht van het Laboratorium voor Externe Veiligheid (LEV) schreef Susan Eggink-Eilander een handreiking voor vergunningverleners, plantoetsers en toezichthouders. Het document biedt handvatten over hoe je in deze zones toch veilig kunt bouwen. De handreiking viel in goede aarde en werd genomineerd voor de SBR innovatieprijs. POWERED BY:
10 antea group magazine - in beeld Dean Days: in twee dagen door het universum van Best Value Antea Group bestempelde 4 en 5 juni tot Dean Days. Een tweedaagse reis door de wereld van Best Value. Grondlegger Dean Kashiwagi gidste z n aanwezigen door dit universum waarin het draait om de expert en zijn expertise.
11 Best Value werkt. Om projectdoelstellingen te realiseren, project risico s te minimaliseren en meer kwaliteit te genereren. Ook leiderschap kan zijn voordeel doen met Best Value. Leaders will add more value by utilizing experts. En zo zouden managers zich volgens Kashiwagi meer op moeten stellen. Niet als expert zelf. Wel als degene die de expertise zoekt, vindt en vrijheid geeft. Hiermee haal je het maximale uit organisaties. Het werd een inspirerende toer: met masterclasses, workshops en presentaties. En volledig in de geest van Best Value: transparant, beknopt en helder. Kashiwagi: Because if it is complex, than you re not talking to an expert Aan de slag met Best Value? Meer halen uit aanbestedingen? Als aanbestedende partij of als inschrijver? Op zoek naar een zuivere Best Value-aanpak? Bij Antea Group staan 12 Best Value gecertificeerde medewerkers klaar om u te ondersteunen bij alle facetten van Best Value. www.anteagroup.nl/bestvalue
12 antea group magazine - MASTERCLASS
13 Interview met ROB ADAMS Innoveren dankzij de snackbar Hoe en waar ontstaat vernieuwing? Wat kun je leren van andere branches en hoe maak je van een nieuw concept een succesvol concept? Rob Adams, oprichter van innovatiebureau Six Fingers gelooft in cross industry innovation. Zijn recept voor vernieuwing? Painstorming, branchevreemd denken en finetuning door snelle experimenten. Somebody, somewhere solved your problem for different reasons, in different circumstances, het staat in blinkende letters geschreven op de muren van het Six Fingers kantoor in Eindhoven. De spreuk loopt als een rode draad door het verhaal dat Rob Adams sinds een jaar of acht uitdraagt: voor elk probleem bestaat al een oplossing. Adams: Maar je moet deze wel leren zien. Van verzekeraar tot uitvaartbranche: grote organisaties vragen je om jouw visie op succesvol innoveren te geven. Waar begin je mee? De tunnelwebspin, de giftigste spin van Australië. Klein, maar dodelijk. Dit spinnetje kan op elk moment, op elke plek opduiken. In je badkamer, in de achtertuin, in je schoenen. Je moet er constant op bedacht zijn. Dit geldt ook voor het bedrijfsleven. Je kunt een succesvol businessmodel hebben, maar ergens ter wereld wordt vroeg of laat een kogel geproduceerd die jouw model recht in het hart treft. Grote bedrijven denken vaak: Dat gebeurt ons niet, zo n vaart zal het niet lopen. Maar neem de reisbranche: door de digitalisering in korte tijd gemarginaliseerd. Hetzelfde geldt voor de warenhuizen, de videotheken. Noem mij eens een branche of een markt waarvan jij denkt: die zitten nog wel een tijdje stevig in het zadel Nou, de energieleveranciers...? Mooi voorbeeld. Mensen én bedrijven zijn afhankelijk van een energieleverancier, niet waar? Maar dan introduceert Tesla dit voorjaar de Powerwall, een thuisbatterij. Je wekt energie op met zonnepanelen en slaat dit op in je eigen batterij. Elk bedrijf, elk huishouden kan hierdoor zelfvoor zienend worden. Het idee staat nog in de kinderschoenen. Maar, de technologie is open source. Iedereen mag de patenten gebruiken om er iets nuttigs mee te doen. Een concept dat de markt in potentie volledig op zijn kop kan zetten.
14 antea group magazine - masterclass Bedrijven zouden minder aan brainstorming, maar meer aan painstorming moeten doen. Het klinkt alsof de grote organi saties stil zitten, maar ook bij hen draait de vernieuwings motor toch al op volle toeren? Je zegt vernieuwing, maar wat bedrijven vooral doen, is verbeteren. Begrijp me niet verkeerd; bestaande modellen efficiënter en slimmer maken is hard nodig. Je moet immers ook vandaag je geld verdienen. Maar verbeteren alleen is niet voldoende. Wie overmorgen z n boterham wil blijven verdienen, moet naast de business van vandaag inzetten op de business van morgen. Dit betekent anders denken, anders kijken, fouten durven maken. En dit is lastig genoeg in een omgeving die vaak gericht is op het beheersen van risico s en het voorkomen van mislukking. Volgens jouw theorie staat vooral de dominante logica vernieuwing in de weg Klopt, onze hersenen zijn gewend om alleen die zaken te zien die ze herkennen. In het bedrijfsleven werken we vaak op basis van aannames: ja maar dát willen onze klanten niet, dáár kunnen we geen geld mee verdienen of daar is geen markt voor. En als er een onderzoek of trendanalyse verschijnt die het tegendeel bewijst, dan is het een slecht onderzoek bedacht door één of andere gek. Ook opvallend: veel innovatieclubjes worden beoordeeld door het management. Maar managers zijn opgeleid om risico s te mijden, om de continuïteit te bewaken. Dit zijn de mensen die bij wilde ideeën juist de obstakels zien. Gevolg: de ideeën met de minste risico s gaan naar de volgende ronde. Resultaat: suboptimale producten en diensten, waarmee je geen verschil maakt. Help ons, waar begint échte vernieuwing? Dit begint bij jezelf verdiepen in de wereld van je klant. Het lijkt een open deur, maar bij veel organisaties is dit niet vanzelfsprekend. Integendeel, ik hoor vooral doelstellingen: we willen dat klanten loyaler worden, dat de klanttevredenheid verbetert. Maar ik hoor nooit wat het werkelijke probleem is. Waarom zijn klanten niet loyaal, waarom zijn ze niet tevreden? Organisaties zouden minder aan brainstorming, maar meer aan painstorming moeten doen. Je salesapparaat speelt hierin een belangrijke rol: blijf in gesprek met je klant, verplaats je in zijn wereld, zoek zijn pijn. Dat is je vertrekpunt voor vernieuwing. Een voorbeeld van hoe dit werkt? Neem Wavin, Europees marktleider in kunststof leidingsystemen. Ook zij hadden een doelstelling: we willen een onderscheidende verkoopstrategie. Een oplossing hadden ze eigenlijk ook al: klanten meer variatie in materiaal bieden. Wij hebben hen daarop geadviseerd om allereerst op zoek te gaan naar de pijn van hun klanten. Na honderd interviews in vijf landen, bleek dat de klant zich helemaal niet interesseerde voor meer variatie in materiaal. Wel waren er andere issues: in de marktgroep gezondheidszorg bijvoorbeeld. Daar zaten ze met vervuild grondwater, omdat patiënten op grote schaal medicatie door het toilet spoelen. Door hun dienstverlening onder meer hierop richten, wist Wavin binnen deze sector een enorme stap te zetten. Wie z n probleem in kaart heeft, kan daarna branchmarking toepassen? Je kunt zoveel leren door verder te kijken dan je eigen bedrijf, je eigen branche. Voor elke situatie, elk probleem zijn tientallen oplossingen bedacht. Stop met de benchmarks, met het loeren naar de concurrent. Hoe meer je dit doet, hoe meer je op je concurrent gaat lijken. Juist door branche vreemde concepten toe te passen, kun je je onderscheiden. Je kunt als verzeke raar wellicht leren van het succes van de snackbarketen. Of als zakenbank van het principe van een televisiezender. Een aannemer die meer klantrelatie wil opbouwen? De Miele-aanpak kan een oplossing zijn. Hoe? Door je producten uit te rusten met onderhoudsdiensten en -systemen. Negatieve publiciteit rondom jouw product? Kijk eens naar de aanpak van Domino-Pizza. Toen twee medewerkers werden betrapt toen ze snot in de pizza s smeerden, gingen de verkoopcijfers onderuit. Domino wist dit met uitgekiende communicatie om te buigen en won zelfs marktaandeel. Een concept copy pasten is één ding, maar wie zegt dat dit ook binnen jouw branche een succes wordt? Dit vraagt om pretotyping en prototyping. Eerst de cupcake, dan pas die hele bruidstaart. En dan bedoel ik geen maandenlang onderzoek, maar snel en efficiënt testen. Het liefst met een klein experiment waarmee je jouw concept introduceert en daarna het effect observeert. Zo ervaar je hoe mensen reageren op je dienst én kun je het fine-tunen tot een succesvolle nieuwe dienst.
15 Even een paar concepten uittesten en onderzoeken, dat kost tijd en handen vol geld Wie creatief is, zich écht verdiept in de wereld van zijn klant en erop uit durft te gaan, kan in korte tijd zelf die nieuwe patronen doorzien. Ooit ontwikkelde ik voor een bekend bedrijf, ik noem geen namen, een concept. Zij waren enthousiast, de marketing afdeling wilde het meteen laten toetsen via een peperduur marktonderzoek. Ik zei: Dat kan makkelijker. We vouwen van papier een prototype, trekken onze jas aan en gaan een middagje naar het Centraal Station. We laten het zien aan de mensen en weten dan snel genoeg of dit iets is. Man, ze wisten niet hoe ze het hadden: een middagje naar het Centraal Station Dat ging toch echt niet. Tja, marketeers zijn lui ze zouden meer naar buiten moeten. Dáár gebeurt het, niet achter je laptop. We hebben het over het bedrijfsleven gehad, maar hoe zit het met vernieuwing binnen overheden? Overheden hoeven minder op hun qui vive te zijn als het gaat om hun business case. Toch valt er voor hen veel te winnen: relevantie bijvoorbeeld. Het concept van preto- en prototyping is voor overheden interessant. Is de bouw van een snelweg wel dé oplossing, is die nieuwe ijsbaan wel wat de burger wil? Ik was onlangs in Oklahoma City. Daar is al twee decennia een revitaliseringsprogramma gaande: Metropolitan Area Projects Plan (MAPS). Om de zoveel jaar stemt de bevolking over een pakket van grootschalige projecten: een basketbalstadion, een roeibaan, herbestemming van in verval geraakte pakhuizen. Deze projecten worden gefinancierd uit een tijdelijke belasting van 1 cent per dollar. De bevolking bepaalt wat er met dit geld gebeurt. Het werkt: je krijgt projecten waar het merendeel van de gemeenschap achter staat, waar investeerders voor warmlopen. Het gevolg? De bevolking van Oklahoma City groeide in twintig jaar van 400.000 naar ruim 600.000. Oklahoma is zelfs de staat met de meest start ups, meer dan in Californië. Je begon met de tunnelwebspin, met welk dier zou je willen eindigen? De mimic octopus. Een voorbeeld voor hoe je als organisatie vandaag de dag succesvol kunt bewegen. Wendbaar, slim; een dier dat zich snel aanpast aan z n omgeving. Of het nu om een kans of een bedreiging gaat. Elke organisatie zal een beetje mimic octopus in zich moeten hebben om te overleven. Stop met de benchmarks, met het loeren naar je concurrent. Je kunt als verzekeraar meer leren van een succesvolle snackbarketen dan je op voorhand denkt. Over Rob Adams Rob Adams (1970) is innovator en oprichter van innovatiebureau Six Fingers. Six Fingers is gespecialiseerd in het ontwikkelen van onderscheidende strategieën en het concreet invullen hiervan. Adams schrijft daarnaast boeken en spreekt op seminars. In 2010 publiceerde hij zijn boek Ga Vreemd! En onderscheid je door branchevreemd te innoveren uit. Vorig jaar verscheen No Eg0. En eind dit jaar verschijnt zijn vierde boek Vs. : over verbetering ten opzichte van vernieuwing. www.sixfingers.nl
The BIG R picture! Kansen, verplichtingen en wensen. Bewust bouwen en beheren: gebouweigenaren willen tijd en geld optimaal benutten, vormgeven aan duurzame ambities met oog voor energie en omgeving. Maar dat is veel en wij kunnen ons voorstellen dat het overzicht wel eens mist. Dus wat kun je dan beter wel en wat niet doen? Wat moet je bijvoorbeeld met een energieakkoord. En hoe zit het met wet- en regelgeving? Daarom komen wij met the BIG R picture. Wat dat precies is, laten wij in september zien. In ieder geval wordt iedereen die zich bezig houdt met bouwen en beheren uitgenodigd om met ons te mokken om er zelf een neus voor te krijgen. Een kwestie van groot DENKEN, bewust DOEN: BIG R dus Start campagne september 2015
antea group magazine - katern 17 Innovatie de wereld steeds een stapje voor zijn Wat is eigenlijk innovatie? Een wereldschokkende vernieuwing op basis van diepgewortelde kennis, jarenlang onderzoek? Of mag een kleine verbetering zich ook onder de noemer innovatie scharen? Voor ons ligt het antwoord in het midden. Het gaat erom dat je de wereld steeds een stapje voor bent met oplossingen die meteen het verschil maken. Hoe? Door eens anders naar een probleem te kijken, door open te staan voor de veranderingen in je omgeving. Dit katern laat zien dat onze ingenieurs niet alleen snel kunnen innoveren, maar dat hun oplossingen zich ook écht terugbetalen.
18 antea group magazine - katern Zo smoor je brand in de kiem Bij brand draait alles om tijd. Hoe meer tijd er verstrijkt tussen het ontstaan en het blussen, hoe meer het vuur om zich heen grijpt. Dit is in grote opslagruimten een probleem. Hoe maak je een hal van 40.000 m 2 brandveilig? Dat was de uitdaging. Mijn collega Henk-Jan Schuurman en ik kwamen op het idee om hiervoor extreem gevoelige warmtebeeld camera s in te zetten. Effectiever en fors goedkoper dan een ingrijpende sprinklerinstallatie en bovendien vernieuwend. Dit kan voor veel bedrijven een oplossing zijn. Elke brand is met een glas water te blussen, mits je er op tijd bij bent. Een bekend fenomeen, maar vaak niet letterlijk toepasbaar. Zeker niet bij brand in grote opslaghallen. Tot Fire Safety Engineer Albert Werkman een concept ontwikkelde waarmee je deze branden wél in de kiem kunt smoren.
19 Energielabel voor optimaal gemaal Nederland, land van poldergemalen. Duizenden grote en kleine gemalen die met elkaar een flinke hoeveelheid energie verbruiken. Daar is veel energie te besparen. Maar hoe bepaal je per gemaal waar dat het geval is? Projectmanager Klaas de Haan zocht het uit. Wanneer is het energieverbruik van een gemaal écht optimaal? Het antwoord is puzzelen geblazen. Motorrendement, transmissieverlies, pomprendement en randapparatuur: er zijn veel factoren die het energieverbruik bepalen en daarmee de CO 2 -emissie. Experts van Antea Group verzamelden bedrijfsdata van de gemalen en werkten een rekenmethode uit waarmee wij dertig gemalen objectief konden vergelijken en voorzien van een energielabel. Vrijwel alle onderzochte gemalen bleken efficiënter te kunnen werken. De drie betrokken waterschappen waren verrast en zien de potentie en mogelijkheden van dit label. En de andere waterschappen in Nederland? Die gaan in de toekomst vast ook overstag.
20 antea group magazine - katern Nanocoating brandschone oplossing Vijf jaar geleden ontwikkelden we de Antea Group vissluis. Een vissluis die breder toepasbaar, efficiënter en voordeliger is dan andere vissluizen. Een probleem waar we bij het vispasseerbaar maken van zee gemalen tegenaan liepen, was algvorming op onderdelen. Dit stond de werking van de sluis in de weg. Schoonmaken kan, maar is duur. Samen met een bedrijf dat gespecialiseerd is in nanotechnologie (GreenPower Nano) ontwikkelden we een coating die oppervlakten zoals steen, metaal en kunststof brandschoon houdt. In eerste instantie voor de vissluis, maar de coating is ook voor andere doeleinden te gebruiken. Op steen, om graffiti te voorkomen. Op zonne panelen, tegen mosvorming. Zelfs je auto kan een coating krijgen: hoef je voor 200 euro niet meer naar de wasstraat. We hebben een samenwerkingsverband met de producent en we bieden samen al verschillende toepassingen aan. Wat begon met de ontwikkeling van een vispassage, leidde tot een concept waarmee je steen, metaal en kunststof brandschoon houdt. Projectmanager Jasper Bergsma weet alles van dit nieuwe fenomeen: Nanocoating.
21 Afvalapp checkt volle bak De inzet van openbare afvalbakken verloopt lang niet overal efficiënt. In de gemeenten Nijmegen en Breda bleek op dit gebied winst te behalen. Adviseurs Marijke Embregts en Mark van den Kieboom gingen aan de slag. Mark: In Breda zijn lange tijd lukraak afvalbakken geplaatst. Die bakken moeten ook allemaal worden onderhouden. We hebben een app ontwikkeld waarmee medewerkers bijhouden hoe intensief de afvalbakken worden gebruikt en waar bakken bij moeten of weg kunnen. De afvalbakken zijn daarmee efficiënter en beter op de gebruikers afgestemd. Marijke: In Nijmegen gaan we een stap verder. We betrekken ook de omgeving bij de aanpak van hardnekkige dumplocaties. We verdiepen ons in het DNA van de wijken en door per wijk en doelgroep heel gericht te communiceren, willen we de Nijmegenaren motiveren hun stad schoon te houden.
22 antea group magazine - projectreportage Herstel Dwingelderveld: Macroproject met micromaatregelen Stilte en ruimte. Paars bloeiende heidevelden. Het grootste natte heidegebied van West-Europa ligt in Drenthe en heet het Nationaal Park Dwingelderveld. Een grootschalig herinrichtingsproject was nodig om een groot verdroogd en overbemest deel van het gebied te herstellen. Arjan Bakker en René Verhagen vertellen over dit project. Drie kunstschilders maakten ter gelegenheid van dit project een collectie schilderijen. Antea Group kocht het schilderij: Tegenlicht op het Dwingelderveld van Gerard van der Weerd, Elvira Dik en Gijs Kos. Een mooie herinnering aan dit geslaagde project.
23 Landbouw wordt heide In het Dwingelderveld lag tot een paar jaar geleden nog een landbouwenclave van honderdtachtig hectare. Dit landbouwgebied had een negatieve invloed op de omringende natuur door de lage waterstanden en de bemeste bodem. Nadat de laatste boeren uit de landbouwenclave waren vertrokken, is Antea Group door DLG/Prolander, in opdracht van de bestuurscommissie, betrokken om het gebied te helpen herstellen. Het voormalige landbouwgebied werd grotendeels afgegraven en het waterpeil ging omhoog. Slootjes en greppels op de heide werden gedempt en de bodemstructuur werd hersteld. Er werden wandel-, fiets- en rolstoelpaden aangelegd en er werd een geluidswal met uitkijkpunt gerealiseerd. Adders redden en mierennesten ontwijken Zo n groot uitvoeringsproject midden in een kwetsbaar natuurgebied is natuurlijk een uitdaging, vertelt René Verhagen. Het vereist ecologische micromaatregelen in een macro project. Vóór het afgraven verkenden we de ecologische situatie in ieder deeltraject en verwerkten dit in een ecologisch werkprotocol. We stemden de planning en de routing secuur af op de aanwezige flora en fauna. Waar nodig, was onze ecoloog aanwezig tijdens de uitvoering om aanwijzingen te geven. Hierdoor hoefden er nauwelijks planten of dieren verplaatst te worden. Tijdens de werkzaamheden zijn er nog wel een paar adders gered en is de aannemer om enkele mierennesten heengereden. Oog hebben voor zulke waarden en schade voorkomen, horen erbij als je in de natuur werkt. Kikkers in de kruiwagen houden Complex aan het project was ook het grote aantal betrokken partijen, waaronder Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten, Waterschap Reest en Wieden, Provincie Drenthe, DLG/Prolander en de overkoepelende bestuurscommissie, aldus Arjan Bakker. Er waren ook bezorgde partijen die bezwaar maakten tegen de werkzaamheden. Daarvoor leverden we juridisch advies. We regelden bovendien de Europese LIFE-en POP-subsidies. Een belangrijke succesfactor voor dit project is dat Antea Group alle benodigde expertise zelf in huis heeft. Onze hydrologen, ecologen, juristen, natuur- en cultuurtechnici, bodem- en vergunningenspecialisten werkten nauw samen met de andere partijen. Tezamen werden oplossingen bedacht, waarbij we elkaar scherp hielden op de doelstellingen van het project. Hierdoor liep dit project gesmeerd en bleven alle kikkers in de kruiwagen. Heide tot aan de snelweg Stilte in het natuurgebied is van groot belang, niet alleen voor vogels maar ook voor andere dieren. De snelweg A28 grenst echter aan het Dwingelderveld. Een geluidswal is dan de beste oplossing, maar zo n strakke rechte muur is tegelijk ook geen gezicht. Een prijsvraag leverde een uniek ontwerp op, met een slingerende, licht glooiende geluidswal die past bij de omgeving. De hei loopt als het ware door tot het asfalt. Deze geluidswal was ook onderdeel van het project. De ruim 700.000 m 3 vrijgekomen grond uit het Dwingelderveld werd verwerkt in de wal. Het hiervoor benodigde bodemonderzoek voerde Antea Group uit op een vernieuwende manier. Dat bespaarde onze opdrachtgever veel tijdrovende procedures. Het was wel een puzzel hoe we de heide moesten laten wortelen op de wal, maar we zijn erin geslaagd, vertelt René Verhagen enthousiast. De heide begint al op te komen. Stel je voor dat de heide straks volop bloeit. Dan rijd je Broedende kraanvogel René Verhagen: Misschien kwam het omdat het gebied minder toegankelijk was voor recreanten, waardoor het stiller was dan ooit Nét voor de start van onze werkzaamheden besloot een kraanvogel dichtbij het werkgebied te gaan broeden. Heel bijzonder, want dit is pas de tweede broedplek in Nederland. De werkzaamheden werden uiteraard uitgesteld, zodat de kraanvogel ongestoord haar kroost kon uitbroeden. op de A28 door een paars heidelandschap. Een prachtig visitekaartje voor het Dwingelderveld! Geen haast Na vier jaar hard werken, ligt er een prachtig natuurgebied. Inmiddels zijn de graafmachines en de werklui verdwenen. Stilte. Dopheide, struikheide en tandjesgras beginnen te groeien op de afgegraven velden. Het gebied blijft goed nat, wat onder andere blijkt uit de Rugstreeppadden die in het gebied zijn opgedoken. De natuur neemt de tijd. Geen haast. Het Dwingelderveld is er weer voor planten en dieren. En voor ons, om wandelend of fietsend te onthaasten en te genieten van de natuur. Antea Group mag trots zijn op de parel die ze Drenthe samen met alle betrokken partijen heeft gegeven. We zijn meer dan tevreden over de herinrichting van het Dwingelderveld. Naast een prachtig natuurgebied voor recreanten en toeristen, fungeert het gebied ook als buffer. Bij forse neerslag houdt het gebied regenwater vast. Hierdoor worden laaggelegen gronden zoals de gemeente Meppel, beschermd tegen wateroverlast. Alle partijen kijken met grote tevredenheid terug op dit project. Dat blijkt ook uit het kunstboek Verbinding Verbeeld dat we ter ere van dit project ontwikkelden. Een poëtische weergave van het project in gedichten, schilderijen, foto s en verhalen van mensen uit de omgeving. Klantquote: Willem Urlings, Voorzitter van de bestuurscommissie Kans maken op dit boek? Antea Group verloot 30 exemplaren onder de inzenders van de lezersenquête. Kijk op pagina 34.
24 antea group magazine - klantinterview Van kantoorkas tot Urban Greener De Floriade groene modelstad voor de wereld Broedplaats, laboratorium én innovatieplatform: Almere is in 2022 het podium voor wereldtentoonstelling de Floriade. Een evenement dat moet zorgen voor nieuwe concepten rondom de thema s verstedelijking en klimaatverandering. De opening is over zeven jaar, maar de voorbereidingen zijn al volle gang. Antea Group Magazine nam een kijkje. Town and country must be married. And out of this joyous union will spring a new hope, a new life, a new civilization Ebenezer Howard, Britse Socioloog
25 De vorige Floriade was in 2012 in Venlo. In 2022 is Almere aan de beurt. De gemeente Almere, de Provincie Flevoland, de agrofood- en tuinbouwsector en tal van andere partijen werken nu al hard aan de groene thema s. Als buur van de Floriade in Almere, doet Antea Group volop mee aan deze proeftuin. Samen met andere partijen maakt Antea Group deel uit van het bestuur van de stichting Vrienden van de Floriade. Deze stichting is er voor het bedrijfsleven en staat voor samenwerking, draagvlak en werkgelegenheid. Ook ontwikkelt Antea Group verschillende ideeën en concepten die aansluiten op de Floriade thema s en stelt ze de milieueffectrapportage (MER) op. Fluorescerende planten en voedselkwekende koelkasten Het Floriadeterrein wordt een groene modelstad die helemaal zelfvoorzienend is. Zij heeft een eigen ecosysteem, produceert haar eigen energie en verwerkt zelf haar afval. Het Floria deterrein is daarmee een levend laboratorium waar nieuwe tech nologieën voor energie, water, afval, voedsel en mobiliteit continu worden onderzocht en toegepast. Voorbeelden van innovatieve technieken die u op de Floriade in Almere tegenkomt, zijn onder meer: voedsel kwekende koelkasten biologisch afbreekbaar beton eetbare algen stadsakkers watervasthoudende daken en gevels stadsverlichting van fluorescerende planten, insecten en microben voedselbos afvalloze stad kantoorkassen UpCycle Centrum Ontmoetingsplek in oude duikschool Het Floriade paviljoen is de ontmoetingsplek voor het bedrijfsleven, thuisbasis voor de Floriade BV en informatiepunt voor bewoners. Het gebouw aan het Almeerse Weerwater was vroeger een duikschool. Het is door de gemeente Almere aangekocht en wordt geëxploiteerd door de stichting Vrienden van de Floriade. Provincie Flevoland creëert bij het paviljoen een innovatiewerkplaats waar bedrijven hun nieuwste uitvindingen laten zien. Gelukkig hoeven we niet tot 2022 te wachten op deze verse nieuwe broedplaats van innovaties en ideeën. Aan het eind van dit jaar gaat het Floriade Paviljoen al open! Na de zomer start de verbouwing. Op dit moment heeft de Britse schrijver Redmond O Hanlon de sleutel van het paviljoen. In opdracht van het gemeentebestuur schrijft hij op deze inspirerende locatie een boek over Almere. Waarom een Floriade? Dichterbij het werk en voorzieningen: er gaan steeds meer mensen in de stad wonen. Deze razendsnelle verstedelijking zorgt voor allerlei problemen. Denk aan serieuze gezondheidsproblemen door luchtverontreiniging, geluidshinder en toenemende obesitas door te weinig beweging. Klimaatverandering maakt deze problemen nog groter. Voor een gezonde, leefbare en veilige toekomst in de steden is radicale verandering nodig. De Floriade stimuleert partijen om innovatieve veranderingen te bedenken. Oplossingen voor een groene en gezonde stad komen niet alleen vanuit de overheid en kennisinstituten, maar juist ook uit lokale initiatieven uit de maatschappij en het bedrijfsleven. De Floriade brengt deze partijen en initiatieven bij elkaar en is daarmee een katalysator voor innovaties op het gebied van energiewinning, klimaatverandering en voedselvoorziening. Zeeën van ruimte voor Dutch Domes The Dutch Domes is de inzending van de jonge ingenieurs van Antea Group voor een innovatiewedstrijd van NLingenieurs. Grootse en vernieuwende oplossingen zoals de Deltawerken waren het doel van de wedstrijd. Daar voldoen de Dutch Domes zeker aan! De Dutch Domes zijn overdekte, op zee drijvende koepeleilanden. Ze zijn zelfvoorzienend qua energie en watertoevoer en het klimaat binnen de Dutch Dome kan volledig gereguleerd worden. Daarom is het dé plek om efficiënt voedsel in te produceren. Naast voedselproductie hebben de Dutch Domes tal van andere toepassingsmogelijkheden, waaronder zelfs de organisatie van de Olympische Winterspelen. Koppel vijf Dutch Domes aan elkaar en ze vormen de Olympische ringen. De inzending kreeg de derde prijs én trok al de aandacht van Minister Schultz van Haegen! Een innovatief project zoals de Wereldexpo Floriade Almere 2022 vraagt om een innovatieve aanpak. Antea Group draagt goed bij aan het opstellen van de milieueffectrapportage. klantquote Edwin Bos, Projectmanager Floriade, gemeente Almere.
26 antea group magazine - klantinterview Thema s en kentallen Als Almeers bedrijf wil je De Floriade is een wereldtuinbouwtentoonstelling die sinds 1960 eens in de 10 jaar in Nederland plaatsvindt. De Floriade 2022 is alweer de zevende editie. Men verwacht ruim 2 miljoen bezoekers op het 60 hectare grote terrein. Growing Green Cities is het thema van de komende Floriade. Growing Green Cities verwijst naar een beweging die het leven van stadsbewoners in alle opzichten duurzamer, gezonder en aantrekkelijker moet maken. Er zijn hierbij vier deelthema s: natuurlijk bij zo n grote internationale ontwikkeling betrokken zijn! Daarom zitten wij in het bestuur van de Vrienden van de Floriade, waarin wij zorgen dat allerlei bedrijven in de regio profiteren van deze ontwikkeling. Daarnaast kunnen wij als advies- en ingenieursbureau al onze diensten en producten inzetten. Op een innovatie wijze bijdragen aan een succesvolle Floriade is een mooie uitdaging. Liesbeth Bijvoet Antea Group Accountmanagement Floriade 1 Feeding the city duurzame voedselvoorziening en voedselveiligheid. 2 Healthying the city gezondheid, lichamelijke beweging en verkoeling door stedelijk groen. 3 Greening the city welbevinden door groene openbare ruimten én een gezond binnenklimaat door groen in gebouwen. 4 Energizing the city nieuwe energievormen, gesloten kringlopen en zelfvoorziening. Urban Greeners Gemeente Almere nam het initiatief tot de Urban Greeners. Jonge ondernemers die stad en land, boer en burger en natuur en techniek op een duurzame wijze verbinden. De PRIKbar, de Drijfveer en het Weerwoud zijn de eerste bijzondere initiatieven van deze creatieve jonge talenten. De Urban Greeners delen hun visie op scholen en festivals. Zo worden nóg meer jongeren gestimuleerd om innovatieve oplossingen te bedenken. www.urbangreeners.com Van Floriade naar stadswijk Het Floriadeterrein krijgt een tweede leven ná het evenement. De gebouwen en structuren van de Floriade transformeren geleidelijk tot een nieuwe groene en gezonde stadswijk in Almere. De groene tegenhanger voor het stadscentrum aan de overkant van het Weerwater. Zo wordt de Floriade een organisch groeiende, (ver)groene(nende) stad. Growing Green Cities het leidende thema van de Floriade. De plannen voor de wijk zijn op dit moment nog globaal. Dat is een extra uitdaging voor het in beeld brengen van de milieu effecten, zoals de effecten op luchtkwaliteit, geluid en bodem. Antea Group stelt de geïntegreerde milieueffectrapportage voor zowel de Floriade als de toekomstige groene stadswijk op, samen met de gemeente Almere. Een goede buur én vriend van de Floriade Antea Group is op allerlei manieren betrokken bij de Floriade. Het Floriade paviljoen en het UpCycle Centrum zijn binnenkort al een feit. De MER vordert en de Dutch Domes zijn nog een veelbelovende droom. Daarnaast deed Antea Group onderzoek naar de mogelijkheid van een monorail, is betrokken bij het recreatieve Rondje Weerwater en is bezig met plannen voor een innovatieve en unieke gondelverbinding. Als Almeers bedrijf draagt Antea Group op vele fronten bij aan de Floriade. Daar zijn goede buren voor!
antea group magazine - KLANTINTERVIEW/LANGS DE MEETLAT 27 Langs de Meetlat UpCycle Centrum Almere Almere haalt het beste uit afval naar boven Bij UpCyclen haalt men oude, gebruikte of afgedankte goederen uit de afvalketen en zet ze om in nuttige nieuwe producten. We spreken dan ook niet meer van afval, maar van grondstof. Weerwater De wereld vergaat. Op één stad na: Almere Weerwater is de nieuwe postapocalyptische roman van Renate Dorrestein. Het verhaal speelt in zich af in Almere, waar de schrijfster een jaar te gast was. In het verhaal vergaat de wereld, op één stad na: Almere. De inwoners zijn volledig op zichzelf aangewezen. Elektriciteit, gas en drinkwater vallen weg: mensen moeten zelf hun voedsel verbouwen. De overlevenden slagen erin om weer een maatschappij op te bouwen waarin ze zelfvoorzienend zijn, net zoals de Floriade. Dit boek is spannend én grappig. Het drukt ons met onze neus op het feit dat voedsel in onze maatschappij zo gemakkelijk verkrijgbaar is. Na het lezen van dit boek bestaat de kans dat u grote belangstelling krijgt voor een eigen moestuin! Scan de QR code om te bestellen Begin 2017 opent het UpCycle Centrum in Almere Haven. Het Centrum vervangt het recyclingperron uit de jaren 90 dat niet meer voldoet aan de afvalnormen. Het UpCycle Centrum heeft een oppervlak van ca. 4500 m 2. De gemeente bouwt het centrum met toepassing van minimaal 50% restmaterialen. Het is 100% zelfvoorzienend, met een energiebehoefte van 200.000 KWh per jaar. Bewoners brengen hun grondstoffen in 25 verschillende fracties op een verhoogd modulair perron. Daaronder bevinden zich 3 werkplaatsen. Hierin komen 3 startende ondernemers die de grondstoffen UpCyclen tot nieuwe producten. Ze maken bijvoorbeeld tassen van leren bankstellen of tuin meubels van oud hout. De doelstelling is dat in 2020 van het huishoudelijk afval 75% wordt hergebruikt. Het UpCycle Centrum grenst aan het terrein van De Floriade 2022. Het sluit aan bij het Floriadeconcept Growing Green Cities. Antea Group adviseert de afdeling Stadsreiniging van de gemeente Almere sinds 1995 bij haar bedrijfsvoering. Van ontwerp, engineering, inspecties, begeleiding tot de bouw. Antea Group is sinds 2014 betrokken bij de kerngroep van het UpCycle project. Het UpCycle Centrum is het 1 e centrum in Nederland dat circulaire economie zo ver doorvoert. Het budget bedraagt 5.400.000 euro. Het fonds Verstedelijking Almere draagt hier 1.000.000 euro aan bij. Dit UpCycling centrum past 100% in de ambitie Almere een afvalloze stad.
28 antea group magazine - TREND & ONTWIKKELING Vier tips voor een snelle doorloop van planstudies Besluitvorming RijnlandRoute een maand eerder dan gepland Planstudies, ze zijn complex en lopen vaak uit. Toch kan het ook anders. De tracébesluiten en het inpassingsplan voor de RijnlandRoute kwamen bijvoorbeeld in sneltreinvaart tot stand. Wat was hét recept voor dit succes? Projectmanager René de Boer (Antea Group) en Manager Planvorming Ton Klijnhout (Rijkswaterstaat) blikken terug en geven vier tips die bijdragen aan een snelle doorloop. Huidige situatie aansluiting Leiden West. Antea Group heeft de werkzaamheden op een vakkundige, regelmatige wijze uitgevoerd tot volle tevredenheid van Rijkswaterstaat en de Provincie Zuid-Holland. Dit staat te lezen in het evaluatierapport over de RijnlandRoute (zie kader). René de Boer: Een prachtig compliment, want het was een bijzondere opgave. Onlangs stond in de Cobouw nog een artikel over het feit dat de samenwerking tussen partijen met betrekking tot planstudies vaak te wensen over laat. Gelukkig kan het dus ook anders. Toekomstige situatie aansluiting Leiden West. Door de toevoeging van de twee uitvoegstroken op de A44 is het mogelijk een aantal rechtsafrichtingen zonder verkeerslicht uit te voeren.
29 René de Boer Ton Klijnhout Planstudies zijn complex en lopen vaak uit. Maar het kan ook anders. René de Boer, Antea Group 1. Wijs de regierol toe aan één partij Het is van belang dat er één partij de regie krijgt, coördineert en zorgt voor zowel inhoudelijke als procesmatige afstemming, vertelt Manager Planvorming Ton Klijnhout van Rijkswater staat. Ook omdat er veel partijen bij betrokken zijn. Iedere partij of organisatie heeft een eigen taak en die moeten uiteindelijk samen worden gebracht tot één geheel. De risico s die verbonden zijn aan het project legt grote druk op de projectorganisatie. Klijnhout benadrukt dat goed samenspel tussen opdrachtgever en opdrachtnemer daarbij van groot belang is. Deze werkwijze en het project als één geheel bekijken, leverde volgens De Boer een belangrijke bijdrage aan een snelle totstandkoming van de ontwerpbesluiten. 2. Zorg voor vaste overlegmomenten Een jaar lang zaten we iedere donderdagochtend met alle betrokken partijen, tot circa vijftig vertegenwoordigers, bij elkaar in de vergaderzalen in Den Haag, vertelt De Boer. De stand van zaken wordt besproken. Wat speelt er, wat zijn de laatste ontwikkelingen, wat gaat goed en wie loopt waar tegenaan? Klijnhout: En bij tegenslag is het van belang dat niet naar elkaar wordt gewezen of dat men elkaar aanvalt. Zet samen de schouders eronder en kijk naar oplossingen. 3. Ken je partners Zowel vooraf als tijdens het proces is het volgens De Boer van belang dat je weet wie je partners zijn en wat hen drijft. Wie is waar verantwoordelijk voor en welke taken horen hierbij. Daarom hebben we aan het begin en tijdens het traject veel tijd en energie gestoken in een goed werkklimaat en informele contacten. Het is goed om na de formele besprekingen ook eens wat te gaan eten en drinken met elkaar. 4. Stel strakke deadlines en bewaak ze goed De Boer: We drukken onze opdrachtgevers altijd op het hart om niet met deadlines te schuiven, dat heeft gevolgen voor het hele proces. Als het moét werken we gewoon door en dan wil je dat achteraf niet voor niets doen. Zowel het (ontwerp) inpassingsplan als de twee (ontwerp) tracébesluiten moesten vrijwel gelijktijdig worden opgeleverd. Ook urgentie en politieke druk zorgen ervoor dat prioriteiten worden gesteld, maar gedurende het hele traject heeft iedereen zorgen over de planning. Die is namelijk zeer ambitieus, besluit Klijnhout. Toch is het ons gelukt. Een maand eerder dan gepland zijn op 17 december de laatste handtekeningen gezet. Er blijkt veel meer mogelijk dan aanvankelijk werd gedacht. Van De RijnlandRoute tot de A74 De afgelopen vijf jaar verzorgde Antea Group voor vijf rijkswegen de planuitwerking. Samen goed voor 85 kilometer en 1,5 miljard euro. RijnlandRoute De provincie Zuid-Holland benaderde Antea Group drie jaar geleden om een inpassingsplan en twee tracébesluiten op te stellen voor de RijnlandRoute. De RijnlandRoute is de nieuwe wegverbinding tussen de kust (Katwijk) en de A4 bij Leiden. De verbinding is belangrijk voor de verkeersdoorstroming in de regio Holland Rijnland. Met name rondom Leiden en Katwijk. Het inpassingsplan heeft betrekking op 4,5 kilometer nieuw te realiseren en 5,5 kilometer op te waarderen en aan te passen provinciale wegen. De nieuwe weg betreft een provinciale weg met een verdiepte ligging en een 2,5 kilometer lange boortunnel. In de A4 en A44 worden nieuwe knooppunten gerealiseerd, respectievelijk knooppunt Hofvliet en Maaldrift. N33, N18 en A74 Naast de RijnlandRoute was Antea Group verantwoordelijk voor de tracébesluiten van de in het najaar 2014 opengestelde verdubbeling van de N33 tussen Assen en Zuidbroek, het onlangs onherroepelijk geworden tracébesluit voor de N18 tussen Varsseveld en Enschede en de A74 bij Venlo. Allemaal bijzondere planstudies waar de onderlinge samenwerking centraal stond en waar de deadlines zijn gehaald. Momenteel werkt Antea Group, samen met haar partners in Flow27, voortvarend aan het (ontwerp) tracébesluit voor de A27 Houten - Hooipolder. Meer weten over succesvolle Tracébesluiten? Neem contact op met René de Boer: T: (06) 534 036 18 E: rene.deboer@anteagroup.com