AA EN HUNZE PANEL Resultaten peiling 4: Communicatie Juli 2015 1.1 Inleiding De vierde peiling van het Aa en Hunze panel had als onderwerp communicatie. De gemeente Aa en Hunze wil graag weten hoe inwoners de communicatie met de gemeente ervaren. Voor deze peiling zijn alle 772 leden van het Aa en Hunzepanel uitgenodigd. In totaal hebben 415 leden deelgenomen aan deze peiling. Dit is een respons van 54 procent. De meeste panelleden vonden de peiling interessant (84 procent). De meeste panelleden vonden ook de lengte goed; 4 procent vond de peiling te lang en 2 procent vond de peiling te kort. Bij 97 procent van de panelleden verliep de peiling ook technisch goed, een paar panelleden moesten even wachten doordat de website of hun sessie (tijdelijk) niet bereikbaar was. Onder de deelnemers aan de vierde peiling waren net als bij eerdere peilingen inwoners van 55 jaar en ouder oververtegenwoordigd. De uitkomsten zijn gewogen op geslacht en leeftijd om een beter representatief beeld te geven voor de hele populatie (alle inwoners van Aa en Hunze), door de sterke oververtegenwoordiging van ouderen was dit echter slechts in beperkte mate mogelijk. Om deze reden spreken we in de nieuwsbrief daarom van respondenten of deelnemers en niet over inwoners. Een overzicht van de achtergrondkenmerken van de deelnemers staat achter in de nieuwsbrief. 1.2 Belangrijkste uitkomsten 1 De gemeentepagina is het communicatiekanaal met het grootste bereik. Wekelijks leest bijna 70 procent van de respondenten de pagina in De Schakel. Het is ook de meest genoemde informatiebron voor onderwerpen die deelnemers interesseren en voor beslissingen van het gemeentebestuur. 2 De gemeentelijke website heeft na de gemeentepagina het grootste bereik. Het is na de gemeentepagina ook de belangrijkste bron van informatie voor respondenten over onderwerpen die hen interesseren. De digitale formulieren op de website zijn wel nog relatief onbekend. 3 Het bereik van de gemeentelijke Facebook-pagina en het Twitter-account zijn ongeveer even groot, maar de sociale media zijn geen belangrijke bron van informatie over de gemeente voor respondenten. 4 Ongeveer een op de zeven respondenten is goed bekend met wat het gemeentebestuur beslist en een iets groter aandeel wil meedenken over nieuwe plannen of projecten. De meeste respondenten zijn een beetje op de hoogte en willen wel meepraten, maar afhankelijk van het onderwerp. Onderwerpen waar deelnemers het liefst over willen meepraten zijn natuur en milieu en voorzieningen. Aa en Hunze panel Resultaten peiling 4: Communicatie 1
1.3 De gemeentepagina De gemeente Aa en Hunze heeft wekelijks ruimte (gemiddeld 2,5 pagina) in het huis-aan-huisblad De Schakel. Het merendeel van de respondenten is bekend met deze gemeentepagina (figuur 1). Negen op de tien respondenten heeft deze in de afgelopen 12 maanden ook gelezen. Slechts 2 procent van de deelnemers kent de gemeentepagina in De Schakel niet. Hiermee is de gemeentepagina het communicatiekanaal met het grootste bereik. Respondenten die de gemeentepagina in de afgelopen 12 maanden ook gelezen hebben kregen vervolgens een aantal vervolgvragen voorgelegd waarin gevraagd werd naar de frequentie van gebruik en hun mening over de gemeentepagina. De meeste respondenten die in de afgelopen 12 maanden de gemeentepagina hebben gelezen lezen deze wekelijks (77 procent), of maandelijks (13 procent). Deelnemers van 55 jaar en ouder lezen de gemeentepagina even vaak als deelnemers jonger dan 55 jaar. Mannen en vrouwen lezen de pagina ook even vaak. In totaal bereikt de gemeente met de gemeentepagina in De Schakel wekelijks bijna 70 procent van de respondenten. Figuur 1 Kent u de wekelijkse gemeentepagina in De Schakel en zo ja, leest u deze wel eens? 9% 2% Ja, die ken ik en heb ik ook gelezen in de afgelopen 12 maanden Ja, die ken ik, maar heb ik niet gelezen in de afgelopen 12 maanden Nee, die ken ik niet 89% Deelnemers hebben weinig aan te merken op de gemeentepagina in De Schakel (figuur 2). De letters zijn groot genoeg, de pagina is overzichtelijk, de teksten zijn duidelijk en de informatie is nuttig. Relatief zijn respondenten nog het meest ontevreden over de overzichtelijkheid van de gemeentepagina, 8 procent vindt de gemeentepagina niet overzichtelijk. Gemiddeld krijgt de gemeentepagina in De Schakel van gemeente Aa en Hunze een 7,2 als rapportcijfer. Aa en Hunze panel Resultaten peiling 4: Communicatie 2
Figuur 2 Wat vindt u van de gemeentepagina in De Schakel? Bent u het eens of oneens met de volgende stellingen? De letters op de gemeentepagina zijn groot genoeg 82% 12% 5% De gemeentepagina is overzichtelijk 77% 15% 8% De teksten op de gemeentepagina zijn duidelijk geschreven 77% 19% Er staat voor mij nuttige informatie op de gemeentepagina 70% 27% (helemaal) mee eens neutraal (helemaal) mee oneens weet ik niet Heeft u nog tips voor de gemeentepagina? Duidelijke scheiding tussen berichten van de gemeente en de maatschappelijke berichten (werkplein, festiviteiten en evenementen etc.). Gebruik jip-en-janneketaal en zorg voor een gestructureerde overzichtelijke indeling. Voorkom een veelvoud van kleuren en accenten. Maak een pagina dorpsnieuws, dus per dorp informatie. Niet alleen de praktische dingen daar zetten, maar ook open communiceren over zaken als AZC. Wekelijkse rubriek Wist u dat? Waarin uitleg over onderwerp waar veel mensen mee te maken krijgen. Bijv voorwaarden voor seniorenwoning, hoe subsidie te krijgen voor cultureel evenement etc. 1.4 De gemeentegids De gemeente Aa en Hunze brengt ook jaarlijks een gemeentegids uit met informatie over voorzieningen en verenigingen, voornamelijk adressen en contactinformatie. De gemeentegids is bij vrijwel alle respondenten wel bekend, maar slechts iets meer dan de helft van de respondenten heeft deze in de afgelopen 12 maanden ook gebruikt (figuur 3). Deelnemers die de gemeentegids in de afgelopen 12 maanden gebruikt hebben maken meestal maar een paar keer per jaar gebruik van de gemeentegids. Slechts tien procent van de deelnemers gebruikt deze maandelijks en vrijwel niemand gebruikt de gids wekelijks. Ouderen van 55 jaar en ouder maken wel vaker gebruik van de gemeentegids dan deelnemers van onder de 55 jaar. Er is verder geen onderscheid in gebruik tussen mannen en vrouwen. Aa en Hunze panel Resultaten peiling 4: Communicatie 3
Figuur 3 Kent u de gemeentegids en zo ja, gebruikt u deze wel eens? 4% Ja, die ken ik en heb ik ook gelezen in de afgelopen 12 maanden 43% 53% Ja, die ken ik, maar heb ik niet gelezen in de afgelopen 12 maanden Nee, die ken ik niet Deelnemers zijn goed te spreken over de gemeentegids (figuur 4). Net als bij de gemeentepagina in De Schakel hebben respondenten vrijwel niets aan te merken over de teksten, letters, informatie en overzichtelijkheid van de gemeentegids. Gemiddeld krijgt de gemeentegids het rapportcijfer 7,3. Figuur 4 Wat vindt u van de gemeentegids? Bent u het eens of oneens met de volgende stellingen? De teksten in de gemeentegids zijn duidelijk geschreven De letters in de gemeentegids zijn groot genoeg Er staat voor mij nuttige informatie in de gemeentegids 82% 82% 76% 15% 14% 22% De gemeentegids is overzichtelijk 71% 21% 7% (helemaal) mee eens neutraal (helemaal) mee oneens weet ik niet Heeft u nog tips voor de gemeentegids? Achterhaald; informatie is al achterhaald op moment van uitkomen; liever up-to-date info via internet. Ik mis duidelijkheid bij het vinden van telefoonnummers. Waarom Cultuur. Sport, Evenementen etc. niet per dorp in de gemeentegids geplaatst. Nu is het zoeken naar een bepaald onderwerp een zoekplaatje. De gemeentegids wordt elk jaar uitgebracht, maar is 1x in de 2 jaar niet voldoende. In gratis weekbladen is het mogelijk om belangrijke info te geven die gewijzigd wordt. Vele burgers vinden de weg via internet, maar voor de oudere generatie is een papieren uitgave nog wel belangrijk. Aa en Hunze panel Resultaten peiling 4: Communicatie 4
1.5 De gemeentelijke website De gemeente Aa en Hunze heeft een moderne website waar een groot aantal zaken direct online te regelen is (melding openbare ruimte, afspraak maken, verhuizing doorgeven etc.). De website is bekend bij meer dan negen op de tien respondenten en is ook door meer dan driekwart van de respondenten in de afgelopen 12 maanden bezocht (figuur 5). Er is niet gevraagd hoe vaak men de website van de gemeente gebruikt. Figuur 5 Kent u de gemeentelijke website www.aaenhunze.nl? GEMEENTELIJKE WEBSITE 8% 14% Ja, die ken ik en heb ik ook bezocht in de afgelopen 12 maanden Ja, die ken ik, maar heb ik niet bezocht in de afgelopen 12 maanden Nee, die ken ik niet 78% Op de website van de gemeente valt weinig aan te merken, maar wel (iets) meer dan bij de gemeentepagina in De Schakel en de gemeentegids (figuur 6). Zo vindt 11 procent van de respondenten die de website in de afgelopen 12 maanden bezocht hebben de website onoverzichtelijk en 5 procent de teksten niet duidelijk geschreven. De digitale formulieren bestempelt slechts de helft van de respondenten als gebruiksvriendelijk, maar dit beeld is iets vertekend omdat een groot deel van de deelnemers er helemaal niet bekend mee is (19 procent). Het gemiddelde rapportcijfer voor de website van de gemeente is gelijk aan dat voor de gemeentepagina in De Schakel: een 7,2. Figuur 6 Wat vindt u van de website van de gemeente? Bent u het eens of oneens met de volgende stellingen? De letters op de website zijn groot genoeg Er staat voor mij nuttige informatie op de website 89% 82% 16% 9% De teksten op de website zijn duidelijk geschreven 78% 17% 5% De website is overzichtelijk 68% 21% 11% De digitale formulieren zijn gebruiksvriendelijk 48% 26% 7% 19% (helemaal) mee eens neutraal (helemaal) mee oneens weet ik niet Aa en Hunze panel Resultaten peiling 4: Communicatie 5
Heeft u nog tips voor de website van de gemeente? Als ik niet de juist zoekterm heb kom ik met de zoekmachine niet bij de informatie. Tip: meer omschrijvingen en synoniemen opnemen c.q. labelen aan de informatie / documenten. De gemeentegids downloadbaar maken via de website. De zoekfunctie verwijst meestal naar documenten i.p.v. naar mogelijke plekken op de site waar het onderwerp gevonden kan worden. Meer vraaggericht; voorbeeld website gemeente Zaanstad. Minder informatie op 1 pagina bevordert de overzichtelijkheid. invullen van digitale formulieren moet binnen een paar handelingen kunnen, kost nu te veel handelingen. 1.6 De gemeente op sociale media De gemeente Aa en Hunze is ook actief op sociale media. Er is een gemeentelijke Facebook pagina en een gemeentelijke Twitter-account. Panelleden die op één van deze of beide sociale media actief zijn is gevraagd in hoeverre zij bekend zijn met de activiteiten van de gemeente Aa en hunze op Facebook en Twitter (alleen van het platform dat zij zelf ook gebruiken). Het gemeentelijke Twitter-account is duidelijk bekender dan de gemeentelijke Facebook pagina (figuur 6). Bijna de helft van de respondenten die zelf op Twitter zitten kent en volgt het gemeentelijke Twitteraccount. De gemeentelijke Facebook pagina is bij bijna driekwart van de respondenten die op Facebook zitten onbekend. Een kanttekening hierbij is dat veel meer respondenten Facebook gebruiken (55 procent) dan Twitter (25 procent), hierdoor is het bereik van de gemeente op Facebook en Twitter in aantallen gelijk. Een deel van de deelnemers (58 procent) is actief op Facebook of Twitter, het bereik van Social Media is hiermee kleiner dan dat van gemeentepagina. Deelnemers van 55 jaar en ouder zijn minder aanwezig op sociale media, maar dit is geen verassing. Toch heeft inmiddels 44 procent van de ouderen een Facebook en/of Twitter-account. Mannen en vrouwen zijn even vaak actief op sociale media. Figuur 7 Kent u de gemeentelijke Facebook pagina (www.facebook.com/aaenhunze)? Kent u het gemeentelijke Twitter-account (www.twitter.com/aaenhunze)? GEMEENTELIJKE FACEBOOK PAGINA 18% Ja, die ken ik en ik heb ook aangegeven dat ik die leuk vind (like) 9% Ja, die ken ik, maar ik heb niet aangegeven dat ik die leuk vind (like) Nee, die ken ik niet 73% Aa en Hunze panel Resultaten peiling 4: Communicatie 6
GEMEENTELIJKE TWITTER ACCOUNT 35% 48% Ja, die ken ik en volg ik ook Ja, die ken ik, maar volg ik niet Nee, die ken ik niet 17% Heeft u nog tips voor de gemeente over het gebruik van sociale media? Als berichtgeving zie ik de duidelijke meerwaarde in Twitter dan in de andere zaken. Youtube filmpjes zijn soms aanvullend verhelderend. Focus vooral op informatie via de Schakel en website, niet iedereen gebruikt of wil sociale media gebruiken. Ja, door middel van polls (als een soort panel) de mening van burgers te peilen over onderwerpen en dan vervolgens wat met die informatie te doen. Op hartjegieten.nl staan bijvoorbeeld wel dit soort polls over het AZC. Als de gemeente dat zou inzetten dan hadden ze geweten dat 75% tegen het AZC is. En dan nog wat met die informatie doen! De gemeente is er voor de burgers die er wonen, wat meer interactie om mening of ideeën bij burgers te toetsen/op te halen is essentieel!! Aa en Hunze panel Resultaten peiling 4: Communicatie 7
1.7 Informatiebehoefte De onderwerpen waarover respondenten het liefst meer informatie vanuit de gemeente ontvangen zijn (weg)werkzaamheden en onderhoud (o.a. projecten, verkeersmaatregelen, onderhoud openbare ruimte) en gemeentelijke dienstverlening (o.a. paspoort, rijbewijs, afval, zwemabonnement, gladheidsbestrijding) (figuur 8). Ondernemen is slechts voor een beperkte groep interessant (ondernemers). Figuur 8 Welke onderwerpen vindt u interessant? (meerdere antwoorden mogelijk) (Weg)werkzaamheden en onderhoud 68% Gemeentelijke dienstverlening 59% Recreatie en toerisme Vergunningen Voorzieningen Zorg en welzijn Wonen en verbouwen Politiek en bestuur 49% 47% 43% 43% 42% 41% Ondernemen Anders Geen van deze onderwerpen 17% 6% 6% Andere onderwerpen die deelnemers interessant vinden en waarover zij graag informatie vanuit de gemeente zouden willen ontvangen zijn onder andere: implementatie van de WMO; motivatie van collegebesluiten; doorkiesnummers van verantwoordelijke ambtenaren bij bovengenoemde onderwerpen; afval en windmolens. Per onderwerp dat men interessant vindt konden panelleden vervolgens aangeven op welke manier zij het liefst informatie zouden horen of lezen (figuur 9). Bij alle onderwerpen geniet de gemeentepagina in De Schakel het meest de meeste voorkeur, gevolgd door de gemeentelijke website. Enkele opvallende andere uitkomsten zijn: een relatieve voorkeur voor sociale media voor informatie over (weg)werkzaamheden en onderhoud, en recreatie en toerisme; en de relatieve voorkeur voor een brief over werkzaamheden en onderhoud, informatie over zorg en welzijn en gemeentelijke dienstverlening. Aa en Hunze panel Resultaten peiling 4: Communicatie 8
Figuur 9 Op welke manier hoort of leest u het liefst over de onderwerpen die u interessant vindt? (Weg)werkzaamheden en onderhoud (n=282) 71% 10% 8% 10% Vergunningen (n=196) 70% 21% Recreatie en toerisme (n=201) 66% 18% 9% Wonen en bouwen (n=173) 60% 29% Politiek en bestuur (n=171) 60% 32% Voorzieningen (n=179) 56% 34% Ondernemen (n=69) 53% 33% Zorg en welzijn (n=178) 51% 35% 8% Gemeentelijke dienstverlening (n=245) 49% 40% 7% Gemeentepagina Website Brief Sociale media Anders Bijeenkomst De meest genoemde andere manier waarop mensen gemeentelijke informatie willen ontvangen is per e- mail, eventueel in de vorm van een nieuwsbrief of attendeerservice waarbij geïnteresseerden bovengenoemde onderwerpen kunnen aanvinken als interessegebied. 1.8 Communicatie gemeentebestuur Een belangrijke functie van de communicatie van de gemeente is het informeren van de inwoners over de besluiten die door het gemeentebestuur van Aa en Hunze worden genomen, deze besluiten gaan namelijk alle ingezetenen van de gemeente aan. 14% van de respondenten is goed op de hoogte van wat het gemeentebestuur beslist Op de vraag of men op de hoogte is van de onderwerpen waarover het gemeentebestuur beslist en welke beslissingen het gemeentebestuur neemt antwoorden de meeste respondenten voorzichtig dat zij een beetje op de hoogte zijn (61 procent). Een kwart van de deelnemers vindt zichzelf niet of nauwelijks op de hoogte van de beslissingen van het gemeentebestuur en 14 procent acht zichzelf goed op de hoogte. Verreweg de meeste respondenten die een beetje of goed op de hoogte zijn blijven op de hoogte via huis-aan-huisblad De Schakel (figuur 10). Sociale media is kennelijk geen geschikt of geen populair platform om op de hoogte te blijven van beslissingen van het gemeentebestuur, 12 procent van de respondenten gebruikt Twitter en/of Facebook hiervoor. Andere manieren waarop mensen op de hoogte blijven van wat het gemeentebestuur beslist zijn onder andere: persoonlijke contacten met raadsleden, bestuursleden, buren en bekenden; andere websites; en het zelf volgen van vergaderingen. Aa en Hunze panel Resultaten peiling 4: Communicatie 9
Figuur 10 Op welke manier blijft u op de hoogte van wat het gemeentebestuur beslist? (meerdere antwoorden mogelijk) Via het huis-aan-huisblad De Schakel 89% Via berichten in het Dagblad van het Noorden 47% Via berichten op (radio of televisie) RTV Drenthe Via de website van de gemeente 37% 35% Via sociale media als Twitter en Facebook Via een bezoek aan een raadsvergadering Anders 12% 9% 7% Respondenten die niet of nauwelijks op de hoogte zijn van de onderwerpen waarover het gemeentebestuur beslist en welke beslissingen het gemeentebestuur neemt geven als reden in volgorde van meest genoemd: 1) geen tijd, 2) geen interesse, 3) weet niet waar ik de informatie kan vinden, 4) heeft geen zin en 5) te ingewikkeld (figuur 11). Figuur 11 Wat is de reden dat u niet of nauwelijks op de hoogte bent? (meerdere antwoorden mogelijk) Ik heb geen tijd om me hier in te verdiepen Hier heb ik geen interesse voor Ik weet niet waar ik informatie hierover kan vinden Het heeft geen zin, want ik bereik er niets mee Ik vind de onderwerpen te ingewikkeld Anders 36% 29% 23% 18% 6% 10% Uit de antwoorden die zijn gegeven onder de categorie anders namelijk spreekt een zeker desillusie met het gemeentebestuur, het gaat om reacties van deelnemers die niet erg te spreken zijn over het besluit van het AZC in Gieten. Het gaat hierbij om slechts een paar reacties, maar de toon is boos. 1.9 Meedenken en meepraten Responten willen best meedenken met de gemeente over nieuwe plannen of projecten, maar dit is wel afhankelijk van het onderwerp (57 procent). Een deel van de deelnemers wil zonder voorbehoud meedenken (17 procent) en een vijfde wil niet meedenken (20 procent). De rest weet het niet. 17% van de deelnemers wil zeker meedenken over nieuwe plannen of projecten. Aa en Hunze panel Resultaten peiling 4: Communicatie 10
Respondenten die willen meedenken maakt het verder meestal niet uit of het om hun directe omgeving gaat of om grote plannen die de hele gemeente aangaan (59 procent). Iets meer dan een kwart van de geïnteresseerden wil alleen meedenken als het over hun directe omgeving gaat (27 procent) en een klein deel is vooral geïnteresseerd in plannen voor de hele gemeente (6 procent). Anderen maken nog voorbehoud voor het specifieke onderwerp en voor de mate van participatie: zij willen alleen meedenken als de participatie verder gaat dan alleen draagvlak creëren (actieve bijdrage, zichtbaar resultaat e.d.). De onderwerpen waarover men het liefst wil meedenken zijn natuur en milieu-onderwerpen en voorzieningen (figuur 12). De helft van de respondenten die willen meedenken willen over één of beide van deze onderwerpen meedenken met de gemeente. De minst populaire onderwerpen zijn gemeentelijke dienstverlening en ondernemen, de laatste zal waarschijnlijk alleen zelfstandig ondernemers interesseren. Dat er zo weinig respondenten willen meedenken over gemeentelijke dienstverlening is opvallend. Het is namelijk wel een van de onderwerpen die men het meest interessant vindt. Wellicht is het een onderwerp waar men vooral van op de hoogte wil worden gehouden, en niet zozeer iets waar zij een zinvolle bijdrage aan denken te kunnen doen. Figuur 12 Over welke onderwerpen wilt u wel meedenken? (meerdere antwoorden mogelijk) Natuur en milieu-onderwerpen Voorzieningen 52% 51% Zorg en welzijn Wegwerkzaamheden en onderhoud Recreatie en toerisme Wonen en bouwen 44% 41% 37% 36% Gemeentelijke dienstverlening Ondernemen Anders Weet ik niet 19% 13% 9% 4% Er zijn verder nog een aantal andere onderwerpen waar meerdere deelnemers wel over willen meedenken. De belangrijkste hiervan zijn asielzoekers/azc, culturele onderwerpen, sport en subsidies. De manier waarop mensen het liefst willen meedenken is via peilingen onder het Aa en Hunze panel 1 (46 procent), of anders via een bijeenkomst (24 procent). 1 Het antwoord op deze vraag is waarschijnlijk niet representatief voor alle inwoners van Aa en Hunze. Aa en Hunze panel Resultaten peiling 4: Communicatie 11
ACHTERGRONDKENMERKEN AANTAL PERCENTAGE geslacht man 228 55% vrouw 187 45% leeftijd 16-29 9 2% 30-39 17 4% 40-54 109 26% 55 en ouder 280 68% opleiding geen 1 0% lager onderwijs of basisonderwijs 3 1% lager en middelbaar algemeen voortgezet onderwijs 22 5% lager beroepsonderwijs 14 3% middelbaar beroepsonderwijs 126 30% hoger algemeen voortgezet onderwijs 43 10% hoger beroeps- en wetenschappelijk onderwijs 206 50% huishoudsamenstelling ik woon alleen 43 10% ik woon alleen (zonder partner) met kinderen 12 3% ik ben gehuwd / woon samen zonder thuiswonende kinderen 243 59% ik ben gehuwd / woon samen met thuiswonende kinderen 102 25% anders 2 0% weet niet / wil niet zeggen 9 2% hoofdbezigheid ik heb een betaalde werkkring of een bedrijf 191 46% ik studeer/zit op school/volg stage 1 0% ik doe het huishouden 16 4% ik ben werkzoekend 13 3% ik ben arbeidsongeschikt 10 2% ik ben gepensioneerd/heb AOW/VUT, rentenier 168 41% overig 12 3% weet niet/wil niet zeggen 4 1% Aa en Hunze panel Resultaten peiling 4: Communicatie 12
ACHTERGRONDKENMERKEN (VERVOLG) AANTAL PERCENTAGE woonplaats Anloo 8 2% Annen 62 15% Annerveenschekanaal 8 2% Eext 25 6% Gasselte 40 10% Gasseltenijveen 24 6% Gasseltenijveenschemond 8 2% Gasteren 8 2% Gieten 93 22% Grolloo 12 3% Nieuwediep 9 2% Rolde 54 13% Schipborg 14 3% Overig 50 12% Aa en Hunze panel Resultaten peiling 4: Communicatie 13