Op de fiets naar school

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Op de fiets naar school"

Mark de Winter
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 In beweging Voorlichting over calorieën of aansporingen tot meer beweging zijn niet genoeg in de strijd tegen overgewicht. Wat beter helpt is een wijkgerichte aanpak om het bewoners zo gemakkelijk mogelijk te maken zich gezond te gedragen: appels op ooghoogte in de supermarkt en fietsveilige routes naar school. Als functionaris Gezonde en Veilige Leefomgeving zet Nancy de Crom van GGD WestBrabant zich in om kinderen gezonder te laten eten en meer te laten bewegen. Steeds vaker gebeurt dat met een wijkgerichte aanpak, zoals in de Bredase wijk Heuvel. De gemeente Breda heeft zich hiervoor aangesloten bij het landelijke programma Jongeren op Gezond Gewicht (JOGG). In een wijk kun je heel gericht aan de slag, zegt Nancy. Bij JOGG zijn alle partijen in een wijk betrokken, van bedrijfsleven tot onderwijs en van gezondheidszorg tot gemeentebestuur. Je merkt dat de meeste organisaties in zo n wijk blij zijn dat het overgewichtprobleem gezamenlijk opgepakt gaat worden. Veel partijen geven aan iets te willen doen tegen overgewicht, maar samen sta je sterker. Levensmiddelenbedrijven Perfetti Van Melle, Hero, Alpro en Royal Cosun doen drie tot vijf jaar mee om hun maatschappelijke verantwoordelijkheid te laten zien. Ook Weight Watchers heeft zich aangesloten. Een prima initiatief van de bedrijven om samen naar de gemeente te stappen met dit idee. Een aantal lopende, kleinere projecten bleek hier goed in te passen. Dus de krachten worden ook nog eens gebundeld. Op de fiets naar school Het belangrijkste wapen in de strijd tegen overgewicht is de gezamenlijke wijkaanpak en een eenduidige aansprekende boodschap. In een JOGGwijk vertellen gemeente, hulpverleners en alle andere partners hetzelfde verhaal: méér bewegen, buiten spelen, meer groenten en fruit eten en elke dag ontbijten. Willy van Oorschot, communicatiemanager van Royal Cosun Partner bij Jongeren op Gezond Gewicht (JOGG) in Breda Betutteling werkt niet Royal Cosun verwerkt agrarische grondstoffen en levert onder meer de suikerproducten van Van Gilse en de frites van Aviko. Als maatschappelijk betrokken producent van voedingsmiddelen kunnen en willen wij onze ogen niet sluiten voor het toenemende overgewicht. Als de balans tussen het innemen van calorieën en het verbruik ervan verstoord raakt, kan dat tot overgewicht leiden. Het JOGGprogramma is een goed initiatief om vooral jongeren bewust te maken van hun leefstijl en hen letterlijk in beweging te krijgen. Samen met onze partners ondersteunt Cosun dit van harte en is betrokken bij het programma in de gemeente Breda. Om tot duurzame gedragsverandering te komen, hebben we niets aan een opgeheven vingertje. Betutteling werkt niet. Wel is het belangrijk dat iedereen zijn verantwoordelijkheid neemt. We zien veel enthousiasme bij de gemeente. Belangrijk, want de gemeente heeft veel invloed op sportvoorzieningen en de veilige bereikbaarheid van scholen. De snelheid waarmee initiatieven worden opgepakt, vinden wij heel prettig. Nu komt het erop aan de resultaten zichtbaar te maken. Want succes smaakt naar meer. 10

2 Ook meer borstvoeding hoort erbij, want dat is het basale begin van gezond eten. Daar tegenover staan minder frisdrank, televisie kijken en computeren. Als je die boodschap maar vaak genoeg hoort, word je toch wel ergens geraakt, denkt Nancy. Op die manier bedenken mensen dat hun kind misschien toch zelf op de fiets naar school kan. Als ook de fysieke omgeving goed wordt ingericht, bereiken we hopelijk wat met elkaar. De grote uitdaging is het vinden van manieren om mensen te bereiken die (nog) niet voor gezonder gedrag openstaan. Met de methode van social marketing gaan we onderzoeken hoe we deze groep kunnen bereiken, zegt Nancy. Vervolgens brengen we die boodschap met behulp van marketing meer onder de aandacht. Kun je een gezonde leefstijl verkopen als een mooie spijkerbroek? Met hun grote kennis hierover kunnen bedrijven een grote rol spelen. Uiteindelijk gaat het om gedragsverandering. Niet alleen bij individuele bewoners, maar ook door aanpassingen in hun leefomgeving. In een grote stad is het gemakkelijker om een roltrap te zien dan de gewone trap. Dat moet anders. Zorg dat de gezonde keuze het gemakkelijkst is. Soms zien gemeenten te weinig effect en stoppen weer met een programma. Het blijft een kwestie van lange adem, zegt Nancy. We willen allemaal snelle resultaten boeken, maar zo werkt het helaas niet. Ook al laten metingen nog geen vermindering zien van overgewicht, dan kunnen mensen ondertussen best al meer fruit eten. De effecten daarvan zie je pas op de langere termijn. De integrale aanpak moet daarom blijvend op de maatschappelijke agenda staan. Willy van Oorschot en Nancy de Crom (r): We willen jongeren letterlijk in beweging krijgen. 11

3 In beweging Percentage mensen met overgewicht stabiliseert Na een jarenlange toename lijkt sinds 2000 het percentage mensen met overgewicht in WestBrabant te stabiliseren. Dit percentage is wel hoog: 50 tot 60% van de volwassenen en ouderen in WestBrabant is te zwaar, van wie een kwart obesitas heeft. Ook het percentage kinderen en jongeren met overgewicht lijkt niet verder toe te nemen. 8 In totaal hebben ongeveer mensen in WestBrabant overgewicht. Percentage mensen met overgewicht en obesitas in WestBrabant 9,10,11,12 60% 50% 40% 30% 20% 10% Enquêtejaar Kinderen Jongeren Volwassenen Ouderen* Overgewicht Obesitas * significante stijging van ouderen met obesitas Percentage WestBrabanders dat voldoet aan 13, 14, 15 de Neder landse Norm Gezond Bewegen Jongeren (12 t/m 18 jaar) 22% Volwassenen (19 t/m 64 jaar) 60% Ouderen (65+) 62% 12

4 Samenwerking met HAK in gemeente Meer ouderen met overgewicht door vergrijzing Door de vergrijzing zal het aantal 65plussers de komende jaren sterk toenemen. Hiermee stijgt ook het aantal ouderen met overgewicht. Nu zijn er in WestBrabant ouderen met overgewicht. Dit aantal zal in 2020 zijn toegenomen tot ouderen en doorgroeien naar ouderen in Dit leidt tot een toename van tal van ziekten die gerelateerd zijn aan overgewicht, zoals diabetes, hart en vaatziekten en een aantal vormen van kanker. Gezonder eten en meer bewegen: om jongeren in hiervoor warm te laten lopen, werken de gemeente en de GGD samen met het HAK Groente Instituut. Dat gebeurt op basisscholen, bij buitenschoolse opvang en sportverenigingen. Daarbij haken we aan bij andere succesvolle activiteiten zoals Lekker Fit! en Supershopper. De samenwerking met HAK levert extra kansen op, zoals een bedrijfsrondleiding of een les over de verwerking van groenten. Jongeren bewegen te weinig Om gezond te blijven, dien je minimaal vijf dagen per week 30 minuten matig intensief te bewegen; kinderen en jongeren minimaal 60 minuten (Nederlandse Norm Gezond Bewegen). Nog geen kwart van de jongeren in WestBrabant voldoet aan deze norm. Bewegen is beter Bewegen heeft veel gunstige effecten op de gezondheid: minder overgewicht, minder chronische ziekten, minder stress en meer sociale contacten en veerkracht. Het stimuleren van beweging heeft bovendien positieve effecten op andere speerpunten binnen het gezondheidsbeleid. Ongezonde leefgewoonten komen namelijk vaak in combinatie voor: mensen die minder bewegen eten vaker ongezond, roken vaker en drinken vaker overmatig alcohol. Bewegen leidt ook tot minder depressie en diabetes. Het stimuleren van beweging is daarom een noodzakelijk onderdeel van toekomstbestendig investeren in gezondheid. 17 Nooit te oud om te bewegen Vallen is het meest voorkomende ongeval bij ouderen in de privésfeer. Dat leidt vaak tot lichamelijk letsel en sociaal isolement. Ouderen vallen sneller als ze minder goed mobiel zijn en hun evenwicht niet goed kunnen bewaren. Daarom is sport en beweging ook voor ouderen belangrijk: het draagt direct bij aan hun gezondheid, zelf redzaamheid en maatschappelijke participatie. Voor meer informatie zie 13

5 Vergelijk uw gemeente In beweging 60% 50% 40% 30% Overgewicht (volwassenen) BMI > 25 kg/m 2 14 Aalburg AlphenChaam BaarleNassau Bergen op Zoom Breda Drimmelen EttenLeur Geertruidenberg Halderberge Moerdijk Oosterhout Roosendaal Rucphen Steenbergen Werkendam Woensdrecht Zundert WestBrabant Voldoet niet aan nederlandse Norm Gezond Bewegen (volwassenen) 14 Voor meer informatie zie 50% 40% 30% 20% 42 Aalburg AlphenChaam BaarleNassau Bergen op Zoom Breda Drimmelen EttenLeur Geertruidenberg Halderberge Moerdijk Oosterhout Roosendaal Rucphen Steenbergen Werkendam Woensdrecht Zundert WestBrabant

Vergelijkbare documenten

Kaarten Sociale Veerkracht

Kaarten Sociale Veerkracht Auteurs Drs. Wim Haarmann Ruben Smeets, MSc Tilburg, 30 april 2014 Documentnummer: 14.096 Warandelaan 2 5037 AB Tilburg Postbus 90153 5000 LE Tilburg T 013-466 87 12 F 013-466