2.2.4 Continueren programma Jongeren op Gezond Gewicht 1 Dossier 1067 voorblad.pdf B&W Vergadering Dossiernummer 1067 Vertrouwelijk Nee Vergaderdatum 29 november 2016 Agendapunt 2.2.4 Omschrijving Continueren programma Jongeren op Gezond Gewicht Zaaknummer 22131-2016 Commissie Commissiedatum Gemeenteraad Behandeld in Datum B&W Vergadering 29 november 2016 Voorgesteld besluit 1. Het college heeft besloten de samenwerkingsovereenkomst met JOGG Nederland voor 3 jaar te continueren. 2. Het college heeft besloten om subsidie aan te vragen bij de provincie Limburg voor de kosten van het lidmaatschap van JOGG gedurende 3 jaar, op basis van de nadere subsidieregels Aanvalsplan Overgewicht 2016. 3. Het college heeft besloten om de begroting voor de jaren 2017-2019 conform de paragraaf toelichting op de middelen te wijzigen. Besluit 1. Het college heeft besloten de samenwerkingsovereenkomst met JOGG Nederland voor 3 jaar te continueren. 2. Het college heeft besloten om subsidie aan te vragen bij de provincie Limburg voor de kosten van het lidmaatschap van JOGG gedurende 3 jaar, op basis van de nadere subsidieregels Aanvalsplan Overgewicht 2016. 3. Het college heeft besloten om de begroting voor de jaren 2017-2019 conform de paragraaf toelichting op de middelen te wijzigen.
2 BW voorstel - continueren programma Jongeren op Gezond Gewicht.docx VOORSTEL AAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS VAN DE GEMEENTE ROERMOND Bijlage: 1. Samenwerkingsovereenkomst JOGG Samenvatting: De stuurgroep JOGG heeft in haar vergadering op 26 september 2016 besloten om de samenwerking met JOGG Nederland voor wederom 3 jaar te continueren. In gezamenlijkheid met partners streeft de gemeente ernaar het overgewicht onder jongeren terug te dringen en een gezond gewicht te realiseren cq te behouden en tevens bewustwording te creëren rondom een gezonde leefstijl, zowel bij kinderen als hun ouders/ verzorgers. Hiervoor worden met thema s als water drinken, bewegen en gezonde voeding diverse activiteiten georganiseerd op de 4 huidige JOGG-scholen, wordt het aantal JOGG-scholen uitgebreid en de focus verbreed naar -9 maanden tot en met 12 jaar. JOGG Nederland biedt hierin wederom ondersteuning. De jaarlijkse lidmaatschapskosten bedragen 5.000,- exclusief btw per jaar. De provincie Limburg heeft nadere subsidieregels Aanvalsplan Overgewicht 2016 vastgesteld, op basis waarvan maximaal 50% van de lidmaatschapskosten gesubsidieerd worden. Subsidie hiervoor wordt aangevraagd. Toelichting op voorstel: JOGG Landelijk JOGG staat voor Jongeren op Gezond Gewicht. De JOGG-aanpak in gemeenten richt zich op jongeren van 0 tot 19 jaar en hun omgeving (ouders, school, fysieke omgeving etc.). Het aantal kinderen met overgewicht neemt wereldwijd sterk toe. Ook in Nederland. Ongeveer 1 op de 7 jongens en 1 op de 6 meisjes heeft overgewicht. In sommige wijken is dat zelfs 1 op de 3 kinderen. Ernstig overgewicht en obesitas bij kinderen is een duidelijke risicofactor voor overgewicht en chronische ziekten bij volwassenen. Voorbeelden van gezondheidsproblemen zijn: hart en vaatziekten, diabetes type 2, orthopedische problemen, astma, vormen van kanker en psychische problemen als angst, depressie en negatief zelfbeeld. In de periode 2010-2015 hebben 26 landelijke partijen binnen het convenant gezond gewicht en de landelijke bedrijfspartners van de JOGG aanpak de handen ineengeslagen op het gebied van voeding, bewegen, sport en zorg. De succesvolle ontwikkeling en groei van de lokale JOGG-aanpak toont aan dat de toekomst ligt in de lokale kracht. De ambitie van JOGG Nederland is het streven naar een samenleving waarin alle kinderen en jongeren wonen, leren, recreëren en werken in een gezonde omgeving met aandacht voor een gezonde leefstijl in het algemeen en voor een gezond gewicht in het bijzonder. Met de volgende uitgangspunten: - Focus op kinderen, jongeren en hun omgeving (ouders/verzorgers, school, wijk, sportvereniging etc.); - Lokale kracht, dichtbij mensen en primair gericht op de wijken waar overgewicht bij jongeren het grootst is; - Gezond eten en drinken, dagelijks bewegen, sporten, spelen en bewegen; - Betrekken en richten van publieke, private en maatschappelijke krachten in een samenleving om een gezond aanbod en gezonde omgeving te creëren; - Verbinding van preventie en zorg. Het vroegtijdig signaleren en aanpakken van beginnend overgewicht bij jeugd; - Kennisdeling: meten is weten. Lokale activiteiten en processen worden gemonitord, geëvalueerd en zo nodig bijgesteld.
Pagina 2 Momenteel zijn er zo n 109 JOGG-gemeenten in Nederland. Met deze aanpak zetten lokale samenwerkingen tussen private en publieke partijen zich in voor een gezonder gewicht onder jongeren. Kamerbrief over Jong leren eten (30 september 2016) Het programma Jong Leren Eten sluit aan bij het programma JOGG, zoals verwoord in deze kamerbrief. Het kabinet komt met een uitgebreid totaalpakket voor voedseleducatie waaruit scholen zelf eenvoudig een keuze kunnen maken om kinderen te leren wat goed en gezond eten is. Het gaat om nieuwe en bestaande activiteiten, zoals smaak- en kooklessen, groente en fruit in de klas, schooltuinen, bedrijfsbezoeken en voedingslessen die voortaan via één loket worden aangeboden. Met hulp van regionale makelaars kunnen scholen uit dit aanbod een pakket op maat samenstellen. De staatssecretarissen Van Dam (Economische Zaken) en Van Rijn (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) trekken hiervoor jaarlijks 5,7 miljoen euro uit. Met het programma Jong Leren Eten wordt het aanbod uitgebreid en tegelijkertijd voortgebouwd op de successen van Gezonde School, Duurzaam Door, Smaaklessen en EU-schoolfruit. Daarnaast wordt aangesloten bij programma s als JOGG. De afgelopen jaren is een derde van alle scholen bereikt met het Gezonde School aanbod. Met Jong Leren Eten moet het aantal scholen met het vignet Gezonde School op het thema Voeding jaarlijks met 5% groeien. Daarnaast moet het percentage basisscholen dat smaaklessen aanbiedt omhoog van 60 naar 75%. Ook wordt erop ingezet het aantal scholen dat gebruik maakt van de schoolfruitregeling te verdubbelen (60 % van de basisscholen en 20% van het voortgezet onderwijs). JOGG Roermond Roermond is op 22 augustus 2013 de 1 e JOGG gemeente in Limburg geworden. Samen met de partners in de stuurgroep (de GGD Limburg Noord, de basisscholen Vincent van Gogh, t Mozaïek, De Zonnewijzer en de Kasteeltuin, Intersport Megastore, WML, Obesitas Centrum/Laurentius Ziekenhuis en VVV-Venlo/Via VVV) en diverse andere partners die deelnemen in de werkgroepen (CJG-ML, Citaverde college, stichting Kinderopvang Roermond, Meditta, Stichting Sportraad Roermond, Wel.kom en diverse sportverenigingen) worden activiteiten en programma s uitgevoerd voor kinderen, met name gericht op de 4 genoemde (JOGG-)scholen. De buurtsportcoaches hebben hierin een belangrijke rol. De centrale thema s zijn: water drinken, bewegen en gezonde voeding. JOGG is ingezet vanuit Gezondheidsbeleid maar raakt hiermee meerdere beleidsterreinen, zoals ook Jeugd en Sport (en bewegen). In de afgelopen 3 jaar zijn o.a. de onderstaande activiteiten/programma s uitgevoerd: - Jaarlijkse sportdag aan eind van het schooljaar; - Water drinken is gewoon en een bidon voor elk kind; - Deelname aan de Roermond Cityrun; - Inbedding in het schoolbeleid: vignet Gezonde school, gezonde schooltraktatie, schoolgruiten, EU schoolfruit; - Smaaklessen gericht op gezonde voeding; - Ouderbetrokkenheid: ouders hebben meegedaan bij ouder-kind activiteiten en zijn betrokken bij georganiseerde activiteiten waarin een gezonde leefstijl centraal staat, (informatieve) gesprekken met ouderraden; - Gezonde sportkantine; - Aansluiting met de kinderopvang; - Communicatie over JOGG in de digitale nieuwsbrief van het CJG-ML; - Etc. In deze periode is de bewustwording, in ieder geval bij deze scholen, toegenomen. Ook de ouders/ verzorgers zijn hierin betrokken. Doelstelling voor de eerste 3 jaar was overgewicht stabiliseren en gezond gewicht behouden. De termijn is nog kort voor het meten van daadwerkelijke verbeteringen. Hiervoor is meer
Pagina 3 tijd en inzet nodig. Gezond eten en bewegen vergt een structurele gedragsverandering bij kinderen én hun ouders/verzorgers. In de vergadering van de stuurgroep JOGG op 26 september 2016 is besproken hoe de partners nu verder willen gaan met de borging van de JOGG-aanpak: - Inbedding en borging binnen het integrale gemeentelijke beleid (meer specifiek de nieuw op te stellen nota preventie- en gezondheidsbeleid) in Roermond en binnen het beleid van de huidige JOGGscholen; - Gelijkwaardigheid en inbreng van partners via duidelijke afspraken vastleggen; - Focus en doelgroep verruimen van 4-12 jaar naar -9 maanden tot en met 12 jaar, waarbij ook de ouders/verzorgers in het proces worden meegenomen. - Het aantal JOGG-scholen uitbreiden, waarbij de huidige JOGG-school een andere school adopteert en de kinderopvang door middel van de Gezonde School-aanpak; - Uitbreiding door regionale samenwerking en kennisdeling met gemeenten als Roerdalen en Maasgouw, hetgeen reeds is opgestart, op onderdelen waar het toegevoegde waarde levert en waarin het lokaal extra voordeel oplevert. - Randvoorwaarden en middelen als activiteitenbudget. JOGG sluit aan bij de uitgangspunten van positieve gezondheid : gezondheid als het vermogen om je aan te passen en je eigen regie te voeren, in het licht van de sociale, fysieke en emotionele uitdagingen van het leven. En krijgt hiermee een plek in het nieuwe (jeugd)preventie- en gezondheidsbeleid. Het borgen van de JOGGaanpak vraagt een langere periode dan de afgelopen 3 jaar. Zowel voor gemeente als voor de partners. Ook in het streven naar meer publieke en private partners, waar JOGG Nederland een ondersteunende rol kan betekenen. Samen met partners in de 1 e lijn (kinderopvang, scholen, welzijnsorganisatie etc.) inzetten op de doelgroep vanaf - 9 maanden, zodat in kader van preventie en vroegsignalering tijdig interventies op maat gedaan kunnen worden. JOGG sluit tevens aan bij de uitgangspunten van de nieuwe sport- en beweegnota 2017-2022, die momenteel opgesteld wordt. Eén van deze uitgangspunten (zogenaamde speerpunten) is de integrale waarde van sport en bewegen. (Sporten en) bewegen is namelijk één van de JOGG-thema s voor het realiseren en behouden van een gezond gewicht bij kinderen en jongeren. Uit de Gezondheidsmonitor Jeugd 2015, gehouden onder leerlingen in klas 2 en 4 van het reguliere voorgezet onderwijs, over overgewicht blijkt ondanks dat deze Roermondse jongeren over het algemeen hun gezondheid als goed ervaren, uit screeningen van de jeugdgezondheidszorg blijkt dat 19% te kampen heeft met overgewicht of obesitas. Dit percentage ligt boven het regiogemiddelde van 15%. Daarnaast stijgt het percentage jongeren met overgewicht gestaag, zowel regionaal als in Roermond. Door de focus verbreden naar -9 maanden tot en met 12 jaar alsmede een uitbreiding van het aantal JOGG basisscholen, wordt getracht door voeding-, drink- en beweegeducatie een bijdrage te leveren aan het realiseren of behouden van een gezond gewicht bij deze kinderen, ook als zij (straks) naar de voorgezet onderwijs gaan. In deze vergadering heeft de stuurgroep besloten om de overeenkomst met JOGG voor 3 jaar te verlengen en de JOGG-aanpak te borgen in het gezamenlijk beleid: zowel bij de partners als bij de gemeente (integraal beleid zoals het nieuwe (jeugd)preventie- en gezondheidsbeleid en de nieuwe sport- en beweegnota). Een nieuw plan van aanpak voor de komende 3 jaar wordt in gezamenlijkheid met de partners opgesteld. Vervolgens wordt ook een nieuw convenant met de partners opgesteld. Aangezien JOGG meerdere beleidsterreinen raakt, wordt voorgesteld om de totale jaarlijkse kosten ad 8.500,-, zijnde de lidmaatschapskosten en de kosten voor het uitvoeren van activiteiten, uit budgetten van Jeugd en Sport en uit de nog aan te vragen provinciale subsidie te voldoen.
Pagina 4 Lidmaatschapskosten: De lidmaatschapskosten van JOGG voor de gemeente Roermond zijn onlangs gehalveerd van 10.000,- naar 5.000,- ex btw per jaar. De provincie Limburg heeft op 29 augustus 2016 de nadere subsidieregels aanvalsplan overgewicht gepubliceerd in het provinciaal blad. Op basis van deze subsidieregels kan de gemeente Roermond subsidie aanvragen voor maximaal 50% van de lidmaatschapskosten van JOGG gedurende 3 jaar, d.w.z. 2.500,- per jaar. Activiteitenbudget: Het budget voor het uitvoeren van activiteiten bedraagt 3.500,- per jaar. Uw college wordt voorgesteld om de samenwerkingsovereenkomst met JOGG Nederland voor 3 jaar te continueren (bijlage 1) en subsidie aan te vragen bij de provincie Limburg voor de lidmaatschapskosten van JOGG gedurende 3 jaar. Tevens om de begroting voor de jaren 2017 t/m 2019 conform de onderstaande toelichting op de middelen te wijzigen. Risicoparagraaf: In de samenwerkingsovereenkomst (bijlage 1) is onder artikel 4 de bijdrage van de gemeente opgenomen. Een van de voorwaarden is dat een JOGG-regisseur is aangesteld die gedurende 2 tot 3 dagen per week inzetbaar is om de JOGG-aanpak succesvol te implementeren. Dit is in de afgelopen 3 jaar door een teamleider en buurtsportcoach van de afdeling Sport en Bewegen uitgevoerd, zonder dat hiervoor extra uren dan wel financiële middelen beschikbaar zijn gesteld. Ook was er nauwelijks activiteitenbudget. Voor de nieuwe periode wordt dit vooralsnog gecontinueerd vanuit de afdeling Sport en Bewegen en wordt nader onderzocht hoe financiering c.q. de gevraagde formatie kan worden gevonden. Indien dit niet gerealiseerd kan worden, dan heeft dit consequenties voor de uitvoering van het activiteitenniveau op de afdeling Sport en Bewegen. Toelichting op de middelen: Voor een periode van 3 jaren (2017 t/m 2019) kunnen de jaarlijkse kosten (totaal 8.500,-) van JOGG gedekt worden uit de begrotingsposten 60326 (Lokale preventieve taken jeugdzorg) 3.000,- en 60326 (Implementatie Sportnota) 3.000,- die daar vooralsnog voldoende ruimte voor bieden. Daarnaast zal er voor 3 jaren een subsidie bij de provincie Limburg worden aangevraagd voor 2.500,- per jaar. Er wordt middels een begrotingswijziging voorgesteld om voor de jaren 2017 t/m 2019 uit de budgetten van de beleidsterreinen Jeugd en Sport totaal 6.000,- over te boeken naar het budget JOGG (61802). De jaarlijkse lidmaatschapskosten voor deelname aan JOGG ad 5.000,- ex btw en het activiteitenbudget ad 3.500,- worden vervolgens betaald uit het budget JOGG (61802) en uit de nog aan te vragen provinciale subsidie ad 2.500,-. Het voorstel is de begroting als volgt te wijzigen: Begrotingswijziging Mutaties in de exploitatie Omschrijving 2016 2017 2018 2019 2020 Implementatie sportnota (434325.60326) -3.000-3.000-3.000 Lokale preventieve taken jeugdzorg (442400.61953) -3.000-3.000-3.000 Jongeren op gezond gewicht (434325.61802) 8.500 8.500 8.500 Jongeren op gezond gewicht (842200.61802) -2.500-2.500-2.500