Ambitiedocument versterking vrijetijdseconomie I Inleiding De gemeenteraad van Gennep heeft aangegeven dat het beleidsveld vrijetijdseconomie grote prioriteit moet krijgen. Momenteel doen er zich vele mogelijkheden voor om hier handen en voeten aan te geven in samenwerking met andere partijen. De kansen die zich voordoen hebben te maken met het autonome beleid van de gemeente zelf, met de ambities en voornemens van andere overheden en met de voorgenomen realisering van projecten / ideeën met en vanuit de particuliere sector. Deze notitie is bedoeld om de kansen die zich aandienen gestructureerd op te pakken en daarvoor het nodige bestuurlijke draagvlak te verwerven. Het uiteindelijke doel: versterking van de vrijetijdseconomie hetgeen we terug willen zien in betere voorzieningen, meer toeristische bestedingen en meer werkgelegenheid in de sector. Uitgangspunten Het college kiest er niet voor om een uitgebreide visie op toerisme en recreatie op papier te zetten, maar wil op basis van enkele heldere uitgangspunten toe naar een logische, samenhangende en dynamische ontwikkelagenda. Daarbij vormen de volgende uitgangspunten het fundament: We steken geen tijd in papieren tijgers, maar maken logische beleidskeuzes We bouwen voort op de investeringen die we in het verleden hebben gedaan We gaan pragmatisch aan het werk. Geen woorden maar daden. Doen! We maken van bedreigingen kansen en pakken de kansen die zich aandienen De gemeente schept randvoorwaarden, het particulier initiatief onderneemt We haken in op regionale kansen om de lokale vrijetijdseconomie te versterken Richting Economisch gezien heeft de gemeente Gennep diverse ijzers in het vuur. Ook in de komende jaren zijn toerisme en recreatie van eminent belang voor de gemeente. Niet alleen omdat de vrijetijdseconomie een belangrijke bron van inkomsten voor de lokale overheid en ondernemend Gennep vormt, maar ook omdat de voorzieningen die in de sfeer van toerisme en recreatie worden getroffen van groot belang zijn voor het welbevinden van de eigen inwoners: ook die hebben baat bij een aantrekkelijke gemeente met goede toeristisch-recreatieve voorzieningen. De gemeente Gennep onderscheidt zich op diverse terreinen van andere toeristisch interessante gemeenten. En dat onderscheidende vermogen kunnen we nog versterken door er gericht in te investeren met het doel onze vrijetijdseconomie een nog beter fundament te geven. Die investeringen in de vrijetijdseconomie willen we vanuit de kracht van de gemeente Gennep en de kansen die zich aandienen graag thematisch aanvliegen. 1
II Thema s Wat het college betreft liggen er op een vijftal gebieden de nodige uitdagingen. Daarbij zijn met name de volgende thema s van belang: 1. Thema Natuur en landschap Natuur en landschap vormen het fundament van hetgeen de gemeente Gennep (toeristischrecreatief) te bieden heeft. We beschikken over een grote diversiteit aan landschappen (beekdalen, rivierduinen, maasheggen, stuwwallen en het open agrarisch gebied) die redelijk tot goed toegankelijk zijn voor een belangrijke doelgroep, namelijk wandelaars en fietsers. Er dienen zich grote kansen aan om de diversiteit en het areaal uit te breiden en de toegankelijkheid van het gebied - en daarmee de attractiviteit er van - nog verder te vergroten. Enkele belangrijke ontwikkelingen in dat verband zijn de realisering van het moerasgebied Koningsven / De Diepen en de impact van het Deltaplan voor de uiterwaarden van de Maas en het retentiegebied Lob van Gennep. Daar kunnen we samen met ondernemers op inhaken. Ontwikkeling Koningsven 2. Thema Cultuurhistorie Naast natuur en landschap vormt onze cultuurhistorie in het kader van (de versterking van) de vrijetijdseconomie een factor van groot belang. Slechts weinige gemeenten in Nederland zijn gezegend met een stadskern als de onze, ingebed in een natuurlijke omgeving als de onze. Bovendien is ook ons buitengebied op onderdelen letterlijk monumentaal van karakter door de aanwezigheid van cultuurhistorische objecten, de leesbaarheid van ons landschap en het rijke archeologische bodemarchief. De gemeente heeft al jaren geïnvesteerd in versterking van de cultuurhistorische identiteit. Continuering daarvan is ook vanuit het perspectief van de vrijetijdseconomie wenselijk. Beleefbaar maken Genneperhuis 2
3. Thema Verblijfsrecreatie Bungalowpark Het Heijderbos is als verblijfsrecreatieve voorziening van enorm belang voor de gemeente Gennep. Door het versterken van het toeristisch-recreatieve karakter van de gemeente en het realiseren van aanvullende toeristisch-recreatieve voorzieningen zorgen we er mede voor dat het bungalowpark attractief blijft voor bezoekers. We dragen bij aan de economische vitaliteit van het park door te investeren in de omgeving en als gevolg daarvan aan de bereidheid van de eigenaar om in het park te blijven investeren. Verder heeft de gemeente (te) weinig verblijfsrecreatieve voorzieningen in de sfeer van bijvoorbeeld hotels. Op de realisering daarvan zouden we in moeten zetten, zonder het belang van onze (mini)campings, bed and breakfasts en camperplaatsen uit het oog te verliezen. Het Heijderbos van groot belang 4. Thema Dagrecreatie Toeristisch gezien vorm de doelgroep wandelaars en fietsers de belangrijkste voor de gemeente Gennep (en omgeving). Onze omgeving leent zich bij uitstek voor deze doelgroep: Noord Limburg is vlak, heeft een grote variëteit aan landschappen, is nog niet overvol en heeft een aantal aantrekkelijke kernen. Er zijn echter vele mogelijkheden om de dagrecreatieve voorzieningen in deze sfeer voor wandelaars, fietsers en inwoners uit te breiden en de natuur en de cultuurhistorie van de gemeente nog veel meer beleefbaar te maken en ons gebied daarmee verder op de kaart te zetten. Hierin ligt een belangrijke uitdaging; niet alleen om de bezoeker van dienst te zijn, maar ook om samen met ondernemers de voorzieningen voor bewoners op peil en de lokale economie vitaal te houden. Ook wandelen en fietsen 3
5. Thema marketing en promotie Onderzoek heeft uitgewezen dat nog lang niet iedereen de toeristische zegeningen van Noord Limburg en (dus ook) de gemeente Gennep kent. Er is dus nog een wereld te winnen, want het is niet voldoende dat je je zaken qua voorzieningen op orde hebt, je doelgroepen moeten het ook weten en herkennen. Daar doen we al jaren ons best voor zowel op lokaal als op regionaal terrein. En daar willen we mee door gaan. Het is dan niet voldoende om alleen zelf uit te dragen dat we toeristischrecreatief aantrekkelijk zijn en steeds meer in huis hebben (wij van wc-eend adviseren wc-eend). Het is vooral effectief als ook anderen dat uitdragen. Onze gasten zijn dus onze ambassadeurs en daar moet iedere partij in de vrijetijdseconomie zich van bewust zijn en vanuit eigen kracht naar handelen. Daar willen we onze pijlen op richten. Be good and (let others) tell it De evenementen die in de gemeente Gennep plaatsvinden spelen in de vermarkting van het product Gennep een belangrijke rol. Evenementen vormen in hun veelkleurigheid een speciale categorie van dagrecreatieve voorzieningen. Gennep verkeert in de gelukkige omstandigheid over particuliere organisaties te beschikken die bereid zijn (mede) de kar te trekken en de gemeente in de kijker te plaatsen. Passende evenementen moeten we koesteren: zij leveren niet alleen een bijdrage aan de vrijetijdseconomie, maar ook aan de leefbaarheid in de gemeente en de samenhang in de samenleving. Mooi voorbeelden zijn er uiteraard te over. Wij willen die evenementen graag levend houden. 4
III Een programmatische aanpak Bij de uitdagingen die zich aandienen gaat het, zoals uit het voorgaande blijkt, om een veelheid van kansen en mogelijkheden gaat die de onderling de nodige samenhang vertonen. Wat het college betreft is een integrale en programmatische aanpak de meest aangewezen vorm om dit cluster van uitdagingen op te pakken. Het doel: kansen pakken om er vanuit de optiek van de vrijetijdseconomie aan bij te dragen dat het in de gemeente Gennep ook in de toekomst nog goed wonen, werken en recreëren is. In dit hoofdstuk zijn de genoemde thema s nader uitgewerkt en vertaald naar gelijknamige programmalijnen en gevuld met (mogelijke) projecten / activiteiten. Deze uitwerking is bedoeld om inzicht te geven wat de programmalijnen inhoudelijk voor zouden kunnen stellen en wat er zich momenteel aan kansen concreet aandient. Het college wil graag dat de raad zich na een interactief proces inhoudelijk uitspreekt over de inhoud van de programmalijnen en de prioriteit die de projecten die onderdeel gaan vormen van het programma, zouden moeten krijgen. De inventarisatie moet levend zijn: er kunnen elementen aan toe worden gevoegd, de prioriteitstelling kan veranderen en er kunnen ook onderdelen worden afgevoerd (al dan niet omdat ze gerealiseerd zijn). Ons voorstel: de eigenaar van de inventarisatie / het programma is de gemeenteraad. Die besluit op eigen initiatief of op aangeven van derden (waaronder het college) om de projecten die vallen onder de vijf programmalijnen al dan niet in de inventarisatie op te nemen. Daarmee wordt ook direct aangegeven dat de projecten op de korte of de wat langere termijn volgens de raad de moeite van het realiseren waard zijn. Of projecten ook daadwerkelijk tot uitvoering komen, hangt af van de samen te stellen concrete projectplannen met daarin opgenomen de bijbehorende dekkingsvoorstellen. Die worden steeds ter goedkeuring aan de gemeenteraad voorgelegd (al dan niet in het kader van de begrotingsbehandeling). Schematisch ziet het programma er als volgt uit: programma versterking vrijetijdseconomie programmalijn 1 versterking natuur en landschap programmalijn 2 cultuurhistorie programmalijn 3 versterking verblijfsrecreactie programmalijn 4 versterking dagrecreatie programmalijn 5 marketing en promotie project 1 project 2 project 3 project x project 1 project 2 project 3 project x project 1 project 2 project 3 project x project 1 project 2 project 3 project x project 1 project 2 project 3 project x 5
IV Programmalijn 1. De vijf programmalijnen Versterken natuur en landschap Deze programmalijn gaat over het benutten van kansen die zich aandienen op het gebied van de ontwikkeling van natuur en landschap. Bij deze kansen gaat het bijvoorbeeld om: a. natuur- en landschapsprojecten in het kader van het Deltaprogramma Maas b. het herinrichten van het gebied Kroonbeek, Ossenbergsebeek en Aaldonksebeek c. de realisering van de plannen in het gebied Koningsven / De Diepen d. de herinrichting van het gebied Laagland/Tielebeek e. het koploperproject herinrichting Lob van Gennep f. het behoud van de natuurwaarden en de uitstraling van het Reichswald Voor elk van deze kansen geldt dat er al initiatieven zijn genomen om ze te verzilveren. Met name het waterschap is een belangrijke partner als het gaat om (deels) nog nader te concretiseren projecten. Kansen: de ontwikkeling van de beekdalen Kansen: deltaprogramma Maas 6
Programmalijn 2. Cultuurhistorie Naast natuur en landschap vormt onze cultuurhistorie in het kader van (de versterking van) de vrijetijdseconomie een factor van belang. Niet alleen de stad Gennep, maar ook ons buitengebied is op onderdelen letterlijk monumentaal van karakter door de aanwezigheid van cultuurhistorische objecten en ons rijke archeologische bodemarchief. Ook bij de realisering van projecten binnen deze programmalijn kunnen we gebruik maken van initiatieven van andere (particuliere) partijen. Mogelijke kansen/projecten: a. het gebruik van het Deltaprogramma om onze cultuurhistorie leesbaar/beleefbaar te maken b. het behoud door ontwikkeling van onze (rijks)monumenten zoals: Roepaen Huys Heijen Het Genneperhuis Landgoed Sint Jansberg Landgoed Zelder Het stadhuis c. het meer leesbaar maken van onze geschiedenis met als onderdelen: de tweede wereldoorlog de opkomst en het verval van het Genneperhuis d. de versterking van onze voorzieningen door: de instandhouding van onze musea het ondersteunen van onze cultuurhistorische organisaties de verdere stedenbouwkundige verbetering van de historische kern (vb Pottenhoek) Kansen: verbetering van de historische kern 7
Programmalijn 3 Versterken verblijfsrecreatie Bungalowpark Het Heijderbos is als verblijfsrecreatieve voorziening van enorm belang voor de gemeente Gennep. Door het versterken van het toeristisch-recreatieve karakter van de gemeente en het realiseren van aanvullende toeristisch-recreatieve voorzieningen zorgen we er mede voor dat het bungalowpark attractief blijft voor bezoekers. We dragen bij aan de economische vitaliteit van het park door te investeren in de omgeving en als gevolg daarvan aan de bereidheid van de eigenaar om in het park te blijven investeren. Los van bungalowpark Het Heijderbos heeft de gemeente weinig verblijfsrecreatieve voorzieningen van formaat. We zijn groot in kleinschaligheid, maar kunnen bijvoorbeeld nog wel een of meer aansprekende hotels gebruiken. Op de realisering daarvan zouden we in moeten zetten, zonder het belang van onze minicampings, bed and breakfasts en camperplaatsen uit het oog te verliezen. Mogelijke kansen/projecten: a. de realisering van een hotel op het Zuidereiland b. verbetering van de fysieke verbindingen met en de ontsluiting van het Heijderbos c. een verblijfsrecreatieve invulling van het gebied Gennepermolen d. een verblijfsrecreatieve invulling van het gebied steenfabriek Milsbeek e. een verblijfsrecreatieve invulling van het gebied Dichterbij Ottersum f. de versterking van bestaande verblijfsrecreatieve voorzieningen Kansen: een hotel aan de Niers? 8
Programmalijn 4. Versterken dagrecreatie Toeristisch gezien vorm de doelgroep wandelaars en fietsers de belangrijkste voor de gemeente Gennep (en omgeving). Het gebied leent zich bij uitstek voor deze doelgroep. Er zijn vele mogelijkheden om de dagrecreatieve voorzieningen in deze sfeer voor wandelaars, fietsers en inwoners uit te breiden en de natuur en de cultuurhistorie van de gemeente nog veel meer beleefbaar te maken. Bij deze kansen gaat het bijvoorbeeld om de realisering van: a. een wandelpad langs de Kroonbeek b. een fietspad langs de Kroonbeek c. een wandelpad tussen loswal en Genneperhuis d. een fietspad tussen loswal en Genneperhuis e. een wandelpad in het gebied Zelder f. een fietspad in het gebied Zelder g. een internationale fietsverbinding langs de Maas (onderdeel Gennep) h. een internationale fietsverbinding langs de Niers (onderdeel Gennep) i. wandelpaden langs de Aaldonksebeek en de Ossenbergsebeek j. vlonderpaden in het gebied Koningsvennen k. een fietspad tussen de loswal en de jachthaven in Heijen l. een wandelpad tussen de loswal en de jachthaven in Heijen m. de ontwikkeling van diverse geo-paden n. de (verdere) ontsluiting van het Niersdal o. de realisering van dagstrandjes langs de Maas Kansen: Fietsen langs de Niers Afgezien van de voorzieningen voor wandelaars en fietsers beschikt de gemeente (en de regio) nauwelijks over voldoende attractieve dagrecreatieve voorzieningen. Er zijn diverse mogelijkheden om aan de uitbreiding van het areaal aan dagrecreatieve voorzieningen vorm te geven. Mogelijke kansen/projecten: a. het realiseren van een ontvangstlocatie Sint Jansberg / Koningsven / De Diepen b. het (meer) beleefbaar maken Genneperhuis c. de realisering van aanlegplaatsen voor fluisterboten bij de Gennepermolen d. de aanleg van een vlonderpad bij de Gennepermolen 9
e. het verder versterken van het historisch winkelhart van Gennep Naast deze kansen heeft de gemeente nog een aantal locaties met grote dagrecreatieve en verblijfsrecreatieve potentie. Daarbij gaat het in ieder geval om: a. de voormalige Steenfabriek in Milsbeek b. het terrein van Dichterbij in Ottersum c. het gebied Gennepermolen Kansen: ontwikkeling steenfabriek Milsbeek Kansen: de Maas als slagader. 10
Programmalijn 5 Marketing en promotie Evenementen vormen zoals gezegd een speciale categorie van dagrecreatieve voorzieningen. Die leveren een grote bijdrage aan de attractiviteit van, en de leefbaarheid en de samenhang in de lokale samenleving. Bovendien vormen ze steeds opnieuw mogelijkheden om de schijnwerpers op Gennep en omgeving gericht te krijgen. Voorbeelden van belangrijke evenementen: a. de Niersdal Survivalrun b. Summertime c. de Holland Ladies Tour d. Grensland Mooiste e. de optredens en manifestaties bij Roepaen f. Keramisto g. de Mértzitting e. de doortocht van de Nijmeegse Vierdaagse Kansen: ondersteunen kansrijke initiatieven. Promotie en marketing: a. bezinning op lokale en regionale promotie en marketing van Gennep en de Maasduinen. b. we willen meer inzetten op de beleving van de toerist, c. we willen meer inzetten op mond tot mond reclame en het delen van verhalen van de bezoeker die al langs is geweest. d. profiteren van onze status als wielergemeente. e. we gaan leefstijlgericht kijken naar promotie en marketing. 11
V Financiële middelen Bij het programma versterking vrijetijdseconomie gaat het in essentie ook in financiële zin om een ambitieus programma. De gedachte is de kosten per ambitie (en per project) in beeld te brengen en voor de realisering er van eigen middelen in te zetten in combinatie met middelen van externe partners. We willen ook qua middelen profiteren van de kruisbestuiving tussen diverse programmaonderdelen. Op dit moment beschikken we al in enige mate over eigen geld dat (indien raad en college dat willen) kan dienen als cofinanciering. Het gaat hierbij in ieder geval om: a. De tegemoetkoming die we gaan ontvangen van Teunesen Zand en Grind voor de uitbreiding van De Banen en de realisering van Koningsven / De Diepen. b. Het Fonds Kwaliteitsverbetering Buitengebied. Verder hebben we zicht op het genereren van middelen van externe partijen: c. Wat de provinciale middelen betreft kunnen we bogen op een zeer welwillende houding van de provincie Limburg in het kader van de samenwerking met de gemeenten Bergen en Mook en Middelaar. d. Als gemeente kunnen we (mogelijk in bovenlokaal perspectief) een beweging maken in de richting van het treffen van hoogwatermaatregelen en daarvoor rijksmiddelen in het kader van het Deltaprogramma pogen te toucheren. e. En zeer waarschijnlijk kunnen we ook samenwerken met het Waterschap Limburg. Deze organisatie is onder meer betrokken bij de aanpassing van de Kroonbeek, de Ossenbergsebeek en de Aaldonksebeek. Van belang is dat we de raad in overweging willen geven de eigen middelen van de gemeente in principe in te zetten als aanjaagmiddelen / cofinanciering en als het even kan te gebruiken als instrument om externe middelen te genereren. De provincie betaalt mee aan het vlonderpad langs de Niers bij de Gennepermolen. 12
VI Het proces Het college wil naar centrale sturing op de ambitie vrijetijdseconomie ten aanzien van (voornamelijk) die onderdelen van het beleidsterrein waarbij er sprake is van ruimtelijke ingrepen. Het gaat er om de ambitie op het gebied van vrijetijdseconomie te vertalen naar een programma dat gecoördineerd tot uitvoering wordt gebracht. Wat de besluitvorming over de ambitie en de aanpak betreft stelt het college zich het volgende voor: a. het procesvoorstel gaat naar de gemeenteraad ter goedkeuring b. het programma wordt via een interactief proces (met stakeholders en raad) gevuld c. het programma wordt door de raad geprioriteerd, vastgesteld en vertaald naar de begroting d. het programma wordt door het college in uitvoering genomen e. het programma wordt jaarlijks ter monitoring en bijstelling aan de raad voorgelegd Aandachtspunt Om het programma verder uit te werken is het van belang draagvlak te creëren bij onze lokale partners (ondernemers en particuliere organisaties die zich bewegen op het gebied van de vrijetijdseconomie). Ook is het van belang het programma breed in de organisatie te laten landen. Om de meest belangrijke stakeholders bij het aandragen van ideeën en projecten (en de uitvoering daarvan) te betrekken, zullen wij daartoe de nodige gesprekken aangaan. 13
VII Organisatie Ter realisering van het programma en sturing op het programma gebruiken we een matrixstructuur: we zetten een programmaorganisatie op waardoor er sprake is van centrale coördinatie op de inzet van medewerkers die vanuit hun eigen takenpakket een bijdrage leveren aan het realiseren van de programmadoelen. Die organisatie ziet er grofweg als volgt uit: De organisatie voorziet (voorlopig) in de volgende opzet: a) stuurgroep: het college van burgemeester en wethouders b) bestuurlijk opdrachtgever: de betrokken portefeuillehouder(s) c) ambtelijk opdrachtgever: het afdelingshoofd Leefomgeving d) ambtelijke opdrachtnemer: stafmedewerker (programmaregie) e) ambtelijke werkgroep: beleidsadviseur toerisme en recreatie beleidsadviseur natuur en milieu beleidsadviseur ruimtelijke ordening beleidsadviseur kunst en cultuur beleidsadviseur communicatie beleidsadviseur middelen beleidsadviseur projecten Het voorstel heeft geen personele gevolgen. De te realiseren projecten behoren tot de standaardwerkvoorraad van de beoogde medewerkers. Door een herverkaveling van taken kan de benodigde tijd voor de programmaregie vrijgespeeld worden. 14
VIII Tot slot In de bijgaande bijlage treft u aan een inventarisatie van ontwikkelingen op allerlei terreinen die van invloed zijn op de vitaliteit en de dynamiek van onze vrijetijdseconomie. Uit de inventarisatie kunt u opmaken dat er enige urgentie is om met een programmatische benadering van toerisme en recreatie aan de slag te gaan én daarbij die partijen te betrekken die plannen hebben met ons grondgebied. Het gaat om (hele) grote partijen, maar ook om relatief kleine partners. Samenwerking met allen is nodig om het gewenste effect te bereiken en onze ambities op het gebied van de vrijetijdseconomie te realiseren. Bijlage 1: Kansen en partners 15
Bijlage 1 Kansen en partners De ambities van anderen bieden kansen voor de gemeente Gennep. Soms zijn deze ambities heel concreet, maar vaak is er nog veel speelruimte. Daar kunnen we op basis van onze eigen ambities gebruik van maken: we kunnen als het ware samen optrekken en van elkaar gebruik maken. Samen sta je immers sterk. Onderstaand een globale inventarisatie van voor de gemeente Gennep strategische partners en initiatieven die naar een concreet programma vertaald kunnen worden. 1. Rijk De belangrijkste ruimtelijk ontwikkeling waarmee de gemeente Gennep in de komende decennia te maken krijgt, heeft te maken met het verbeteren van de hoogwaterveiligheid. Er zullen grootschalige ingrepen plaatsvinden in landschappelijk, cultuurhistorisch en daarmee toeristisch-recreatief zeer waardevolle gebieden. Met name het dal van de Maas en het open gebied van de Lob van Gennep zullen een zeer wezenlijke gedaanteverandering ondergaan. Op dit moment worden de eerste stappen in de richting van concretisering van de hoogwatermaatregelen gezet. Het is zaak daar nu proactief op te acteren om de gewenste hoogwaterveiligheid hand in hand te laten gaan met optimalisering van het toeristisch product van de gemeente Gennep (natuur en landschap en de toeristische ontsluiting daarvan). Vanuit het cluster Ruimte zijn de eerste stappen al gezet om hier samen met de provincie Limburg richting aan te geven. De drie clusters van de afdeling Leefomgeving hebben of krijgen met deze ontwikkeling te maken. Relevante programmaonderdelen: a. Deltaprogramma Rivieren 2. Provincie Limburg De provincie Limburg wil wat de vrijetijdseconomie onder andere komen tot het versterken van de toeristische infrastructuur, grensoverschrijdende verbindingen en crossovers met onder andere cultuur, sport, stedelijke ontwikkelingen, natuur & landschap en cultureel erfgoed. Een van de meest concrete ambities heeft te maken met het realisering van een grensoverschrijdende fietsverbinding tussen de bron en de monding van de Maas. Bovendien hecht de provincie er aan om de drie gemeenten in de kop van Noord Limburg te ondersteunen bij het realiseren van die onderdelen van de strategische regiovisie die in de vorige projectperiode nog niet aan de orde konden komen. Zowel inhoudelijk als procesmatig is het nu het 16
moment om samen met de provincie aan de slag te gaan. We kunnen daarbij rekenen op personele ondersteuning van de provincie Limburg zelf in het kader van de samenwerking met de gemeente Bergen en Mook & Middelaar. Relevante programmaonderdelen: a. Nautisch programma b. Investeringsprogramma vrijetijdseconomie c. Fietsen langs de Maas d. Nadere uitwerking strategische regiovisie e. Mooi Maasdal (voorkeursvarianten ontwikkeling Maasdal) f. Afspraken t.a.v. delfstoffenwinning/rondweg Milsbeek i.r.t. Koningsven/De Diepen 3. Regio Venlo De gemeenten in de Regio Venlo hebben gezamenlijk vorm gegeven aan de ontwikkeling en de uitwerking van het Provinciale Omgevingsplan Limburg voor het gebied Noord Limburg. De uitwerkingsrichtingen vrijetijdseconomie heeft een directe verbinding met de gemeentelijke ambities op het gebied van toerisme en recreatie. De kern van de visie op de vrijetijdssector is dat Noord- Limburg in 2030 het belangrijkste en meest aantrekkelijke verblijfsrecreatie gebied van Limburg is voor de vakantiemarkt (voor korte vakanties) met een fijnmazig netwerk van kleine- en grootschalige dagrecreatieve voorzieningen. De visie wordt uitgewerkt in vier concrete inhoudelijke programmalijnen die richtinggevend zijn voor publieke en private acties in de periode tussen nu en 2030: 1. Vitale verblijfsrecreatie 2. Vitale dagrecreatie 3. Gebiedsgerichte projecten 4. Benutting van sectorale cross-overs 5. Strategische destinatiemarketing De inhoudelijke programmalijnen zullen (ook) worden vertaald naar een lokaal actieprogramma dat nadrukkelijk samenhang vertoont met de ambities van de gemeente Gennep en de projecten over de ontwikkeling waarvan wordt nagedacht. Zowel het cluster Samenleving als het cluster Ruimte zijn bij de geschetste ontwikkelingen betrokken. Relevante programmaonderdelen: a. (uitwerking) Provinciaal Omgevingsplan Limburg b. Fietsen langs de Maas / het vermarkten van de huidige LF3-route 4. Bergen, Gennep en Mook & Middelaar (BGMM) De gemeente Gennep heeft samen met de Limburgse buurgemeenten in het verleden met succes samengewerkt op het gebied van toeristische projecten. Voorbeelden daarvan zijn de totstandkoming van pleisterplaatsen, de loswal, de voorgenomen herinrichting van de openbare ruimte rondom de Gennepermolen en het project smaakparels. In de regiovisie worden nog andere te realiseren projecten genoemd. Die worden op dit moment ter hand genomen in samenwerking met de genoemde gemeenten met personele en financiële ondersteuning vanwege de provincie Limburg. Bij de samenwerking is momenteel alleen nog het cluster Samenleving betrokken. Indien 17
raad en college programmatisch met de ambitie vrijetijdseconomie aan de slag willen gaan, zal dit met onze beide Limburgse buurgemeenten nader worden afgestemd. Relevante programmaonderdelen (voorlopig): a. Het realiseren van een aaneengesloten Maasdal-route, voor fietsers en wandelaars. b. Het meer zichtbaar maken van het Maasdal vanuit de N271 voor het publiek. c. Het voortgaan met het natuurvriendelijk maken van de Maasoevers. d. De ontwikkeling van waterpendeldiensten voor bewoners en toeristen in de zomer. e. De realisering van een netwerk van struin- en ruiterpaden in het Maasdal. f. Verbetering van de ecologische functies van beken die uitstromen in de Maas. g. Vermarkting en intensivering van de productie van streekeigen producten. h. Vermarkting van het karakter van het Maasdal; ecologisch en cultuurhistorisch. i. De ontwikkeling van strandjes aan de Maas j. Grensoverschrijdende samenwerking in het kader van het project Dynamic Borders k. Verbindingen maken tussen zorg en toerisme Het is de bedoeling deze kans te vertalen naar een bovengemeentelijk projectplan. 5. Gemeente Gennep; wat willen we zelf De ambities die de gemeente zelf heeft, zijn qua projecten voor een groot deel een afgeleide van plannen en ambities van andere partijen: we haken als het ware slim in op ontwikkelingen die door anderen in gang zijn gezet dan wel beleid dat vanwege de ambities van anderen vorm gaat krijgen. De gemeente Gennep op zijn beurt probeert weer andere logische partijen mee te krijgen bij de realisering van de projecten. Bij de deelprojecten zijn alle drie de clusters van de afdeling Leefomgeving betrokken. Relevante programmaonderdelen: a. Fiets/wandelpad loswal - Genneperhuis b. Fiets/wandelpad Veerstraat Paesplasweg c. Gennep profileren als wielergemeente d. Windmolenpark Reichswald (het tegenhouden dan wel het benutten daarvan) e. Fietspad Zelder f. Ontvangstlocatie De Diepen; Gennep als poort van de Maasduinen / Sint Jansberg g. Beleefbaar maken van het Genneperhuis h. Centrum Gennep als toeristische hotspot i. Ontmoeten, meedoen en ondersteunen (onze ondernemers doen mee) j. Het ontwikkelen van recreatieplaatsen rondom toeristische hotspots 6. Toeristische samenwerking grensregio De gemeente Gennep werkt samen met een aantal gemeenten uit het Land van Cuijk, de Maasduinen en Goch en Weeze op het gebied van (agro-)toeristische ontwikkeling. De samenwerking is bedoeld als een instrument om nader tot elkaar te komen op basis van een concreet project en al doende ook daadwerkelijk te komen tot versterking van (onder andere) de vrijetijdseconomie in de grensregio. Op basis van de samenwerking gaat ultimo 2016 een project lopen met een totaalbudget van 800.000,- op basis van Europese subsidie. Bij dit project is momenteel alleen het cluster Samenleving betrokken (met enige ondersteuning vanuit de Staf). Het volledige project richt zich op drie pijlers. 18
Relevante programmaonderdelen: a. versterking van het huidige toeristische aanbod met agrifood als verbindend thema, het beleefbaar maken van de natuur, cultuur en het landelijkgebied voor de toerist. b. uitgave van een gemeenschappelijke agritoerisme-kaart met toeristische highlights (bezienswaardigheden en attracties) in de projectregio. c. verbetering van het regionale aanbod voor minder validen. 7. Staatsbosbeheer (SBB) / Natuurmonumenten SBB en Natuurmonumenten zijn belangrijke strategische partners voor de gemeente. De organisaties zijn betrokken bij de realisering van Koningsven / De Diepen en hebben grote belangen in het Niersdal (onder andere in het gebied Zelder). Samen met SBB en Natuurmonumenten kunnen we verkennen hoe we optimaal kunnen profiteren van de ontwikkelingen in beide gebieden zodanig dat de gemeente er landschappelijk en ecologisch beter van wordt, maar ook qua toeristische infrastructuur. Relevante programmaonderdelen: a. realisering Koningsven / De Diepen b. realisering ontvangstlocatie Koningsven / De Diepen c. realisering fiets- wandelpad Zelder Een vlonderpad in de Hoge Venen 8. Waterschap Limburg Het waterschap heeft onlangs het wandelpad langs de Tielebeek gerealiseerd; een en ander in combinatie met herinrichting van de beek. Eenzelfde project staat op stapel ten aanzien van de Kroonbeek (ten noorden van de N271). Beide projecten vormen belangrijke onderdelen in het realiseren van toeristische verbindingen tussen Reichswald en Maasdal. Het project Kroonbeek heeft wat het waterschap betreft een eigen dynamiek. In het kader van de toeristische ambities van de gemeente Gennep is het zaak het schap proactief te benaderen om het project snel en in lijn met andere ontwikkelingen gerealiseerd te krijgen. De gemeente staat overigens aan de lat voor het te realiseren fietspad langs de Kroonbeek. Relevante programmaonderdelen: a. wandelpad langs de Tielebeek 19
b. fiets/wandelverbinding langs de Kroonbeek c. project Koningsven / De Diepen d. aanpassing / wandelpaden Ossenbergsebeek en Aaldonksebeek 9. Teunesen Zand en Grind Teunesen Zand en Grind is een letterlijk en figuurlijk een beeldbepalende ondernemer in de gemeente Gennep. Veel van de activiteiten waarbij het bedrijf betrokken hebben een grote impact op natuur en landschap binnen de gemeente. Daarbij gaat het bijvoorbeeld om de realisering van Koningsven / De Diepen, de afronding van De Banen, de uitbreiding van de ontgronding aan het Looierbroek. Relevant zijn ook de tegemoetkomingen die Teunesen voor deze ontwikkelingen aan de samenleving afdraagt. Verder is de gemeente voor een aantal ontwikkelingen in de toeristischrecreatieve sfeer afhankelijk van de medewerking van deze grootgrondbezitter. En tot slot is Teunesen een belangrijke speler bij de totstandkoming van beleid (als een soort partner van de provincie), zeker daar waar het de toekomstige ontgrondingen in het Maasdal betreft. Relevante programmaonderdelen: a. realisering Koningsven / De Diepen b. realisering en afronding De Banen c. realisering uitbreiding Looierbroek d. realisering fiets/wandelverbinding Zelder e. realisering hoogwatermaatregelen in het Maasdal f. realisering fiets/wandelverbinding loswal / Genneperhuis 10. Nationaal Park De Maasduinen Het Nationaal Park heeft samen met andere nationale parken in Limburg ingeschreven op de verkiezing tot mooiste natuurpark van Nederland. Daarbij gaat het om een samenwerking onder de noemer Grenspark Limburg die ten doel heeft de natuurgebieden in de provincie Limburg zodanig met elkaar te verbinden en de vermarkten dat ze toeristisch nog interessanter worden. Dit streven past uitstekend bij de ambities van de gemeente Gennep en de andere gemeenten in de kop van Noord Limburg. Relevante programmaonderdelen: a. realisering Koningsven / De Diepen b. realisering en afronding De Banen c. realisering uitbreiding Looierbroek d. realisering fiets/wandelverbinding Zelder e. realisering hoogwatermaatregelen in het Maasdal f. realisering fiets/wandelverbinding loswal / Genneperhuis g. verbinden Mookerheide en Sint Jansberg met de Maasduinen 11. Overige partners en ontwikkelingen De Diepen Restaurant De Diepen ligt op een strategische locatie: aan de voet van het Reichswald, nabij het natuurgebied Sint Jansberg (dat ook cultuurhistorisch van belang is) en op een kruispunt van toeristisch-recreatief belangrijke fiets- en wandelwegen. Bovendien ligt het restaurant aan de ingang van het te realiseren natuurgebied Koningsven / De Diepen. Het zal op grond daarvan nog verder aan toeristische importantie winnen. Samen met de ondernemer en Staatsbosbeheer en/of 20
Natuurmonumenten kan nu al onderzocht worden de haalbaarheid van de realisering van een ontvangstlocatie Sint Jansberg / Koningsven / De Diepen op basis van het concept van de ontvangstlocatie Nationaal Park De Maasduinen in Well. Samenwerking tussen ondernemer, Staatsbosbeheer en gemeente ligt voor de hand. Relevante programmaonderdelen: a. ontvangstlocatie Sint Jansberg b. doorontwikkeling camperplaats De Diepen (nota bene: relatie met Recron) c. toeristische ontsluiting Koningsven / De Diepen d. onderscheidend vermogen Koningsven / De Diepen (concept De Hoge Venen). e. geboden toegang Koningsven / De Diepen Old Inn Restaurant Old Inn ligt op een strategische locatie: aan het Duitse Lijntje, nabij natuurgebieden Zeven Morgen Siep, Looierheide en op een kruispunt van toeristisch belangrijke fiets- en wandelwegen. De gemeente Gennep wil de verbinding gaan vormen tussen Nationaal Park de Maasduinen enerzijds en de Mookerheide / Sint Jansberg anderzijds. Een goed toegerust informatiepunt te realiseren samen met Old Inn kan hierbij een belangrijke schakelfunctie vervullen. Samenwerking tussen ondernemer en gemeente ligt voor de hand. Relevante programmaonderdelen: a. toeristische informatieplaats Duits Lijntje / Zeven Morgen Siep b. toeristische overstapplaats Old Inn b. camperplaats Old Inn (nota bene: relatie met Recron) Hoeve Carpe Diem Deze boerderij met ligt aan een invalsweg van Nationaal Park De Maasduinen aan de oostzijde van Heijen en beschikt reeds over de nodige toeristische voorzieningen zoals een boerenterras en een boerderijwinkel. De eigenaar heeft de ambitie om de hoeve te laten worden tot een bezoekerscentrum met boomhutten en trekkershutten. Ook hier ligt samenwerking tussen gemeente, Nationaal Park en ondernemer voor de hand. Hoeve Carpe Diem 21