Voor mantelzorgers en vrijwilligers Cursus en Thema 2014
VRIJWILLIGERS Basiscursus (voor nieuwe vrijwilligers) Aantal bijeenkomsten: 3 In drie bijeenkomsten maken nieuwe vrijwilligers kennis met diverse aspecten van het werken als vrijwilliger. Bijeenkomst 1 : Werken als vrijwilliger Taken en verwachtingen; wat zijn uw verwachtingen van het vrijwilligerswerk, wat verwacht de organisatie van u, welke taken verricht u als vrijwilliger en welke niet. Onderscheid vrijwilliger met mantelzorger en professional; wat is het verschil tussen een vrijwilliger en een mantelzorger en hoe verhoudt de zorg die zij bieden zich tot de zorg die professionals leveren. Grenzen aan vrijwilligerswerk; welke grenzen stelt u zelf aan uw vrijwilligerswerk, welke grenzen stelt de organisatie, hoe geeft u uw grenzen (en die van de organisatie) aan. Bijeenkomst 2 : Communiceren en signaleren Communicatie verbaal en non-verbaal; wat is verbale en nonverbale communicatie, ervaar zelf wat het effect van verbale en non-verbale communicatie is. Luisteren, samenvatten en doorvragen; praktische inleiding over de functies van luisteren, samenvatten en doorvragen in een gesprek, oefenen aan de hand van concrete situaties. Signaleren, objectief en subjectief; wat neemt u waar, welke interpretatie geeft u daaraan, welke rol heeft u als vrijwilliger in het signaleringsproces. Bespreken van een signaal; hoe bespreekt u een signaal met de cliënt, wanneer geeft u een signaal door. Bijeenkomst 3 : Bejegening Hoe gaat u om met cliënten, mantelzorgers en professionals; belangrijk in de omgang met anderen is afstemmen, hoe doet u dat en welke aspecten spelen hierbij een rol. 2
VRIJWILLIGERS Afstand en nabijheid; hoe vindt en bewaakt u de balans tussen vertrouwde en veilige nabijheid, en gepaste afstand. Welke invloed hebben normen en waarden op omgang met anderen; de normen en waarden van mensen verschillen, hoe gaat u daarmee om, welke keuzes maakt u daarbij. Verdiepingscursus Dementie Aantal bijeenkomsten: 4 Deze cursus is voor vrijwilligers die meer willen weten over dementie, het gedrag van mensen met dementie en hoe hier mee om te gaan. Daarnaast is er aandacht voor het ondersteunen van mantelzorgers van mensen met dementie. Bijeenkomst 1 : Werken als vrijwilliger voor mensen met dementie en hun mantelzorgers Tijdens deze bijeenkomst wordt aan de hand van filmmateriaal besproken wat uw taken en verwachtingen zijn. Bijeenkomst 2 : Wat is dementie? Informatie over de hersenziekte dementie. Wanneer is er sprake van dementie, wat zijn de symptomen en welke verschillende typen dementie zijn er. Bijeenkomst 3 : Gedrag van mensen met dementie Welk gedrag kunnen mensen met dementie vertonen en hoe kunt u daar als vrijwilliger mee omgaan. Hoe kunt u ondersteuning bieden aan degene met dementie en zijn/haar mantelzorger? Bijeenkomst 4 : Gespreksvoering en activiteiten met mensen met dementie Aan de hand van praktijksituaties wordt geoefend in het voeren van gesprekken met mensen met dementie, waarbij aandacht besteed wordt aan het reageren op wisselingen in humeur en gedrag. 3
MANTELZORGERS Cursus Zorg de baas Aantal bijeenkomsten: 4 en 1 terugkombijeenkomst Mantelzorg overkomt je, daar kies je niet voor. Dat betekent niet dat je alles maar over je heen moet laten komen. In deze cursus leert u om bewust te kijken naar de omstandigheden en de mogelijkheden om de zorg vol te houden. Mantelzorgers wikken en wegen doorgaans langdurig voor ze zich aanmelden voor deze cursus. Soms hebben ze het gevoel dat ze falen omdat ze ondersteuning wensen. De praktijk heeft echter uitgewezen dat mantelzorgers na het volgen van deze cursus beter in staat zijn hun, vaak zware, zorgtaak aan te kunnen en vol te houden. De volgende onderwerpen komen in de cursus aan de orde: Bijeenkomst 1 Inzicht verwerven in uw situatie aan de hand van zeven vragen Bijeenkomst 2 Omgaan met gevoelens; welke gevoelens kunnen zich voordoen als u langdurig voor een ander zorgt en welke gevolgen hebben deze gevoelens voor de zorg Bijeenkomst 3 De veranderende relatie Voorkomen van overbelasting Leren opkomen voor jezelf Bijeenkomst 4 Anders leren denken met behulp van rationele zelfanalyse Informatie over ondersteuningsmogelijkheden 4
Omgaan met mensen met dementie In samenwerking met Dementienetwerk West-Achterhoek. Dit thema is speciaal bedoeld voor mantelzorgers woonachtig in de gemeenten Bronckhorst, Doetinchem, Oude IJsselstreek en Montferland. 1 Aantal bijeenkomsten: 4 MANTELZORGERS Dementie is een ziekte met grote gevolgen, niet alleen voor hen die de ziekte treft, maar ook voor de mensen in de directe omgeving. Zij zien iemand die hen na staat vaak op een onbegrijpelijke manier veranderen en steeds afhankelijker worden. Als familielid of naaste bent u praktisch en emotioneel vaak nauw betrokken bij de zorg voor iemand met dementie. Gebleken is dat deskundige informatie over de ziekte en het delen van ervaringen met anderen veel steun geeft. Dit kan overbelasting voorkomen. U krijgt tips en advies die u helpen zo goed mogelijk om te gaan met de gevolgen van dementie. Daarnaast geven we u informatie om u te helpen om te gaan met uw situatie. Bijeenkomst 1 : Wat is dementie? Bij dit onderdeel van de cursus gaan we in op hoe u dementie kunt herkennen. Daarnaast wordt uitleg gegeven over verschillende vormen van dementie. Vervolgens wordt gekeken hoe het verloop is van het ziektebeeld. Bijeenkomst 2 : Omgaan met gedragsverandering Tijdens dit onderdeel van de cursus worden tips gegeven hoe om te gaan met de gedragsverandering van de persoon met dementie. Hierbij wordt ingegaan op de manier waarop je iemand met dementie benaderd en worden algemene adviezen gegeven voor de omgang met dementie. 1 Kosten voor het cursusmateriaal bedragen: 35,-- per persoon. Waaronder het boek Had ik het maar geweten van Ruud Dirkse en Caro Petit 5
MANTELZORGERS Bijeenkomst 3 : Omgaan met gedragsproblematiek en aanpassingen in de leefomgeving In dit onderdeel van de cursus komen verschillende problemen in gedrag van een persoon met dementie aan bod. Hierin wordt veelvoorkomend probleemgedrag zoals agressiviteit en achterdocht besproken. Daarnaast wordt ingegaan op de manier hoe u met dit probleemgedrag om kunt gaan. Tevens worden tips gegevens over mogelijke aanpassingen in de leefomgeving van een naaste met dementie. Bijeenkomst 4 : Belastbaarheid en ondersteuning Bij dit onderdeel van de cursus wordt de rol van de mantelzorger besproken. Hierin komt bijvoorbeeld ook de belastbaarheid van de mantelzorger aan bod. Wie is wie in de dementiezorg? Er wordt een overzicht gegevens van hulpverleners en organisaties die ondersteuning bieden voor een persoon met dementie en hun naasten. Wet en regelgeving; er wordt uitleg gegeven over bewindvoering en mentorschap. MANTELZORGERS EN VRIJWILLIGERS Dementie Aantal bijeenkomsten: 2 Dementie is een hersenziekte waardoor problemen met geheugen, oriëntatie, dagelijks functioneren en gedrag ontstaan. Hoe ontwikkelt deze ziekte zich en hoe kunt u hiermee om gaan. Dit thema bestaat uit twee dagdelen, waarin u basisinformatie hierover krijgt. 6
MANTELZORGERS EN VRIJWILLIGERS Workshop levensboek Aantal bijeenkomsten: 1 In een levensboek vindt u foto s en verhalen waarin het leven van iemand met dementie centraal staat. Samen aan een levensboek werken is een goede manier om met degene met dementie in gesprek te blijven. In een later stadium van dementie kunnen de vastgelegde herinneringen ook weer een ingang bieden om een gesprek op gang te brengen. Zo biedt het levensboek aan naasten en hulpverleners handvatten voor de omgang met degene met dementie. Autisme Aantal bijeenkomsten: 2 Autisme is een verzamelnaam van verschillende stoornissen die te maken hebben met een stoornis in het functioneren van de hersenen. Hoe functioneren de hersenen van iemand met een autistische stoornis en wat betekent dit voor het dagelijks leven. Dit thema bestaat uit twee dagdelen. Psychiatrie Aantal bijeenkomsten: 1 Veel mensen hebben te maken met psychische problemen. Soms als stoornis op zich, maar ook vaak als bijkomend verschijnsel bij een andere aandoening. U krijgt informatie over verschillende psychische aandoeningen, waaronder depressiviteit. Praktische vaardigheden Aantal bijeenkomsten: 1 Veel ziekten brengen lichamelijke beperkingen met zich mee. Voor u als mantelzorger of vrijwilliger kan dit betekenen dat uw hulp gevraagd wordt bij dagelijkse zaken als het opstaan uit een stoel, het begeleiden bij het lopen, of het rijden met een rolstoel. U krijgt handige tips en oefent verschillende til- en verplaatstechnieken. 7
DEELNEMEN? In 2014 worden verschillende cursussen, themabijeenkomsten en workshops voor mantelzorgers en vrijwilligers aangeboden. U kunt zich opgeven door het aanmeldingsformulier in te vullen en op te sturen naar VIT-hulp bij mantelzorg. U kunt de gevraagde gegevens ook mailen naar info@vithulpbijmantelzorg.nl Het scholingsaanbod en aanmeldingsformulier zijn te downloaden van www.vithulpbijmantelzorg.nl VIT-hulp bij mantelzorg Varsseveldseweg 5 7131 BG Lichtenvoorde Telefoon (0544) 82 00 00 8 info@vithulpbijmantelzorg.nl www.vithulpbijmantelzorg.nl