drs. Jaap Bergman RA vestigingsdirecteur Hartelijk welkom Onderwijs in zwaar weer
Al in 2009 voortekenen daling kapitalisatiefactor 0,5 0,48 0,46 0,44 PO VO 0,42 0,4 0,38 2006 2007 2008 2009
Kapitalisatiefactor Wat zegt de kapitalisatiefactor.kapitalisatiefactor houdt geen rekening met specifieke omstandigheden. Geeft wel beeld van verhouding totaal vermogen en baten. Voor goede benadering van benodigd buffervermogen dienen specifieke risico s instelling in beeld gebracht te worden. Ook Onderwijsinspectie is inmiddels feitelijk van kapitalisatiefactor afgestapt en werkt met buffervermogen. Advies: bereken uw buffervermogen a.d.h.v. van uw eigen omstandigheden en doe dit periodiek
2009: verlies PO verlies 2009: 14 miljoen (excl. financiële baten is verlies 100 miljoen) 2009 2008 2007 2006-2.000 0 2.000 4.000 6.000 8.000 10.000 12.000 Resultaat Personeel Afschrijvingen Huisvesting Overige lasten Financiële resultaat Buitengewoon resultaat
2009: halvering resultaat VO Winst 2009: 14 miljoen (excl. financiële baten is er 34 miljoen verlies) 2009 2008 2007 2006-1.000 0 1.000 2.000 3.000 4.000 5.000 6.000 7.000 8.000 Resultaat Personeel Afschrijvingen Huisvesting Overige lasten Financiële resultaat Buitengewoon resultaat
Oorzaken Algemeen Daling rentestand Stijging gasprijzen met 10% (PO in 2 jaar stijging 25%) Stijging kosten schoonmaak 20% Kortingen gemeentelijk subsidies Sinds invoering lump sum hebben gemeenten circa 1,5 miljard bezuinigd op onderwijshuisvesting. Inkorting salarisschalen Wegvallen budget versterking bestuur en management Toenemend gebruik Bapo en ouderschapsverlof. Etc.
Stelling In hoeverre is er nog sprake van een dekkende bekostiging en kan de splitsing: 80% personeel 20% materieel gehandhaafd blijven?
Wat staat er nog te wachten? Verdere bezuinigingen? Verlaging budget passend onderwijs van 3,7 miljard naar 3,4 miljard. Verhoging pensioenpremie ABP met 0,5% Bezuinigingen subsidies VMBO Zogenaamde enveloppemiddelen VO (maatschappelijke stage e.d.) ad 235 miljoen gaan niet door. Geen prijsbijstelling materiële bekostiging Wat staat er verder nog te wachten?
Hoe nu koers houden? Toekomstgericht financieel sturen Voldoende kwaliteit bedrijfsvoering en interne beheersing Kostenbeheersing Risicomanagement Planning & Control
Toekomstgericht sturen Een onderwijsinstelling kan niet zonder meerjarenbeleid. Basis is een deugdelijke leerling prognose. De meerjarenbegroting bestaat uit de volgende delen: Meerjaren exploitatie overzicht Meerjaren formatieplan Meerjaren investeringsplan Een meerjaren liquiditeitsplan Hoe lang hebt u nodig om van koers te veranderen? De meerjarenbegroting dient jaarlijks o.b.v. het jaarplan bijgesteld te worden.
Kwaliteit bedrijfsvoering Deskundigheid voor het voeren van het complexe financiële beheer. Goede functionele scheiding tussen bestuur en toezicht. De veranderde omgeving vraagt een andere manier van besturen van een onderwijs instelling. De schoolleiding is verantwoordelijk voor het financiële beleid. Zorg voor gestroomlijnde werkprocessen en leg e.e.a. vast in een handboek AO/IB
Kostenbeheersing Maak gebruik van benchmarkgegevens Let op energiekosten en zoek energiebesparende maatregelen. Slim omgaan met liquiditeitsbeheer. Centraal inkopen en Europees aanbesteden kan tot forse besparingen leiden. Zoek aanvullende inkomstenbronnen.
Risicomanagement Risicomanagement is altijd specifiek Maak een risico-analyse op basis van de meerjarenbegroting Risicomanagement moet breed gedragen worden. Risicomanagement blijft subjectieve elementen hebben. Risicomanagement is geen eenmalig gebeuren!
Planning & Control Risicomanagement maakt een onmisbaar deel uit van de P&C cyclus. Zorg voor een strakke P&C cyclus. Rapporteer door middel van een dashboard met het meest relevante beoordelingsinstrumentarium. Stuur niet alleen op financiële indicatoren. Zorg voor voldoende checks & balances zodat u op uw informatie aan kunt. Zonder goed P&C cyclus is het niet mogelijk tijdig bij te sturen.
Ten slotte Ik dank u voor uw aandacht. Nog vragen? Van Ree Accountants is u graag van dienst. www.onderwijsaccountant.nl