IPMA-NL regiogroep Zuid-Oost Nederland 24-1-2017 Onderwerp: Ethische vraagstukken binnen projecten Locatie Ernst Heijmans heet ons welkom bij Valid. Hij is gastheer van deze avond en geeft de presentatie samen met Valerie Thijssen en Koen Lambooij. Valid is een onafhankelijke ICT-dienstverlener. Welkom Hans Fredriksz heet de 12 aanwezige mensen van harte welkom bij de bijeenkomst van de IPMA Interessegroep IPMA Regiogroep Zuid-Oost Nederland. Hierna trapt Ernst Heijmans af met de agenda van de avond. Koen Lambooij vertelt dat er 35 projectmanagers werken binnen Valid. Kennisontwikkeling en kennisdeling zijn een van de pijlers van Competence ontwikkeling bij Valid. Valid is opgericht in 1999 door Dis Valcq, en is nu gegroeid tot een bedrijf met ongeveer 300 medewerkers. Valid heeft kantoren in Maastricht, Utrecht en Eindhoven. Netwerkbeheer en infrastructuur beheer vallen nu binnen Valid Infrastructure Services. Daarnaast is er Valid IT Services. Valid IT Services wordt gedaan door business applications, business intelligence, infrastructuren en projectmanagement. De drie hoofdpijlers van Valid zijn industrie, zakelijke dienstverlening en finance. Projectmanagement bij Valid houdt het volgende in: - Managen van complexe projecten op het snijvlak van Business en IT bij klanten. - Agile en scrum - Meeste projectmanagers zijn IPMA-D, C of B gecertificeerd (of zijn hier mee bezig) Impressie van de avond Ernst Heijmans vraagt de groep wat je zou doen als je partner met een kledingstuk thuiskomt en vraagt wat je ervan vindt terwijl je het kledingstuk niet mooi vindt? Meningen zijn verdeeld in de groep. Conclusie: Wellicht is het antwoord anders als de relatie een stuk korter duurt. Ethiek wat is dat? De wetenschap die zich bezighoudt met het analyseren van zaken rondom de moraal. Wat is dan de moraal? Het overkoepelende begrip waarmee men aanduidt wat iemands perceptie is van het goede/juiste. Ethiek: diverse stromingen - Subjectivisme: ieder mag een eigen mening hebben en die mag je verkondigen maar daar hoef je het niet mee eens te zijn. Je legt de mening niet op maar uit de discussie kun je niet komen. - Cultureel Relativisme: alles wat je doet komt voort uit de cultuur wat je toe behoort. Bijvoorbeeld land of etnische achtergrond maar ook de cultuur in de organisatie waarin je werkt. Je kunt in meerdere culturen leven en meerdere culturele achtergronden meenemen. - Genetisch determinisme: Heel je handelen zit in je DNA. - Psychologisch determinisme: innerlijke drijfveren. - Theologisch determinisme: Alles is voorbestemd vanuit het geloof. - Causaal determinisme: het hele heelal zit in een bepaalde structuur en jij bent onderdeel van het voorbestemde. - Juridische regels/ spelregels: gedrags- of wetregels
Erst kommt das Fressen, dann kommt die Moral (Bertolt Brecht). Eerst komt de basale levensbehoefte dan de moraal. Ethiek: de juiste dingen doen Wat is het goede? Het goede wordt bepaald door persoonlijke waarden : o Leidende principes o Overtuigingen o Wat je nastreeft, wat je wil zijn o Meestal in een zelfstandig naamwoord samen te vatten o Waarden gaan vooraf aan normen Wat zijn jouw 3 belangrijke waarden? Bijvoorbeeld eerlijkheid, respect, integriteit, transparantie, inlevingsvermogen etc. Waarden zeggen wat over je. Hoe realiseer je je waarden? Door middel van normen worden waarden tot uiting gebracht: vb. waarde: veiligheid norm: iedereen die een bouwplaats betreedt, draagt een helm. Sommige waarden zitten onder de ijsberg sommige boven de ijsberg. De waarden die boven de ijsberg uitsteken zijn niet voor iedereen eenduidig en worden vaak bediscussieerd. Voorwaarden voor het naleven van normen Deugden: een deugd is een eigenschap die nodig is om een norm succesvol te kunnen naleven. Belang: de materiële en immateriële benodigdheden. In discussies binnen ethiek zijn er belangen die elkaar tegen spreken. Vanuit de normgedachte ontstaat er conflict over gemeenschappelijke waarden. Waarden en normen bepalen je gedrag. Hoe beslis je en hoe bepaal je. Ethiek is de wetenschap over de moraal en wordt bepaald door de kernwaarden, waar sta je voor. Kernwaarden breng je tot uitvoering in normen. Normen kunnen beïnvloed worden door deugden en belangen. Dit bepaalt uiteindelijk je gedrag. (Zie afbeelding PowerPoint) Moreel kader van IPMA: 6 kernwaarden Transparantie, integriteit, betrouwbaarheid, respect, inlevingsvermogen en verantwoordelijkheid. Praktijkvoorbeelden waarin gekeken wordt naar de normen, waarden en hieruit worden conclusies uit getrokken. 1. Wat is de situatie 2. Analyse 3. Besluitvorming
3 dilemma s: 1. Vrienden voor het leven? Situatie: als projectmanager ben je in een project gekomen waar ook je vriend in zit waarmee je privé ook veel deelt. De financiële controller blijkt bij de reportage niet goed te functioneren en moet daarop aangesproken worden. Vraag is wat doe je hiermee? Feiten zijn dat de controller niet goed functioneert en dat dit besproken is. Je weet niet zeker of de controller ook echt onder vuur ligt. Het ethische dilemma hierbij is dat je vriend in de problemen komt maar aan de andere kant kun je zelf in de problemen komen. Valerie: hoe zou je handelen als je zelf niet in deze situatie zat? Conclusie: wat je ook gaat doen, de vriendschap zal op de prijs gesteld worden. De eigenaar en de controller zijn niet transparant naar jou geweest over het functioneren. Oplossing: uiteindelijk moet je je professioneel opstellen en respectvol met elkaar omgaan. Stap 1 praat met de controller als collega naar een oplossing. Stap 2 confronteren en vriendschap aan de orde stellen. 3. Manager erbij betrekken of de controller moet zich transparant gedragen. IPMA-waarden: respect en transparantie 2. Belangenverstrenging bij uitbestedingsopdracht Grote klant van de IT-functie wordt gedetacheerd als interim bij een bedrijf waar aan het licht komt dat het bedrijf niet goed functioneert. Hierdoor moet IT uitbesteed worden. De manager moet als intern-manager ook de contractonderhandelingen goed uitvoeren. Conclusies: early warnings moeten opgepakt worden in plaats van weggedrukt worden. Deze persoon kwam daar misschien (te) laat achter. Als je belangenverstrengeling ziet moet je hiernaar handelen. Conclusie: het gesprek aan gaan. Mogelijkheden: manager weghalen, en aanbesteding doen. Andere mogelijkheid is te kiezen voor de interim opdracht en zelf niet aan te besteden of een tussenoplossing is waarbij je interimmanager blijft maar niet de selectie doet. Blijf dus bij jezelf en handel vanuit je eigen waarden. 3. Een interessante vacature Als projectmanager word je ingehuurd om leiding te geven aan een organisatieverandering. Gaandeweg het project kom je als projectmanager een interessante vacature tegen. Werknemers moeten wegens een herstructurering opnieuw solliciteren. De opdrachtgever geeft een signaal af dat het interessant zou kunnen zijn om te solliciteren. Kun je als projectmanager de stap maken naar deze functie? In feite heeft iedereen de kans om te solliciteren op de functie dus dit brengt het dilemma met zich mee of je wel als projectmanager kunt solliciteren. Je wilt een bepaald resultaat nastreven dus het doel is om het project tot een goed eind te brengen in plaats van de functie toe te eigenen. Integriteit, openheid, transparant zijn is dus belangrijk. Welke handelingsmogelijkheden heb je? Je hebt subjectieve signalen en zelf heb je de mogelijkheid om invulling te geven aan de profielschets.
Conclusie van de avond Er zijn altijd meerdere factoren die meespelen. We hebben het over ethiek gehad, het goede doen. Wat ligt goed bij jou, hoe wil jij leven. Hiervoor ga je acties uitzetten waarbij belang en deugd een rol spelen om tot de juiste keuze in het dilemma te komen. Het gevoel bepaalt hoe je moet handelen. Transparantie; ga het gesprek aan. Tevens hebben we de 6 waarden van IPMA besproken. Ethische vraag stukken Afsluiting en dankwoord Hans Fredriksz bedankt de sprekers en gastheren. Het onderwerp is erg actueel en in elke sector toepasbaar. Op dinsdag 28 maart vindt er weer een sessie plaats. Het onderwerp en de locatie zijn nog niet bekend. Houd de website dus goed in de gaten! Verdere suggesties voor onderwerpen zijn welkom, evenals sprekers en gastheren/gastvrouwen voor bijeenkomsten (melden bij hans.fredriksz@ipma.nl)
De regio Zuidoost Nederland onderscheidt zich inmiddels op wereldniveau door onophoudelijk innoverende projecten succesvol af te ronden. Het geheim achter dit succes blijkt een combinatie te zijn van inhoudelijke expertise, vaardigheden en de juiste houding. Sinds 2004 houdt IPMA-NL regionale bijeenkomsten in Zuidoost Nederland. De regio is grofweg Limburg plus Zuidoost Brabant (de lijn Eindhoven-Helmond-Venlo en het gebied zuidelijk daarvan) plus Nederlandstalig België. De bedoeling van deze regionale bijeenkomsten is projectmanagers gedachten te laten uitwisselen zonder dat daar veel reistijd mee is gemoeid. Er zijn twee soorten bijeenkomsten: enerzijds (interactief) bespreken van onderwerpen door mensen die de ambitie hebben hun expertise te delen met anderen en anderzijds bedrijfsbezoeken. Er zijn ongeveer 4-5 bijeenkomsten per jaar.