Vooruitzichten Belgische economie Herstel zet zich gematigd voort maar blijft fragiel Johan Van Gompel 9 mei 216
Economische groei Herstel Belgische economisch activiteit in lijn met die in Duitsland Reëel bbp (Q1 28 = 1 ) 112 11 18 16 14 VK VS Eurozone Duitsland 112 11 18 16 14 België Duitsland Frankrijk Nederland Eurozone 12 12 1 1 98 98 96 96 94 94 92 92 2
Bedrijfsklimaat Vertrouwen stijgt terug in maart-april, na daling in januari-februari 1 Ondernemersvertrouwen in België (conjunctuurindicator NBB) 1 Ondernemersvertrouwen in de regio s (conjunctuurindicator NBB) - - -1-1 -1-2 -2-3 -1-2 -2-3 Vlaanderen Wallonië Brussel Opvallend fors herstel ondernemersvertrouwen in Brussel in april -3-3 3
Bedrijfsklimaat Daling aantal faillissementen zet zich voort in 216 3 Aantal faillissementen in België (jaarwijziging in %, 3 maands voortschrijdend) 1 Aantal faillissementen (rechts) Faillissementsratio (per 1, actieve ondernemingen, links) Verhouding starters vs. faillissementen (links) 13 2 2 13 12 1 11 1 11 1 9 9 - -1-1 7 8 7-2 6 4
Consumptieklimaat Consumentenvertrouwen onderuit mede door aanslagen in Brussel 1 - -1-1 -2-2 -3-3 Consumentenvertrouwen in België (enquête NBB) 1 - -1-1 -2-2 -3-3 Consumentenvertrouwen in de regio s (enquête NBB) Vlaanderen Wallonië Brussel
Particuliere consumptie Recente evolutie gedreven door lagere spaarquote en koopkrachtwinst 18 Consumptie, inkomen en sparen van de Belgische gezinnen 2 11 Nominaal inkomen en consumptieprijzen (Q1 28 = 1) 17 16 1 14 13 12 11 1 99 98 97 96 9 19 18 17 16 1 14 13 12 11 11 1 1 9 6 Reële private consumptie (Q1 28=1, links) Reëel beschikbaar inkomen (Q1 28=1, links) Spaarquote (rechts) Nominaal beschikbaar inkomen Consumptieprijsindex
Arbeidsmarkt Aantal werklozen neemt relatief sterk af in Brussel en Wallonië Aantal werklozen (jaarwijziging niet-werkende werkzoekenden in %) Werkloosheidsgraad (in % beroepsbevolking) 2 2 1 1-2 16 12 8 Vlaanderen Wallonië Brussel -1-1 -2-2 Vlaanderen Wallonië Brussel 4 7 Bron: Eurostat; VDAB; Forem; Actiris
Arbeidsmarkt Netto-jobcreatie enkel in de dienstensectoren Binnenlandse werkgelegenheid (wijziging t.o.v. vorig kwartaal, aantal in ) 7 Werkzaamheidsgraad (werkenden in % bevolking 2-64 jaar) 1 8 6 4 2-2 -4 7 6 6 Vlaanderen Wallonië Brussel 8 Landbouw Bouw Totaal Verwerkende nijverheid Diensten
Arbeidsmarkt Voorlopende indicatoren wijzen op verdere verbetering 17 Vacatures en uitzendarbeid 13 2 Werkgelegenheidsvooruitzichten (deelcomponent conjunctuurindicator NBB) 12 12 12 1. 1 7 2-2 11 11 1 1. -. -1-1. -7 9-2 -12-17 9 8 8-2. -3-3. Verwerkende nijverheid Marktdiensten Bouw Ontvangen vacatures (Vlaanderen, jaarwijz. in ', links) 9 Gewerkte uren uitzendarbeid (België, jan. 2=1, rechts)
Bedrijfsinvesteringen Kredietverlening aan bedrijven trekt aan 8 8 7 7 6 Bedrijfsinvesteringen vertekend door uitzonderlijke transacties Langetermijngemiddelde 1992-21 13 12 12 11 11 1 1 9 2 1 1 - -1-1 -2 Kredieten aan Belgische bedrijven 6 4 3 2 1 - -1-2 -3-4 - -6 1 Capaciteitsbezettingsgraad verw. nijv. (in %, links) Bedrijfsinvesteringen (reëel, Q1 27=1, rechts) Kredietverlening aan bedrijven (jaarwijz. uitstaande bedragen in %, links) Indicator kredietvraag vanwege bedrijven (Bank Lending Survey, rechts)
Bouw en vastgoedmarkt Vertrouwenskloof bouw versus verwerkende nijverheid gedicht 1. Producentenvertrouwen (indicator NBB) 1. Producentenvertrouwen bouwsector (indicator NBB) 1.. -. -. -1-1. -1. -2-2. -3-3. Verwerkende nijverheid Bouwsector -2. -3. Beoordeling orderbestand woningbouw Vraagvooruitzichten in de bouw 11
Zachte landing van de vastgoedmarkt Bouw en vastgoedmarkt Stijging woningprijzen valt stil Ontwikkeling Belgische vastgoedprijzen al enige tijd stabiel Recente ontwikkeling Belgische woningprijzen (bestaande woningen) (*) 13 12 12 11 11 Index (Q1 27 = 1, links) Jaarwijziging (in %, rechts) %verandering gem. 21 tgo. gem. 214 = -,2% 1 8 6 4 2% Waarderingsmaatstaven (berekening KBC) Verhouding huizenprijs/huurprijs Verhouding huizenprijs/inkomen (betaalbaarheid) Rentegecorrigeerde betaalbaarheidsmaatstaf Econometrisch model (*) 49% 1 1 2 Meest omvattende en betrouwbare benaderingen 9-2 2% -1,% 12 (*) Cijfers FOD Economie (gecorrigeerd voor prijswijzigingen als gevolg van verschillen in de kwaliteit, aard en locatie van het verkochte vastgoed) %-overwaardering Q3 21 (*) Afwijking van de fundamentele prijs zoals bepaald door beschikbaar inkomen, hypotheekrente en aantal gezinnen
Buitenlandse handel Belgische uitvoer leeft op in voorbije maanden 1 Belgische uitvoer naar bestemming (in waarde, jaarwijziging in %) 1 Beoordeling buitenlandse bestellingen (deelcomponent conjunctuurindicator NBB) 1 1 - -1-1 -2-1 -3 - -1-1 Uitvoer naar andere landen EU Uitvoer naar buiten EU -2-2 -3-3 -4 Indicator NBB (links) Beoordeling uitvoerbestellingen (rechts) -4 - -6-7 13
Inflatie & concurrentiekracht Inflatieopsprong bedreigt verbetering Belgische concurrentiekracht 6 Relatief inflatieverloop België (jaarwijziging geharmoniseerde CPI, in %) Relatieve arbeidskosten per eenheid product (Q1 1999 = 1) 12 4 12 11 3 2 1-1 -2 België Gemiddelde drie buurlanden (D, F, NL) 11 1 1 9 België tegenover Duitsland België tegenover drie buurlanden (D, F, NL) 14
Inflatie & concurrentiekracht Inflatieopsprong door voedingsprijzen en overheidsmaatregelen 6 Relatief inflatieverloop België (jaarwijziging geharmoniseerde CPI, in %) 8 Ontwikkeling CPI-componenten (jaarwijziging, in %) 2 6 1 4 4 1 3 2 2 1-2 - -1-2 België Gemiddelde drie buurlanden (D, F, NL) -4-6 -8 Non-processed food Processed food Non-energetic industrial goods Services Energy (rechts) -1-1 -2 1
Overheidsfinanciën Nog erg zware verdere inspanning voor de boeg Reeds gerealiseerd (cijfers Europese Commissie) Stabiliteitsprogramma 216-219 (voorjaar 216) Nog te doen In % van bbp 21 211 212 213 214 21 21 216 217 218 219 21 219 Begrotingssaldo -4. -4.1-4.2-3. -3.1-2.6-2.6-2. -1.4 -.4 -.2-2.6 -.2 Structureel saldo -3.9-4. -3. -2.8-2.8-2.6-2.3-1.7 -.8.. -2.6. Verbetering +. +.7. +.2 +.6 +.9 +.8 +. +2.6 Rentelasten 3.6 3.6 3.6 3.4 3.2 2.9 2.9 2.7 2.4 2.3 2.1 2.9 2.1 Structureel primair saldo -.3 -.4.1..4.3.6 1. 1.6 2.3 2.1.3 2.1 Verbetering +. +.4 -.1 -.1 +.4 +.6 +.7 -.2 +1.8 212-21:.7% 216-219: 1.8% 16
Belgische publieke financiën Overheidsfinanciën Geen goede track-record en relatief langere weg te gaan Doelstelling Stabiliteitsprogramma zal nogmaals niet worden gehaald Afwijking werkelijk begrotingssaldo van norm die 2 resp. 4 jaar eerder werd vooropgesteld in Stabiliteitsprogramma (in % van het bbp) 1-1 2 1-1 Structureel overheidssaldo België (in % van potentieel GDP) -2-2 -3-4 - -3-4 17-6 -7 Verschil met norm -2 jaar Verschil met norm - 4 jaar Bron: EC (AMECO); Stabiliteitsprogramma s; NBB - Werkelijk saldo EC Spring 216 forecast (onder ongewijzigd beleid) Doelstelling Stabiliteitsprogramma 216-217 Doelstelling Stabiliteitsprogramma 21-218 Doelstelling Stabiliteitsprogramma 214-217
Rentevooruitzichten 213-214 Rente Beperkte rentestijging, spread krimpt wat Op historisch laag niveau 1 LT-perspectief Belgische en Duitse rente (jaargemiddelden, in %) 6 KT-perspectief Belgische en Duitse rente (in %) 14 13 12 11 1 4 9 8 7 3 6 2 4 3 2 1 1-jaar OLO 1-jaar Bund 1 1-jaar OLO 1-jaar Bund 18 (*) Januari-mei 216
Vooruitzichten reële bbp-groei KBC versus ander voorspellers 216 België Eurozone Duitsland IMF (april) 1,2 1, 1, Europese Commissie (mei) 1,2 1,6 1,6 Federaal Planbureau (februari) 1,2 - - Consensus Economics (april) 1,3 1, 1,6 Bloomberg Consensus (mei) 1,3 1, 1, KBC (mei) 1,4 1,6 1,7 217 België Eurozone IMF (april) 1,4 1,6 1,6 Europese Commissie (mei) 1,6 1,8 1,6 Consensus Economics (april) 1,7 1,6 1, Bloomberg Consensus (mei) 1,6 1,6 1,6 KBC (mei) 1, 1,7 1,8 19
2 9//216 www.kbceconomics.be