NUMMER 9 - NOVEMBER 2016 FARM POTATO NEWS EEN UITG AVE VAN FARM FRITES INTERNATIONAL B.V. IN DIT NUMMER Voorwoord Interpom primeurs 2016 Marktberichten Open dag de Kubbe Farm Frites aardappelareaal 2017 Global Agro Meeting November 2016 Stage bij Inner Mongolia Linkage Farm Frites Co., Ltd. China Bondi Voorwoord Na een zeer uitdagend teeltseizoen, een moeilijke oogst voor velen, is nu de tijd aangebroken dat het merendeel van de aardappelen in bewaring de laatste fase van het seizoen ingaan. Een niet onbelangrijke (en soms onderschatte) fase. Want veel beter eruit komen dan ze erin zijn gegaan doen ze vaak niet (het is er geen ziekenhuis, vertel ik vaak tegen de minder-aardappelkenners in ons bedrijf). Dus ook hier is na een stressvol teeltseizoen, alertheid geboden. Waar nodig kunt u in overleg met onze buitendienst of teeltbegeleiders de juiste keuzes maken. Seizoen 2016 staat in een rijtje van bijzondere aardappeljaren. Tijdens de Interpom beurs 27-29 november in Kortrijk zal er gelegenheid zijn om terug en vooruit te kijken met vakgenoten. Ik hoop u ook daar te ontmoeten. een terugblik op de Global Agro meeting begin november. Veel leesplezier! Met vriendelijke groet, In deze editie van Farm Potato News een inzicht in verschillende actuele zaken en Leon Boer Directeur Aardappelinkoop leonboer@farmfrites.com Naar 2-jaarlijkse gewoonte zal Farm Frites aanwezig zijn op Interpom, de beurs voor de aardappelteler. 9.30u tot en met 18u. We zullen u als trouwe telers ook dit jaar gastvrij ontvangen met een hapje en drankje. Deze is dit jaar door van zondag 27 november tot en met dinsdag 29 november, telkens van We hopen u alvast te mogen verwelkomen! 27-28 - 29 NOVEMBER 2016
Kwaliteit in de bewaring In tegenstelling tot voorgaande jaren, hebben we dit jaar tot nu toe te maken met een relatief gemakkelijk bewaarseizoen. Door de droogte kwamen de aardappelen droog en vrij van grond in de schuur. Daarnaast hebben we, op een week in november na, bijna dagelijks mooie ventilatiemomenten gehad om in te koelen. Er zijn echter wel een aantal partijen die in meer of mindere mate te maken hebben met roodrot. Dit wordt veroorzaakt door een schimmel die in de grond zit. Bij zeer natte omstandigheden kan deze schimmel de wortels van de aardappelplant infecteren en hiervandaan doorgroeien naar de knol. Roodrot begint dan ook bijna altijd aan het naveleind. De besmette knollen voelen vaak een beetje rubberachtig, en verliezen niet heel gemakkelijk vocht. Door het langzame lekken is een paar procent aantasting in de schuur zeker dit jaar met de nodige aandacht goed te bewaren. Door de droge oogstperiode zijn er verschillende partijen ingeschuurd met veel punten. Dit kan een potentieel gevaar zijn voor fusarium. Deze schimmel is één van de weinigen die het goed doet in droge omstandigheden, en heeft beschadigingen nodig om te infecteren. Beide ingrediënten waren dit seizoen aanwezig. Infectie is nu nog niet te zien en komt pas later in het voorjaar naar voren. Voor wat betreft kiemremming zien we dat de aardappelen tegen onze verwachting in nog relatief rustig zijn. Door het hete weer in september hadden we gedacht dat de kiemrust verkort zou zijn, echter tot op heden is dit nog niet aan de orde. Het blijft uiteraard moeilijk te voorspellen wanneer de natuurlijke kiemrust verlopen is. Daarnaast hebben we een aantal MH residumonsters voorbij zien komen waarin de concentratie MH laag is. Dit kan betekenen dat er een kortere werking van het product geweest kan zijn of dat de opname niet optimaal is geweest. Het blijft dus zaak om ook in een relatief gemakkelijk bewaarseizoen regelmatig uw partij te controleren en zo grote problemen voor te zijn. Cees van den Hoek Farm Frites aardappelareaal 2017 De laatst gerooide aardappelen zitten pas kort achter de planken of de aandacht gaat al naar het nieuwe teeltseizoen 2017. Dit jaar was een jaar met extreme weersomstandigheden. Dit heeft als gevolg dat de opbrengsten en kwaliteit onder het 10 jarig gemiddelde uitkomen. Door deze lagere opbrengst is het erg belangrijk om een goede aansluiting te vinden met de nieuwe oogst van 2017. Wellicht behoort een vervroegde zomerstop tot een mogelijkheden en kan er vanuit de vroege gebieden eerder met de oogst worden begonnen. Het benodigde areaal vroege aardappelen zal hierdoor groter zijn dan normaal. Het zal lastig worden om voor deze rassen de benodigde hoeveelheid pootgoed te verkrijgen vanwege een hogere vraag naar pootgoed. Er is minder pootgoed uitgeplant en er is een lagere opbrengst van de pootgoedoogst 2016. De totale hoeveelheid aardappelen die we volgend seizoen nodig hebben zal groter zijn. Er worden op de diverse productielocaties technische maatregelen genomen om de capaciteit te vergroten. De ingeslagen weg van Farm Frites om te groeien in het Food Service segment biedt de mogelijkheid om uit te breiden in de rassen Innovator, Lady Anna, Markies en Ivory Russet. Heeft u interesse het areaal aardappel uit te breiden, neem dan contact op met uw buitendienstmedewerker en hij/zij zal met u de mogelijkheden bespreken. Marktberichten Het rooiseizoen is weer bijna afgelopen en 2016 is een jaar om niet snel te vergeten. De hoge onderwatergewichten hebben het rooien onder droge omstandigheden niet makkelijk gemaakt. Op verschillende plaatsen is beregend om de rooiomstandigheden te verbeteren. Velen hebben moeten wachten op regen en weer op andere plekken heeft men geprobeerd zo voorzichtig mogelijk te rooien in droge omstandigheden. Iedereen doet natuurlijk zijn uiterste best om het rooien zo goed mogelijk uit te voeren, desondanks zitten er aardappelen met veel punten in de schuur. Ieder jaar is het weer spannend en dat zal het dit jaar ook weer zijn. We zien dat de kwaliteit lager is dan gemiddeld en dat er minder aardappelen zijn in het waterschadegebied in het zuidoosten van Nederland en Noordwesten van België. Naast dat we minder aardappelen hebben in dit gebied vallen de opbrengsten over het algemeen tegen, de opbrengsten liggen lager dan het 10 jarig gemiddelde. Om de positie als exporterend land hoog te houden zijn we Poolse aardappelen naar Nederland aan het transporteren om aan de vraag van onze klanten te voldoen. In Polen hebben ze, in tegenstelling tot in Nederland en België, zeer goede opbrengsten gehaald. Een groot deel van het tekort proberen we hiermee op te vangen. Walter van Stee Open dag de Kubbe Dit jaar bestaat De Kubbe 25 jaar en om het te vieren wordt er een open dag georganiseerd op vrijdag 9 december. Naast een rondleiding zullen er ook verschillende interessante thema s belicht worden. De Kubbe is al 25 jaar een begrip op het gebied van op- en overslag, wegen, snijden, wassen en behandelen van pootaardappelen. U bent van harte uitgenodigd om een kijkje te komen nemen. U kunt zich aanmelden via de volgende link: www.opendagdekubbe.nl. Tevens vind u op deze website de tijden en details van deze dag.
Global Agro Meeting November 2016 8 november vond in Oostvoorne de Global Agro Meeting plaats. Hier werd door het internationale agro team van Farm Frites een uiteenzetting gegeven over allerlei zaken die direct of indirect met aardappels te maken hebben. Deze bijeenkomst werd bijgewoond door vele afgevaardigden vanuit de verschillende landen uit Argentinië, China, Egypte, Polen en West-Europa. Het doel van deze bijeenkomst is om alle wereldwijde Agro kennis te gebruiken, te delen en te versterken. Dit alles ligt in lijn met de lange termijn strategie van Farm Frites. Alle afgevaardigden van de verschillende landen hebben een presentatie gegeven en hebben de ervaringen van afgelopen oogstjaar gedeeld en hebben aangegeven welke uitdagingen ze aangaan voor komende jaren. Polen Jarek Wankowicz vertelde over de hoge opbrengsten die hier dit jaar zijn gerealiseerd. De opbrengsten van Innovator zijn meer dan 60 ton/ha waardoor Polen een exporteur van aardappelen geworden is. Dit voorjaar waren er problemen met bacterieziek in pootgoed. Volgend seizoen willen ze de kwaliteit van het pootgoed verbeteren, samen met de bewaarbaarheid van de consumptieaardappelen en de schommelingen van het OWG. Egypte De fabriek in Egypte zal voor de komende jaren meer aardappelen nodig hebben, vertellen Rick Wesdorp en Amin Shehab. De aardappelen zullen van meer lokale contracttelers moeten komen, want het areaal wat Farm Frites zelf teelt zal kleiner worden. Bacterieziek in pootgoed was ook in Egypte een probleem en ze willen dit de komende jaren gaan aanpakken om de problemen te verminderen. In Egypte worden rassenproeven aangelegd om de afhankelijkheid van de Santana, wat het grootste ras is, te verkleinen en de focus te leggen op andere rassen. Egypte heeft te maken met klimaatsveranderingen waarbij koude en warme golfstromen alsmede overstromingen en zandstormen grote schade aanrichten. Hierdoor werd er i.p.v. 8 ha zelfs 20 ha per dag gepoot. Ook de oogst ging dag en nacht door met grote kippers van wel 15 ton wat voor Chinese begrippen erg groot is. Door droogte en hitte vraagt de teelt 17 mm per dag, een tekort geeft snel kwaliteitsproblemen in de vorm van glaspunten. Verdere optimalisatie van het irrigatiesysteem moet dit in de toekomst voorkomen. Argentinië De transportkosten zijn erg hoog doordat de afstanden erg groot zijn tussen de telers en de fabriek vertelt Federico Peralta Ramos. Een belangrijke uitdaging is om meer contracten af te sluiten met grote telers die op korte afstand van de fabriek zitten. Het duurzaam produceren door efficiënt met meststoffen om te gaan en uitspoeling hiervan te voorkomen, moet ook een kostenreductie geven. Focus teams Naast aandacht voor de landen waar Farm Frites actief is en de agronomische uitdagingen waar we voor staan, hebben we van verschillende onderwerpen focus teams opgericht die de gebieden met elkaar verbinden. De onderwerpen zijn: pootgoed, rassenonderzoek, aardappelteelt, mechanisatie en precisielandbouw, kostprijs optimalisatie, duurzaamheid, Potato Academy en leveringsbetrouwbaarheid. Tijdens de Global Agro Meeting hebben de teams overleg gehad over de verschillende onderwerpen. Door wereldwijde kennis, ervaring en kunde te delen willen we vanuit Global Agro de Farm Frites strategie voor 2025 ondersteunen om ons doel om FIRST IN POTATOES (de beste/eerste in aardappelen) te bereiken. China Het nieuws uit China werd door Michel Stroo gebracht die voor de uitdaging staat om het pootseizoen en oogstseizoen te verkorten. Dit is afgelopen seizoen gerealiseerd door gebruik te maken van GPS systemen zodat er 24 uur per dag in 2 ploegen gewerkt kon worden.
Stage bij Inner Mongolia Linkage Farm Frites Co., Ltd. China Allereerst zal ik me kort voorstellen; Ik ben Bart Terra, 25 jaar oud en kom uit Ovezande, Zeeland. Al van jongs af aan werk ik bij een agrarisch ondernemer en op deze manier heb ik mijn interesse voor de akkerbouw en aardappelteelt ontwikkeld. Momenteel zit in het laatste jaar van mijn master Plantenwetenschappen aan de Wageningen Universiteit. Bij deze studie betekent dat er stage gelopen moet worden. Het was van begin af aan duidelijk, ik wil naar het buitenland en bij voorkeur buiten Europa. Maar.. China lijkt me niks. Zoals je ziet, het kan raar lopen. Het dagelijks leven en de cultuur in China waren in het begin even wennen. Ik werk samen met Chinese collega s waar ik iedere dag verschillende gewoontes en meningen tegenkom. De opdracht, de cultuur en de gewoontes in China vormen samen een super interessante en leerzame ervaring. Hier probeer ik dan ook het meeste uit te halen. Sinds begin september tot eind januari ben ik werkzaam in China in Wudan, Inner Mongolië, bij de joint venture Linkage Farm Frites. Zoals bekend is, wordt hier momenteel een friet fabriek gebouwd die in de toekomst 70.000 ton friet per jaar gaat produceren. De partner Linkage gaat hier alle aardappels voor verbouwen en aanleveren. Ik houd mijzelf hoofdzakelijk bezig met het optimaliseren van de verschillende bemonsteringen en het implementeren van de Farm Frites global sampling standard. Mijn doel is om de procedures van de bemonsteringen te beschrijven en de informatiestromen en beslismomenten duidelijk en inzichtelijk te maken. Dit is een uitdagende opdracht waarbij ik op een mooie manier in aanraking kom met de Chinese cultuur en tegelijkertijd beide bedrijven beter leer kennen. Met de collega s uit Nederland, China en mensen die tijdelijk naar China komen heb ik hier een super mooie tijd! Met de Nederlanders gaan we bijna iedere dag samen op de fiets naar het werk en drinken we af en toe s avonds een biertje. De dagelijkse lunch en iets ondernemen op de zondag is vaste prik. Ik wil Farm Frites en Linkage Farm Frites bedanken voor de mooie kans die zij mij hierbij hebben geboden. Kortom, ik heb geen moment spijt gehad om toch naar China te gaan voor mijn stage! Bart Terra
Bondi Bondi is een nieuw ras, wat we dit jaar bij een aantal telers uit verschillende teeltgebieden getest hebben. Het ras heeft zijn oorsprong in Nieuw-Zeeland, en wordt veel geteeld in Australië. Het is een laat sterk ras, en kan goed tegen moeilijke omstandigheden zoals hitte en droogte. Bondi heeft dan ook dikke stengels en een sterk wortelgestel. Kenmerkend voor het ras is de steile loofstand. De steile groei in combinatie met de vrij kleine blaadjes geeft een ander beeld van de aardappelplant als dat we gewend zijn. COLOFON Door de steile loofstand, sluit het gewas later dan andere rassen, maar zal zeker dichtgroeien. De knollen van de Bondi hebben een bruine schil, zijn witvlezig en lang. De gemiddelde lengte van de 50+ is zelden onder de 10 cm. Het OWG is hoog. Gemiddeld zit dit rond de 430, waarbij we dit jaar ook bij dit ras een stuk hoger zitten en waarden van 500 geen uitzondering zijn. De stikstofbehoefte van Bondi is erg laag. Deze ligt op een niveau van 100-150 kg N. De basisbemesting is afhankelijk van de grondsoort 50 tot 100 kg N, waarna 1 tot 2 x 25 kg N wordt overbemest. De ervaring leert dat een hogere gift alleen zorgt voor meer loof en uitstel van knolaanleg en dus minder knollen en opbrengst. Het gevaar van deze lage N gift is het zichtbaar worden van Magnesiumgebrek. Stikstof maskeert namelijk lichte tekorten van Magnesium. Met name op de kleigronden zagen we dit jaar vaak symptomen van magnesiumgebrek. Dit is op te lossen door tijdig een magnesiummeststof toe te dienen in de vorm van Kieseriet of Patentkali. Door zijn lage stikstofbehoefte raden wij het af om dierlijke mest te gebruiken. Hierdoor De nieuwsbrief van Farm Potato verschijnt iedere maand. Via de nieuwsbrief houden we u op de hoogte van wat er bij Farm Frites gebeurt. U ontvangt de nieuwsbrief op het email-adres waarmee u in ons bestand staat. Wilt u de nieuwsbrief liever niet ontvangen? Aan- of afmelden kan via potato@farmfrites.com. REDACTIE REDACTIEADRES wordt de N-gift te moeilijk stuurbaar, wat vaak resulteert in een te hoge bemesting, maar soms ook in een te lage bemesting als gevolg van het niet mineraliseren van de mest. Het opbrengend vermogen van de Bondi is hoog. Opbrengsten van 70 ton of meer zijn niet onmogelijk. Dit seizoen is dit bij geen enkele teler gehaald vanwege het feit dat een laat ras als Bondi last heeft gehad van de droge omstandigheden in augustus en september. Toch is de gemiddelde opbrengst van de Bondi dit jaar hoger dan de gemiddelde opbrengst van de Markies en Fontane. Voor aankomend seizoen is er beperkt pootgoed beschikbaar van Bondi. Informeer hiervoor bij uw buitendienst. Kim Kraakman, Emiel Mol en Martin Vrij potato@farmfrites.com Farm Frites International B.V. Molendijk 108, 3227 CD Oudenhoorn Telefoon: 0181-465 8888 www.farmfrites.com