Aan de hoofddirecteur DJI, De heer P. van der Sande, Postbus 30132, 2500 GC Den Haag In afschrift aan De groepsondernemingsraad DJI, t.a.v. de voorzitter dhr. P. Soethoudt, Postbus 30132, 2500 GC Den Haag De groepsondernemingsraad Gevangeniswezen, t.a.v. de voorzitter dhr. B. Koops, Postbus 30132, 2500 GC Den Haag Datum: 28 januari 2011 Onderwerp: SBF; niet meer dan een fooi vergeleken met FLO. Ons postadres: Natuurschoonweg 16, 9312PL Nietap Geachte heer Van der Sande Hierbij ontvangt u een brief van 13 collega s met een dienstverband van gemiddeld 33+ jaar, die het afgelopen jaar met SBF-verlof zijn gegaan en die inmiddels zo ver zijn dat ze die stap betreuren. Tegelijkertijd is het vertrouwen in de werkgever aanmerkelijk gedaald. AANLEIDING Directe aanleiding tot dit schrijven vormen de brief van P-Direkt betreffende de inkomensafhankelijke bijdrage ZVW over de SBF-uitkering die een week geleden bij iedereen door de bus is gegooid en daarnaast een mail van een van de collega s die meer dan 30 jaar en grotendeels als piw-er werkzaam is geweest. De brief De brief zegt aan dat wij in het vervolg zelf de bijdrage ZVW dienen te betalen. Weliswaar niet op basis van het hoge percentage, maar op basis van het lage percentage. Dit betekent dat men tussen de 50 en 150,- netto per maand kwijt is aan deze bijdrage. Een extra korting bovenop het al treurige nettoverhaal van SBF. 1
Als olie op het vuur werkte de zinsnede in de brief gaat uw uitkering enigszins omlaag. Als of een verlaging van de uitkering met dit soort bedragen met de omschrijving enigszins kan worden afgedaan. De mail Deze had de volgende inhoud: Ik moet het alleen verdienen, mijn vrouw kan niet werken, al dertig jaar ziekte van Parkinson. Ze heeft geen uitkering o.i.d. Als dit zo door gaat red ik het niet. Maar dat is uiteraard persoonlijk. Als dit de dank en beloning is, dan is dat een trieste zaak. We vallen tussen wal en schip. Vanuit je werkgever ben nog wel in dienst, je bent met buitengewoon verlof, je wordt betaald door je werkgever, maar je wordt door de belasting gezien als vroegpensioen-er. Wij werden door de brief en de mail weer op een schrijnende manier met de neus op de feiten gedrukt. We vinden het welletjes. Onze moedeloosheid is door deze twee berichten omgeslagen in strijdbaarheid. In een vergadering waarbij ook leden van bonden en aspirant-sbf-ers aanwezig waren, hebben we besloten u over een en ander te informeren en u met onze ervaringen te confronteren. U zult volledigheidshalve in ieder geval inzichtelijk hebben dat wij niet akkoord kunnen en willen gaan met de korting die ons in het kader van de ZVW-regeling in het vooruitzicht wordt gesteld. Bij dit alles geldt dan ook alvast het verzoek om in dit kader voor ons op te komen. Bij P-Direkt zei men dat we maar individueel met de belastingdienst om tafel zouden moeten. Dat kan en mag volgens ons nooit de bedoeling zijn. EEN TERUGBLIK Indertijd, zo eind 2009, heeft een aantal van ons gepoogd informatie over SBF te krijgen. De SBF-brochure en het SBF aanvraagformulier kwamen pas in de eerste week van januari 2010 ter beschikking. Voor die tijd was er een soort brochure van het ABP over het waarheidsgehalte van informatie van deze partij krijgen we het nog - en het uitreksel van de Staatscourant. Niet veel informatie als je met ingang van maart al met SBF-verlof dient te gaan. Bij de SBF-papieren zat als je een en ander uitprintte ook een aanvraagformulier. Normaal gesproken en dat hadden we ook verwacht komt na een aanvraag een aanbod en dan kun je beslissen er al of niet mee akkoord te gaan. Dat de aanvraag als definitief moest worden gezien is nooit op welke wijze dan ook aan ons verteld of officieel medegedeeld. Het kwam er dus op neer dat wij verstoken van allerlei noodzakelijke en waardevolle informatie - met het invullen van het formulier ook meteen in definitieve zin ons SBF-verlof aanvroegen. Een instantie waarbij logischerwijze werd aangeklopt, was het ABP. Wij wilden weten waar de 80 % bruto netto op neer zou komen. Want dat konden we op basis van de beschikbare informatie onmogelijk zelf. Het ABP heeft op verzoek meerdere malen een berekening gegeven waarbij het netto-verhaal vergelijkbaar was met dat van iemand die met FLO was gegaan. Even zo vele malen moest het ABP daarna erkennen dat men fouten bij de berekening had gemaakt. 2
De betreffende mail- en briefwisseling staat zwart op wit en kan derhalve in een eventuele procedure gebruikt worden. Van de gemaakte excuses kan op dit moment echter geen brood worden gekocht. Maar niet alleen het ABP werd bevraagd, ook onze eigen SSC s, de P-adviseurs en de bonden. En ook die instanties gaven op verschillende momenten verschillende informatie. Bij dit alles speelt ook nog eens een rol mee dat deze instanties niet op alle verzoeken tot informatie en brieven anderszins zijn ingegaan. Eigenlijk waren en zijn we pioniers omdat niemand ook en met name de werkgever ook maar op de een of andere manier is begonnen met het in kaart brengen en het ontginnen van de SBF-wildernis. Naarmate de gegevens onduidelijker werden of tegenvielen, des te meer voelden wij ons bij onze speurtocht in de steek gelaten. Nog steeds is het niet mogelijk om op voorhand vast te stellen welk netto bedrag overblijft. En een gewogen beslissing vooraf blijft vooralsnog dan ook onmogelijk! Pas in de derde maand nadat men met SBF-verlof is gegaan, weet men ongeveer wat men in de toekomst netto gaat krijgen. Het heeft velen van ons aan het schrikken gemaakt. De leden van onze groep die al in 2009 zijn begonnen om dan maar zelf informatie te vergaren, zullen de door hen genomen stappen en de daarbij opgedane ervaringen aan het papier toevertrouwen. Daarmee wordt de materie nog meer inzichtelijk. Een ieder kan vervolgens over deze gegevens beschikken. Zij hebben deze gegevens zelf ook nodig wanneer na verloop van tijd moet worden geconcludeerd dat deze brief en andere inspanningen uiteindelijk voor hen nergens toe leiden. De werkgever kan alsdan in rechte worden betrokken. De leden zullen daarbij zeker ondersteuning vragen van de vakbonden. Alleen al om die reden wordt personeel dat op het punt staat de dienst te verlaten, geadviseerd lid te worden van een vakbond c.q. dat in ieder geval te blijven. Of SBF nu wel of niet een vorm van ontslag is tegen ons is gezegd dat we met een vorm van buitengewoon verlof gingen, in dienst van DJI zouden blijven en niet met ontslag gaan - feit is wel dat de voorlichting toegesneden, juist en voldoende dient te zijn. Uit jurisprudentie blijkt onder meer het volgende: Ontslag moet geschieden uit vrije wil, zonder dat er sprake is van dwang of overrompeling. De werkgever dient zich ervan te vergewissen dat de betrokkene zich ten volle bewust is van zijn rechtspositie, en dat hij voldoende gelegenheid heeft gehad om tot een afgewogen beslissing te komen. Niemand van onze groep is zich bewust geweest van zijn rechtspositie. Dat we recht hadden en hebben op de juiste informatie. De werkgever heeft zich daar ook nooit mee bezig gehouden. Dit terwijl zoals nu is gebleken in 2008 vanuit het ministerie van Binnenlandse Zaken een circulaire is uitgegaan over dit onderwerp met het verzoek aan de betrokken ministeries om haast te maken met de aanvang van de voorlichting aangaande SBF omdat het een substantiële verandering in de rechtspositie betreft. 3
Bedoelde aanbeveling is blijkbaar niet geland binnen DJI. Wij hebben op geen enkele wijze iets van de werkgever vernomen en derhalve op geen enkele manier de gelegenheid gehad om tot een afgewogen beslissing te komen. Om die reden al overwegen enkelen om de werkgever te dwingen hen weer in dienst te nemen. TWEE FINANCIELE VOORBEELDEN We nemen weinig voorbeelden op omdat we geen fouten willen maken waarmee de boodschap van deze brief wordt ontkracht. Wij hebben immers niet de kennis in huis om gedetailleerd op zaken in te gaan en dan is een fout snel gemaakt. Degenen in Den Haag die dat soort kennis wel in huis hadden, hebben zich de afgelopen jaren ten onrechte stil gehouden. Chef Arbeid schaal 8 X in 2009 met FLO Y in 2010 met SBF Bruto salaris 2868,35 2868,35 Netto per maand 1892,= 1722,= Nog af: Bijdrage ZVW 0 50,= tot 150,= Netto FLO 1892 Netto SBF 1572-1672 Nu kan de man die met FLO ging misschien iets meer gekregen hebben o.b.v. dienstjaren, feit blijft dat er een enorm verschil zit tussen FLO en SBF (1892 en 1722); al voor de extra korting! Met betrekking tot de korting in verband met de bijdrage ZVW zijn op basis van de loonstrookjes van januari 2011 bedragen voorbijgekomen van rond 50, 70 tot en met 150. De logica blijkt zoek. In het slechtste geval krijgt een SBF-er aldus netto bijna 1/6 e deel minder dan iemand die vroeger met FLO is gegaan. In 2006 is in het Sectoraal Overleg Rijk de Regeling SBF met vakbonden besproken. Die zijn akkoord gegaan omdat aan de 80 % bruto in de nieuwe regeling niet werd getornd. Lees: De bonden dachten dat er van een vergelijkbare situatie met FLO sprake was en zou blijven. We nemen aan we hopen in ieder geval - dat de bonden zich nu ook gaan herbezinnen. Dat SBF zo veel afwijkt van FLO en dat niemand die zich daar druk over had moeten maken, dat ook daadwerkelijk heeft gedaan, komt omdat de werkgever vervolgens de regeling nooit heeft doorgerekend. Men heeft zich als werkgever de materie ook niet eigen gemaakt; SBF in haar betekenis voor DJI ook niet nader gedefinieerd. En dat betekent weer dat andere diensten o.a. P-Direkt en de belastingen zich ongevraagd en ongecontroleerd tot de bewuste groep kunnen wenden met weer een reeks van maatregelen. De fiscale wetgeving staat immers niet stil. De werkgever heeft de regie op dit punt volledig uit handen gegeven; in feite ook nooit in handen gehad en blijkbaar niet willen hebben. Het verschil tussen de FLO en SBF zou te maken kunnen hebben met de toepassing van verschillende tabellen. 4
Wij worden als SBF-er blijkbaar nogmaals wij zijn geen specialisten op de een of andere manier als een soort prepensioendeelnemer gezien en om die reden wellicht in de groene tabel opgenomen. Een dergelijke handelwijze is na het 65-ste levensjaar terecht; voor het 65-ste levensjaar wordt iemand in die tabel echter extra aangeslagen omdat de overheid het eerder uittreden wil ontmoedigen. Juist bij zo n constructie als SBF wij zijn toch een bijzondere groep - zou die handelwijze niet aan de orde mogen zijn. Wij zijn toch immers ook nog niet met ontslag? In het voorbeeld hieronder van een piw-er uit onze groep, wordt een keer de witte tabel en een keer de groene tabel gebruikt. Resultaat inkomensberekening Berekening Bruto-netto ZVW/LH Berekening Bruto-netto ZVW/LH Soort tabel: WIT Soort tabel: GROEN Salaris 3013,93 3013,93 Uitkering 3013,93 3013,93 Premie ABP 169,33-169,33- Premie ABP 169,33-169,33- AOP-premie 1,43-1,43- VUT/FPUpremie 77,40-77,40- VUT/FPUpremie 77,40-77,40- Loon SV Loon SV Loon Zvw/Lh 2765,77 Loon Zvw/LH 2767,20 Loonheffing 679,50- Loonheffing 854,50- Zvw ink afh. 156,26- Zvw ink afh. 156,26- NETTO/TOTAAL 1930,01 NETTO/TOTAAL 1756,36 Drie opmerkingen hierbij: 1. Ook in dit model is een eigen bijdrage Zvw van 156,26 voorzien. Maar we gaan met duiken er niet mee richting de 1500,=. 2. Duidelijk is dat het verschil grotendeels wordt verklaard door het verschil in loonheffing. 3. Wanneer deze uitkomsten worden gelegd naast die van de chef arbeid in het vorige voorbeeld, lijkt het duidelijk dat daar bij FLO (1892) de witte tabel en bij SBF (1722) de groene tabel is gebruikt. Wellicht is de hele problematiek op te lossen door ook op SBF de witte tabel toe te passen. Wat ons bij dit alles ook nog bezighoudt en frustreert, is de omstandigheid dat sommigen wellicht netto nog minder gaan ontvangen dan zij die 5 jaar geleden van de Remkes-regeling gebruik hebben gemaakt. Leden van onze groep wilden indertijd niet van die regeling gebruik maken omdat ze met het netto - maandbedrag niet aan hun verplichtingen zouden kunnen voldoen. Men heeft derhalve 5 jaar doorgewerkt. Het zou toch bijzonder wrang zijn wanneer men nu alsnog onder het Remkes-niveau terecht komt. Wij van onze kant zullen dat nader uitzoeken en komen daar op terug. ENKELE AFSLUITENDE OVERWEGINGEN Meneer Van der Sande, uit het vorengaande kunt u afleiden dat we erg betrokken zijn, dat er voor ons veel op het spel staat, dat bij sommigen van ons het water al tot aan de lippen staat en dat er al huizen te koop staan omdat de lasten niet meer kunnen worden opgebracht. 5
Wij willen dat van werkgeverszijde erkend wordt dat de voorlichting over SBF volstrekt onvoldoende is en is geweest, waarbij tevens wordt aangegeven dat wij, nu er bij het bepalen van onze keuze sprake is geweest van onvolledige en onjuiste informatie en wij derhalve op deels onjuiste gronden hebben moeten kiezen voor SBF, de mogelijkheid krijgen om ons dienstverband wederom aan te gaan c.q. te verlengen, dan wel dat door uw inbreng de netto SBF-uitkering in netto-termen nagenoeg op het zelfde niveau komt als de netto FLO-uitkering. Deze laatste mogelijkheid heeft natuurlijk verreweg onze voorkeur. Voor hen die na ons komen dient te gelden dat zij recht hebben op deugdelijke voorlichting, dat van werkgeverszijde de regie wordt gevoerd, dat men bijtijds en juist over ontwikkelingen wordt ingelicht en dat men desgevraagd adequaat wordt geadviseerd. Alleen al uit respect naar hen die jaren van hun leven bij DJI hebben doorgebracht dient de werkgever die regierol weer op zich te nemen. Daarbij dient men tegelijkertijd een buffer te vormen tussen de SBF-ers en eerdergenoemde diensten. En eveneens een vraagbaak voor hen die er zelf niet meer uitkomen. Een dergelijke bescherming hebben die werknemers simpelweg verdiend. Wij zijn ons bewust van het feit dat deze brief mogelijk potentiële SBF-ers afschrikt om maar vanzelfsprekend van de regeling gebruik te maken. Wij achten het ook verstandig dat men een pas op de plaats maakt. Dat hiermee de problematiek rond reorganisaties eventueel wordt vergroot omdat het natuurlijk verloop achterblijft bij de prognoses, is inzichtelijk. Maar pas wanneer er sprake is van respect en een goede zorg voor individuele werknemers, kan plaats worden ingeruimd voor het organisatiebelang. Deze brief is al langer dan bedoeld. Toch willen we het in de nabije toekomst ook hebben over het moment dat men niet pas na 5 jaar maar al eerder overgaat op het pensioen en als het ware het eigen pensioen al voor het 65 e levensjaar gaat opsouperen. Dat kan in onze ogen alleen maar betekenen dat we, op het moment dat we echt met pensioen gaan, minder te verteren hebben. Ook hier worden wij achtergesteld bij hen die met FLO zijn gegaan. In een aparte brief zullen wij deze materie aankaarten waarbij het systeem, de logica en zeker ook de financiering aan de orde zullen worden gesteld. Meneer Van der Sande, vanwege al hetgeen hier naar voren is gebracht verzoeken wij u om deze brief serieus te nemen en op korte termijn te reageren. Wat ons betreft is de geloofwaardigheid van de werkgever ernstig in het geding. DJI een mooi bedrijf is met gedreven en gemotiveerde medewerkers. In deze context kan het niet waar zijn dat men zich zou willen presenteren als een bedrijf waar medewerkers die gedurende bijna veertig jaar werkzaam zijn geweest in een substantieel bezwarende functie, als het ware met een fooi worden afgescheept. Dat verdient het bedrijf DJI niet en dat verdienen ook de medewerkers die er werkzaam zijn (geweest), niet. Tenslotte, wij zijn graag bereid om een en ander mondeling toe te lichten. Met vriendelijke groet, 6