ELKE LITER TELT VOOR RENDEMENT

SECTORNIEUWS JAARGANG 2 NUMMER JULI 206 SUCCESin melkvee DUIZEND LITER EXTRA PRODUCTIE MET TOPSTART P2 GOEDE CONSERVERING BEPALEND VOOR KWALITEIT HITTESTRESSMONITOR HOUDT VEEHOUDERS ALERT DRIE VRAGEN AAN SIETO VAN HOUTEN P P5 P6 2000 + 0 KG bij 50 dagen P4 P5 ELKE LITER TELT VOOR RENDEMENT Juist bij een lage melkprijs is het technisch resultaat cruciaal voor het rendement van het melkveebedrijf. De adviseurs van Agrifirm adviseren daarom te investeren in een zo hoog mogelijke productie per koe en daarnaast waar mogelijk op kosten te besparen. In veel gevallen levert de inzet van meer en / of geconcentreerder krachtvoer een extra opbrengst uit melk op die groter is dan de stijging van de voer kosten. Bezuinigen op voerkosten werkt vaak contra productief, licht sectormanager Rundvee Hendrik Arends toe. Als de productie of de gehalten dalen, merk je dat meteen in de opbrengsten, terwijl de vaste kosten wel doorlopen. Elke liter telt, nu we geen quotum meer hebben. Op veel bedrijven zijn er betere mogelijkheden om op kosten te besparen. Het gericht afstoten van jongvee of laagproductieve koeien bijvoorbeeld. Veel veehouders houden meer jongvee aan dan ze voor de vervanging nodig hebben. Ook optimalisering van de ruwvoer - teelt draagt bij aan het saldo. Hoe meer voer een veehouder van zijn eigen grond haalt, des te minder hij hoeft te kopen. Voor veel bedrijven kan ook intensief weiden bijdragen aan een lagere kostprijs. Om inzicht te krijgen in de kostenontwikkeling is een liquiditeitsbegroting heel nuttig. Juist in deze tijd is het heel belangrijk te weten waar je staat, om te voorkomen dat je voor verrassingen komt te staan, zegt Arends. De ondernemerscoaches van Exlan kunnen veehouders daarbij ondersteunen. Voorbeeldberekening: Een bedrijf met 00 melkkoeien realiseert een hoger voersaldo met meer en duurder krachtvoer per koe. kg krachtvoer/ dier/dag kg melk/ koe/dag kg krachtvoer/ 00 kg melk prijs/ 00 kg krachtvoer voerkosten cent/kg liters/jaar melkgeld/ jaar bij 0,28/ltr voerkosten/ jaar voersaldo 6 26 2 25 5,8 949.000 265.720 54.750 20.970 8 0 27 27 7,2.095.000 06.600 78.840 227.760 hoger saldo 6.790 BEZOEK DE NIEUWSTE ONTWIKKELINGEN OP RUWVOERTEELT Wilt u de opbrengst uit uw ruwvoer verhogen en daarmee de kostprijs van melk reduceren en beter scoren in de KringloopWijzer? Tijdens de gratis gras- en maïsmanifestaties kunt u uw kennis over de productie van ruwvoer vergroten en daar uw voordeel mee doen. GRAS- EN MAÏSMANIFESTATIES 206 Praktijkonderzoek Plant & Omgeving (PPO) van Wageningen UR en Agrifirm organiseren op 8 september in Vredepeel en 5 september in Marwijksoord de gras- en maïsmanifestaties; evenementen die in het teken staan van de productie van ruwvoerteelt. Uitgebreide ruwvoerdemo s, de nieuwste inzichten en technieken in teelt van gras en maïs. Dit jaar pakken we groter uit dan ooit. SHREDLEDGE MAÏS EN RESULTATEN PROEVEN Naast onze reguliere activiteiten, worden de evenementen uitgebreid met een Machine Plaza. Alle in s & out s van graslandbeluchting- en doorzaaimachines komen aan bod. Ook wordt u bijgepraat over de reductie van engerlingen en de wiedeg. U krijgt de resultaten van de bodemverdichtingsproef en komt meer te weten over de effecten van een te hoge bandenspanning. Bent u nieuwsgierig naar de toekomst van shredledge maïs? Woon dan de workshop Shredledge maïs en meer ruwvoer van eigen land bij! VERLENGING GBM-SPUITLICENTIE TEELT Naast het uitgebreide reguliere programma kunt u tijdens dit evenement tussen 9.00 en.0 uur uw GBM-licentie thema Teelt verlengen. Meld u daarvoor aan de balie bij de entree van het evenement. PROGRAMMA Benieuwd naar wat er allemaal geboden wordt? Kijk voor het hele programma op www.agrifirm.com/ gras-maismanifestaties en kom langs. Geen cent te verliezen. Verhoog uw saldo De melkprijs is zo ver gedaald dat op veel bedrijven de kostprijs hoger is dan de melkprijs. Het is belangrijk om in beeld te brengen hoe groot de tekorten zijn en wanneer die zich voordoen. Hiervoor moet een liquiditeitsbegroting (per maand) worden gemaakt. Om de tekorten te beperken gaan veel ondernemers kritisch kijken naar hun uitgaven. Het is echter zeer belangrijk dat het technisch resultaat op peil blijft of verbetert. Verhogen van de opbrengsten heeft in veel gevallen een groter effect, dan het verlagen van de kosten. De melkproductie per koe, de opbrengst per hectare en de groei van uw jongvee zijn nog belangrijker om deze lastige periode door te komen. Ook vanuit het buitenland, bijvoorbeeld Dene marken, is bekend dat melkveehouders met uitmuntende technische resultaten het best in staat zijn periodes met een lage melkprijs door te komen. In deze Succeskrant leest u meer over liquiditeit, besparingen, maar zeker over de inzet van concepten. Deze concepten helpen bij het halen van technische topresultaten bij uw melkkoeien, ruwvoerteelt en jongvee-opfok.

2 SUCCES JULI 206 DUIZEND LITER EXTRA PRODUCTIE MET TOPSTART Veehouder Teus de Wit en specialist Voeding Hugo Groeneveld controleren de temperatuur van de kuil. Toen de melkquotering werd afgeschaft, wilden Teus en Diana de Wit uit het Zuid-Hollandse Hardinxveld-Giessendam de productie van hun koeien verhogen. Met TopStart slagen ze daar goed in: de productie is gestegen, met 000 liter, net als de gehaltes. En dat terwijl de krachtvoerkosten per kg melk niet zijn gestegen. Teus en Diana de Wit met drie van hun kinderen. Familie de Wit, Hardinxveld-Giessendam > 96 melkkoeien > 8 stuks jongvee thuis > 25 stuks jongvee uitbesteed > 48 hectare grond in gebruik > jaarproductie: 9.440 kg melk, 4,% vet en,54% eiwit. > voersaldo laatste 2 maanden incl. ruwvoer:.850 euro/koe Toen specialist Voeding Hugo Groeneveld van Agrifirm het voerconcept TopStart aan Teus voorlegde, stond hij daar wel voor open. We wilden het een kans geven, maar zouden ermee stoppen als de koeien niet meer melk zouden geven, aldus Teus. VERBETERDE KLAUWGEZOND- HEID Inmiddels voert hij zijn koeien nu bijna een jaar meer krachtvoer gedurende de eerste zestig dagen van de lactatie, zonder dat dat ten koste gaat van de gezondheid van de koe. Door de koe in die dagen goed te voeren, kan ze pieken en blijft ze gezond, verklaart hij. In de periode erna houdt de koe dat vast. De brok is rustig verteerbaar en door er meer van te voeren hebben de koeien minder terugval in conditie, verklaart hij. We hebben ook minder mortellaro en minder zoolzweren. De koeien worden twee keer per jaar bekapt door de klauwverzorger en ook hij constateerde dat de klauwgezondheid is verbeterd. Mijns inziens komt dat ook door de trage verteerbaarheid. De tussenkalftijd komt dit jaar onder de 400. We hebben ook het idee dat de koeien eerder tochtig worden omdat ze minder terugvallen in conditie en dat de uiergezondheid ook verbetert. Die schommelt tussen de 00.000 en 20.000 cellen. PRODUCTIE EN GEHALTES GESTEGEN De koeien gaan sinds mei weer gedurende 7 uur per dag de wei in, op de huiskavel van 4 hectare. Teus voert het krachtvoer gedurende de weidegang niet in vier, maar in drie porties. Maximale productie is voor ons geen doel op zich, maar we willen wel optimaal produceren, zeker na afschaffing van de quotering. Doordat we harder zijn gaan voeren is de productie 000 liter gestegen. De gehaltes zijn ook iets gestegen, ook bij de verse koeien. Die waren al niet slecht, maar zijn nu nog iets beter. BROEIVRIJ, FRIS EN SMAKELIJK Hugo Groeneveld heeft de cijfers erbij gepakt. De gehaltes bedragen 9.440 kg melk met 4,% vet en,54% eiwit. Mooi hoe je dat zegt Teus, want zo is het ook: de ondernemer bepaalt het succes, verklaart hij. Melkveehouders Teus is topkok. Hij besteedt veel aandacht aan ruwvoer. kunnen vooral successen boeken op de gebieden waar het al goed gaat. Op die punten kun je makkelijker de puntjes op de i zetten en verbeteringen doorvoeren. Het voersaldo is inclusief ruwvoer per koe per jaar nu ruim 200 euro boven de referentiegroep uit gestegen. Dat is op deze koppel een heel fors bedrag! Hij vervolgt: Teus is topkok. Hij voert secuur, weet wat hij voert en besteedt veel aandacht aan zijn ruwvoer. Dat moet broeivrij zijn, fris en smakelijk. Als we de kuil bekijken, vraagt hij me steevast om de thermometer erbij te pakken. Zo kun je met kleine stapjes bijsturen. Diana, die samen met haar schoonvader de avondmelking, de verzorging van het jongvee en de boekhouding voor haar rekening neemt, knikt instemmend bij de woorden van Hugo. Ik herken wat hij zegt. Wat Teus aanpakt in het bedrijfsmanagement, doet hij met al z n aandacht, verklaart ze lachend. Teus: De combinatie van het gemengd rantsoen en de aanvulling moet kloppen. Het uitkuilen vergt veel aandacht, maar het levert ook veel op. Al het gras waar de koeien in gelopen hebben, gaat bijvoorbeeld niet in de kuil. MEER KUILPLATEN Teus: "Ik bespaar op ruwvoeraankoop, want je verdringt ruwvoer door de hogere krachtvoergift. We hebben fors meer kuilplaten gemaakt en voeren gemiddeld drie meter in een week. In de zomer hebben we een iets lagere kuil, om de voersnelheid op peil te houden. Vraagt de huidige melkprijs niet om juist te bezuinigen op voer? Als je de koeien nu niet voert op de norm, ga je melkopbrengst missen en krijg je de negatieve gevolgen voor de gezondheid en vruchtbaarheid later, aldus Teus. Diana: Daarop bezuinigen is in ieder geval geen lange termijnoplossing.

JULI 206 CONTINUE AANSCHERPING BODEMKENNIS De bodem is de basis voor goede ruwvoerproductie. Naast het lezen van een bodemanalyserapport is het zelf maken van een bodem profielkuil leerzaam. Bodemleven, bodemstructuur, beworteling en eventuele storende lagen worden dan bekeken. Elk melkveeteam van Agrifirm heeft een specialist Ruwvoermanagement. Deze specialist Ruw voermanagement heeft specialistische kennis van de bodem, bemesting, gewas en oogsten. Deze kennis wordt ingezet voor onze veehouders en voor het trainen van onze adviseurs Rundvee. Zo heeft en houdt iedere adviseur de nodige actuele basis kennis van de bodem. SAMEN HET VELD IN Onze specialisten Ruwvoermanagement houden elkaar scherp en sparren regelmatig met externe partners, zoals Nick van Eekeren van het Louis Bolk Instituut. Afgelopen april was het team specialisten samen met Nick in het veld voor een aantal bodemanalyses, op ver schillende percelen bij vee houder Henri Lepoutre in Batenburg. Henri maait dagelijks gras voor zijn koeien en levert wekelijks cijfers aan voor www.grasmonitor.com, de site waar u de actuele voederwaardes vindt van gras.. Nick van Eekeren analyseert de bodemkluit. De specialisten en melkveehouder Henri Lepoutre kijken geïnteresseerd toe. 2. Bodemstructuur (kluitvorming). Vaststellen type en hoeveelheid bodem leven. 4. Een diepere beworteling geeft een hogere nutriëntopname en minder verliezen. 2 4 Nu voordelig meststoffen bestellen KoopmogelijKheden meststoffen 206/207 Dagprijs Opslag najaar Voorkoop direct betaling Verkoopperiode gehele jaar 0 juni 206 t/m 5 december 206 Uitlevering direct franco, direct Minimum ordergrootte* 2 ton bulk, 600 kg BB en 25 kg zak (vanaf 5 augustus) 2 ton bulk en 2,4 ton BB en zak 0 juni 206 t/m 28 februari 207 franco, in gewenste week (staat in contract) levering uiterlijk 0 juni 207 0 ton bulk en 0,2 ton BB Voorkoop uitgestelde betaling 0 juni 206 t/m 28 februari 207 franco, in gewenste week (staat in contract) levering uiterlijk 0 juni 207 0 ton bulk en 0,2 ton BB Opslag voorjaar 5 dec 206 t/m 28 februari 207 franco, direct (vanaf 5 dec 206) 2 ton bulk en 2,4 ton BB en zak Tips voor... MEER EN GOED GRAS OOGSTEN VAN EIGEN LAND Met meer en goed gras kunt u besparen op de krachtvoerkosten. Hierbij enkele tips om meer rendement te halen uit uw grasland: BEGIN BIJ DE BODEM Een volledig bodemanalyserapport geeft u veel informatie over het perceel en is de basis voor een goede bemesting. Zorg voor een optimale ph per gewas. Denk aan de ontwatering en los storende lagen op. Wees alert op structuurbederf: voorkom insporing, gebruik de juiste banden met bijbehorende (lage) bandenspanning. 2 ZORG VOOR OPTIMALE VOEDING VAN UW GEWAS Laat drijfmest onderzoeken en stem daar de aanvullende bemesting op af. Kies vervolgens de juiste meststof. Denk niet alleen aan stikstof, ook kali, zwavel, magnesium, natrium en selenium hebben invloed op de grasproductie en graskwaliteit. CHECK DE BOTA NISCHE SAMENSTELLING Door de hogere droge stof opbrengst en voederwaarde van goede grassen stijgt de ruwvoerproductie met maar liefst 2700 KVEM/ha per jaar. Goed grasland vertegen - woordigt hiermee zelfs 570,- per hectare per jaar. Houd de zode op peil: doorzaaien laat de zode intact en verhoogt op een relatief eenvoudige manier uw gras opbrengst. Is het grasland te slecht, dan is herinzaai nood zakelijk. Gebruik altijd de beste genetica. Het DairyGrass Excellent graszaadassortiment voorziet hierin. Strooigarantie** ja Vanaf september 206 ja ja ja Prijs dagprijs besteldatum dagprijs besteldatum dagprijs besteldatum Dagprijs besteldatum + 0,5% / week rente en opslag vergoeding dagprijs besteldatum Incasso direct december 206 direct op moment van levering 4 maart 207 Contract nee nee ja ja nee * voor maatmixen 4 ton bulk en 4200 kg bb en gezakt ** uitgezonderd natriumhoudende meststoffen

4 JULI 206 GOEDE CONSERVERING BEPALEND VOOR KWALITEIT Latere snedes hebben grote invloed op de kwaliteit van de kuilen, met name door de broei gevoeligheid. Met de juiste maatregelen is kostbaar verlies aan voederwaarde te voorkomen. Latere snedes vragen een andere benadering bij het inkuilen dan de eerste. Zeker bij warm en droog weer levert dit een stengelig en droog product op. Dit laat zich in een kuil moeilijker vast rijden, waardoor er meer zuurstof achterblijft. Dat zorgt voor een grotere kans op broei. Om dat te voorkomen is het verstandig het gras in deze periode in te kuilen met een droge stofgehalte van 40 tot 45 procent, adviseert specialist Voeding Hugo Groeneveld van Agrifirm. Daarnaast helpt het als de kuil wordt afgedekt met een vochtig voeder, zoals bier bostel, Proti+ of Gluco+, aldus de specialist. Bovendien kan een gerichte keuze van het inkuilmiddel de kans op broei verminderen. In het afgelopen jaar hebben verschillende veehouders goede ervaringen opgedaan met het inkuilmiddel Ecocool, aldus Groeneveld. Ecocool is een nieuw middel van de producent van Ecosyl. VERLIES KOSTBARE VOEDER- WAARDE BEPERKEN Het belang van een topkuil wordt steeds groter. Door meer voederwaarde van eigen land te halen kan een veehouder besparen op voeraankopen. Dat werkt ook gunstig uit voor de KringloopWijzer. Groeneveld: Een bedrijf met 00 melkkoeien en bijbehorend jongvee heeft aan het einde van het inkuil seizoen voor 00.000 euro aan eigen voer liggen. Elke procent voeder waardeverlies kost dus.000 euro! De investering in aan -dacht, een goede kuilfolie en een inkuilmiddel zijn dus snel terug verdiend. Nieuw: O2 Barrier 2-in- foliecombinatie De O2 Barrier 2-in-folie is een efficiënte, kwalitatief hoogwaardige afdekking met twee lagen. Na het afdekken van de kuil laat de onderfolie auto matisch los van de bovenfolie en sluit perfect aan op het oppervlak van het kuilvoer. Deze folielagen hebben een 6 tot 0 maal betere zuurstof barrière in ver gelijking met een afdekking op basis van een reguliere folie in combi natie met losse onderfolie. Succes in cijfers Een vlotte opfok van kalveren levert veel op. Door een sterke groei in de melkfase ontwikkelt het kalf zich tot een sterke vaars. Met Kalvolac Unlimited dronken jonge kalveren in de eerste individuele fase gemiddeld 7,7 liter melk per dag, wat resulteert in een hoger gewicht bij spenen.* Door de inzet van Kalvolac Unlimited hebben kalveren ná het spenen een hogere opname van kalverkorrel en ruwvoer. Dit betaalt zich terug in vaarzen die tot 20 kg zwaarder zijn op 00 lactatiedagen. Deze verhoogde groei zet door tot aan de 50 dagen, waar zelfs een verschil van 0 kg ten opzichte van standaardopfok is te zien.* Bij de hier gehanteerde opfokcurve wordt uitgegaan van afkalven op 24 maanden. Door de verhoogde groei in de eerste 50 dagen, wordt afkalven op 22 maanden mogelijk gemaakt (zie tabel onder). * Resultaat uit testen op 5 praktijkbedrijven 250 200 Gewicht in kg 50 00 OPFOK 24-Norm Gemiddeld gewicht Unlimited Kalveren 50 0 0 50 00 50 200 250 Leeftijd in dagen Vergelijking tussen de bedrijven die meedraaien op de Unlimited

JULI 206 5 ACHTERGROND 5 tips voor... RENDEMENT BIJ LAGE MELKPRIJZEN De melkprijzen zijn laag en dalende. Hoe is het mogelijk om toch rendement te genereren in deze tijd? Enkele tips: Voorspelling hittestress-situatie en SMS-alert HITTESTRESSMONITOR HOUDT VEEHOUDERS ALERT Periodes met warm weer kunnen bij hoogproductief melkvee zorgen voor problemen. De door Agrifirm ontwikkelde Hittestressmonitor, in combinatie met een SMS-alert, helpt veehouders op tijd de juiste maatregelen te nemen. Bij de combinatie van warmte en hoge luchtvochtigheid krijgen koeien, zeker hoogproductief melkvee, last van hittestress. Dat gaat ten koste van de melkproductie en kan ook gevolgen hebben voor de gezondheid en vruchtbaarheid. De website www.hittestressmonitor.nl biedt dagelijks een actuele voorspelling van de hittestress-situatie, voor elke regio, op basis van postcode. De hittestressmonitor geeft een prognose voor vijf dagen en bevat verder prak tische tips en een SMSservice. Als hittestress dreigt, krijgen veehouders die zich voor deze SMS-alert hebben aangemeld, een waarschuwing op hun telefoon, aldus productmanager OPTIMALE JONGVEE- OPFOK ESSENTIEEL VOOR RENDEREND BEDRIJF Investeren in jongvee-opfok is essentieel om het melkveebedrijf renderend te houden, zeker wanneer de melkprijzen laag zijn. Een optimale strategie draagt bij aan een goede groei van de kalveren, bespaart veeartskosten en veel tijd. De totaalaanpak DairyStart is gericht op een optimale jongveeopfok en kan zo bijdragen aan het rendement van uw bedrijf. Bij lage melkprijzen richten veel melkveehouders zich op kostenbesparing. Bezuinigen op de opfok heeft echter een averechts effect, zowel op de korte als de lange termijn. Op de korte termijn omdat het ten koste kan gaan van de gezondheid en groei van de kalveren, op de lange termijn omdat het jongvee de toekomst van de veestapel is; door bezuiniging komt de potentiële melkproductie in het gedrang. DairyStart is een opfokstrategie die is ontwikkeld door Agrifirm en Nutrifeed. Het programma is erop gericht om sterke vaarzen op de juiste leeftijd aan de melk te krijgen. Wanneer de afkalfleeftijd op een bedrijf kan worden teruggebracht scheelt dat voerkosten en fosfaatruimte. De aanpak draagt bij aan een probleemloze opfok en dat zorgt voor sterk jongvee dat goed groeit. Meer informatie over de aanpak en over andere producten is te vinden op www.dairystart.nl Rundvee Marco van Boheemen. Als veehouders op tijd inspelen op de situatie, kunnen ze de gevolgen van hittestress grotendeels of helemaal voorkomen. DAIRYFIT LIPO MET BESTENDIG VET Aanpassingen van het rantsoen helpen hittestress te bestrijden. DairyFit Lipo Energie bevat bestendige vetten die in de darm worden verteerd. Hierdoor ontstaat geen warmteproductie in de pens en blijft het milieu in de pens op niveau. Daarnaast kan DairyFit Buffer helpen pensverzuring te voorkomen. DairyFit Buffer bevat levende gisten, Acid Buf en natriumbicarbonaat. JONGVEE-OPFOK Kies voor een slimme jongvee-opfok, bijvoorbeeld DairyStart. Door de juiste voeding en verzorging groeit een kalf snel uit tot een sterke vaars die op een leeftijd van 22 of 24 maanden voor het eerst afkalft. De melkproductie start eerder en de dieren zijn langer productief. 2 OPSTART LACTATIE Door uw koeien tijdens deeerste 60 dagen van de lactatie hard te voeren hebben ze een kortere negatieve energiebalans (NEB), starten ze vlotter op, geven ze meer melk en blijven in een optimale conditie. Laat u eens informeren over TopStart. RUWVOER Ruwvoederwinning is al in volle gang: zorg voor hoge kwaliteit ruwvoer en een hoge opbrengst. Denk aan het ds%, goede kwaliteit gras (opbrengst / ha), korte veldperiode, geen natte plukken en gebruik Ecosyl voor een snelle conservering en goede opname. Binnen RuwvoerTotaal vindt u een totaalaanpak. 4 KIES UW KOE Beoordeel continu uw vee stapel op koeien die geen toegevoegde waarde leveren. Dit kan op basis van de voor u belangrijke individuele kengetallen, zoals netto-melkgeldindex (Inet), de Netto Opbrengst (NO), lactatiewaarde (LW) en gehaltes. Door deze meer zakelijke manier van selectie kunt u het rendement op uw bedrijf en per koe verhogen. 5 LIQUIDITEITSBEGROTING Houd zicht op uw financiële bedrijfsvoering. Zorg er voor dat u een liquiditeitsbegroting heeft. Mocht u met uw adviseur van de bank om tafel gaan, dan geeft dit direct inzicht in uw bedrijfsomstandigheden. Wilt u tips of advies met betrekking tot uw liquiditeitsbegroting, dan kunt u bij ons terecht.

6 SUCCES JULI 206 TOPSTART en Dutch Farming Door de gerichte inzet op inno vaties en continue efficiëntie - verbe teringen in de operatie, draagt Agrifirm bij aan het leveren van topprestaties op het boeren erf. Deze visie vat Agrifirm samen onder de noemer Dutch Farming. Het concept TopStart sluit één-op-één aan bij de Dutch Farming visie. Het is een concreet voorbeeld van Slim voeden, één van de drie pijlers van de Dutch Farming visie van Agrifirm. Door een goede opstartstrategie, met slim voeren, komen uw koeien beter uit de startblokken, nemen ze meer energie op in de eerste 60 dagen van de lactatie en geven meer melk, met behoud van optimale conditie. Voor meer informatie kijk op www.dutchfarming.com vragen aan SIETO VAN HOUTEN Als ondernemerscoach bij Agrifirm Exlan is Sieto iedere dag bezig met diverse ondernemersvraagstukken binnen de sector. De ondernemer(s) en zijn gezin, de bedrijfsvoering en om gevingsontwikkelingen, zijn thema s die in meer of mindere mate aan de orde komen tijdens de keukentafelgesprekken. Aan hem enkele vragen in een tijd van lage melkprijzen: OP WELKE MANIER KAN EEN VEEHOUDER OP KORTE TERMIJN ZIJN LIQUIDITEIT VERBETE- REN? EN HOE OP LANGE TERMIJN? Voor veel ondernemers is verbeteren van de liquiditeit op dit moment niet aan de orde. Zij stellen prioriteiten en organiseren de betalingen zo dat ze binnen de limiet van de lopende rekening blijven. Het beperken van uitgaven is al volop ingezet door (vervangings)investeringen, uitgesteld onderhoud en operationeel andere keuzes maken. Reserves worden aan - gesproken, aflossingen stop gezet of een extra financiering wordt af - gesloten. Daarnaast zetten melkveehouders ook in op productiever hoging van de veestapel en het extra uitselecteren van vee. Voor de lange termijn geldt dat keuzes gemaakt moeten worden die passen bij de bedrijfsstructuur en bij de vaardig heden van de ondernemer(s). Een melkveehouder die extra grasland wil huren voor ruwvoer en mestafzet, maar jaarlijks moeite heeft om uit zijn kwaliteitskuil een goede melkproductie te halen, moet zich afvragen of extra grond wel leidt tot de gewenste technische resultaten. Zo is het iedere keer weer afwegen of de keuzes passend zijn bij de strategie voor korte en lange termijn. 2 OP WELKE MANIER KAN DE VEEHOUDER MEER INZICHT IN EN GRIP OP DE LIQUIDITEIT KRIJGEN? Inzicht krijg je door overzicht te hebben over je patroon van ontvangsten en uitgaven op jaar - basis en periodiek. Wanneer een planning is gemaakt en deze periodiek wordt gemonitord, ontstaat meer gevoel bij en ervaring in het managen van de geldstromen. Belangrijk bij het maken van een liquiditeitsplanning is de verbinding met de verwachte technische resultaten. WAT KAN AGRIFIRM EXLAN HIERAAN BIJDRAGEN? Agrifirm Exlan kan ondersteuning geven in het opzetten van een liquiditeitsplan en een meerjarenbegroting om verwachte liquiditeit en rentabiliteit in beeld te brengen. Ook kunnen we de gevolgen van veranderingen in operationele keuzes doorrekenen. Een integrale benadering is hierbij van groot belang om alle facetten in beeld te krijgen die tegenwoordig spelen. van kalf naar sterke vaars Verbetering van de kalveropfok is dé manier om zorgeloos te kunnen genieten van uw dieren. DairyStart, de aanpak voor kalveropfok van Agrifirm en Nutrifeed, ondersteunt u bij de ontwikkeling van uw jongvee tot sterke vaarzen. Hoogwaardige voeding, afgestemd op de behoefte van uw dieren. Dit kan u meer fosfaatruimte, extra melk en financiën opleveren. Specialisten van Agrifirm en Nutrifeed helpen u met praktisch advies. Kijk op www.dairystart.nl voor meer informatie. DaIrY start schakel in succes COLOFON Concept en vormgeving JEEN Fotografie Agrifirm Feed Tekst Monique van Schagen, Esterel Hijink - Agrifirm Feed, Bert Kleiboer - JEEN Drukwerk BEK SUCCES is een uitgave van Agrifirm Feed en komt 5 keer per jaar uit.