Werken met een chronische ziekte Werken van belang voor iedereen
Welke onderwerpen? Highlights: SER advies chronisch zieke maart 2016 Wij zijn bijna allemaal chronisch ziek : Ooit een normaal mens ontmoet?
Adviesaanvraag, SER rapport en dan?
Waar begon het? Met een adviesaanvraag
Het resultaat: Werk: van belang voor iedereen
LET OP: Echte SER thema is Belangrijkste thema in onze branche nu bij de SER Loondoorbetaling bij ziekte
Oh ja, wat extra CBS feitjes
CBS feitjes (bron: CBS) In 2044 hebben we 18 miljoen inwoners (nu 17 miljoen) In 2040 is de top bereikt van de grijze golf in 2040 4,8 miljoen 65 plussers daarna vlakt het aantal weer af in 2015: 3 miljoen 65 plussers In 2060 gaan mensen met bijna 72 jaar met pensioen/aow
Definities ziekte en gezondheid in SER rapport
Definitie (SER rapport) Het RIVM hanteert een algemene omschrijving: Irreversibele aandoeningen zonder uitzicht op volledig herstel en met een relatief lange ziekteduur
Chronische ziekte op basis van DALY
Nieuwe kijk op gezondheid: mogelijkheden als uitgangspunt Gezondheid definitie van Huber gezondheid als het vermogen zich aan te passen en een eigen regie te voeren, in het licht van de fysieke, emotionele en sociale uitdagingen van het leven ICF model (WHO)
SER: Gegoogel met cijfers
Aantal chronisch ziek In totale bevolking 2011: 5,3 miljoen 2030: 7 miljoen In beroepsbevolking (nu) 2,3 miljoen mensen tussen de 15 en 65 jaar
Laagopgeleid <-> Hoogopgeleid
Chronische ziekten, de oorzaken
Oorzaken chronische ziekten (bron: A. Hoogendoorn) Cirkel van invloed van werknemer Leefstijl factoren Veroudering Cirkel van invloed van werknemer, werkgever, bedrijfsarts Werkomstandigheden Leefstijlfactoren Cirkel van invloed zorgverleners en/of bedrijfsarts Medicalisering Of geen tijdige of adequate diagnostiek en behandeling Complicaties/bijwerkingen van medische behandeling Geen invloed, Pech Aangeboren Toeval Trauma (in de meeste gevallen) Cirkel van invloed maatschappij Milieu Laaggeschoold
Leefgewoonten uitgesplitst Bron: RIVM, VTV 2014
Chronische ziekte: hoe ga je er mee om?
Zo goed mogelijk ermee omgaan (bron: A. Hoogendoorn) Cirkel van invloed van werknemer Leefstijl factoren optimaliseren Coping/humor/relativeren, acceptatie, dialoog Overige mogelijkheden benutten die helpen zoals bijvoorbeeld meditatie, bewegen, mindfulness, taichi Actief blijven, doen wat wel kan Cirkel van invloed van werknemer, werkgever, bedrijfsarts Werk(omstandigheden) aanpassen Vroegsignalisering Dialoog gericht op wederzijds begrip en constructieve dialoog gericht op oplossingen werk Preventie waar mogelijk in het werk Cirkel van invloed zorgverleners, bedrijfsarts, overige mogelijkheden Medicalisering tegengaan Gezond leven (bewegen, voeding, balans/slaap, sociaal netwerk) krachtiger inzetten als medicijn Ondersteuning bij acceptatie/ermee omgaan (zorgprogramma) Cirkel van invloed maatschappij Trauma (in sommige gevallen) Milieu
Het resultaat: inzoomen op onze sector Een adviesrapport (awareness) Geen wijziging van wetten en regels Rol arbodienst/bedrijfsarts genoemd: advies en ondersteuning bij Zo vroeg mogelijk anticiperen Ondersteunen waar nodig bij dialoog werkgever werknemer Preventie Verbeteren arbocuratieve samenwerking Bevorderen vertrouwen werknemer in bedrijfsarts Toegevoegde waarde bieden en goed omgaan met privacy
SER: Chronische ziekte en werk
Wat blijkt doorslaggevend t.a.v. arbeidsparticipatie? Niet zozeer het hebben van een chronische aandoening ( medische diagnose) is bepalend, als wel de ervaren beperkingen en de gezondheidsbeleving. Bron: RIVM, VTV 2014
37% van de werkenden heeft chronische aandoening(en) en 74% Chronisch ziek, geen beperking, voelt zich gezond 18% Chronisch ziek, wel beperking, voelt zich gezond 5% Chronisch ziek, geen beperking, voelt zich ongezond 3% Chronisch ziek, wel beperking, voelt zich ongezond
TERUGVINDEN BALANS: belasting - belastbaarheid bij
Belemmerende factoren voor oplossing balans Dialoog werkgever en werknemer Soms moeilijk (tijdig) de dialoog werkgever- werknemer mogelijk vanwege een (vermeend) gevoel van onveiligheid Werkmogelijkheden Bij eigen werkgever geen aanpassing mogelijk Werkinhoud (takenpakket) Arbeidsomstandigheden Arbeidstijden/regelmogelijkheden Bereikbaarheid van het werk en kunnen werken op afstand Belemmerende rol bedrijfsarts en gezondheidszorg
Simon Carmiggelt (Kronkels 1974) Ooit n normaal mens ontmoet? en..., beviel t?
Medicalisering: van normaal maken we abnormaal (bron: A.Hoogendoorn) Tegenover de trend van ouder worden en meer chronische zieken staat medicalisering en het creëren van chronisch zieken. Wetenschappers (en ik) waarschuwen voor het gevaar van medicalisering: het onnodig behandelen van een medisch verschijnsel. Behandelen met medicijnen na metingen die vaak ook (eerst) met leefgewoonten (bewegen, gezond eten) en verbetering daarvan kunnen worden aangepakt Voorbeelden Cholesterol Bloeddruk Suiker Disstress, angst, depressieve klachten
Rol bedrijfsarts volgens de SER Zo vroeg mogelijk anticiperen Waar nodig ondersteunen dialoog werkgever werknemer Preventie Betere arbocuratieve samenwerking Bevorderen vertrouwen van werknemers in rol en toegevoegde waarde bedrijfsarts