Economische gevolgen verlaagde N-gebruiksnormen. Wim van Dijk (PPO) Hein ten Berge (PRI) Michel de Haan (ASG)

Transcriptie

1 Economische gevolgen verlaagde N-gebruiksnormen Wim van Dijk (PPO) Hein ten Berge (PRI) Michel de Haan (ASG)

2 Inhoud Waar vloeien economische effecten uit voort? Effecten op gewasniveau Evaluatie veldproeven (studie 2006) Telers Mineraal Paraat Effecten op bedrijfsniveau EMW 2007 Conclusies

3 Economisch effecten bij lagere gebruiksnormen Verandering in gebruik van organische mest Verminderde inkomsten dierlijke mest Verhoogde mestafzetkosten Lagere/hogere kunstmestkosten Derving van opbrengst en kwaliteit Extra voeraankopen

4 N-respons-studie 2006 Doel Effect verlaagde N-gebruiksnorm op marktbare opbrengst en N-opname Criteria selectie veldproeven Minimaal 4-5 N-trappen Hoogste N-trap Gebruiksnorm 2006 (geen extrapolatie) Zand/ löss-proeven Regressie-analyse Kromlijnige modellen

5 Modelkeuze en respons Tweedegraads Polynoom Exponentieel Opbrengst (ton/ha) 50,0 48,0 46,0 44,0 42,0 40,0 38,0 36,0 34,0 32,0 30, N-gift (kg/ha) Gemeten Gefit: polynoom Opbrengst (ton/ha) 50,0 48,0 46,0 44,0 42,0 40,0 38,0 36,0 34,0 32,0 30, N-gift (kg/ha) Gemeten Gefit: exponentieel asymptoot

6 Effect verlaging GN op marktbare opbrengst (rel) Akkerbouw N-gebruiksnorm (% van niveau 2006, zand) Consumptieaardappelen Zetmeelaardappelen Suikerbieten Wintertarwe Snijmaïs

7 Effect verlaging GN op marktbare opbrengst (rel) Vollegrondsgroenten N-gebruiksnorm (% van niveau 2006, zand) Prei Broccoli Bloemkool Spinazie

8 Kropgewicht ijssla (gram/krop), 1e teelt Pr[1] Pr[3] Pr[4] Pr[5] Pr[6] Pr[7] Pr[8] Pr[9] Pr[10] Pr[11] Pr[12] Pr[13] Pr[14] Pr[15] % van gebruiksnorm

9 Effect verlaging GN op marktbare opbrengst (rel) Bloembollen N-gebruiksnorm (% van niveau 2006, zand) Tulp Lelie Gladiool

10 Effect verlaging GN op financiële opbrengst (/ha) Gewas N-gebruiksnorm (% van niveau 2006, zand) Consumptieaardappelen Zetmeelaardappelen Suikerbieten Snijmaïs Prei Broccoli Bloemkool Tulp Lelie

11 Effect verlaging GN op marktbare opbrengst (rel), variatie Fysiek N-gebruiksnorm (% van niveau 2006, zand) Consumptieaardappelen Gem Min Max Bloemkool Gem Min Max

12 Effect verlaging GN op marktbare opbrengst (rel), variatie Financieel N-gebruiksnorm (% van niveau 2006, zand) Consumptieaardappelen Gem Min Max Bloemkool Gem Min Max

13 Effect verlaging GN op financiële opbrengst (/ha) Wel/ geen kunstmestkosten Gewas Zetmeelaardappel Excl km Incl km N-gebruiksnorm (% van niveau 2006, zand) Consumptieaardappel Excl km Incl km Bloemkool Excl km Incl km

14 TMP, Vredepeel, , opbrengstderving Gewas Verlaging N-gift (t.o.v. GN 2006) Cons aard -25% -8% +6% Snijmaïs -35% Volvelds -3% -20% Rij 0% 0% Broccoli -30% -9%

15 TMP Praktijktoetsen 2006 aardappel steeds resp. >50 en >30 mm teler2 opbrengst vers (t/ha) teler3 teler1 Overall effect n.s. 24 kg vers per kg N/ha Geen effect op sortering derving binnen teler n.s. GN-20%: 0 tot 8 % GN-40%: 4 tot 9 % N-gift (kg/ha)

16 Fysieke opbrengst snijmaïs ds-opbrengst (kg/ha) teler2006 Beurdenweg2006 Overall effect n.s N-gift (kg/ha)

17 Opmerkingen/kanttekeningen Lange termijn effecten Veldproeven versus praktijksituatie Proeven vaker op betere delen perceel Lappendeken beeld

18 Gewasniveau versus bedrijfsniveau Compensatie binnen bouwplan Wettelijke landbouwkundige N-werking mest

19 Aanpak, EMW2007 Effect maatregel 1 Effect maatregel 2 Basisbedrijf Basisbedrijf mestbeleid 2006 mestbeleid 2009 Effect maatregel 3 Effect maatregel 4 Effect maatregel

20 Verschil in arbeidsopbrengst t.o.v (/ha) Zonder maatregelen Met maatregelen MVH, zand GN Akk, zand GN % GN % Vgg, zand GN % GN %

21 Conclusies (1) Gewasniveau Gewassen verschillen in reactie op verlaagde N-bemesting Korting van 10% op N-gebruiksnorm beperkt zich tot 0-3% derving Variatie binnen een gewas aanzienlijk Financiële gevolgen zijn het grootst bij tuinbouwgewassen, financiële derving staat vaak niet in verhouding tot kunstmestkosten

22 Conclusies (1) Bedrijfsniveau Effected op gewasniveau worden gedempt door compensatie binnen bouwplan Op melkvee- en akkerbouwbedrijven heeft korting van 10% t.o.v vrijwel geen gevolgen voor bedrijfsinkomen

23 Afsluiting Bedankt voor uw aandacht! Wageningen UR

24 Voorbeeld akkerbouwbedrijf zand 25% aard, 20% sbiet, 5% maïs, 50% industriegroenten Werkwijze (Monte Carlo analyse) Variatie aanbrengen in bemestingskengetallen N-werking organische mest N-respons gewas Nmin, voorjaar 1000 trekkingen Scenario s GN / 20/ 30%

25 Vaste waarden versus variatie Vaste norm houdt geen rekening met variatie in de praktijk In gunstige situaties besparing op kunstmest In ongunstige situaties ---- > opbrengstderving

26 Spreiding saldoverschil (t.o.v. 2006) Bemestingskorting naar rato ZON Cum. freq. (-) M ean=0 M ean=11 M ean=41-10% -20% -30% Saldoverschil (/ha)

27 Telers Mineraal Paraat praktijktoetsen Effecten van gereduceerd bemesten op - Opbrengst -- N-overschot, Nmin, nitraat Aardappel (3 telers), maïs (2 telers) groeiseizoen 2006, nitraat voorjaar 2007

28 Aardappel Teler 1 (Meerlo) Saturna Teler 2 (Meerlo) Asterix Teler 3 (Meterik) Asterix Opzet: lage norm hoge norm overig A gebruiksnorm B gebruiksnorm - 20% C gebruiksnorm - 50%

29 Snijmaïs N gift (kg/ ha) lokatie1 lokatie2 A 185 gebruiksnorm met derogatie B gebruiksnorm zonder derog C 130 (-16%) 135 (-12%) D 90 (-42%) 116 (-25%)