MET EEN OPEN BLIK Focus op het cultuuraanbod in Den Haag

MET EEN OPEN BLIK Focus op het cultuuraanbod in Den Haag Kunst is een domein dat open is, vernieuwend kan zijn en niemand bij voorbaat buiten sluit. Soheila Najand directeur van Stichting InterArt INLEIDING Welkom in de culturele wereld Den Haag is een stad rijk aan cultuur en rijk aan culturen. Die twee wil ik graag dichter bij elkaar brengen. Ik voel het als een noodzaak om meer Hagenaars - actief en passief - aan het culturele leven te laten deelnemen. Van de achtjarige leerling uit Laak die op school voor het eerst wordt geconfronteerd met cultuur tot de in Turkije geboren 65-plusser die nog nooit in een theater is geweest. Van de experimenterende conservatoriumstudent tot de beginnende hiphopper in Escamp. Van Marokkaanse meiden die wel veel lezen, maar zelden een voorstelling bezoeken tot de kleine ballerina die voorzichtig haar eerste danspasjes zet. Wat zou het mooi zijn om Hagenaars, vooral mensen die niet vertrouwd zijn met kunst en cultuur, op onverwachte plekken te confronteren met cultuuruitingen. Om hen ook het kippenvelgevoel te laten ervaren dat je kan overkomen als je bijvoorbeeld een mooie toneelvoorstelling van een Haags gezelschap bijwoont of een meesterlijk schilderij in het Mauritshuis of Gemeentemuseum bekijkt. De deskundigheid van de cultuurinstellingen heb ik daarbij hard nodig. Graag daag ik hen uit om op creatieve wijze hun prachtige cultuurproduct aan nieuwe groepen te presenteren. Om coalities aan te gaan met andere partijen en met bewoners om zo samen een culturele belevenis tot stand te laten komen. Mensen van iedere afkomst, leeftijd, interesse en levensovertuiging moeten zich thuis kunnen voelen in het Haagse cultuurleven. Op verschillende manieren wil ik cultuurmakers stimuleren. Vooral om nieuw aanbod te creëren voor nieuw publiek en om nieuwe groepen te interesseren voor bestaand aanbod. Talentontwikkeling is ook een thema in mijn beleid. Ik wil mensen, groepen en instellingen uitdagen de kunst en cultuur van oorspronkelijke en van nieuwe Hagenaars meer met elkaar te verbinden. De bevolkingssamenstelling van Den Haag, mensen afkomstig uit 144 verschillende landen, biedt kansen voor interessante ontmoetingen. Door de uitwisseling van ervaringen, achtergronden en culturen kan een nieuwe dynamiek ontstaan. Meedoen MeeDoen is het motto van het beleidsprogramma 2006-2010 van het Haagse college van Burgemeester en Wethouders. Op verschillende terreinen willen we de participatie van Hagenaars vergroten. Uit landelijk onderzoek (Sociaal Cultureel Planbureau) blijkt dat jongeren en nieuwe Nederlanders het minst gebruik maken van gesubsidieerde culturele voorzieningen en van het aanbod van culturele instellingen. Niet alleen als publiek zijn deze groepen ondervertegenwoordigd, ook als cultuurmakers zijn ze weinig zichtbaar. Naar hen gaat mijn speciale aandacht uit. Betrouwbare gegevens over de Haagse situatie ontbreken, daarom wordt op dit moment onderzoek gedaan naar cultuurparticipatie in Den Haag. Cultuur is een levendig onderdeel van de Haagse samenleving. Het heeft raakvlakken met andere beleidsterreinen, zoals jeugd, onderwijs, citymarketing, 1

evenementen, economie, welzijn en burgerschap. Deze portefeuilles vallen onder verschillende bestuurders. Mijn specifieke verantwoordelijkheid ligt op het terrein van kunst en cultuur. Het programma Creatieve stad speelt zich af op het snijvlak van cultuur en economie en draagt bij aan het ontwikkelen, versterken en meer zichtbaar maken van de creatieve sector in de stad. Het Actieplan Wijkcultuur, dat binnen enkele maanden verschijnt, zal de cultuurbeleving in wijken een impuls geven. Waar nodig zal ik mijn collega s actief bij culturele projecten betrekken. Samen zetten we ons in voor het rijke cultuurleven van de stad. Met deze notitie geef ik richting aan het cultuurbeleid voor de komende jaren. De aandachtsgebieden en noodzakelijke randvoorwaarden worden beschreven. Belangrijke begrippen in het nieuwe beleid zijn kennismaking en confrontatie, wisselwerking tussen wijk en stadscentrum, duurzame culturele coalities, cultuurprojecten voor en met groepen in de stad en talentontwikkeling. Dit document is een opmaat naar het nieuwe Meerjarenbeleidsplan Kunst en Cultuur. Het verwoordt mijn ambities voor de komende periode. Concrete plannen en financiële consequenties volgen in een later stadium. ACCENTEN Cultuur in vele vormen De artistiek inhoudelijke kwaliteit van cultuuruitingen, de intrinsieke waarde, staat voorop. Ik ben trots op de Haagse cultuurinstellingen, festivals en gezelschappen. In de komende periode wil ik het accent leggen op cultuur in een veelheid aan verschijningsvormen. Graag zou ik de blik willen verbreden en naast hoogwaardige professionele cultuuruitingen ook meer populaire vormen bij de cultuurwereld willen betrekken. Ik denk daarbij aan community art, urban culture en amateurkunst (zie kader). Kunstzinnige activiteiten op het snijvlak van cultuur, onderwijs en welzijn komen steeds vaker voor. Al deze verschillende vormen hebben hun eigen waarde en dragen bij aan een breed scala van cultuuruitingen. Door minder scherpe scheidslijnen te hanteren, wordt de participatie van groepen die nu nauwelijks deelnemen aan het culturele leven vergroot. Een grotere participatie bevordert bovendien ongedwongen ontmoetingen tussen mensen. Sociale cohesie is natuurlijk hoofddoel, maar wel een prettig neveneffect. Onderscheidende disciplines Den Haag onderscheidt zich op het gebied van dans, muziek (vooral rockmuziek en nieuwe muziek) en beeldende kunst (in het bijzonder grafisch ontwerp en kunst in de openbare ruimte). Bij deze kunstvormen staat niet de taal, maar de zintuiglijke ervaring voorop. Daarom lijken ze zich goed te lenen voor de (nieuwe) groepen die we willen bereiken. De dans is diep verankerd in Den Haag en er is een goede infrastructuur aanwezig. De stad heeft een dansgezelschap van wereldformaat (het Nederlands Dans Theater), een theater speciaal gebouwd voor dans (het Lucent Danstheater), een productiehuis bij Korzo, twee festivals die elkaar goed aanvullen (Holland Dance Festival en CaDance), een professionele vakopleiding (klassiek ballet, sterke band met de Rotterdamse Dansacademie) en een divers amateurdansveld. De muzieksector kenmerkt zich ook door een goede infrastructuur. Er is een breed aanbod van klassiek tot elektronische muziek. Er zijn zalen van verschillend formaat 2

(van de Dr. Anton Philipszaal en het Paard van Troje tot kleine podia). Popmuziek is van nature laagdrempelig en trekt veelal jonge beoefenaars en jong publiek. Vooral de Haagse rockmuziek heeft een sterk imago. Het Haags Pop Centrum zet zich al meer dan twintig jaar in voor de belangen van Haagse popmuzikanten. Ook Musicon is een belangrijk ontmoetingscentrum voor muzikanten en popliefhebbers. Daarnaast zorgt het Koninklijk Conservatorium voor de aanwezigheid van (internationale) studenten die van muziek hun beroep willen maken. Ook op het gebied van beeldende kunst kent de stad een gerenommeerd opleidingsinstituut, de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten (KABK). Met 325 jaar is de KABK één van de oudste kunstopleidingen van Europa. Den Haag beschikt o.m. over musea op hoog niveau (zoals het Mauritshuis en het Gemeentemuseum), het iedere zomer druk bezochte Den Haag Sculptuur, centrum voor beeldende kunst Stroom, de Vrije Academie, toonaangevende ontwerpbureaus en een levendige undergroundscène. Haagse modeontwerpers timmeren aan de weg. In Den Haag wonen kunstenaars uit allerlei genres, samen vormen ze een belangrijk creatief potentieel in de stad. [in kader naast eerste deel Cultuur in vele vormen] Voor community art is geen vaste omschrijving of definitie in omloop. De Raad voor Cultuur zegt in de Cultuurnota 2005-2008 het volgende: Bij community arts staat kunstbeoefening op basis van materiaal dat uit de groep voorhanden is, centraal veelal vormt community arts een artistieke uitlaatklep voor sociaal-maatschappelijke problemen in een gemeenschap community arts kan niet worden beschouwd als een vrijblijvende vorm van tijdverdrijf, maar streeft ontplooiing van de artistieke talenten en verbetering van de artistieke vaardigheden van de deelnemers na. Daardoor kan ze niet gelijkgesteld worden met welzijnswerk, waar de activiteiten gericht zijn op het bezig zijn zelf. Het is eerder een combinatie van amateurkunst en kunsteducatie, maar maakt gebruik van een specifieke methode. Urban culture omvat alle uitingen van grootstedelijke jongerencultuur, zoals muziek, Straattaal, poëzie, street art, urban design en mode. Amateurkunst is niet-professionele kunstbeoefening. De beoefenaars hebben verschillende ambitieniveaus. [einde kader] Culturele coalities In de komende periode ligt het accent op het vergroten van de participatie en het verbreden van het cultuuraanbod. Dat wil ik niet dwingend opleggen, maar graag daag ik de Haagse cultuurwereld uit om projecten op dit gebied te ontwikkelen. Ik realiseer me dat participatie en verbreding van het aanbod processen van lange adem zijn. Versnippering van inzet en middelen is een gevaar. Daarom kies ik voor een beperkt aantal aansprekende samenwerkingsprojecten. Voor duurzame culturele coalities van kwaliteit, op alle niveaus, die goed zichtbaar zijn in de stad en de potentie hebben om een proces in gang te zetten. De gemeente heeft daarin de rol van stimulator en zal middelen en faciliteiten inzetten. We stellen durfgeld beschikbaar voor samenwerkingsprojecten die cultuurparticipatie vergroten en het aanbod verbreden. Deze projecten hebben als afgeleid doel de binding tussen bewoners en de cultuurwereld en/of de binding tussen bewoners en hun buurt kunnen versterken. Om dit budget voor zoveel mogelijk groepen toegankelijk te maken wil ik een eenvoudige aanvraagprocedure, zonder al te veel 3

criteria. Het gaat er om processen op gang te brengen en experimenten mogelijk te maken voor specifieke groepen, locaties en genres. [kader: Theatervoorstelling Het IJspaleis Dogtroep/NDT] Kleurrijke Haagse voorstelling Het IJspaleis' De theaterproductie Het IJspaleis laat de kleuren van de stad zien. Tegen de neutrale, witte achtergrond van het Atrium spelen wijkbewoners, dansers en theatermakers aan het einde van dit en begin volgend jaar een locatievoorstelling. Sleutelfiguren slaan de brug tussen de professionele makers en de gemeenschap. Het is de bedoeling dat de helft van het publiek uit de wijken van de deelnemende Hagenaars komt. Dit project is een samenwerking van theatergezelschap Dogtroep, het Nederlands Danstheater, Stichting Atrium, Culturalis, en de gemeente Den Haag. [einde kader] THEMA S 1) Blik op de wereld In Den Haag, stad van recht en vrede, wonen ruim honderdduizend Hagenaars met een niet-nederlandse achtergrond en circa dertigduizend expats. Een meer divers cultuuraanbod vraagt om een meer internationaal aanbod. Aanbod dat interessant is voor mensen met een niet-nederlandse en/of niet-westerse achtergrond. Internationalisering bestaat ook uit het exporteren van Haagse cultuur. Zo is het Nederlands Danstheater een belangrijk cultureel visitekaartje van Den Haag. Festivals als Winternachten en TodaysArt overschrijden met buitenlandse edities of gastprogrammeringen de landsgrenzen. Ook zijn er buitenlandse tournees van dans-, muziek- en toneelvoorstellingen. Het kabinet nam eerder dit jaar het initiatief voor het Huis voor de Culturele Dialoog. Daarin wil het mensen samenbrengen in ontmoeting, debat en dialoog. De nadruk ligt op de culturele en maatschappelijke verrijking die migratie met zich meebrengt. De activiteiten in het Huis voor de Culturele Dialoog - inmiddels Cosmopolis gedooptzijn niet alleen bedoeld voor migranten en expats, ook mensen met een Nederlandse achtergrond moeten worden uitgedaagd kennis te nemen van andere culturen. Cosmopolis is een samenwerkingsverband van de rijksoverheid en Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht. Op dit moment wordt het Haagse programma ontwikkeld. De activiteiten moeten naadloos passen binnen de beleidsaccenten van het college en zullen op een even spannende als toegankelijke manier de verbinding leggen tussen de internationale en de multiculturele aspecten van Den Haag. Maar er zijn meer spelers met wie samengewerkt kan worden om de internationalisering van de Haagse cultuur te bevorderen. Te denken valt aan de kennis en ervaring van de culturele attachés werkzaam in Den Haag, het Institute of Social Studies en het Prins Claus Fonds. 2) Blik op Den Haag Binnen het Haagse kunstenveld wordt op verschillende terreinen samengewerkt. Soms voor losse projecten, soms op meer structurele basis. De kracht van samenwerking biedt nieuwe mogelijkheden, een andere blik op cultuur en meer slagvaardigheid. Ook kan het kansen bieden om nieuw publiek aan te trekken. Vooral duurzame culturele coalities krijgen onze steun. Daarbij hoeft het niet alleen te 4

gaan om samenwerking tussen cultuurinstellingen, maar ook om gezamenlijke projecten tussen afzonderlijke disciplines, tussen professionals en amateurs, met groepen in de stad, met de Haagse kunstopleidingen, met bibliotheken (DOB) en met partners buiten de cultuurwereld zoals scholen (basisonderwijs en voortgezet onderwijs), woningcorporaties, zorg- en welzijnsinstellingen en het bedrijfsleven. 3) Blik op de wijken Wanneer mensen op onverwachte plekken - bijvoorbeeld de wijk waarin zij wonen - worden geconfronteerd met kunst en cultuur is de drempel om deel te nemen relatief laag. Het streven is een verbinding te maken tussen de expertise van de cultuurinstellingen en het culturele talent in de wijken. Dit kan bijvoorbeeld door laagdrempelige projecten op het gebied van community art, urban culture en amateurkunst. Verspreid over de stad, op plekken waar traditioneel niet veel aan cultuur wordt gedaan, zijn of worden zogenaamde cultuurankers actief. Deze creatieve brandhaarden komen in bestaande accommodaties, te weten: de dependance van het Koorenhuis in Escamp, Theater Pierrot in Laak, Theater Zwembad de Regentes in Segbroek en het theater in de Hobbemastraat in stadsdeel Centrum. In deze delen van de stad zijn relatief weinig culturele voorzieningen en wonen veel jongeren en nieuwe Nederlanders. Een cultuuranker brengt op een laagdrempelige manier kunst en cultuur onder de aandacht van wijkbewoners. De invulling van het aanbod vindt plaats samen met bewoners en culturele partners uit de buurt. Stichting Culturalis is de stedelijke organisatie die cultuurparticipatie en amateurpodiumkunsten promoot. Culturalis heeft dan ook een belangrijke functie als adviseur en aanjager. Ook de Dienst Openbare Bibliotheek (DOB) heeft een rol. De negentien wijkbibliotheken van de DOB zijn laagdrempelige en goed bezochte culturele instellingen. De wijkbibliotheken staan in direct contact met een aanzienlijk deel van de wijkbewoners. [in kader] Op Trek: kunstprojecten in Transvaal Mobiel projectbureau Op Trek organiseert kunstprojecten in Transvaal. De kunstenaars laten zich inspireren door de ingrijpende sociale en stedenbouwkundige veranderingen die deze multi-etnische wijk ondergaat. Veel projecten spelen zich af in de openbare ruimte, de bewoners van Transvaal zijn de voornaamste toeschouwers. Op Trek organiseert debatten en maakt films en documentaires. Ook realiseerden ze bijvoorbeeld een zwevend café, een gratis restaurant en het onconventionele Hotel Transvaal. Met de projecten zet Op Trek een vergrootglas op de gebeurtenissen in de wijk, het achterliggende politieke beleid en de persoonlijke verhalen van bewoners. [einde kader] 4) Blik op de jeugd en op talent Het is bekend dat het op vroege leeftijd confronteren van kinderen met kunst en cultuur een gunstige invloed heeft op latere cultuurdeelname. Het belang van een dergelijke vroege kennismaking - vooral voor kinderen die niet door hun ouders gestimuleerd worden - wordt door de gemeente al langer onderkend. Cultuureducatie op scholen verdient alle steun en stimulans. Vanuit het kunstenveld zijn er signalen dat het cultuuraanbod voor scholen niet altijd goed aansluit bij de wensen. Het Cultuurmenu dat Haagse musea aanbieden is een groot succes. 5

Het kabinet ontwikkelt plannen op het gebied van opvang van kinderen door scholen. Dit zogenaamde 7 tot 7 concept biedt kansen voor kunst en cultuur. Het concept verbindt opvang, onderwijs en vrije tijd, waaronder cultuur en sport. Veel scholen beschikken niet over de capaciteit, kennis en menskracht om deze opvang te organiseren. Cultuurinstellingen kunnen hierop inspelen door aantrekkelijke culturele naschoolse activiteiten aan te bieden. Het Koorenhuis en de Haagse instellingen die zich bezighouden met professionele naschoolse opvang kunnen fungeren als intermediairs. Talent moet gekoesterd. Wat is het mooi om een actrice, die als tiener gedreven lessen volgde bij Jeugdtheaterschool Rabarber, te zien op het grote podium bij het Nationale Toneel. Die doorstroming is echter niet vanzelfsprekend. Talentontwikkeling staat dan ook hoog in het vaandel van dit college. Jongeren krijgen steun op de lange weg van interesse en aanleg naar een professionele creatieve carrière. Om meer jongeren de kans te geven, is een andere blik op talent onontbeerlijk. Net als cultuur kent ook talent vele vormen. Dit vraagt om een sluitend systeem van voorzieningen, faciliteiten en (kunstvak)opleidingen. De getalenteerde amateur krijgt ondersteuning op het pad dat hij wil begaan. Zo zou hij kunnen opklimmen tot een (semi-)professional. Hier ligt een belangrijke taak voor Culturalis, de stedelijke organisatie die zich met talentontwikkeling en talentscouting bezighoudt. Ook andere instellingen zoals gezelschappen (waaronder Alba theaterhuis), theaters (bijvoorbeeld Korzo) en het Haags Pop Centrum zetten zich in voor talentontwikkeling en -scouting. Het beter benutten van de huidige infrastructuur en een goede kennisuitwisseling tussen de instellingen kan het systeem versterken. Is het talent eenmaal onderkend, dan is het zaak om dit voor de stad te behouden. Betaalbare werkplekken voor o.a. oud-studenten van kunstopleidingen zijn daarbij een belangrijke voorwaarde. [In kader: project The Hague Moves] The Hague Moves: op zoek naar Haags choreografietalent Dit najaar organiseren het CaDance Festival en Culturalis een choreografiewedstrijd voor jongeren van 14 tot 27 jaar oud. Onder de titel The Hague Moves worden danstalenten uitgedaagd een productie te maken. Alle dansvormen zijn welkom, podiumkwaliteit is het enige vereiste. Een professionele jury selecteert tien finalisten die zich tussen de professionals van het CaDance Festival zullen presenteren. Er wordt een juryprijs uitgeloofd en door middel van een publieksprijs hebben ook de toeschouwers inspraak. [einde kader] 5) Blikvangers De veelzijdigheid en kwaliteit van Haagse kunst en cultuur is voor kenners een feit. Maar is dit ook duidelijk voor willekeurige inwoners van de stad? De culturele en creatieve sector is een vitaal onderdeel van de Haagse samenleving. In een wereld waar visuele media en informatietechnologie een hoofdrol spelen, is zichtbaarheid van groot belang. Zichtbaarheid is bijna een voorwaarde voor succes. Het is dus zaak de Haagse kunst en cultuur zo goed mogelijk te presenteren. Kunst en cultuur zouden ook buiten de cultuurinstellingen meer voelbaar en zichtbaar moeten zijn. Dat zou kunnen door rolmodellen uit de Haagse cultuurwereld als voorbeeld te stellen, door de inzet van cultuurankers, cultuur op onverwachte podia, community art projecten en door een betere communicatie en marketing. Ook wil de gemeente 6

kunstenaars meer bij de stad betrekken, bijvoorbeeld bij de inrichting en aankleding van de stad. Communicatie en marketing zijn onmisbare instrumenten om het publiek te bereiken. De kracht van massamedia en de steeds groeiende mogelijkheden van informatietechnologie moeten daarbij niet worden onderschat. DE BLIK NAAR BINNEN 1) Stimulerende overheid In het veld van cultuurinstellingen, inwoners, subsidieverstrekkers, kunstenaars, fondsen, ondernemers, de gemeente en andere partijen heeft ieder zijn eigen rol. De gemeente stelt zich op als stimulerende en enthousiasmerende partner. Niet door dwingend voor te schrijven, maar door het Haagse kunstenveld uit te dagen om met bevlogenheid op de eerder genoemde aandachtsgebieden verder aan de slag te gaan. Ook heeft de gemeente een initiërende en faciliterende rol. De aanwezigheid van voldoende vierkante meters is een belangrijke voorwaarde om tot creatieve prestaties te komen. Daarbij gaat het niet alleen om atelierruimtes voor kunstenaars, maar ook om betaalbare werk- en oefenruimtes voor cultuurmakers in andere disciplines. Het is de moeite waard te onderzoeken of bestaande vierkante meters, in wijken, hiertoe kunnen worden ingezet. Voor culturele activiteiten in de buitenlucht en op afwijkende locaties, zeker buiten reguliere accommodaties, zijn veelal vergunningen nodig. Dit kan voor organisatoren een traject met hindernissen zijn. Aangezien evenementen en verkeer tot de portefeuilles van andere wethouders behoren en openbare orde direct onder de burgemeester valt, is onderlinge afstemming op bestuurlijk niveau noodzakelijk. Het is dus zaak vooraf goed in beeld te hebben welke consequenties de activiteiten hebben. Zo kunnen problemen later in het traject mogelijk voorkomen worden. De gemeente zet zich in voor een integraal beleid en een goede afstemming van evenementen en vergunningen. 2) Subsidiesystematiek Het huidige subsidiesysteem bestaat uit rijkssubsidies, subsidiering vanuit het Haagse kunstenplan en projectsubsidies. Den Haag sluit aan bij de gewijzigde systematiek voor cultuursubsidies op rijksniveau. Veel organisatoren zijn (mede)afhankelijk van de halfjaarlijkse subsidie Culturele Projecten. Voor initiatieven met potentie zouden één- of tweejarige subsidies een oplossing kunnen zijn. Voor subsidies voor laagdrempelige cultuurprojecten (waaronder community arts) moet een goede afweging worden gemaakt tussen kwaliteit, participatie, bereik en diversiteit. Zoals eerder genoemd stelt de gemeente voor nieuwe samenwerkingsprojecten durfgeld beschikbaar. De aanvraagprocedure hiervoor moet eenvoudig zijn. Er zullen relatief weinig criteria worden gehanteerd om zo de toegankelijkheid te vergroten. In de samenstelling van adviescommissies voor cultuursubsidies wil ik meer rekening houden met de Haagse bevolkingssamenstelling en de nieuwe doelgroepen. De verkleuring van de stad en de verjonging van de doelgroepen wordt veelal niet in de samenstelling van adviescommissies weerspiegeld. 7

VOORUITBLIK Op korte termijn worden twee plannen gepresenteerd, het Popplan en het Actieplan Wijkcultuur. In het voorjaar van 2007 verschijnt de adviesaanvraag voor het Meerjarenbeleidsplan voor de periode 2009-2012. Een nieuwe blik op cultuur, zoals geïntroduceerd in dit discussiestuk, wordt daarin verder uitgewerkt. In diezelfde periode vindt ook de samenstelling van de adviescommissie ten behoeve van het Meerjarenbeleidsplan Kunst en Culltuur plaats. Door de leden vroeg te informeren over hun deelname aan de commissie en over de accenten in het nieuwe beleid kunnen zij zich terdege voorbereiden. Ik treed de komende periode met een open blik tegemoet. In de aanloop naar het Meerjarenbeleidsplan Kunst en Cultuur 2009-2012 blijf ik graag in gesprek met het kunstenveld. In groot verband en soms ook onder vier ogen. Ik nodig iedereen uit mee te doen. Dat is en blijft het motto. MeeDoen. De stad, de burgers, de kunsten, zij zijn het waard. Door met z n allen mee te doen wordt het bereik van Haagse cultuur nog groter en intenser. Den Haag, november 2006 Jetta Klijnsma Wethouder Cultuur en Financiën 8