Spuiwater als meststof

Transcriptie

1 ammoniak NH3 Spuiwater als meststof Greet Ghekiere Bart Ryckaert Met dank aan de inbreng van Sara Van Elsacker & Viooltje Lebuf - VCM zwavelzuur H2SO4 ammoniumsulfaat = spuiwater (NH4)2SO4 1

2 De samenstelling van spuiwater Mestdroging Compostering # luchtwassers Digestaatdroging Varkenshouderij ton spuiwater/j Kg N/j Veehouders Mestverwerking Vergisting Compostering 30?? Bron: Mestbank, 2011 en VCM KB meststoffen 28 jan 2013 : spuiwater chem. luchtwasser = meststof => ontheffing lodewijk de brabander sterkx 1 sterkx 2 shanks casier 1 casier 2 ph 3,5 1,6 1,3 2 1,4 2,4 4,99 Kjeldahl stikstof kg/ ton VM ,6 88,2 47 ammoniakale stikstof sulfaat kg NH3-N/ ton VM ,6 88,2 45 kg/ ton VM sulfaat/stikstof 2,92 3,10 3,13 2,96 3,77 Voor zuivere ammoniumsulfaat oplossing: SO4/N = 2,875 De samenstelling kan beïnvloed worden door het type en de sturing van de luchtwasser 2

3 Eigenschappen van spuiwater als meststof Ammoniakale stikstof => Weinig uitspoeling / traagwerkend (nitrificatie ifv temp) potentieel voordeel tav NH4NO3 in natte periodes bij droogte iets minder beschikbaar? in vroege voorjaar iets trager werkzaam? => Risico op vervluchtiging? beperkt door lage ph, geen verplichting emissie-arm toedienen vnl risico op vervluchtiging op kalkrijke bodems => inwerken! Vervluchtiging deels ifv ph en temperatuur. - Urean 8% vervluchtiging (bron kennisakker.nl) - Ureum 15% vervluchtiging - Spuiwater? Eigenschappen van spuiwater als meststof Zwavelhoudende meststof Behoefte aan zwavelbemesting neemt toe door afnemende zwavelaanvoer via de lucht (depositie) Zwavelbehoefte (SO3) gewassen: Maïs: tot 30 kg/ha Granen: + 50 kg/ha Prei: 60 kg/ha Gras: 75 à 100 kg/ha Bloemkool: 125 kg/ha Koolzaad: 50 tot 100 kg/ha Spruitkool: 125 tot 200 kg/ha Bron: Eindrapportage Energieboerderij

4 Waarom plantaardige productie geïnteresseerd kan zijn in spuiwater Risico op overbemesting zwavel! Te veel zwavel in ruwvoeder = gebrek aan Cu en Se (koperbril) Mobiel in de bodem => Uitspoeling 1 m³ spuiwater = E SO4 (120 - > 250) Zwavel is zeker beperkende factor naar dosering Eigenschappen van spuiwater als meststof Lage ph verzurende werking & corrosief Basenequivalent Basenequivalent N- per 100 kg N per 100 kg meststof gehalte Grasland Bouwland Grasland Bouwland (%) Ammoniumnitraat Urean Spuiwater liter spuiwater/ha = 50 E N = BE Ifv bufferende werking bodem Ifv gewasvoorkeuren inzake ph (aardappel, granen) Aanpassen materiaal 4

5 Hoe spuiwater toepassen? Resultaten uit het onderzoek NIET opslaan met mest WUR 2011: vergelijking vloeibare meststoffen na 1 ste snede gras Risico op vorming van H2S (reactie resten zwavelzuur met drijfmest) Als zuiver spuiwater opgemengd met Urean Growsol N = + 3/4 de spuiwater + 1/4 de Urean Minder zwavel, hogere ph 5

6 Resultaten uit het onderzoek WUR : spuiwater in aardappelen Bron presentatie Altic 28 nov 2012 J.T. Malda Resultaten uit het onderzoek Inagro : spuiwater in maïs aanvullend op basis drijfmest Zand: 135 E werkbare N, max 80 E P205 uit dierlijke Mineralenconcentraat als vervanger van VDM Op zand wisselend beeld (uitspoelingsrisico s) Op klei lijken de resultaten positief Mineralenconcentraat als bijbemesting op zand In 2011 gelijkwaardig aan KAS, in 2012 beter (kali?) Spuiwater op klei In 2011 en 2012 positief effect Spuiwater lijkt in CS-proeven gelijkwaardig aan KAS Spuiwater op zand Als vervanger van VDM negatief In de bijbemesting 2011 gelijkwaardig aan KAS Bijbemesting 2012 met spuiloog minder goed dan KAS verzuring?? Gewasstand Opbrengst N-bemesting Mestvarken sdrijfmest Kunstmest Spuiwater 30/jul ton DS/ha ,5 d 17, ,25 a 17, ,25 ab 17,52 6

7 Zandleem: 150 E werkbare N, max 70 E P205 uit dierlijke Mestvar kensdrijf mest N-bemesting Kunstmest Spuiwater I Gewas-stand Gewas-lengte (m) Spuiwater II 12 jul 26 jul 7 aug ,25 a 7,25 a 1,85 a ,25 bc 7,25 a 1,85 a ,25 bc 7,25 a 1,80 a Resultaten uit de praktijk Proeftuin Inagro ste fractie op snijrogge 2/03/2012: 1500 l spuiwater 4,7 E N - ph 4,99 => 70 E/ha 6/03/2012: 275 kg ammoniumnitraat => 75 E/ha Foto 11/03 Snelle werking Geen verbranding Goed resultaat ,00 bc 7,25 a 1,88 a opbrengst ton DS/ha 1 19,39 a 2 20,00 a 3 18,95 a 4 20,01 a Reststikstof Kg N (0-90) 1 48,25 b 2 69,25 a 3 44,25 bc 4 47,50 b 7

8 Besluit Spuiwater heeft potentieel als een gecombineerde stikstof-zwavel meststof. Aanvulling op drijfmest Voor gefractioneerde bemesting Heeft net als andere kunstmeststoffen specifieke eigenschappen (positief & negatief) waar rekening mee moet gehouden worden De (sturing van de ) luchtwasser beïnvloedt de kwaliteit van het spuiwater Kennis bij producent en gebruiker! Een analyse is het absolute startpunt 8