CO2-footprint Priva B.V.

2013 CO2-footprint Priva B.V. Auteur: Eric Schenk Versienummer: 1.0 4/28/2014

Inleiding Duurzaamheid is het bestaansrecht van Priva, dus geen etiket of modetrend. Priva ontwikkelt en levert producten en diensten voor duurzame, vernieuwende klimaatbeheersing en procesbeheer. We doen dat voor onze eindgebruikers in de tuinbouw, utiliteit en industrie, maar ook in ons eigen hoofdkantoor worden deze producten toegepast. Het zijn van een duurzaam bedrijf betekent ook het hebben van een duurzame bedrijfsvoering. Een van de belangrijkste aspecten voor Priva hierin is ons energie- en waterverbruik en de bijbehorende CO 2 -uitstoot. Dit wordt al sinds 2008 in kaart gebracht en is in 2010 voor het eerst volgens de richtlijnen van het Greenhouse Gas Protocol 1, ISO 14064-1 2 en de CO 2 -prestatieladder 3 vastgesteld. Het jaar 2010 vormt het basisjaar van onze doelstellingen m.b.t. het verlagen van onze CO 2 -uitstoot. In dit document is de CO 2 -footprint van Priva B.V. opgesteld op basis van het energiegebruik van 2013. Deze footprint wordt vergeleken met de footprint uit het basisjaar van 2010 en daarmee wordt de voortgang ten opzichte van de doelstellingen bepaald. Meiny Prins, CEO Priva 1 World Resources Institute and World Business Council for Sustainable Development, The Greenhouse Gas Protocol A Corporate Accounting and Reporting Standard, maart 2004 2 ISO 14064-1, Greenhouse gases - Part 1: Specification with guidance at the organization level for quantification and reporting of greenhouse gas emissions and removals, 2006 3 SKAO, Handboek CO 2 -prestatieladder 2.2, 4 april 2014 1

Inhoudsopgave Inleiding... 1 1. Organizational Boundary... 3 2. Werkwijze... 4 2.1 Emissiescopes... 4 2.2 Conversiefactoren... 4 2.3 Referentiejaar en frequentie... 4 3. Complete CO 2 -footprint... 5 3.1 CO 2 -footprint, Priva B.V. + Van Beek Ingenieurs... 5 3.2 CO 2 -footprint Priva B.V.... 6 3.3 CO 2- footprint Van Beek Ingenieurs B.V... 6 4. Scope 1... 7 4.1 Scope 1 totaal... 7 4.2 Gas/warmte... 7 4.3 Leaseautogebruik... 8 5. Scope 2... 9 5.1 Scope 2 totaal... 9 5.2 Elektriciteitsgebruik... 9 5.3 Zakelijk verkeer met privéauto... 10 5.4 Vliegverkeer... 10 6. Reductiedoelstellingen... 11 7. Vergelijking ten opzichte van 2010... 13 7.1 Resultaat ten opzichte van reductiedoelstelling... 13 7.2 Vooruitblik komende jaren... 14 2

1. Organizational Boundary De Organizational Boundary van Priva B.V. is vastgesteld in het document Organizational Boundary Priva. In dat document is vastgelegd dat de Organizational Boundary is bepaald volgens de Operational Control Approach zoals beschreven in het Greenhouse Gas Protocol. De grenzen in dat document zijn opgesteld op basis van de Nederlandse activiteiten van de Priva Holding. De B.V. s die binnen deze begrenzing vallen zijn Priva B.V. en Van Beek Ingenieurs B.V. In dit document worden deze verder benoemd als Priva. Priva B.V. bestaat uit 347 fte en heeft twee locaties: het hoofdkantoor in De Lier waar alle 315 fte in zitten- en een trainingslocatie in Arnhem. Van Beek Ingenieurs B.V. bestaat uit 32 fte en heeft een kantoor in Arnhem. De CO 2 -uitstoot van al de activiteiten van deze medewerkers en de activiteiten binnen deze twee kantoren worden meegenomen. De activiteiten van Priva medewerkers die buiten deze twee B.V. s vallen, worden niet meegenomen. 3

2. Werkwijze 2.1 Emissiescopes De emissies worden gerapporteerd volgens de zogenoemde scopes zoals gedefinieerd in het Greenhouse Gas Protocol en de ISO 14064: Scope 1 emissies of directe emissies Scope 1 of directe emissies zijn emissies door de eigen organisatie. emissies vanwege het eigen gasverbruik emissies door het eigen wagenpark emissies door verbruik van koelmiddelen (voorlopig buiten beschouwing) Scope 2 emissies of indirecte emissies Scope 2 of indirecte emissies zijn emissies die ontstaan door de opwekking van elektriciteit die de organisatie gebruikt, zoals emissies door centrales die deze elektriciteit leveren. In de CO 2 -prestatieladder worden Business air Travel en Personal Cars for business travel tot scope 2 berekend. Gezien het internationaal karakter van Priva B.V. worden deze categorieën in lijn met de eerder genoemde internationale protocollen onder scope 3 gerapporteerd. Scope 3 emissies of overige indirecte emissies Scope 3 emissies of overige indirecte emissies zijn een gevolg van de activiteiten van het bedrijf (de organisatie), maar komen voort uit bronnen die geen eigendom van het bedrijf zijn noch beheerd worden door het bedrijf. Voorbeelden zijn emissies die voortkomen uit: het zakelijke of woon-werkverkeer van het personeel met vervoersmiddelen die geen eigendom van het bedrijf zijn (privéauto s, OV, vliegtuigen, etc.) de productie van ingekochte materialen (kantoorartikelen, eten/drinken, etc.) de verwerking van het afval het gebruik van het door het bedrijf aangeboden/verkochte werk, dienst of levering De scope 3 emissies blijven in dit rapport buiten beschouwing; behalve dan de twee categorieën die in scope 2 zijn toegevoegd. In een later stadium worden eventueel meer posten uit scope 3 toegevoegd. 2.2 Conversiefactoren Om de verschillende vormen van energiegebruik om te zetten in CO 2 -uitstoot worden de conversiefactoren van de CO 2 -prestatieladder gebruikt 4. 2.3 Referentiejaar en frequentie De footprint van 2010 geldt als het basisjaar waarop de CO 2 -reductiedoelstellingen zijn vastgesteld. Deze footprint van 2013 is de derde footprint waar de voortgang ten opzichte van 2010 kan worden vastgesteld. De frequentie van de rapportage is in eerste instantie jaarlijks. Wellicht dat dit in de toekomst halfjaarlijks of zelfs per kwartaal wordt geüpdatet. 4 Emissiefactoren update, SKAO & Stimular, 16-11-2011 4

3. Complete CO 2 -footprint De totale footprint van de gehele Nederlandse organisatie van Priva bedraagt 854.77 ton CO 2. In de twee volgende paragrafen wordt deze footprint gesplitst in het aandeel van Priva B.V. en van Van Beek Ingenieurs B.V. 3.1 CO 2 -footprint, Priva B.V. + Van Beek Ingenieurs De grootste post wat betreft scope 1 en scope 2 zijn de leaseauto s, direct gevolgd door de vluchten. De uitstoot met betrekking tot gas/warmte en elektriciteit is erg laag; dit komt grotendeels door het gebruik van de WKO in het hoofdkantoor in De Lier. Daarnaast is Priva in 2013 overgegaan op volledige groene stroom van GreenChoice. 2% 34% 58% 3% 3% gas/warmte leaseauto elektriciteit priveauto zakelijk vluchten Figuur 1 - CO 2 -footprint geheel Priva in 2013 per categorie In de onderstaande tabel zijn deze gegevens nogmaals weergegeven. Hierin zijn ook de uitstoot per fte en het onderscheid tussen de scopes in percentages weergegeven. Tabel 1 CO 2 -footprint geheel Priva in 2013 totaal, per fte en in percentage Scope Categorie CO2-uitstoot (ton CO2) CO2-uitstoot per fte (ton CO2/fte) Percentage Totaal scope 1 513,53 1,48 60% 1 gas/warmte 14,34 0,04 2% leaseauto 499,19 1,44 58% 2 Totaal scope 2 341,24 0,98 40% elektriciteit 27,90 0,08 3% priveauto zakelijk 24,82 0,07 3% vluchten 288,52 0,83 34% Totaal 2013 854,77 2,46 100% 5

3.2 CO 2 -footprint Priva B.V. Figuur 2 geeft de footprint van Priva B.V. en betreft alle activiteiten in De Lier en komt logischerwijs sterk overeen met Figuur 1; dit betreft 315 van de 347 fte. Het gasverbruik is nul. De hoeveelheid CO 2 uitstoot van het elektriciteitsverbruik is t.o.v. 2012 drastisch verlaagd, dit door het gebruik van volledig duurzame elektriciteit. Daarmee is de uitstoot van de leaseauto s en de vluchten relatief hoog. 36% 0% 60% gas/warmte leaseauto elektriciteit priveauto zakelijk 1% 3% vluchten Figuur 2 - CO 2 -footprint Priva B.V. 2013 per categorie 3.3 CO 2- footprint Van Beek Ingenieurs B.V. Het kantoor in Arnhem heeft ook relatief weinig CO 2 -uitstoot ten opzichte van het vervoer: 24% ten opzichte van 71%. Dit komt mede door de groene stroom die wordt afgenomen. Overigens komt hierin ook naar voren dat de markt van Van Beek meer in Nederland ligt: er wordt niet gevlogen, er worden juist meer auto kilometers gemaakt. Vervoer blijft de grootste post. 29% 0% 24% 5% gas/warmte leaseauto elektriciteit priveauto zakelijk vluchten 42% Figuur 3 CO 2 -footprint Van Beek Ingenieurs B.V. 2013 per categorie 6

4. Scope 1 In dit hoofdstuk wordt scope 1 in meer detail beschreven. Eerst als totale scope en vervolgens de verschillende onderdelen. 4.1 Scope 1 totaal In de scope 1 emissies heeft het leaseautogebruik duidelijk het grootste aandeel met 97% van het totaal. Zoals aangegeven in het vorige hoofdstuk heeft dit grotendeels te maken met het lage gasverbruik van het hoofdkantoor in De Lier. 3% gas/warmte leaseauto 97% Figuur 4 CO 2 -uitstoot geheel Priva in 2012 scope 1 Koelmiddelen worden in 2013 nog niet gerapporteerd. Het streven is om dit in de toekomst ook te rapporteren. 4.2 Gas/warmte Onderstaande grafiek geeft het de uitstoot van het gasverbruik in de twee gebouwen. Op de Campus in De Lier is geen sprake van gasverbruik. 0% De Lier Van Beek Arnhem 100% Figuur 5 CO 2 -uitstoot gasverbruik in 2013 per gebouw 7

4.3 Leaseautogebruik Onderstaande figuur geeft de verdeling van de liters per gebruikte brandstof. In totaal is er 166.592 liter brandstof verbruikt in 2013, waarvan 137.184 liter benzine, 29.408 liter diesel en 8.172 onbekend. 16,8% 4,7% Benzine Diesel Onbekend 78,5% Figuur 6 Brandstofverbruik in liters in 2013 - per type brandstof 8

5. Scope 2 In dit hoofdstuk wordt scope 2 in meer detail beschreven. Eerst als totale scope en vervolgens de verschillende onderdelen. Zoals eerder aangegeven, in deze onderdelen worden het zakelijk verkeer met privéauto s en het vliegverkeer ook meegenomen. 5.1 Scope 2 totaal Het aandeel vluchten is veruit het grootst in scope 2. In 2013 is Priva B.V. over gegaan op volledige duurzame elektriciteit. Hierdoor is de verhouding, tussen de CO2 uitstoot van de verschillende categorieën, over 2013 aanzienlijk gaan verschillen t.o.v. 2012. 8% 7% elektriciteit priveauto zakelijk vluchten 85% Figuur 7 CO 2 -uitstoot geheel Priva in 2013 scope 2 5.2 Elektriciteitsgebruik Onderstaande figuur geeft de verdeling van de CO 2 -uitstoot door het elektriciteitsgebruik in De Lier en in Arnhem. 10,2% 89,8% De Lier Van Beek Arnhem Figuur 8 CO 2 -uitstoot elektriciteitsgebruik per gebouw Het verbruik per vierkante meter voor De Lier komt daarmee op 122,78 en voor Van Beek is dit 94,15 kwh/m 2. 9

5.3 Zakelijk verkeer met privéauto In de categorie zakelijk verkeer met privéauto is ook het gebruik van huurauto s voor zakelijke kilometers meegenomen. De zakelijke kilometers met privéauto worden niet gespecificeerd per type auto geregistreerd. Dit jaar zijn 118.206 km zakelijk verkeer met privéauto s gemaakt, ruim 104.000 km minder dan vorig jaar. 5.4 Vliegverkeer Ondanks dat de Priva Groep kantoren heeft in Engeland, Duitsland, Scandinavië, China, Canada en Mexico, worden deze nog vaak ondersteund door medewerkers uit Nederland. Daarnaast is Priva B.V. druk bezig om zich verder te internationaliseren, om zo o.a. marktaandeel te vergroten. Dit is terug te zien in de hoeveelheid vluchten. Naar mate meer kantoren worden geopend in opkomende markten, zal het aantal vluchten niet drastisch verminderen. In 2013 zijn er in totaal 2, 04 miljoen vluchtkilometers gemaakt. 2% 6% < 700 km 700 2.500 km > 2.500 km 92% Figuur 9 Vliegkilometers 2013 per afstandscategorie 10

6. Reductiedoelstellingen Eind 2015 (gebaseerd vanuit 2010 het basisjaar) wilde Priva de CO 2 -uitstoot van haar Nederlandse activiteiten Priva B.V. en Van Beek Ingenieurs B.V.- met 15% hebben gereduceerd ten opzichte van 2010. Dit betekent jaarlijks een reductie van 3%. Het streven is om in 2020 volledig CO 2 -neutraal te opereren. Niet alleen in Nederland, maar over de hele wereld. Dit wordt bereikt door 50% reductie van de uitstoot ten opzichte van 2010 en compensatie van de overgebleven 50%. Uiteindelijk wil Priva volledig duurzaam zijn als bedrijf wat betreft haar energieverbruik. Dat betekent dat er überhaupt geen CO 2 meer wordt uitgestoten: alle auto s elektrisch, alle vluchten elektrisch, alle benodigde energie opgewekt met duurzame technieken, etc. Figuur 10 CO 2 -reductiedoelstellingen korte en lange termijn Om dit te bereiken zijn er in de afgelopen jaren verschillende acties in gang gezet en geïmplementeerd. Hieronder een toelichting van diverse acties: Groen gasverbruik in Arnhem het contract met Greenchoice is aangepast en vanaf 1-4-2011 is het gasverbruik bos gecompenseerd groen gas. Reductie van het aantal printers, aanschaffen energiezuinigere printers & implementatie van een document solution systeem (2011) Gebruik elektrische bedrijfs- en leaseauto s - Medewerkers zijn gestimuleerd om elektrische/plug-in hybride auto s aan te schaffen mede door de plaatsing van 3 laadpalen (met elk 2 aansluitingen) op de Priva Campus. Inmiddels is 11% van het leasewagenpark plug-in hybride en kunnen deze medewerkers het grootste deel van hun vervoer elektrisch afleggen. Begin 2012 is het leasebeleid gewijzigd - Een eis in dit beleid is dat er alleen auto s geleased worden met een A of B label. In 2012 zijn meer dan 70 % van de leaseauto s die zijn aangeschaft voorzien van een A label. 11

Training MVO bewust autorijden Diverse mensen hebben deelgenomen aan de training, hoe je als dagelijkse gebruiker efficiënter, veiliger en milieuvriendelijker gebruik kunt maken van je auto. Verdere reductie stroomgebruik het stroomgebruik op de Priva Campus en op het kantoor in Arnhem wordt nauwlettend gemonitord. Hieruit kwam naar voren dat vooral in De Lier een aantal optimalisatieslagen gedaan kunnen worden (o.a. sluipgebruik s nachts en in het weekend verminderen). De mogelijkheden om dit te verminderen worden in 2012 en begin 2013 uitgewerkt om daarna uit te rollen. Nieuw elektriciteitscontract afgesloten Green choice contract, volledig duurzame elektriciteit, vanaf 2013. Zelf duurzame energie opwekken in 2012 is wederom een SDE aanvraag ingediend om zonnepanelen te plaatsen op de beschikbare daken en parkeerplaatsen op de Priva Campus. Deze aanvraag is gehonoreerd en momenteel lopen er verkennende werkzaamheden zoals het inwinnen van informatie betreft zonnepanelen. 12

7. Vergelijking ten opzichte van 2010 De CO 2 -footprint van 2013 is de derde die kan worden vergeleken met het basisjaar uit 2010. Tabel 2 CO 2 -footprint geheel Priva 2013 vs 2010 2013 2010 Verschil 2013 vs 2010 Scope Categorie CO2-uitstoot (ton CO2) CO2-uitstoot (ton CO2) Percentage Totaal scope 1 513,53 632,92-18,9% 1 gas/warmte 14,34 50,26-71,5% leaseauto 499,19 582,67-14,3% koelmiddelen 0,00 0,00 0,0% 2 Totaal scope 2 341,24 809,26-57,8% elektriciteit 27,90 529,12-94,7% priveauto zakelijk 24,82 47,50-47,7% vluchten 288,52 232,64 24,0% Totaal 854,77 1.442,18-40,7% 7.1 Resultaat ten opzichte van reductiedoelstelling De totale CO 2 -uitstoot is in 2013 40,7 % gedaald ten opzichte van 2010. De doelstelling was een reductie van 9 %. De drastisch daling komt doordat er vanaf 2013 volledig gebruik wordt gemaakt van duurzame elektriciteit. Daarnaast zijn er ook positieve stappen gemaakt op het gebied van gas/warmte, leaseauto en de zakelijke kilometers. De hoeveelheid uitstoot van de vluchten is in de afgelopen jaren toegenomen, dit komt door de internationalisering van Priva. Het aantal fte is met 10 % toegenomen ten opzichte van 2010. Ondanks de toegenomen fte s is het elektriciteitsverbruik per fte ongeveer gelijk gebleven. Wat als een positief resultaat gezien mag worden. Dit alles rekening houdend met dat op de grootste locatie in De Lier geen gas wordt verbruikt. 900,00 800,00 700,00 600,00 500,00 400,00 300,00 200,00 100,00 0,00 2010 2013 2010 2013 Totaal scope 1 Totaal scope 2 Figuur 11 Vergelijking CO 2 -uitstoot scope 1 en 2 2013 vs 2010 13

7.2 Vooruitblik komende jaren De doelstelling van 2015 is ruimschoots gehaald en het doel van 2020 is in zicht. Dit grotendeels door het over gaan op het gebruik van duurzame elektriciteit, dat een zeer positieve bijdrage heeft geleverd aan het reduceren van de CO 2 -uitstoot. De volgende uitdaging is om het behaalde vast te houden en de komende jaren voor het doel in 2020 te gaan, 50% reductie t.o.v. 2010. Het gebruik van elektrisch bedrijfsauto s zal verder gestimuleerd worden en het verbruik van elektriciteit goed gemonitord worden. Zonne-energie zal een interessant onderwerp zijn, om de CO 2 uitstoot nog meer doen te verlagen. Het aantal toegenomen vluchtkilometers zal een aandachtspunt blijven voor de toekomst. 14