3. Wat heb je daar gezien? Eigen ervaring, bijv. natuurlijke voorwerpen, techniek, schilderijen et cetera.

Vergelijkbare documenten
Wegwijs in de wereld van de schilderkunst / Schilderijen Salon van de 21e eeuw

Kunst beleven met al je zintuigen

Flevolandse Verhalen

EEN BONTE VERZAMELING

Lesbrief ter voorbereiding van bezoek aan Museum De Paviljoens in Almere. Basisonderwijs bovenbouw groep 6-8

Localisms Lesbrief ter voorbereiding van bezoek aan Museum De Paviljoens en de tentoonstelling Localisms. Basisonderwijs bovenbouw groep 5 8.

Lesbrief ter voorbereiding van bezoek aan Museum De Paviljoens in Almere. Voortgezet onderwijs havo vwo

Lesbrief ter voorbereiding van museumbezoek. Basisonderwijs groep 5-8

Kunst beleven met al je zintuigen

Lesvorm: Onderwijsleergesprek en creatieve opdracht

Kunst beleven met al je zintuigen

Vertaalde Werken/ Translated Works: Barbara Visser november april 2007 Museum De Paviljoens

EEN BONTE VERZAMELING

Lesbrief ter voorbereiding van museumbezoek. Basisonderwijs groep 5-8

Flevolandse Verhalen. Lesvorm: onderwijs-leergesprek en creatieve opdracht. Duur: gemiddeld zo n 2 uur per opdracht.

Flevolandse Verhalen. Lesvorm: onderwijs-leergesprek en creatieve opdracht

Kunst beleven met al je zintuigen

VertaaIde Werken/ TransIated Works: Barbara Visser

Lesbrief met creatieve opdrachten na museumbezoek. Basisonderwijs groep 5-8. Kijk verder en ontdek meer in de

Grappig - gek - onheilspellend - sexy - eng - mooi - science fiction - vervreemdend

Mijn Mokum is een project voor NT2 cursisten. Het is gemaakt door het Amsterdam Museum.

MUSEUMLES IN HET VAN ABBEMUSEUM Groep 5 en 6

Opdrachten voor groep 5 en 6. Museum schatjes. Kies je eigen museumschat

Het Amsterdam Museum gaat over Amsterdam. In het museum hangen schilderijen.

Docentenhandleiding. Museumles groep 5&6 Het grootste schilderij van Nederland! Panorama Mesdag. Detail Panorama Mesdag Dorp Scheveningen

Docentenhandleiding Educatieprogramma

Amsterdam DNA is een project voor NT2 cursisten. Het is ontwikkeld door het Amsterdam

Wegwijs in de wereld van de schilderkunst / Schilderijen Salon van de 21 e eeuw

VAN VERZAMELING TOT MUSEUM

Inhoud leen-lespakket verwerkingsles: Lesbrief ter verwerking Beeldmateriaal creatieve opdrachten

Docentenhandleiding. Jij als onderzoeker. Groep 4 t/m 8. mei 2017

Docentenhandleiding Rijksmuseum Groep 7-8

Vooraf Voorafgaand aan deze museumles hebben de leerlingen de KunstKabinetles 4.8 Kunst uit mijn kamer klassikaal gekregen en uitgevoerd.

MUSEUMLES IN HET VAN ABBEMUSEUM Groep 7 en 8

Docentenhandleiding Buitenspel

primair onderwijs groep 4 en 8 samen Mijn verhaal van Brabant docentenhandleiding

Wat krijgen de leerlingen te zien? Het Spetterlab Oude kunst Prehistorie

Lesbrief met creatieve opdrachten na museumbezoek. Basisonderwijs groep 5-8

primair onderwijs groep 5 t/m 8 Speciaal ontwikkeld voor de Boxtelse scholen Kunst kijken & Kunst maken

Wat heb je nodig? Fotocamera, pen, papier, KIJKWIJZER galerie/ atelier, SPIEKBRIEF: telefoneren, afspraak maken en vragen maken.

Sprekende Portretten

Docentenhandleiding Educatieprogramma. Schilderspraktijken. Ary Lamme, Ary Scheffer aan het werk in het atelier, Primair Onderwijs groep 7 en 8

Dit ben ik: selfies en portretten

Docentenhandleiding Educatieprogramma. Kijk je rijk. Primair Onderwijs groep 5 en 6

Welkom in mijn Museum

KUNST. voor groep 5 en 6 van het primair onderwijs

Lessenoverzicht Rondje om de kerk

Tekst lezen en vragen stellen

Lesbrief. Uitgeverij Leopold, in samenwerking met het Mauritshuis. Groep 1, 2, 3 en 4

Wie ben jij & wie ben ik?

10. Rondleiding in het museum

Auteursrecht van beeldend kunstenaars

Start-opdracht Begin met het luisteren naar de intro (nummer 1) op de MP3-audiotour.

Voorbereidend gesprek Vragen die de leerkracht kan stellen: Introductielessen Primair Onderwijs Introductieles 1: Schetsen voor het schoolplein

VertaaIde Werken/ TransIated Works: Barbara Visser

Museum voor Kleine Kunsten. Docentenhandleiding

Maak samen met Kobe een museum

2 > Kerndoelen > Aan de slag > Introductie van de manier van werken > Mogelijke werkvormen en de plaats op het rooster 27

VOORBEREIDENDE LES DOCENTENHANDLEIDING INFORMATIE

Workshop Handleiding. Verhalen schrijven. wat is jouw talent?

Vooraf Voorafgaand hebben de leerlingen van groep 1 de les 1.2 Zoete en zoute taartjes in de klas gekregen en uitgevoerd.

Vooraf Voorafgaand hebben alle leerlingen van groep 8 de KunstKabinetles 8.14 Onderweg in groepjes of klassikaal uitgevoerd.

Vooraf Voorafgaand hebben de leerlingen van groep 2 de KunstKabinetles 2.8 Zet ze eens anders neer klassikaal gekregen en uitgevoerd.

Het project is ontwikkeld voor leerlingen van groepen 3 en 4. Het is een eerste kennismaking met een museum en haar collectie.

ZIE DE MENS - KIJKWIJZER

Wat krijgen de leerlingen te zien? Het Spetterlab Oude kunst Prehistorie

Inleiding op het lespakket. Blz. 3. Het verhaal van Musa Blz. 4. Even voorstellen, Inleiding op Musa in de klas. Blz. 5

Museum De Buitenplaats Kijken is een kunst

Docentenhandleiding RADICALLY MINE!

Intakemiddag

Lesbrief Ik zie, ik zie wat jij niet ziet

1a. Ben je wel eens eerder in een museum geweest? O ja O nee

INHOUD. Inleiding Anne Frank Huis Boijmans Van Beuningen Corpus reis door de mens Gevangenismuseum...

Wegwijs in de wereld van de schilderkunst / Schilderijen Salon van de 21 e eeuw

Creatieve opdracht Basisonderwijs groep 5-8 Versie Januari

Lessenoverzicht Rondje om de kerk

Educatief programma Feiten & meningen

ZET JEZELF OP DE FOTO

Lessenoverzicht Plaatselijke figuren variant Driebergen

STILL: workshop fotobewerking

PROJECTBESCHRIJVING EVEN VOORSTELLEN

THUIS IN DE WERELD LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS GROEP 7 EN 8 TOT ZIENS IN 0NS MUSEUM! THUIS IN DE WERELD PAG > 1

ONTDEK HET ZELF HANDLEIDING VOOR DE LEERKRACHT VOOR DE HELE SCHOOL

Lesbrief. Mongens en Jeisjes

Lesbrief/informatie. Cultuurmenu projecten audiovisueel groep 1-5

IK ZIE, IK ZIE... BENNER

// // dat BeWaRen We! Introductie. docenten. handleiding. Het museum. Het lesprogramma

Doe- pad Watertorenweg. Achtergrond informatie voor de begeleider. Groep 5-6

Maak samen met Kobe een museum

STAD EN TAAL ONTMOET KUNST HANDLEIDING VOOR DE DOCENT

Docentenhandleiding Papegaai Paulo Groep 0, 1 en 2

Doelen: - De leerlingen weten dat talent, hard werken en een goede voorbereiding belangrijk zijn als je beroemd wilt worden;

RIETVELDS MEESTERWERK LEVE DE STIJL!

Van Gogh op weg. Docentenhandleiding voor het VMBO

Klee. en Cobra. Opnieuw beginnen

Ze hebben daarbij o.a. kennis opgedaan over diverse beeldaspecten op het gebied van kleurtoepassing en compositie, ruimte en perspectief.

DOCENT. Thema: architectuur WONEN: TERUG IN DE TIJD! groep 5 en 6. Tip. Stadshagen

Lesinhoud in schema Voorbereidingsles (30 minuten) Tijd Activiteit leerling Activiteit docent Hulpmiddelen Opmerkingen 5 min.

Transcriptie:

Voorbereiding bezoek Museum De Paviljoens Persoon of personage? Solotentoonstelling Barbara Visser groep 3 / 4 & middenbouw Kringgesprek/onderwijs-leergesprek 1. Wie is er wel eens in een museum geweest? 2. Zo ja, in welk museum? Bijvoorbeeld in NieuwlandPolderMuseum in Lelystad, Volkenkundig museum (bijv. Tropenmuseum in Amsterdam); natuurmuseum (bijv. Naturalis in Leiden); openluchtmuseum (bijv. Zuiderzee Museum in Enkhuizen); kunstmuseum (bijv. Oudheidkundig Museum in Leiden, Rijksmuseum in Amsterdam). 3. Wat heb je daar gezien? Eigen ervaring, bijv. natuurlijke voorwerpen, techniek, schilderijen et cetera. 4. Wat is een museum eigenlijk? Een museum is een plek waar bijzondere spullen worden verzameld, bewaard en tentoongesteld, zodat mensen ernaar kunnen komen kijken en meer informatie kunnen krijgen over die bijzonder spullen. 5. Wie spaart er zelf iets? Zo ja, wat dan? Eigen ervaring. --> Als je niet één potlood hebt, maar een paar verschillende noemen we dit een verzameling potloden. 6. Waar en hoe bewaar je jouw verzameling? Eigen mening. 7. Wat zou je graag willen doen met je verzameling? Eigen mening. --> Ook Almere heeft een museum: De Paviljoens, zilverkleurige gebouwen van staal en glas achter het politiebureau in Almere-Stad. 8. Wie is er wel eens in Museum De Paviljoens in Almere geweest? Eigen ervaring. 9. Wat denk je dat er in Museum De Paviljoens te zien is?

De Paviljoens is een kunstmuseum. Je vindt er geen schilderijen van Rembrandt of Vincent van Gogh. Er is alleen nieuwe kunst te zien, die past bij een jonge stad als Almere. Deze kunstwerken zijn gemaakt door jonge kunstenaars die nu leven, zoals bijvoorbeeld kunstenaar Job Koelewijn van wie nu een tentoonstelling is in De Paviljoens. Ook wordt de kunstverzameling van de stad Almere bewaard en gepresenteerd in De Paviljoens. Deze verzameling bestaat uit meer dan 200 kunstwerken. Bijzonder is dat de kunstwerken niet alleen binnen in het museum te zien zijn, maar ook buiten in de stad. In De Paviljoens zijn ook wisselende tentoonstellingen te zien van kunst uit deze tijd. Foto De Paviljoens laten zien. 10. Waaraan doen deze gebouwen jou denken? Bijvoorbeeld aan caravans, woonwagens of treinwagons. 11. Wat kan met dit gebouw dat met de meeste andere gebouwen niet kan? Je kan ook ònder het gebouw doorlopen, omdat het op palen staat! Het gebouw De Paviljoens staat nu precies tien jaar in Almere. Het bijzondere is dat het gebouw niet is ontworpen voor Almere, maar voor een grote en beroemde kunsttentoonstelling in de Duitse stad Kassel. 100 dagen lang stond het gebouw daar in een groot park. Tienduizenden mensen uit de hele wereld bekeken de kunst in het gebouw. Daarna moest het gebouw weer weg. De burgemeester en wethouders van Almere hebben het gebouw gekocht, want ze wilden hier ook graag een plek om kunst te laten zien. De Paviljoens werden als een legohuis helemaal uit elkaar gehaald en op tientallen vrachtwagens naar Almere vervoerd. In Almere-Stad werden ze weer als een bouwpakket in elkaar gezet. 12. Wie kan uitleggen wat een kunstenaar doet? Een kunstenaar is iemand die voor zijn beroep kunst maakt. 13. Een kunstenaar kan allerlei soorten kunst maken. Kun je een paar soorten kunst noemen? Bijvoorbeeld: een schilderij, een beeld, een foto. 14. Kunstenaars maken tegenwoordig niet alleen schilderijen en beeldhouwwerken, maar ook hele andere dingen. Noem drie andere soorten kunst uit deze tijd. foto' s, videokunst, computer- of internetkunst, landschapskunst, performance-kunst ('levende kunst'; de kunstenaar maakt met zijn hele lichaam deel uit van het kunstwerk) of installatiekunst (= groot eigentijds

kunstwerk bestaande uit verschillende losse onderdelen waar je in en tussendoor kunt lopen om het te ervaren). --> Lees het verhaal voor van Frederick uit het prentenboek van Leo Lionni. Het boek is bedoeld voor jongere kinderen, maar deze fabel maakt ook voor wat oudere kinderen heel goed duidelijk wat een kunstenaar of dichter is en wat verbeeldingskracht is. 15. In het verhaal is iedereen hard aan het werk om de wintervoorraad aan te leggen. Alleen Frederick zit te niksen, zo lijkt het. Wat doet Frederick? Wat verzamelt hij? Hij verzamelt zonnestralen voor de koude donkere wintertijd; kleuren omdat in de winter alles grauw is; en woorden voor als we misschien niets meer te zeggen hebben. 16. Wat vinden de andere muizen van wat Frederick heet verzameld? Hoe reageren ze erop? Frederick kan in zulke mooie woorden vertellen over van alles wat hij heeft gezien, dat de muizen vanzelf weer warm worden alsof de zon schijnt, en in gedachten mooie gekleurde schilderingen zien. Ze genieten er zó van, dat ze vergeten dat ze hongerig zijn, het koud hebben en zich vervelen. 17. Wat vind jij belangrijker: eten en drinken voor de winter óf de zonnestralen, kleuren en mooie woorden die Frederick heeft verzameld? Of vind je het misschien allebei belangrijk? Leg uit waarom. Eigen mening. Een kunstenaar is iemand die - net als Frederick - vanaf een afstandje dingen bekijkt en bedenkt. Met die ideeën maakt hij dan gedichten, muziek, verhalen of kunst maakt waar andere mensen van kunnen genieten of die andere mensen aan het denken zetten. 18. Frederick weet van zichzelf dat hij een dichter is. Hoe denk je dat je het van jezelf kunt weten of je een kunstenaar bent? Soms weet je dat je kunstenaar bent als je heel nieuwsgierig bent, graag naar de wereld om je heen kijkt en erover nadenkt en veel ideeën hebt die je graag wilt uitvoeren. Persoon of personage? Solotentoonstelling Barbara Visser Lesbrief ter voorbereiding van bezoek aan de tentoonstelling van Barbara Visser in Museum De Paviljoens in Almere. Basisonderwijs bovenbouw groep 5-8 De roze gemaakte onderdelen kunnen ook met middenbouwleerlingen worden gedaan.

Het educatief programma Persoon of personage? bestaat uit: Op school bereidt de leerkracht zelf het museumbezoek met de leerlingen voor aan de hand van voorbereidend lesmateriaal Een bezoek van 1,5 uur aan Museum De Paviljoens dat wordt begeleid door ervaren museumdocenten Op school gaan de leerkracht en de leerlingen aan de slag met de suggesties voor verwerkingslesmateriaal (dit materiaal ontvangt u tijdens het museumbezoek) Vertaalde werken: Barbara Visser 1990-2006 Barbara Visser (Haarlem, 1966) is na Yael Davids en Job Koelewijn de derde kunstenaar die centraal staat in een reeks solotentoonstellingen in Museum De Paviljoens. Met deze serie solo's wordt werk getoond van in Nederland werkende kunstenaars die van belang zijn voor de Nederlandse kunstgeschiedenis van afgelopen 15 jaar. Het werk van Barbara Visser is de laatste jaren in talloze groepstentoonstellingen in binnen- en buitenland te zien geweest. Op deze overzichtstentoonstelling in Museum De Paviljoens zijn onder meer foto- en videowerken, posters, drukwerk, hoorspel en installaties te zien. Barbara Visser heeft zich in haar kunst altijd vragen gesteld over de wereld zoals ze die om zich heen ziet. Ze houdt zich bezig met de zichtbare wereld en met representaties ervan, zoals beelden uit de massamedia en de reclamefotografie. Door in haar werk dingen te ontregelen, laat ze de kijker kritisch beseffen waar hij naar kijkt. Eén van de thema's die in haar werk aan bod komt, is identiteit. Welke rollen spelen mensen in verschillende situaties? Haar werk toont aan dat wie je bent soms mede wordt bepaald door hoe andere mensen je zien. Inhoud leen-lespakket voorbereidende les: Bevestiging afspraak museumbezoek Lesbrief ter voorbereiding Foto gebouw Museum De Paviljoens in Almere Portretfoto van kunstenaar Barbara Visser Foto van kunstwerk Myra van Barbara Visser Foto van kunstwerk Portret van de kunstenaar van Barbara Visser Foto van kunstwerk A Day in Holland / Holland in a Day van Barbara Visser Foto van kunstwerk Fietswiel (1913) van Marcel Duchamp Foto van kunstwerk Fontein (1917) van Marcel Duchamp Poster / uitnodiging tentoonstelling Barbara Visser in Museums De Paviljoens

Doel voorbereidende les: Voorbereiding museumbezoek. Kennismaking met Museum De Paviljoens, met hedendaagse kunst (fotografie, videokunst, installatiekunst, conceptuele kunst), met de tentoonstelling Vertaalde Werken: Barbara Viser 1990-2006 die de kinderen gaan bekijken, met verschillende soorten fotografie, en met het allerlei vragen zoals: Wie ben ik en wat is identiteit? Laat een foto altijd de waarheid zien? Lesvorm voorbereidende les: Onderwijsleergesprek, individuele kijk-schrijfopdracht, klassikale onderzoeksopdracht met groepspresentaties. Wij raden de leerkracht aan het museumbezoek voor te bereiden aan de hand van het beeldmateriaal en de bijbehorende lesbrief. De lesbrief bevat een reeks vragen die u kunt gebruiken tijdens het onderwijsleergesprek. Daarnaast is er een individuele opdracht waar tijdens het museumbezoek verder op door wordt gegaan. Als de tijd het toelaat, kunt u klassikaal een onderzoeksopdracht doen waarbij de leerlingen hun onderzoeksresultaten aan de hand van een zelf gemaakte fotocollage presenteren. Duur voorbereidende les: Het onderwijsleergesprek aan de hand van afbeeldingen duurt ongeveer 1 uur. De extra klassikale onderzoeksopdracht neemt 1-1,5 uur in beslag. Dit voorbereidende leen-lespakket graag met het museumbezoek weer terugbrengen. Inleiding onderwijs-leergesprek. 1a) Wie is er wel eens in een museum geweest? 1b) Zo ja, in welk museum? * Bijvoorbeeld in het Nieuwland erfgoedcentrum in Lelystad, Volkenkundig museum (bijv. Tropenmuseum in Amsterdam); natuurmuseum (bijv. Naturalis in Leiden); openluchtmuseum (bijv. Zuiderzee Museum in Enkhuizen); kunstmuseum (bijv. Oudheidkundig Museum in Leiden, Rijksmuseum in Amsterdam). 1c) Wat heb je daar gezien? * Eigen mening. Laat foto van Museum De Paviljoens zien. Ook Almere heeft een museum: De Paviljoens. Je kent ze waarschijnlijk wel, het zijn de zilverkleurige gebouwen van staal en glas achter het politiebureau in Almere- Stad.

2a) Wie is er wel eens in Museum De Paviljoens in Almere geweest? Zo ja, wat heb je daar toen gezien? Eigen ervaring. Bijvoorbeeld de performancekunst van Yael Davids, de zintuigelijke kunst van Job Koelewijn, of de schilderijen salon van de 21e eeuw. 2b) Wat wordt er in Museum De Paviljoens tentoongesteld? De Paviljoens is een kunstmuseum. Je vindt er geen schilderijen van Rembrandt of Vincent van Gogh. Er is alleen nieuwe kunst te zien, die past bij een jonge stad als Almere. De kunstwerken zijn gemaakt door jonge kunstenaars die in deze tijd leven. Ook de kunstverzameling van de stad Almere wordt bewaard en gepresenteerd in De Paviljoens. Deze kunstverzameling bestaat uit meer dan 200 kunstwerken. Een ander woord voor verzameling is collectie. De kunstverzameling van de gemeente Almere wordt De Collectie Almere genoemd. Bijzonder is dat de kunstwerken niet alleen binnen in het museum te zien zijn, maar ook buiten in de stad en bijvoorbeeld op openbare plekken zoals in het stadhuis van Almere. 2c) Wie kent er een kunstwerk dat buiten in de stad staat? Wat vind je van dat kunstwerk? Leg uit? * Eigen mening. Bijvoorbeeld de Olifanten van Tom Claassen, de bronzen man met het gedraaide lichaam in de Stationstraat in Almere-Stad, of De groene kathedraal van Marinus Boezem, vlakbij Stichting AAP aan de Waterlandseweg. 3) Kunstenaars maken tegenwoordig niet alleen schilderijen en beeldhouwwerken, maar ook hele andere dingen. Noem drie andere soorten kunst uit deze tijd. Fotografie, videokunst, computer- of internetkunst, landschapskunst (kunst die ingrijpt in de natuur zoals De groene kathedraal van Marinus Boezem), performance-kunst ('levende kunst'; de kunstenaar maakt met zijn hele lichaam deel uit van het kunstwerk) of installatiekunst (= groot eigentijds kunstwerk bestaande uit verschillende losse onderdelen waar je in en tussendoor kunt lopen om het te ervaren). Vragen bij de tentoonstelling Vertaalde werken: Barbara Visser 1990-2006 Foto Barbara Visser laten zien.

In De Paviljoens zijn wisselende tentoonstellingen te zien met kunst uit deze tijd. Elk half jaar is er een andere tentoonstelling te zien. Jullie gaan de tentoonstelling Vertaalde werken / Translated Works: Barbara Visser 1990-2006 bezoeken. In Museum De Paviljoens ga je kunst bekijken, die is gemaakt door de Nederlandse kunstenaar Barbara Visser (Haarlem, 1966). Barbara is 40 jaar. Ze woont in Amsterdam met haar man en haar dochter van 6. In Amsterdam heeft ze een atelier waar ze werkt. Na de middelbare school is ze fotografie gaan studeren aan de kunstacademie in Amsterdam. Mensen waren toen al heel enthousiast over haar kunst. Ze heeft daarna nog verder gestudeerd aan kunstacademies in New York en Maastricht. Ze heeft aan heel veel groepstentoonstellingen in verschillende landen deel genomen. Voor het eerst heeft ze nu in Almere een solotentoonstelling, die een overzicht geeft van de kunstwerken die ze afgelopen 16 jaar heeft gemaakt. Foto Myra (1991) laten zien. 4) Bekijk deze foto goed. Deze foto is 35 jaar geleden gemaakt, vandaar dat er wat krassen op zitten. a) Wat is er afgebeeld op de foto? b) Wat zie je op de buik van dit meisje? c) Waar doet deze tekening je aan denken en waar zie je zo'n soort tekening meestal? d) Waarom denk je dat deze foto de titel Myra heeft? Het meisje in zwembroek op deze zwartwit foto leunt achterover op het grasveld en blikt de lens in, onderwijl kauwend op een grasspriet. Op haar blote buik zien we een tekening van een groot schip met gebolde zeilen en de golvende zee. Daarnaast staat in krulletters Myra, de naam van het schip. De foto wekt verwarring, omdat we dit soort tatoeages meestal zien op de gespierde bovenarm of brede borstkas van zeelieden. Jan Visser - de vader van de kunstenaar - maakte deze foto van de toen 6-jarige Barbara. Hij maakte ook de tekening op haar buik. Aan het eind van haar academietijd gebruikte Barbara Visser deze kinderfoto in een kunstwerk. Ze liet de foto afdrukken als ansichtkaart en verspreidde deze. De foto is ook op de tentoonstelling in Museum De Paviljoens te zien. Afbeelding Portret van de kunstenaar (1992) van Barbara Visser laten zien. 5) Bekijk deze afbeelding van het kunstwerk goed. Barbara Visser heeft zich gedurende een half jaar op verschillende plekken in de wereld van Amsterdam tot Parijs en Los Angeles door 18 verschillende

straattekenaars laten portretteren. De portretten zijn getekend in potlood, (pastel)krijt of aquarel. a) Wie heeft zich wel eens laten portretteren door een straattekenaar? b) Hoe ging dat? c) Waar was dat? d) Hoe vind je zelf dat het portret is gelukt? Leg uit. e) Wat vonden anderen van jouw portret? Vonden ze het goed lijken? Leg uit. f) Denk je dat andere mensen een ander beeld van jou hebben dan jij zelf? Leg uit. g) Hoe lang is de tekenaar bezig geweest met jouw portret? h) Wat heb je voor de tekening betaald? Op de tentoonstelling worden de 18 portretten van Barbara samen gepresenteerd. Bij elk portret hangt een kaartje waarop een foto van de straattekenaar is geplakt en waarop gegevens staan over: de datum, het tijdstip, de plek, de tijdsduur en de prijs te lezen zijn. Een portret van Barbara is bijvoorbeeld getekend op 29 oktober 1992 om 16:43 uur op Luchthaven Schiphol in Amsterdam. De tekenaar was er 14 minuten mee bezig en vroeg er tien gulden voor. i) Vind je dat Barbara zich de kunstenaar mag noemen van dit werk terwijl ze de portretten niet zelf heeft getekend? Leg uit waarom wel of niet. * Eigen mening. Barbara Visser heeft dit kunstwerk bedacht. Met dit werk wil ze laten zien dat mensen een verschillend beeld van haar hebben. Wie je bent wordt ook bepaald door hoe andere mensen je zien. In de hedendaagse kunst is een goed idee van groot belang. Identiteit is een belangrijk thema in het werk van Barbara Visser. Ideeënkunst In veel hedendaagse kunst is het idee achter het kunstwerk heel belangrijk. Barbara begint haar werk altijd met het opschrijven van gedachten en ideeën in een schriftje of op de laptop. Om haar gedachten en ideeën uit te voeren, zoekt ze steeds een geschikt materiaal en techniek. De ene keer is dat video of fotografie, de andere keer een hoorspel, een brief of een poster. Barbara maakt haar foto's en video's bijna altijd zelf, maar er zijn ook veel kunstenaars die hun idee door iemand anders of door een bedrijf laten uitvoeren. De allereerste ideeënkunstenaar was de Fransman Marcel Duchamp (1887-1968), die het grootste deel van zijn leven in New York woonde en werkte. Aanvankelijk tekende hij cartoons voor kranten en maakte hij schilderijen. Op een zeker moment ging hij kant-en-klare producten kopen, zoals en flessenrek, een urinoir (die hij op zijn kop op hing) en een fietswiel dat hij op een krukje

schroefde. Op deze objecten zette hij zijn handtekening en hij diende het in voor een kunsttentoonstelling. Omdat de voorwerpen geen functie hebben, ga je er naar kijken alsof het een sculptuur of een kunstwerk is. Hij wilde hiermee aangeven dat een kunstenaar in de eerste plaats iemand is die zijn hersens gebruikt en met een nieuwe blik naar de wereld kijkt. Marcel is wereldberoemd geworden met zijn kunst en in alle kunstboeken kom je zijn werk tegen. Hij was de eerste die een alledaags voorwerp presenteerde als een kunstwerk (ready-made). Dit was van groot belang voor de hedendaagse beeldende kunst. Zijn werk riep belangrijke (filosofische) vragen op over de aard en de functie van kunst. Ook het werk van Barbara roept soms dit soort vragen op. 6a) Individuele opdracht Schrijf een verhaal naar aanleiding van de foto A Day in Holland / Holland in a Day. Hang op een centrale plek in de klas de afbeelding van de foto A Day in Holland / Holland in a Day van Barbara Visser op. Er wordt niet gesproken over de foto. De leerkracht deelt papier en pennen uit en legt de opdracht uit aan de leerlingen. Elke leerling kijkt goed naar de foto en bedenkt welk verhaal de afbeelding hem of haar vertelt. Elke leerling schrijft een kort verhaaltje bij de foto van ongeveer tien regels; langer mag ook. In het verhaaltje komen in elk geval de volgende zaken aan bod: * Waar doet deze afbeelding jou aan denken? * Wie zijn deze mensen? Waar denk je dat ze vandaan komen? * Waar bevinden deze mensen zich? Beschrijf de plek. * Wat zijn ze hier aan het doen? * Denk je dat ze het naar hun zin hebben? * Leg de titel uit. Als iedereen klaar is, lezen een paar kinderen hun verhaaltje bij de foto voor. Zijn de verhalen hetzelfde of verschillen ze? Er zijn geen goede of slechte verhalen; iedereen heeft anders gekeken en de foto op een andere manier geïnterpreteerd. De leerkracht geeft aan dat ze in het museum het verhaal dat Barbara met deze foto wil vertellen, zullen horen. 6b) De leerkracht verzamelt de verhalen en neemt ze tijdens het museumbezoek mee. In het museum gaan de leerlingen de echte fotoserie A Day in Holland / Holland in a Day bekijken en zullen een aantal verhalen worden voorgelezen. Daarna zal de museumdocent de foto en de verhalen met de leerlingen bespreken. Er wordt ook ingegaan op de manier waarop mensen naar afbeeldingen kijken.

6c) De leerkracht kan de verhalen daarna weer meenemen naar school, zodat de verhalen tijdens de verwerkingsles een rol kunnen spelen. Wat je ziet, is afhankelijk van wat je verwacht Inmiddels zijn fotografie, film en video niet meer weg te denken uit ons dagelijks leven. Via de televisie, internet, kranten en tijdschriften worden overal om ons heen beelden getoond. Tegenwoordig heb je niet eens meer een fototoestel en een filmrolletje nodig, omdat je ook met je mobieltje kunt fotograferen. De foto van de vermoorde filmmaker Theo van Gogh op de voorpagina van De Telegraaf was met een gsm gemaakt door een automobilist die toevallig in de buurt van de moord was. Toen de persfotograaf even later aan kwam, was de plek van de moord al afgezet. Barbara heeft afgelopen veertig jaar de opmars van massamedia als (digitale) fotografie, film, televisie en internet meegemaakt. Deze ontwikkeling is van grote invloed geweest op haar kunst. Barbara is opgeleid als fotograaf. Met haar foto's wil ze onderzoeken hoe mensen, voorwerpen en gebeurtenissen worden afgebeeld en hoe mensen kijken naar afbeeldingen. Het kijkgedrag van mensen wordt bijvoorbeeld beïnvloed door de plek waar de foto te zien is. Als een foto in de krant staat, kijk je er anders naar dan naar dezelfde foto in een fotoalbum of in een reclamefolder. Ook de kennis van iemand is van invloed op hoe je kijkt. Het volgende experiment zal dat duidelijk maken: De leerkracht tekent op het schoolbord 3 streepjes onder elkaar, het bovenste en het onderste streepje zijn wat langer dan het middelste. Wat herkent de klas hierin? De meeste leerlingen zullen hierin een hoofdletter E herkennen. Als je dezelfde vraag voorlegt aan een klas Japanse schoolkinderen zullen ze er wat anders in herkennen. De culturele herkomst en kennis van een persoon is bepalend voor hoe je naar een beeld kijkt. Barbara omschrijft dit als volgt: What you see depends on what you're looking for. Of te wel: Wat je ziet, is afhankelijk van wat je verwacht. Als je uit het raam kijkt, verwacht je iets anders te zien dan als je naar het televisiescherm kijkt. Extra klassikale onderzoeksopdracht Welke soorten foto's zijn er? Waarin verschillen ze? Hoe kijken we ernaar? * De klas wordt in verschillende groepjes verdeeld. * Elk groepje gaat onderzoek doen naar een specifiek genre fotografie:

persfotografie; reclamefotografie; kunstfotografie; glamourfotografie; (huis/tuin/keuken/vakantie)kiekjes; klassenfoto's; pasfoto's. Verdeel de fotogenres over de groepjes. * Elk groepje gaat foto's verzamelen, kopiëren en uitknippen uit tijdschriften, kranten, reclamefolders, fotoalbums, evt. internet et cetera. * Aan de hand van onderstaande vragen bekijken en onderzoeken de leerlingen de foto's en discussiëren ze erover. * De leerlingen schrijven hun bevindingen en antwoorden naar aanleiding van de vragen op een vel papier. * Elk groepje maakt een collage van de verzamelde foto's op een groot vel papier of op een prikbord. * Elk groepje presenteert aan de hand van hun collage het onderzoek dat ze gedaan hebben naar het specifieke fotogenre. Ze vertellen welke antwoorden ze hebben gevonden op de onderstaande vragen. Deze lijst kan aan de collage worden toegevoegd aan de collage. Richtlijnen en vragen voor het onderzoek naar de foto's: Lijken de foto's die jouw groepje heeft verzameld op elkaar? Leg uit in welk opzicht ze op elkaar lijken. Wat is hetzelfde? Op wat voor plek(ken) worden dit soort foto's gemaakt? (op de locatie waar de gebeurtenis plaatsvindt; in een fotostudio; anders) Wat voor camera denk je dat de fotograaf gebruikt voor dit soort foto's? (grote camera op statief met grote flitslampen, kleine compacte camera enzovoort) Denk je dat de persoon op de foto weet dat hij/zij wordt gefotografeerd? Denk je dat de fotograaf alleen met zijn camera heeft geregistreerd wat hij heeft gezien? Leg uit. Denk je dat de fotograaf - als een soort filmregisseur - ook aanwijzingen heeft gegeven aan de mensen op de foto of over datgene wat wordt gefotografeerd? Leg uit. Zijn de mensen die worden gefotografeerd zichzelf of zijn ze modellen? Wat denk je dat de bedoeling is van de fotograaf met dit soort foto's? (iets moois laten zien; de waarheid laten zien; sensatie; reclame maken; als herinnering; anders)

Voor wie is het belangrijk dat dit soort foto's worden gemaakt? Laat dit soort fotografie altijd de waarheid zien? Leg uit. Bezoek aan Museum De Paviljoens Tijdens deze les heb je de kunstenaar Barbara Visser een beetje leren kennen en heb je drie kunstwerken van haar gezien. Op de tentoonstelling in Museum De Paviljoens zul je nog veel meer kunstwerken van haar gaan bekijken. Wilt u onderstaande huisregels met uw leerlingen bespreken. Bij een museumbezoek hoort ook het naleven van de onderstaande 'huisregels'. Eigenlijk gelden dezelfde regels als op school + nog een paar extra huisregels: Luister goed naar de aanwijzingen van de museumdocent en de suppoost. Je jas en tas achterlaten in de garderobe. In het museum mag je niet eten of drinken. Niet rennen in het museum, maar gewoon lopen. Kijken met je ogen en niet met je handen. Niet schreeuwen in het museum (er zijn ook andere bezoekers). Even je vinger opsteken als je wat wilt zeggen of vertellen. Begeleiding van school Per klas zijn twee begeleiders van school nodig. Meer dan drie begeleiders zijn gezien de kleine groepen niet nodig en wenselijk. Mocht u met meer begeleiders komen in verband met het vervoer naar het museum, neemt u hier dan even contact over op. Route naar Museum De Paviljoens Via de loopbrug - bij de koperen bol HIER - kunt u Museum De Paviljoens betreden. Bij het museum is voldoende ruimte om fietsen te parkeren. Het museum is per bus bereikbaar vanaf treinstation Almere Centrum en lijn 5 halte Greta Garboplantsoen. Het museum ligt op vijf minuten lopen van het treinstation Almere Centrum. U loopt de stationshal uit, uitgang rechts naast Burger King, over het plein. Rechtdoor de winkelstraat in, na de Hema aan de linkerkant, neemt u de eerste straat links. De brug onderdoor, het water oversteken en u ziet het museum dat er uit ziet als zilverkleurige paviljoens van staal en glas op palen, recht voor u staan. Er is een betaalde parkeerplaats voor de deur van het museum, maar het parkeertarief is hier hoger dan bij het Manifestatieveld

of de parkeergarage verderop. (prijzen Manifestatieveld eerste uur gratis, daarna 1,20 euro per 59 minuten) Na het museumbezoek wordt - indien afgesproken - een factuur gestuurd. Annuleren van de gemaakte afspraak dient tenminste vijf werkdagen voorafgaand aan het museumbezoek te gebeuren, anders worden de gemaakte kosten alsnog in rekening gebracht. Retour leen-lespakketten Wilt u tijdens het museumbezoek het voorbereidende leen-lespakket terugbezorgen? U krijgt dan het leen-lespakket mee voor de verwerkingsles. Graag ontvangen we binnen 3 weken na het museumbezoek dit verwerkingslespakket samen met het ingevulde enquêteformulier retour. De lespakketten worden weer door andere scholen gebruikt. Helaas zijn wij genoodzaakt om de kosten voor het leen-lespakket in rekening te brengen als we dit niet retour krijgen. Alvast bedankt voor de moeite! 2006 Dit lesmateriaal is ontwikkeld door de Afdeling Educatie van Museum De Paviljoens. Museum De Paviljoens /\/ Afdeling Educatie & Publieksbegeleiding /\/ Odeonstraat 3 Almere-Stad /\/ 036-5450400 /\/ educatie@depaviljoens.nl /\/ www.depaviljoens.nl