Gebiedsanalyse 216 Centrum West Stadsdeel Centrum Gebied Centrum West in het kort Ontwikkeling van het gebied De binnenstad van Amsterdam wordt drukker, door de uithuizigheid van Amsterdammers als door de toename van toeristen en andere bezoekers. Centrum West vergrijst, de prognose laat zien dat dit nog verder toe zal nemen. Ondanks de toegenomen drukte vinden de meeste bewoners dat de buurt er niet op achteruit gaat, de meesten vinden dat deze gelijk is gebleven (63%). Ontwikkeling gebied t.o.v. stedelijk gemiddelde Amsterdam Centrum West trend CW rapportcijfer buurt 7,4 8,1 = % 65+ 11,9 13,1 cijfer horecaoverlast 7,9 6,9 = hotelbedden / 1. inw. 7 45 Aandachtspunten Centrum West is verreweg het drukste gebied van de stad. Groeiende toeristen-en bezoekersaantallen en particuliere toeristische verhuur, zorgen voor een negatieve invloed op de bereikbaarheid, openbare ruimte, leefbaarheid en sociale samenhang. Van de 22 gebieden heeft Centrum West de hoogste score (minst veilig) op de veiligheidsindex. Beide Burgwallen (Project 112) scoren erg hoog, vooral door de overlast van horeca, geluid, drugs, personen en buren. De woningvoorraad van Centrum-West is weinig geschikt voor ouderen. Door het intensievere gebruik van de openbare ruimte, gaat het vervuilen van de stad op een aantal locaties sneller dan het schoonmaken. De fiets(er) en bromfietser veroorzaken overlast en onveilige situaties, door te weinig fietsparkeerplaatsen en te grote fietsstromen. Aandachtsbuurten Hoewel op hoofdlijnen het gebied er gunstig voor staat, zijn er enkele kleinere buurten waar meer problemen spelen. In de Haarlemmerhouttuinen is meer sociale problematiek. Gebied 112 (beide Burgwallen) scoort bovengemiddeld op overlast. Horecaoverlast speelt vooral in gebied 112, de Jordaan en Grachtengordel-West. Burgwallen Nieuwe Zijde laat een ongunstige score zien op tal van aspecten zoals veiligheid, leefbaarheid, betrokkenheid en sociale kwaliteit. De druk op de openbare ruimte op en rondom het Stationsplein is erg hoog, vooral met betrekking tot fietsparkeren, taxi s en bezoekers. Dit in combinatie met de verbouwing daar levert mogelijk reizigershinder. Wat maakt uw buurt aantrekkelijk? (Bron: WIA 215) Kleuren: toe-/afname sterker dan in Amsterdam / minder sterk Symbool: toename / afname / ~ wisselend / = gelijk Sterke punten Op bijna alle vlakken staat het gebied er gunstiger voor dan gemiddeld. Bewoners zijn tevreden met hun buurt, voelen zich er veilig. De sociaal-economische positie van bewoners is overwegend sterk en de schoolprestaties zijn goed. Het gebied is, samen met Centrum Oost, de belangrijkste toeristische trekker van Nederland. 1
Leeswijzer Informatie over het gebied obv onderzoek en statistieken Informatie over een buurt(combinatie) in het gebied Oog en oor informatie o.b.v. waarnemingen van professionals in het gebied De gebiedsanalyses vormen het jaarlijkse startpunt van de Amsterdamse gebiedscyclus. Iedere analyse beschrijft de toestand en ontwikkeling van één van de 22 gebieden in de stad. Daarbij wordt zowel gebruik gemaakt van statistieken en onderzoeksgegevens als de signalen uit de buurt die professionals in het gebied opvangen. De gebiedsanalyses dient als onderlegger voor de gebiedsagenda. De gebiedsanalyses zijn een product van OIS, met bijdragen van/ in samenwerking met de stadsdelen, RVE s, en externe partijen (eindredactie: OIS). Gebiedstypering geweest. Zowel op fysiek als op sociaal gebied staat deze buurt er goed voor. Ruimtelijke ontwikkelingen Het grootste nieuwbouwproject voor woningbouw, de Makroon, met 134 vrije sector huurappartementen voor 5- plussers, is in 215 opgeleverd. Op de Groenmarkt, tussen Marnixstraat en Singelgracht, worden twee woonblokken gebouwd met in totaal 4 woningen. De Tabakspanden (Spuistraat/Wijdesteeg) worden gerenoveerd en hier komen 8 woningen, oplevering in 217. Op het Damrak worden de C&A panden getransformeerd tot winkels en bedrijvigheid. Op de plek van de Fortispanden (Rokin) komen twee warenhuizen (216). Grote infrastructurele projecten zijn het verbeteren van de doorstroming van de tram tussen Magna Plaza, Raadhuisstraat en Rozengracht, de tramlijn Marnixstraat tot Haarlemmerplein en de oplevering Noord/Zuidlijn. De herinrichting openbare ruimte Rode Loper is naar verwachting in 217 afgerond. Project 112 waarin ingezet wordt op een opwaardering van het Wallengebied in verband met specifieke problematiek. Op Burgwallen Nieuwe zijde komen een aantal grote panden vrij, waardoor functieverandering zal plaatsvinden. In de bevolkingsprognose van OIS is uitgegaan van 31 extra woningen tussen 214 en 225. Buurten in Centrum West Centrum West omvat het oudste deel van Amsterdam: de beide Burgwallen (Oude Zijde en Nieuwe Zijde). Daarnaast vallen Grachtengordel-West, De Jordaan en de Haarlemmerbuurt (incl. Westerdokseiland) onder dit gebied. Het centrum bestaat uit een middeleeuwse kern, ontstaan aan weerszijden van de Amstel, die op organische wijze schilsgewijs is uitgebreid tot aan het einde van de zestiende eeuw. Daaromheen ligt de planmatig aangelegde zeventiende-eeuwse grachtengordel waarin gesloten bouwblokken met grote, groene binnenhoven langs monumentaal geprofileerde grachten staan. Het centrum van Amsterdam is een beschermd stadsgezicht, de grachtengordel heeft de status van UNESCO Werelderfgoed. Centrum West is een zeer druk gebied, met name op de Burgwallen, waar winkels, horeca, bedrijvigheid, toerisme én bewoners de beperkte ruimte delen. De drukte maakt het gebied aantrekkelijk, maar er zijn ook zorgen dat het af en toe te druk wordt en dat dit ten koste gaat van de leefbaarheid in de buurt. De Grachtengordel-West (die doorloopt in Grachtengordel- Zuid in het aanpalende gebied Centrum Oost) met zijn grote statige grachtenpanden is altijd een rijke woonbuurt Bevolking Aandeel nieuwe stedelingen en 65+ers, 25-215 6 5 4 3 2 1 % 25 27 29 211 213 215 Centrum West % 65- plussers Centrum West % Nieuwe stedelingen Amsterdam, % 65- plussers Amsterdam, % Nieuwe stedelingen bron: OIS Bevolkingssamenstelling Er wonen weinig gezinnen in Centrum West, de meeste mensen wonen alleen: 64% is een eenpersoonshuishouden. Centrum West vergrijst, het aandeel 65-plussers is toegenomen van 8% in 25 naar 13% in 215. Het ligt daarmee boven het gemiddelde van Amsterdam (12%). Veel mensen zijn elders in Nederland of in westerse landen opgegroeid, en voor studie of werk naar Amsterdam 2
gekomen (44% van de bewoners is zo n nieuwe stedeling). Het aandeel nieuwe stedelingen neemt af, in 25 lag het nog op 48%, terwijl het gemiddeld in Amsterdam toenam (van 27% naar 29%). In Centrum West is, sterker dan gemiddeld in Amsterdam, sprake van een vrouwenoverschot door de aanwezigheid van veel vrouwelijke studenten. De drukste delen, zoals De Burgwallen, worden vooral door jongeren aantrekkelijk gevonden om (tijdelijk) te wonen, mensen wonen hier vaak maar kort. De Jordaan en de Haarlemmerbuurt kennen veel rustigere zijstraten die een geliefd woonmilieu vormen en zijn inmiddels vergrijsd. Hier zijn, naast oorspronkelijke Amsterdammers, in de jaren 7 veel studenten komen wonen. Deze nieuwe stedelingen van toen, zijn inmiddels op gevorderde leeftijd en er is sprake van vergrijzing. Het aandeel 65+ers nam in de Haarlemmerbuurt toe van 8% in 25 naar 14% in 215, in de Jordaan van 9% naar 14%. Een deel van de Haarlemmerhouttuinen in de Haarlemmerbuurt wijkt hiervan af: hier wonen meer eenoudergezinnen en is sprake van gestapelde problematiek. De Burgwallen zijn deels doorstroommilieu. Doordat veel mensen maar kort wonen op de Burgwallen is de sociale cohesie beperkt. Bevolkingsprognose Tussen 215 en 225 zal het aantal inwoners licht stijgen van 44.6 naar 44.9; met 1% is de verwachte groei in Centrum West lager dan gemiddeld in Amsterdam (9%). Bevolking Centrum West naar leeftijd (links mannen, rechts vrouwen), 1 januari 25, 215 en 225 1 9 8 7 6 5 4 3 2 1 8 6 4 2 2 bron: OIS Centrum West vergrijst sterker dan Amsterdam gemiddeld. Het aantal personen jonger dan 3 jaar blijft ongeveer 4 6 8 gelijk, maar het aantal veertigers zal sterk afnemen en het aantal 65-plussers neemt met 36% fors toe (versus 3% gemiddeld in Amsterdam). Anno 215 is 13% van de bevolking in Centrum West 65 jaar of ouder (1 procentpunt hoger dan het Amsterdams gemiddelde); in 225 is dat 18% versus 14% gemiddeld in Amsterdam. Ruimte en economie Wonen Bewoners van Centrum West zijn zeer tevreden met hun woning en geven deze gemiddeld een 8,. Dit cijfer ligt in alle buurten boven het stedelijk gemiddelde (7,6). De gemiddelde WOZ-waarde per vierkante meter ligt ruim boven het stedelijk gemiddelde ( 4.194 versus 3.53). Het corporatiebezit in het gebied is relatief klein (31% versus 46% in Amsterdam) en er worden relatief veel woningen particulier verhuurd (44% versus 28%). Het aandeel woningen met een huur onder de huurtoeslaggrens daalt minder sterk dan gemiddeld en ligt hierdoor dichter bij het stedelijk gemiddelde dan enkele jaren terug (53% versus 58% in Amsterdam). De vaak grote koopwoningen in Grachtengordel-West horen tot de best gewaardeerde van de stad (8,6). Woningen met een huur onder de toeslaggrens zijn hier schaars (2%). Op de Burgwallen bestaat de woningvoorraad voor het merendeel uit kleine en/of particuliere huurwoningen. Relatief vaak valt de huur in het midden of hoge segment. De woningen in deze buurten zijn volgens de bewoners minder geschikt om oud in te worden, met name in Burgwallen Oude Zijde (13% versus 42% in Amsterdam). In de Jordaan staan veel goedkope huurwoningen (tot 425: 39% versus 28% in Amsterdam). De woningen zijn vaak klein. In de Haarlemmerbuurt, in de nieuwbouw op het Westerdokseiland zijn in verhouding veel grote woningen. Openbare ruimte Centrum West is verreweg het drukste gebied van de stad (Dagelijkse drukte-index: 291). Het is een typisch centrumgebied dat zeer intensief wordt gebruikt. De openbare ruimte huisvest veel publieksfuncties, zoals het Centraal Station en de Kalverstraat, en trekt grote aantallen bezoekers van over de hele wereld. Uit het onderzoek Drukte in de binnenstad blijkt dat het de afgelopen jaren drukker is geworden. De meeste ondervraagden ervaren dit als gezellig, maar er zijn situaties waarbij de drukte tot overlast leidt. Met name evenementen leiden bij bewoners tot overlast, waardoor een deel de binnenstad op dat soort momenten ook mijdt. De drukte is het grootst op de Burgwallen Oude zijde (578) en Nieuwe Zijde (478). Hier wordt de drukte ook het vaakst 3
als vervelend gezien (15%) door overlast van verkeer, horecapubliek en toeristen. Dagelijkse Drukte-Index, 214 7 6 5 4 3 2 1 4 27 291 bron: OIS Het schoonhouden en onderhoud van de openbare ruimte is volgens de bewoners op orde. De CROW-score, een score voor schoonhouden gebaseerd op tellingen van zwerfafval, was in 215 echter een D (laagste score, een 5). In de jaren daarvoor was dit nog een B (gemiddelde score, 3). Op de Burgwallen signaleren bewoners tekenen van verloedering. De verloederingsscore is 35 (Amsterdam: 29). Zwerfvuil is een veelvoorkomende klacht. Verkeers- en parkeerproblematiek Van alle 22 gebieden krijgen de parkeervoorzieningen in Centrum West het laagste rapportcijfer van de bewoners (5,2 versus 6,4 gemiddeld in Amsterdam). Dit cijfer volgt wel een licht stijgende trend. In 27 was het nog een 4,7. Problemen met fietsparkeren komen vooral voor op het Stationseiland, in de uitgaansgebieden en bij publieksfuncties. De fietsproblematiek zorgt in diverse buurten (woonbuurten met kleine straatjes als de Jordaan, Noordelijke Burgwallen en de Haarlemmerbuurt, winkelstraten, Zeedijk en Warmoestraat ) voor veel overlast, ruzies en onveilige situaties. Op veel plaatsen is, door de vele geparkeerde fietsen, scooters en andere 2-, 3- en 4-wielers die op de stoep mogen parkeren, geen 1,5 meter beweegruimte over voor voetgangers en bijvoorbeeld rolstoelgebruikers. Ook leidt dit op sommige locaties tot onbereikbaarheid voor de nood- en hulpdiensten. Het project Singelgrachtgarage Marnix staat sinds het najaar van 214 on hold. Dit heeft nog onbekende gevolgen voor de kwaliteitsverbetering van de openbare ruimte in de Noordelijke Jordaan. Het verkeer zorgt op diverse locaties voor onveilige en gespannen situaties: kruispunten Marnixstraat, in de 9 straatjes, Haarlemmerdijk en straat. Duurzaamheid 578 478 Het gebied kent vier aandachtsgebieden die kwetsbaar zijn voor wateroverlast bij extreme neerslag, namelijk 279 223 23 214 Amsterdams gemiddelde Haarlemmerplein, Jordaan, Grachtengordel West, Burgwallen- Oude Zijde. Bedrijvigheid Centrum West is het drukste gebied van Amsterdam met een mix van verschillende stedelijke functies op een klein oppervlak: wonen, werken, studeren en recreëren. De druk op het gebied neemt elk jaar toe: er komen meer banen, winkels, hotelkamers en bezoekers bij. In het gebied bevinden zich concentraties van bedrijven, kantoren en onderwijsinstellingen, evenals de bekendste toeristische trekpleisters (Rondvaartboten, Anne Frankhuis etc) en winkelgebieden (de Kalverstraat, Nieuwendijk en de 9 straatjes) in combinatie met horeca. Het Centraal Station maakt dit gebied goed bereikbaar voor binnen- en buitenland. Het aantal banen in Centrum West overstijgt het aantal inwoners in de verhouding 1.1:1.. Het gebied huisvest één op de tien banen in Amsterdam. Sinds 214 zijn er weinig veranderingen te zien: het aantal vestigingen steeg met 3%, onder het Amsterdamse gemiddelde (+5%) en het aantal banen is stabiel gebleven (versus gemiddelde groei van 2%). De grootste sectoren zijn toerisme (inclusief cultuur en horeca), detailhandel en onderzoek en advisering. Centrum West telt meer dan 1.1 horecavestigingen. Dit is 9% van de totale bedrijvigheid in dit gebied, het hoogste percentage horeca in Amsterdam. Met 14 cultuurvoorzieningen per 1. inwoners heeft Centrum West ook de grootste concentratie van de cultuursector in de stad. Ruim een derde van de Amsterdamse coffeeshops zit in Centrum-West, waarvan de helft op de beide Burgwallen. Het gebied 112 (Burgwallen Oude en Nieuwe Zijde) is het meest bezochte toeristische gebied van Amsterdam. Bijna 2% van alle vestigingen hier is in de horeca. 15% van de hotelkamers, 3% van de cafés en 15% van de non-food winkels van de stad bevindt zich in dit gebied. Sinds 21 kwamen hier grootschalige luxe hotels bij, onder andere Hotel Room Mate Aitana, Andaz, W hotel en Art l otel. De totale kamercapaciteit is tussen 21 en 215 met 27% (9 kamers) toegenomen, grotendeels in het 4-sterren segment. Ondanks de hotelstop groeit de hotelcapaciteit nog steeds, door het realiseren van hotels vergund op basis van het oude hotelbeleid. Op de Oude Zijde neemt het aantal non-food winkels ieder jaar toe (+8% in 214-215), hoewel het overal in Amsterdam afneemt (-9%). Attracties als het Koninklijk Paleis, de Nieuwe Kerk en Madam Tussauds trekken jaarlijks miljoenen bezoekers naar het 112-gebied. Dit heeft tot gevolg dat bedrijvigheid en vooral de functies gericht op bezoekers domineren en de woonfunctie onder druk staat. Per 1. inwoners op de Burgwallen Oude en Nieuwe Zijde zijn 2. respectievelijk 3. banen. Er is een verschuiving te zien van productieve naar consumptieve functies zoals horeca en detailhandel.
Grachtengordel-West heeft het drukst bezochte museum van heel Centrum. Het Anne Frankhuis trekt ruim 1 miljoen bezoekers per jaar. De winkeliers in de Kalverstraat betalen de hoogste huur in Amsterdam, die in 215 verder is gestegen. Op de Dam en Nieuwendijk namen de huren in 215 bovengemiddeld toe. Ondernemers in vrijwel alle winkelgebieden van Centrum West waarderen de hoge kwaliteit van de panden en het goede imago van hun werkgebied. De goede bereikbaarheid van de winkelstraten met het openbaar vervoer wordt positief beoordeeld door zowel ondernemers als consumenten. De parkeervoorzieningen krijgen daarentegen van beide groepen een (zeer) lage waardering. In Grachtengordel West is ook bovengemiddeld veel werkgelegenheid: 1.3 banen per 1. inwoners. De belangrijkste sectoren hier zijn advisering en onderzoek, cultuur en recreatie, ICT en handel. Het populaire winkelgebied de 9 straatjes trekt veel bezoekers naar dit gebied. De winkelhuren blijven ook hier stijgen. De Haarlemmerbuurt en de Jordaan zijn vooral woongebieden met een gemiddelde verhouding tussen wonen en werken: 542 banen per 1. inwoners. Het aantal banen hier groeit echter sneller dan de bevolking: in 214 was de verhouding nog 523 banen per 1. inwoners. De Jordaan is de dichtst bebouwde buurt van het Centrum, met een hoge bevolkings- en vestigingsdichtheid. Sociaal Sociaal-economische positie Centrum West scoort gemiddeld tot bovengemiddeld op sociaal-economische indicatoren. Het werkloosheidspercentage ligt met 8,1% laag (Amsterdam: 11,7%), het gemiddeld besteedbaar huishoudinkomen is met ruim 33. gemiddeld voor de stad. Aandeel 15-64 jarigen met een bijstandsuitkering, 211-215 7 6 5 4 3 2 1 % 211 212 213 214 215 Amsterdam Centrum-West Burgwallen-Oude Zijde Burgwallen-Nieuwe Zijde Grachtengordel-West Haarlemmerbuurt Jordaan Bron: RVE Inkomen Er wonen weinig laagopgeleiden in het gebied: 11% van de 15-74-jarigen (Amsterdam: 27%). Het aandeel 18-plussers in de schuldhulpverlening is iets lager dan gemiddeld (1,3% versus 2,4% in Amsterdam). Grachtengordel-West behoort tot de gebieden met de sterkste sociaal-economische positie van de stad. Stapeling gebruik regelingen en voorzieningen Van de huishoudens in Centrum West gebruikt 33% minstens één regeling op het gebied van zorg en welzijn, inkomensondersteuning, jeugdzorg, onderwijs of arbeidsparticipatie (Amsterdam: 45%). Het gaat relatief weinig om multiproblematiek: van de huishoudens met regelingen heeft 7% er 5 of meer (Amsterdam 12%). In de Haarlemmerbuurt en Jordaan is de sociaaleconomische status iets lager en is er meer gebruik en stapeling van regelingen dan in rest van Centrum West, maar nog wel minder dan gemiddeld in Amsterdam. Gezondheid De gezondheid van bewoners van Centrum West is goed. Men ervaart bijvoorbeeld minder vaak beperkingen (27% versus 35%) of psychische stoornissen dan gemiddeld in de stad (2% versus 7%). De leefstijl van de bewoners scoort gemiddeld genomen gunstig als het gaat om overgewicht en voldoende bewegen. Het enige gezondheidsaspect waar dit gebied ongunstig op scoort is dat er relatief veel mensen overmatig/zware alcohol drinkers zijn (24% versus 17% gemiddeld). Risicogroepen voor alcoholgebruik zijn jongvolwassenen, mannen van Nederlandse herkomst, middelbaar en hoogopgeleiden, en alleenwonenden. Veel van deze groepen zijn relatief sterk vertegenwoordigd in Centrum West. Zelfredzaamheid en participatie Centrum West scoort gunstig op indicatoren voor zelfredzaamheid en eenzaamheid. Een klein deel van de inwoners van Centrum West ervaart geen regie over het eigen leven (6% versus 1% gemiddeld) en een klein deel voelt zich ernstig eenzaam (6% versus 11%). Relatief weinig inwoners zijn sociaal uitgesloten (3% versus 9%) In de Noordelijke Jordaan en de Haarlemmerbuurt zijn relatief veel kleine sociale huurwoningen, waar veel ouderen en mensen met psychiatrische problematiek wonen. Door de decentralisatie van de AWBZ gaan deze groepen mogelijk een groter beroep doen op de basisvoorzieningen in de buurt. In het algemeen vergrijst de westelijke binnenstad. Er wonen veel alleenstaande ouderen; dit is een risicogroep op het gebied van eenzaamheid en zorg. Door nieuwe wet- en regelgeving verdwijnen plekken in verpleeg- en verzorgingshuizen en in de dagbestedingsactiviteiten. De leefsituatie-index, een samengestelde score op het gebied van gezondheid, participatie en leefbaarheid die het 5
gemiddelde welzijnsniveau beschrijft, ligt met 18 boven het stedelijk gemiddelde van 14. De bewoners van Centrum West zijn even vaak als gemiddeld actief als mantelzorger, vrijwilliger of zetten zich in voor de stad of buurt. Wel zijn ze in totaal vaker actief: 93% van de 19 tot 65-jarigen heeft (vrijwilligers)werk, geeft mantelzorg en/of doet een opleiding (Amsterdam: 87%). De participatie in uitgaansactiviteiten is hoog: 67% van de 18-plussers maakt gebruik van minstens 4 verschillende uitgaansactiviteiten (versus 44% gemiddeld in Amsterdam). Welzijn jeugd Er woont relatief weinig jeugd in Centrum West: 11% versus 18% in Amsterdam is jonger dan 18 jaar. Het aandeel minimajongeren is lager dan gemiddeld (9% versus 18%). In de Haarlemmerbuurt is het aandeel jongeren wat hoger (14%) en in Burgwallen-Nieuwe Zijde juist flink lager (6%). De jongeren in Centrum West kampen relatief weinig met problemen. De kans op sociaal-emotionele problemen is gemiddeld. Er is een zeer geringe vraag van jeugdigen (en hun gezinnen) naar ondersteuning van de Ouder- en Kindteams bij opvoed- en opgroeivragen (2,% versus 3,% gemiddeld). Ook is er weinig vraag naar ondersteuning door Samen DOEN-teams bij complexe problemen (,8% versus 1,5% gemiddeld). De risicofactoren voor kindermishandeling liggen ruim onder het stedelijk gemiddelde (index: 62 versus 1 gemiddeld). Bijna de helft van de vierdeklassers uit Centrum West (48%) geeft aan recent tabak, cannabis en/ of alcohol te hebben gebruikt en dat is veel in vergelijking met de stad (3%). Zes procent van de vierdeklassers heeft een ongewenste seksuele ervaring gehad, dat is meer dan gemiddeld in de stad (4%). Onder de 1-jarigen van Centrum West zijn relatief weinig te zware kinderen (9% versus 23% in Amsterdam). Het grootste deel van de 1-jarigen (82%) is lid van een sportvereniging. Van de jongeren tussen 12 en 24 jaar wordt 2,% verdacht van een misdrijf, versus 3,5% in Amsterdam. Alleen in de Haarlemmerbuurt ligt dit percentage op het stadsgemiddelde. Hoewel de jongeren die in Centrum West opgroeien weinig probleemgedrag vertonen, trekt het gebied wel jongeren van buiten het Centrum aan die soms meer overlast veroorzaken. Jeugd en onderwijs Van de peuters in het gebied wordt 27% tot de doelgroep van de voorschool gerekend (Amsterdam: 43%). Het aandeel van hen dat ook naar de voorschool gaat is lager dan gemiddeld (61% versus 74%). 6 In de Jordaan is dit percentage lager (53%). Een klein deel van de basisschoolleerlingen bestaat uit gewichtleerlingen (4% versus 17% in Amsterdam), dus er zijn weinig leerlingen met een achterstand. Dit is ook te zien aan de basisschooladviezen: slechts 5% krijgt een advies voor praktijkonderwijs of leerwegondersteunend onderwijs, ten opzichte van 15% gemiddeld in de stad. Er zijn in Centrum-West drie middelbare scholen, waarvan twee particulier. Op het gebied van onderwijs gaat het goed met de jeugd. Zo zijn er weinig jongeren die zonder het behalen van een startkwalificatie van school gaan (4% versus 9%). In De Haarlemmerbuurt is het aandeel laagopgeleide schoolverlaters met 6% het hoogst in het gebied. De jongeren in Centrum West hebben een gunstige startpositie op de arbeidsmarkt, de werkloosheid onder jongeren is hier lager dan gemiddeld in Amsterdam (11% tegenover 13%). Laagopgeleide schoolverlaters 211-214 14 12 1 8 6 4 2 % 211 212 213 214 Leefbaarheid en veiligheid Leefbaarheid Amsterdam Centrum West Bron: Bureau Leerplicht Plus Bewoners van Centrum West zijn bovengemiddeld tevreden met hun buurt. Zo zijn de rapportcijfers voor de buurt en de verwachte ontwikkeling van de buurt hoger dan in geheel Amsterdam: 8,1 en 7,5 versus 7,4 en 7,1. Ook voelen bewoners van Centrum West zich meer thuis in de buurt (rapportcijfer 8,5 tegenover 7,9 in heel Amsterdam). Op de Burgwallen ligt het rapportcijfer voor de buurt rond het gemiddelde van de stad (7,6: Oude Zijde; 7,2: Nieuwe Zijde). Ook de sociale kwaliteit is op de Nieuwe Zijde lager: 4 versus 45 gemiddeld in de stad (en 5 in Centrum-West). Er zijn weinig spanningen in Centrum West (indexscore 88 versus 11 voor Amsterdam). Wel namen de spanningen toe: in 213 was het indexcijfer 83. Volgens 22% van de bewoners is er veel overlast in Centrum West (Amsterdam: 16%). Bewoners geven met name een laag cijfer voor horecaoverlast (6,9 tegenover 7,9). Op de Burgwallen Oude Zijde en Nieuwe Zijde is veel overlast volgens 47% en 45% van de bewoners. Ook hebben
deze buurtcombinaties een lager rapportcijfer voor horecaoverlast. Vooral in de Burgwallen Oost (5,2), Kop Zeedijk (4,8) en Spuistraat Zuid (5,4) is dit het geval. Er zijn veel conflictueuze spanningen tussen bewoners onderling en tussen bewoners en horeca vanwege de kleine woningen en beperkte openbare ruimte. In de Jordaan zorgt de combinatie van veel bewoners en veel horeca voor (forse) overlast. Locaties waar weinig vaste bewoners wonen (veel airbnb en illegale hotels) zijn extra vatbaar voor verloedering, vervuiling, criminaliteit en verminderde sociale cohesie en betrokkenheid. De toename van toeristische verhuur leidt daarnaast onder meer tot verkleining van de woningvoorraad. Veel toeristen en expats in de buurt betekent voor bewoners: geluids- en drugsoverlast, (zwerf-)vuil, weinig sociale cohesie en weinig buurtkracht om de boel op orde te krijgen en te houden. Voor het stadsdeel betekent dit: meer handhavingsverzoeken en meldingen waarvoor moet worden uitgerukt. Ondanks de verbeteringen die afgelopen jaren bereikt zijn, blijft de Nieuwe Houttuinen een kwetsbaar gebied (sociale problematiek, gevoelens van onveiligheid en vervuiling). De Burgwallen Nieuwe Zijde scoort op diverse indicatoren laag: veiligheid, overlast, criminaliteit, sociale kwaliteit en betrokkenheid bewoners, verloedering, onderhoud en schoonhouden straten en stoepen, vooruitgang en ontwikkeling buurt. Rapportcijfer horecaoverlast * 8,5 8,3 8,1 7,9 7,7 7,5 7,3 7,1 6,9 6,7 6,5 6,3 6,1 5,9 5,7 5,5 5,3 5,1 4,9 4,7 4,5 27 29 211 213 *Hoe lager het cijfer, hoe meer horecaoverlast Veiligheid Amsterdam Centrum West Burgwallen-Oude Zijde Burgwallen-Nieuwe Zijde Grachtengordel-West Haarlemmerbuurt Jordaan Bron: WIA Centrum West heeft de hoogste score op de veiligheidsindex van alle 22 gebieden, namelijk 139. De beide Burgwallen steken daar nog ver boven uit (Oude Zijde: 165; Nieuwe Zijde: 182). Dit komt doordat er relatief veel overlast voorkomt. Met een overlastindex van 212 is dit ruim boven het stedelijk gemiddelde (122). Er is vooral veel personenoverlast (geluids-, drugs-, buren-, en personenoverlast) en horecaoverlast. Dit hangt samen met de drukte in het gebied. Ook scoort het gebied hoger dan gemiddeld op de criminaliteitsindex (119). Ook dit is vooral op de Burgwallen geconcentreerd. Er zijn relatief veel high volume delicten zoals zakkenrollerij, vermogensdelicten, inbraken bij bedrijven en fietsendiefstallen. Als het gaat om high impact delicten zoals inbraken, overvallen en geweldsdelicten scoort het gebied gemiddeld. Ondanks dat het gebied relatief veel overlast en criminaliteit kent, voelen bewoners van Centrum West zich niet onveilig. Twintig procent van de bewoners voelt zich weleens onveilig tegenover 28% in heel Amsterdam. Binnen het gebied is er duidelijk verschil zichtbaar tussen enerzijds de beide Burgwallen (Oude en Nieuwe zijde) en anderzijds de Grachtengordel-West, Haarlemmerbuurt en de Jordaan. In de beide Burgwallen is er veel overlast en criminaliteit en is de veiligheidsbeleving gemiddeld. In de overige drie buurtcombinaties is er veel minder overlast en criminaliteit en is de onveiligheidsbeleving zelfs lager dan gemiddeld in Amsterdam. Tien procent van de bewoners geeft aan veel overlast door jongeren te ervaren. Dit is vergelijkbaar met het stedelijk gemiddelde van 12%. In Burgwallen Nieuwe Zijde heeft men relatief veel overlast van jongeren (26% vaak). Het aantal branden per 1. woningen in het gebied is met 1,4 gemiddeld voor Amsterdam (1,2). Ook hiervoor geldt dat Burgwallen Nieuwe Zijde hoger scoort dan gemiddeld, namelijk 2,2 branden per 1. woningen. De bezoekersdruk in stadsdeel Centrum is de afgelopen jaren fors toegenomen en beperkt zich niet meer alleen tot het 112 gebied; ook in de aangrenzende gebieden (De 9 Straatjes, Haarlemmerdijk en straat) is het aantal bezoekers sterk toegenomen. Het stadsdeel ziet hiermee een toename aan leefbaarheids- en veiligheidsproblemen. Het aantal bezoekers is op sommige momenten en sommige locaties zo groot, dat dit niet meer past in de openbare ruimte. De criminaliteit betreft zakkenrollerij, op agressieve wijze nepdrugs verkopen, fietsendiefstal, heling, auto inbraken, straatroof. Toeristen worden vooral slachtoffer op locaties waar het relatief donker is en dichtbij de horecagelegenheden. In Centrum West vindt dit vooral plaats in 112, de Westermarkt en omgeving, Haarlemmerbuurt en De 9 Straatjes. In het 112 gebied, vinden regelmatig evenementen en demonstraties plaats met een hoger veiligheidsrisico waarbij extra maatregelen moeten worden genomen om de openbare orde te handhaven. Een aanzienlijk deel van de bezoekers aan Amsterdam komt naar de binnenstad voor sex, drugs en rock-n-roll. Zij komen om te feesten en consumeren veel alcohol en drugs. Deze bezoekers zorgen (individueel of in grote groepen) voor veel overlast zoals schreeuwen, openbare dronkenschap, wildplassen, overgeven en afval op straat gooien. 7
Kernindicatoren Stadsdeel Gebied BC BC BC BC BC A DX1 A A1 A2 A5 A6 peiljaar Amsterdam Centrum Centrum West Burgwallen OZ Burgwallen NZ Grachten gordel- West Haarlemmer buurt Jordaan B evo lking aantal inwoners 215 822272 86418 43585 4262 4199 6429 9294 1941 bevolkingsdichtheid 215 4994 1375 15939 1227 7424 14269 17295 23321 % -17 jaar 215 18,1 11,2 1,6 6,7 6,2 1,8 13,8 1,7 % 65+ 215 11,9 13,1 13,1 8 7,3 15,5 13,7 14,3 % 8+ 215 2,8 2 1,9,7,7 1,5 1,9 2,5 % niet-westerse Amsterdammers 215 34,7 14,7 13,2 14,3 17,3 9,3 15,8 12,2 % nieuwe stedelingen 215 29,4 43,1 44,4 52,5 54,3 47,7 39 42,1 aantal huishoudens 215 442693 54457 2877 282 2756 441 564 12838 % stel met kinderen 215 16,2 9,2 8,3 5 4,2 9,2 11,7 8 % eenoudergezin 215 9 5,4 5,2 4 2,5 3,6 6,8 5,9 % alleenwonend 215 53,1 63,1 64,2 65,5 66,2 6,7 6,1 66,5 % verhuisd (incl. buitenland en inw. >5) 214 17,4 21,9 21 28,5 36,1 24,5 16,5 17,2 Wo nen en o penbare ruimte woningvoorraad 215 41796 53932 28386 2839 2753 4297 5569 12928 % goedkope huur (-425 eur) 213 28 29 31 31 24. 29 39 % huur tot huurtoeslaggrens (-665 eur) 213 58 52 53 52 54. 62 59 % huur in middensegment (665-935 eur) 213 5 5 5 9 11. 2 5 gemiddelde WOZ-waarde per m2 215 353 448 4194 3777 464 4482 438 4336 % grote woningen (> 8m2) 215 34,4 3,5 27,3 27,8 26,3 47,1 33 18,3 gemiddelde woningbezetting (>1 woningen) 215 1,97 1,6 1,54 1,5 1,53 1,5 1,67 1,5 rapportcijfer eigen woning 213 7,6 8 8 7,8 7,8 8,6 8,1 7,8 % woning geschikt om oud te worden 213 42 37 33 13 28. 45 34 verloederingsscore (-1) 214 29 29 3 35 35 27 28 31 rapportcijfer onderhoud straten en stoepen 213 6,6 7 7 6,7 6,6 7,1 7,3 7 rapportcijfer onderhoud groen 213 6,8 6,8 6,7 5,7 5,9 7,1 6,9 6,8 CROW-score verhardingen 215 4 5 5 4 5 4 5 5 rapportcijfer schoonhouden straten en stoepen 213 6,4 6,9 6,9 6,3 6,4 7 6,9 7,1 rapportcijfer parkeervoorzieningen 213 6,4 5,6 5,2 3,9 4,7 5,1 5,7 5,4 % overlast te hard rijden 214 19 18 21 25 21 15 17 24 rapportcijfer speelvoorzieningen 213 6,7 6,5 6,4 5,3 5,1 6,3 6,9 6,6 dagelijkse drukte-index 214 1 27 291 578 478 279 223 23 B edrijvigheid aantal (bedrijfs)vestigingen 215 1534 22229 1247 184 248 2583 276 386 starters (% vestigingen) 215 1,4 8,4 8,4 9,5 7,4 7,4 7,7 9,4 ZZP'ers (% vestigingen) 215 54,6 47 45,9 4,2 29,5 36,4 55,2 58,6 creatieve industrie (% vestigingen) 215 3,4 33,4 32,8 27,7 19,6 3,4 4 4,1 zakelijke dienstverlening (% vestigingen) 215 31,7 32,8 31,2 22,8 2,7 4,7 35,2 32,2 toerisme (% vestigingen) 215 7,9 12,1 12,8 22,9 22,9 7,5 7,6 8,8 hotelbedden per 1. inwoners 214 69,9 35,3 44,8 148,2 1933,2 34,6 82,8 35,6 winkels dagelijkse goederen per 1. inwoners 215 1,7 4,3 5,8 1,6 21,4 3,6 4,6 2,7 aantal banen (>12 uur per week) 215 493429 95955 46584 9255 13326 8441 7139 8423 aantal banen per 1. inwoners (>5 inwoners) 215 6 111 169 2172 3174 1313 768 434 Z elfredzaamheid en participatie potentiële beroepsbevolking (15-74) 215 655383 74662 37921 3929 391 564 784 16683 geregistreerde werkloosheid 215 11,7 8,6 8,1..... % 15-64-jarigen met bijstand 215 6,5 4 3,6 2,6 2,1,9 4,3 4,7 % 15-64-jarigen in trede 1 of 2 in de bijstand 215 4,8 3,1 2,7 1,9 1,5,6 3,4 3,7 gemiddeld besteedbaar huishoudinkomen 212 31393 33994 33113..... % huishoudens met lage opleiding en laag inkomen 211 15,1 6,6 6,1..... % 15-74 jarigen laag opgeleid 212 27 13 11 11 1 6 14 12 % minimahuishoudens 212 16 13 13 14 13 6 14 15 % 18+ in schuldhulpverlening 214 2,4 1,3 1,1 1,4 1,8,2 1,3 1 % 18+ Vroeg er op af melding 214 1,8 1 1,1 1,1 1,2,6 1 1,4 %(zeer) ernstig eenzaam 212 11 7 6..... % geen regie over eigen leven 212 1 5 6..... % mantelzorgers 212 9 11 1..... % vrijwilligers 214 39 41 39..... % zet zich in voor buurt of stad 214 22 33 29..... % 19-64 jaar met (vrijwilligers)werk/mantelzorg/opleiding 212 87 92 93..... Standaard Leefsituatie-index (SLI) 214 14 19 18..... % 4 verschillende uitgaansvormen 214 44 64 67..... 8
Stadsdeel Gebied BC BC BC BC BC A DX1 A A1 A2 A5 A6 peiljaar Amsterdam Centrum Centrum West Burgwallen OZ Burgwallen NZ Grachten gordel- West Haarlemmer buurt Jordaan Gezo ndheid % gezondheid gaat wel - zeer slecht 212 25 15 13..... % belemmerd door chronische aandoening 212 35 27 27..... % OESO beperking 212 17 8 6..... % hoog risico angststoornis / depressie 212 7 4 2..... % rokers 212 28 3 3..... % overmatig / zwaar alcoholgebruik 212 17 26 24..... % overgewicht of obesitas 212 4 28 28..... % dat aan beweegnorm voldoet 212 67 78 78..... Jeugd en o nderwijs % deelname VVE onder peuters met indicatie 214 74 59 61 73. 69 65 53 % gewichtleerlingen (op de scholen) 214 17,3 4 4.. 1,4 1,9 5,6 gemiddelde Cito-score (naar woonadres) 214 534,6 54,1 54,7.. 544,3 539,2 541,1 % basisschooladvies pro/lwoo 214 15,4 5 5,2... 3,6 6,5 % laag opgeleide schoolverlaters (18-22 jaar) 214 9,1 3,7 3,7 1,7 1,9 1,9 5,9 5,1 %(matig) verhoogde SDQ-score (1-jarigen) 214 18 15 17..... %(matig) verhoogde SDQ-score leerlingen VO2 214 11 14 12..... % jeugdwerkloosheid 214 13,3 11,8 1,5..... % minimajongeren 212 17,7 9,9 8,5 9 9,8 5 11,8 7,5 % overgewicht / obesitas (1-jarigen) 214 23,3 12,3 9,3..... % lid sportvereniging (1-jarigen) 214 69 85 82..... % recent tabak/alcohol/canabis (VO4) 214 3 5 48..... risicofactorenindex kindermishandeling 215 1. 62..... aanmeldingen AM K per 1. -17-jarigen 213 4 1 3..... bereik Jeugdhulp Zorg in natura (ZIN, % -18 jaar) aug. 215 6,6 6,6 6,6..... bereik Samen Doen Teams (% gezinnen) aug. 215 1,5,9,8..... bereik Ouder Kind Teams (OKT, % -18 jaar) aug. 215 3, 1,9 2,..... % jeugdige verdachten 214 3,5 2 2 1,7 2,5,8 3,4 1,7 % ongewenst seksuele ervaring (VO4) 214 4 5 6..... Leefbaarheid en veiligheid rapportcijfer voor de eigen buurt 213 7,4 8,1 8,1 7,6 7,2 8,5 8,3 8,3 rapportcijfer ontwikkeling buurt 213 7,1 7,6 7,5 7 6,7 7,9 7,9 7,6 % buurt gaat vooruit 214 21 18 18 26 13 13 23 16 % verhuisgeneigden 213 25 21 23 3 26. 25 23 kengetal sociale kwaliteit (-1) 214 45 52 5 45 4 49 55 53 rapportcijfer betrokkenheid buurtbewoners 213 6,3 6,6 6,6 6,3 5,7 6,5 6,9 6,7 spanningenindex 214 11 88 88 93 9 8 91 88 veiligheidsindex 214 18 133 139 165 182 93 96 1 criminaliteitsindex 214 11 124 119 129 149 91 89 97 overlastindex 214 122 189 212 268 299 119 118 129 onveiligheidsbelevingsindex 214 11 85 87 97 99 67 8 75 % voelt zich wel eens onveilig in eigen buurt 214 28 2 2 23 38 15 21 15 % veel jongerenoverlast 214 12 8 1 13 26 5 9 6 rapportcijfer burenoverlast 213 7,3 7,4 7,3 7,2 6,8 7,5 7,6 7,2 rapportcijfer horecaoverlast 213 7,9 7,2 6,9 5,1 5,8 6,8 8 7,1 branden per 1. woningen 214 1,2 1,3 1,4,7 2,2 1,6,7 1,6 Specifiek vo o r dit gebied % horeca op totaal aantal vestigingen 215 4,5 8,7 9,2 18,3 16,7 4,9 4,9 6,2 cultuurvoorzieningen per 1. inw (>5 inw.) 215 6,4 12,1 13,7 16,4 13,6 15,1 11,7 13,6 coffeeshops dec. 215 174 94 62 2 15 5 8 14 misdrijven door jongeren naar plaats delict 214 1155 334 2223 556 1246 124 118 179 Legenda De kleuren geven aan hoe de waardes van een indicator verspreid zijn over de stad. De kleuren geven niet aan of de verschillen statistisch significant zijn en hebben geen relatie met gestelde normen of beleidsdoelen. > 1 SD meer / beter dan gemiddeld,5-1 SD meer / beter dan gemiddeld,5 SD rond gemiddelde,5-1 SD minder / slechter dan gemiddeld > 1 SD minder / slechter dan gemiddeld Deze en meer cijfers zijn voor meerdere jaren en op verschillende schaalniveaus terug te vinden in het Basisbestand Gebieden Amsterdam van OIS (zie ook: http://www.ois.amsterdam.nl/visualisatie/dashboard_kerncijfers.html) 9
Definities en bronnen bron definitie / opmerking niet-westerse Amsterdammers OIS Amsterdammers die zelf of van wie een van de ouders is geboren in niet-westers land (=Afrika, Latijns-Amerika en Azië (exclusief Indonesië en Japan) of Turkije). nieuwe stedelingen OIS Personen van autochtone of westerse herkomst in de leeftijd 18-55 jaar, die na hun 18e geregistreerd zijn in Amsterdam. oordeel bewoners over woning, buurt, openbare ruimte, voorzieningen etc. WIA Wonen in Amsterdam (WIA): tweejaarlijkse enquête van de afdeling Wonen van de gemeente Amsterdam en de Amsterdamse Federatie van Woningcorporaties (AFWC). huurquote WIA Kale huur minus de huurtoeslag, als percentage van het inkomen % verhuisgeneigden* WIA Aandeel bewoners dat de komende twee jaar wil verhuizen gemiddelde WOZ-waarde per m² afdeling Belastingen Waarde in kader Wet waardering onroerende zaken op basis van het peiljaar voorafgaand aan de peildatum. grote woningen BAG Verblijfsobject met gemiddeld gebruikersoppervlakte (GBO) van minimaal 8m². verloederingsscore (-1, hoe hoger hoe meer verloedering) Veiligheidsmonitor Gemiddelde van het aandeel bewoners dat overlast ervaart in de buurt van bekladding muren, rommel op straat, hondenpoep en vernieling bus- en tramhokjes en het oordeel dat men geeft over onderhoud groen en straten. CROW-score verhardingen Buiten in Beeld Score op basis van tellingen voor de mate waarin de verhardingen schoon zijn. 1 is de hoogste score, 5 de laagste. wateroverlast Waternet Knelpunten en aandachtsgebieden gebaseerd op een model met een bui van 1 mm/uur en vervolgens omgezet in een wateroverlastkaart. Deze analysemethode is nog in ontwikkeling. Zie: www.amsterdamrainproof.nl Dagelijkse Drukte-Index OIS Aantal verblijvers op een gemiddelde dag per hectare land, afgezet tegen het stedelijk gemiddelde van Amsterdam (=1). (bedrijfs)vestigingen ARRA Locatie met door KvK geregistreerde onderneming, instelling of zelfstandige beroepsbeoefenaar met >= 1 werkzaam pers. creatieve industrie ARRA Vestingen met activiteitencodes: kunsten, media en entertainment en creatieve zakelijke dienstverlening. Inclusief activiteiten < 12 uur per week toerisme ARRA Vestingen met activiteitencodes: logies en overnachtingen, overige horeca, personenvervoer, reisorganisatie- en bemiddeling, cultuur en recreatie, jachthavens, zeilscholen en recreatieve detailhandel. Inclusief activiteiten < 12 uur p.w.k zakelijke dienstverlening ARRA Activiteitencodes vestigingen: 68, 691, 692, 71, 72, 711, 712, 721, 722, 731, 732, 741, 742, 743, 749, 75, 77, 78, 79, 8, 81, 82 ZZP (zelfstandige zonder personeel) ARRA Vestiging met 1 werkzame persoon en rechtsvorm eenmanszaak (excl. winkels). aantal banen (>12 uur per week) ARRA Aantal werkzame personen in een baan van minstens 12 uur per week gezondheidsklachten, mantelzorg, GGD: AGM Amsterdamse Gezondheidsmonitor (AGM): vierjaarlijkse enquête van de GGD onder Amsterdammers van 19 jaar en ouder levensstijl, maatschappelijke participatie OESO beperking GGD Personen die ten minste1 van 7 activiteiten m.b.t. horen, zien en bewegen niet of met grote moeite kunnen verrichten. % hoog risico angststoornis / depressie GGD K1 screeningslijst voor depressieve en angststoornissen: 1 vragen over de gemoedstoestand in de afgelopen vier weken. % (zwaar) overmatig alcoholgebruik GGD Overmatig: >21 glazen per week mannen, >14 glazen per week vrouwen Zwaar: minimaal 1x per week 6 glazen op een dag % overgewicht of obesitas GGD Overgewicht (25 BMI<3) en obesitas (BMI 3) beweegnorm volwassenen GGD Dagelijks minstens half uur matig intensieve lichamelijke activiteit op minimaal 5 dagen per week. potentiële beroepsbevolking OIS Bevolking van 15 t/m 74 jaar geregistreerde werkloosheid Inkomen/CBS/OIS % 15-64-jaar met bijstand (wwb levensonderhoud, wwb bbz, oiaw ioaz), gedeeltelijk arbeidsongeschikt (<8%) of WW. bijstand afd. Inkomen Personen die WWB-levensonderhoud ontvangen. Ontvangers in trede 1 en 2 hebben grote afstand tot de arbeidsmarkt gemiddeld besteedbaar huishoudinkomen CBS/ RIO Bruto-inkomen verminderd met premies sociale zekerheid en andere betaalde overdrachten en de loon-, inkomsten- en vermogensbelasting. % huishoudens laag opgeleid en laag inkomen CBS / OIS Huishouden in laagste tertiel koopkrachtinkomen en hoofdbewoner met maximaal VMBO. Studenten en bewoners van instituten zijn buiten beschouwing gelaten. % minimahuishoudens CBS / OIS Huishouden met inkomen tot 11% van het Wettelijk Sociaal Minimum en een vermogen binnen de bijstandsgrens. % 18+ in schuldhulpverlening Afd. Inkomen Aandeel actieve cliënten schuldhulpverlening Vroeg er op af Afd. Inkomen Aandeel 18+ met melding bij Team Vroeg er op af vanwege betalingsachterstanden bij een woningcorporatie, Agis, afd. Belastingen en/of energieleveranciers. %(zeer) ernstig eenzaam GGD Eenzaamheidsschaal De Jong-Gierveld: 11 items met betrekking op emotionele en sociale eenzaamheid. Wanneer op 3 of meer items min of meer of ja is geantwoord wordt men als eenzaam beschouwd. sociale uitsluiting GGD % met achterstand op 2 of meer van volgende terreinen: sociale participatie (eenzaamheid, sociale contacten); materiële deprivatie (gebrek aan financiële middelen); toegang tot sociale grondrechten (woning, zorg, discriminatie); normatieve integratie (naleven normen en waarden samenleving) % mantelzorgers onder 19-plussers GGD Zorg aan een hulpbehoevende in de directe omgeving voor minstens 3 maanden en/of minstens 8 uur per week vrijwilligers, inzet voor buurt of stad, informele hulp, standaardleefsituatie-index Staat van de Stad Staat van de Stad: tweejaarlijks onderzoek naar participatie Amsterdammers. VVE-indicatie GGD Kinderen met risico op (taal)achterstand krijgen tijdens de reguliere consulten op het Ouder- en Kindcentrum (OKC) een zogenaamde ja-indicatie' voor VVE (Voor- en Vroegschoolse Educatie).. % gewichtleerlingen (op scholen) OIS Aandeel leerlingen waarvan geen van de ouders hoog is opgeleid %(matig) verhoogde SDQ-score leerlingen GGD Percentage leerlingen met een verhoogde kans op sociaal-emotionele problemen % basisschooladvies pro/lwoo OJZ % leerlingen in groep 8 met basisschooladvies voor praktijkonderwijs of VMBO met leerwegondersteuning. % laag opgeleide schoolverlaters OJZ Aandeel bovenleerplichtigen (18-22-jarigen) die het onderwijs hebben verlaten zonder startkwalificatie aantal inwoners studentenwoningen OIS Aantal inwoners van studentencomplexen en studenteneenheden % minimajongeren CBS/OIS Aandeel 18-minners dat opgroeit in een minimahuishouden middelengebruik VO4 GGD 4 e -klassers die wekelijks roken en/of de afgelopen 4 weken alcohol hebben gedronken en/of cannabis hebben gebruikt Jeugdhulp Zorg in natura (ZIN) OJZ afd. Jeugd Aandeel tot 18-jarigen dat Jeugdhulp ontvangt als zorg in natura Ouder Kind Team (OKT) OJZ afd. Jeugd Aandeel tot 18-jarigen die zelf of waarvan het huishouden wordt ondersteund door een Ouder en Kind Team bij opvoeden opgroeivragen Samen Doen Team OJZ afd. Jeugd Huishoudens die worden ondersteund door het Samen Doen Team bij complexe problemen op meerdere levensgebieden aanmeldingen AMK per 1.-17 jarigen DMO Aantal meldingen bij Amsterdams meldpunt Kindermishandeling indicatief cijfer: een kind kan meer meldingen hebben risicofactorenindex kindermishandeling GGD Index die de verwachte prevalentie van kindermishandeling afzet tegen het stedelijk gemiddelde (score 1) kengetal sociale kwaliteit Veiligheidsmonitor Aandeel inwoners dat positief reageert op vier stellingen over hoe de bewoners in de buurt met elkaar omgaan spanningenindex OIS Index gebaseerd op 8 stellingen over spanningen die bewoners ervaren in de buurt. veiligheidsindex OOV / OIS De waarde 1 staat voor de gemiddelde veiligheid in de politieregio Amsterdam-Amstelland in 214 criminaliteitsindex OOV / OIS Index gebaseerd op politiecijfers en slachtofferschap gegevens uit de enquête Veiligheidsmonitor. overlastindex OOV / OIS De aanwezigheid van bedoelde of onbedoelde gedragingen die gericht zijn tegen personen dan wel objecten of goederen die niet altijd strafbaar zijn, maar wel als hinderlijk worden ervaren. onveiligheidsbelevingsindex OOV / OIS Onveiligheidsbelevingsindex opgebouwd uit de elementen: risicoperceptie, onveiligheidsbeleving en vermijdingsgedrag. 1