Adding sustainability to productivity

28/11/2014 Bemesting in de 21 e eeuw : Smart Fertilization Adding sustainability to productivity Precisiebemesting van akkerbouwgewassen 1

28/11/2014 Bemestingsadvisering in de 21e eeuw Ir. J. de Haan Onderzoeker bodem, water, bemesting Wageningen UR Praktijkonderzoek Plant en Omgeving Precisiebemesting van akkerbouwgewassen 2

Handboek bodem en bemesting Van adviesbasis naar nieuwe basis voor adviezen Symposium bemesting in de 21 e eeuw Wageningen 27 november 2014 Janjo de Haan

Belang bemestingsadviezen Handvaten voor (economisch) optimale bemesting Opbrengst en kwaliteit Onafhankelijk wetenschappelijk onderbouwd Huidige bemestingsvragen: Gewasbehoefte gebruiksnormen Hoe binnen gebruiksnormen maximale opbrengst? Hoe bodemvruchtbaarheid op peil te houden? Rendabele bedrijfsvoering bij minimale verliezen? Hoe tot plaatsspecifiek advies te komen?

Historie bemestingsadviezen 19e eeuw: losse adviezen door o.a. kunstmestindustrie, Boerenbond Na WO II: bemestingsadviezen Instituut Bodemvruchtbaarheid en Blgg 1962: bundeling adviezen tot Adviesbasis bemesting overheid 1975: adviesbasis Vollegrondstuinbouw (Blgg); 1984 min L&V Tot en met 1997: Bemestingsadvisering door Ministerie van LNV

Historie Commissie bemesting akkerbouw en vollegrondsgroenten (CBAV) Vanaf 1998: verantwoordelijkheid LTO 1999: samenvoeging commissies en adviesbasis akkerbouw en vollegrondsgroenten Voorzitterschap LTO, Secretariaat PPO Beperkte financiering Productschappen 2012-2013: CBAV onder MMM Bredere taak CBAV: o.a. advisering MMM Ruimer budget Productschap Akkerbouw 2014: wegvallen Productschap Akkerbouw Financiering groep bedrijven en ministerie EZ

Doel CBAV Vertalen van onderzoek naar bemestingsadviezen Onderzoek is basis CBAV voert zelf geen onderzoek uit CBAV bewerkt eventueel wel onderzoeksdata Breed draagvlak Onafhankelijk wetenschappelijk oordeel Doelgroepen Voorlichters, teeltadviseurs, onderwijs, laboratoria En meer en meer de teler

Samenstelling CBAV LTO, Chrit Wolfhagen, voorzitter WUR-PPO, Janjo de Haan & Willem van Geel, secretariaat (Productschap Akkerbouw, Tjitse Bouwkamp, adviseur) WUR-PRI, Jaap Schröder NMI, Romke Postma IRS, Peter Wilting DLV Plant, Harm Brinks BLGG AgroXpertus, Arjan Reijneveld Altic, Jan Ties Malda Op basis van inbreng van kennis en expertise

Publicatie Adviesbasis voor de bemesting Tot 2003 boekje Vanaf 2006 via www.kennisakker.nl Vanaf 2014 via www.handboekbodemenbemesting.nl

Bemestingsadvies is zijn geld waard 1% meeropbrengst = 30 miljoen euro per jaar 2 miljoen ha * 1500/ha = 3 miljard euro bruto opbrengst 1% besparing in stikstof = 3 miljoen kg N per jaar 2 miljoen ha * 150 kg N/ha = 300 miljoen kg N Excl. effecten andere nutrienten en adviezen 1 kg EOS = 0,50 gemiddeld op zandgrond Bodemkwaliteit op zand, Vredepeel

Visie Handboek bodem en bemesting Van chemie naar integraal bodemmanagement Fysisch chemisch biologisch Optimale opbrengst Bodemvruchtbaarheid Minimale emissies Onafhankelijk, wetenschappelijke eenduidige adviezen Ontwikkelingstraject Start met omvormen adviesbasis + enkele thema s Bruikbaar maken voor brede doelgroep

Opzet handboek

Recente ontwikkelingen in handboek Opname explicietere rijenbemestingsadviezen Stikstof en fosfaat Snijmaïs, suikerbieten Explicieter adviezen in handboek opnemen Aardappelen en zaaiuien Beoordelen recent onderzoek voor nieuw advies Uitbreiding informatie over bodemvruchtbaarheid en stikstofbemesting

Tot slot Vraag naar bemestingsadviezen onverminderd groot Werk CBAV blijft van belang Vernieuwen en uitbouwen Handboek Aansluiten bij wensen gebruikers Aansluiten bij nieuwe ontwikkelingen ICT, Precisielandbouw, schaalvergroting, wetgeving Hoe tot uitvoering te komen: Onderhoud, actualisatie, nieuwe ontwikkeling Nieuwe instituties nodig: Smartfertilization.org

Uw steun is hard nodig voor een goed bemestingsadvies

28/11/2014 Duurzaam bemesten van suikerbieten met de kennis van nu Ing. P Wilting Klik in programma op duurzaam etc. IRS Precisiebemesting van akkerbouwgewassen 19

28/11/2014 Slim bemesten van aardappelen, uien en spruiten Ing. J. Aarnoudse Kennismanager meststoffen Van Iperen B.V. Precisiebemesting van akkerbouwgewassen 20

Van Iperen s visie 28 november 2014 Johan Aarnoudse

Van Iperen s visie Wat is die visie? Hoe brengen we die in de praktijk? Wat brengt het de akkerbouwer? Waar liggen de kansen voor de toekomst?

Van Iperen s visie Wat is de visie: Overheid stimuleert efficiënter gebruik van meststoffen Akkerbouwer zoekt juiste balans tussen gewasbemesting en bodemvruchtbaarheid Die balans ontstaat alleen als we kunstmest zo efficiënt mogelijk toepassen De sleutel daarvoor ligt in de 5 J(uiste) methode Plaats,Product,Hoeveelheid,Moment en Advies

Van Iperen s visie Efficiënt bemesten is ook: - Inspelen op: rijafstand, bewortelingsprofiel - Voorkomen van verliezen - Van kant tot kant bemesten - Overlap minimaliseren - Niet bemesten waar geen gewas groeit

Fosfaat efficiëntie Fosfaat breedwerpig 100 kg /ha = 0,01 kg P/m2 Fosfaat naast de rij 30 kg/ha = 0,02 kg P/m2 Fosfaat op de rij 6 kg/ha = 0,02 kg P/m2 dé specialist voor land- en tuinbouw

Hoe brengen we het in de praktijk? In spruitkool In suikerbieten In aardappelen

Spruitkool

Rijenbemesting in spruitkool

Rijenbemesting in spruitkool 91 cm!

Suikerbieten

Suikerbietenperceel 2000 Onderzoek in de ABH Cromstrijen Breedwerpig versus rijenbemesting I.s.m. met CSM suiker Onder toezicht van Kees Schrauwen

Suikerbietenperceel 2014

Praktijkexperiment 2014

Aardappelen

Rijenbemesting aardappelen

Smart Float Potatoes

Aardappeldemodag 2014 Korrel mest soort kunstmest N P2O5 K2O Trippelsuperfosfaat 113 KAS 216 Kali-60 180 NK mix 16-0-32 56 112 Totaal 272 113 292 Vloeibare mest soort kunstmest N P2O5 K2O Trippelsuperfosfaat 45 Powerstart granulaat 3 12 Powerbasic 24-0 + 7.7 SO3 228 Kali-60 180 Powerleaf Quattro Plus 28,8 Powerleaf Kali 6 Totaal 260 57 186

Aardappeldemodag 2014 55,00 45,00 vloeibaar 53 48 35,00 Korrel 33 29 Ton/Ha 25,00 15,00 13 12 5,00 2 1 6 5-5,00 0-40 40-50 50-70 >70 Totaal maatsortering

Kansen voor de toekomst

Kansen voor de toekomst Plaatsspecifiek rijenbemesten Plaatsspecifiek bijbemesten

Bedankt voor uw aandacht! Vragen?

Duurzaam bemesten in relatie tot 28/11/2014 bodemkwaliteit, opbrengst en kwaliteit van akkerbouwgewassen Ing. T. Hendrickx bemestingsspecialist Crop Solutions Precisiebemesting van akkerbouwgewassen 51

Precision Fertilization

Tarwe naar 15 ton 5 jarig project met beoogd resultaat: Verbeterde benutting van het genetisch potentieel van rassen op gebied van opbrengst en kwaliteit. Bemesting Invloed standdichtheid Plaatsspecifiek Verhogen ziektenwerendheid

Breedwerpig Plaatsing van meststoffen Rijenbehandeling Zaaivoorbehandeling

Toepassingen Rijenbemesting: Klassieke meststoffen Vloeibaar: basis urean + APP (Growsol NP(+S)) Korrels: NP meststoffen (+sporen) zoals 18-46 of Maismaster Zaaivoorbehandeling: specialties Vloeibaar: Quickstart (NP en PK) (micro)granulaten: Physiostart Voorkeur klei

Casestudie 1: Pootgoed

Casestudie 2: 60 Cichorei 50 40 30 Loofgewicht Wortelgewicht 20 Onbehandeld Zaadcoating Humuszuren Quickstart PK Quickstart Onbehandeld

Proefrooiingen cichorei 2014 (II) Loof vitaal +10% +13%

wel/geen druppelirrigatie

Vragen??

28/11/2014 En Lunch Bemesting in de 21 e eeuw : Smart Fertilization Adding sustainability to productivity Precisiebemesting van akkerbouwgewassen 64