INTERLINE Bekkenbodemproblematiek Concept dd 27 maart 2007 ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN Inleiding De werkgroep is een multidisciplinaire werkgroep gynaecologie / urologie / huisartsen / bekkenfysiotherapeuten. Leden: Gynaecologen: Hugo van Eijndhoven Jan den Boon Huisartsen: Kitty van Groeningen (kaderopleiding NHG) Anneke Broers Uroloog: Jan Willem van Capelle Bekkenfysiotherapeuten: Karen Beverdam-Snellink Matty Krisman De werkafspraak sluit aan op de NHG standaard Incontinentie voor urine (2006), het tweede deel is een toevoeging over prolaps. Bij de werkafspraak is een Bericht gepubliceerd, geschreven door de bekkenfysiotherapeuten van de werkgroep, over de Inwendige palpatie van de bekkenbodemmusculatuur. Ook is door hun een patiënteninstructie bekkenbodemoefeningen geschreven, die te downloaden is via www.mccklik.nl. NB, graag noemen: Deelname van de bekkenfysiotherapeuten is mede mogelijk gemaakt door een financiële bijdrage van ProGez. Extra uit te delen naast de 2 delen van de Werkafspraak: Bericht, patiënteninstructie.
Casusschets 1 Zie werkafspraak deel 1 pg 1 Vraag 1: Bespreekt u dit met haar? Inventariseren, waarom wel of niet. Toelichting waarom vrouwen zelf niet komen - Ze denken dat er niets aan te doen is, schaamte, ze zijn tevreden met incontinentiemateriaal. Vraag 2: Welk type incontinentie vermoedt u? Stress incontinentie. Uitleg types zoals onder Begrippen genoemd. Vraag 3: Hoe vaak denkt u dat deze incontinentie op deze leeftijd voorkomt? 2. 30-50 % Leerdoel 1: Kennis van de verschillende vormen van incontinentie (deel 1, begrippen). Stelling 1: Ik vraag actief naar incontinentie bij elke vorm van gynaecologisch onderzoek. Ja / Nee
Casusschets 2 Zie werkafspraak deel 1 anamnese, LO, aanvullend onderzoek. Vraag 1: Wat wilt u meer weten? Andere anamnesevragen zoals op werkafspraak toelichten. Vraag 2: Wat doet u aan lichamelijk onderzoek? Met name toelichting vaginaal toucher. Toelichting door bekkenfysiotherapeut. Toelichting Bericht Inwendige palpatie van de bekkenbodemmusculatuur. Vraag 3: Adviseert u in dit geval een mictiedagboek bij te houden? 1. Ja voorbeeld, uitleg hoe het werkt, welke interpretatie (volume, frequentie), hoe te verkrijgen (zie WA). Vraag 4: Wat is uw beleid? Zie deel 1, pg 2 Werkafspraak, Algemeen Beleid. Leerdoel 2: Wat kan de huisarts zelf (deel 1): - Anamnese (kort) - lichamelijk onderzoek: mn begrip onder- en overactieve bekkenbodem - aanvullend onderzoek: met name mictielijst - algemeen beleid (kort) Stelling 2: Een mictie dagboek is onontbeerlijk bij het bepalen van het type urine incontinentie. Juist
Casusschets 3 Zie werkafspraak deel 1 Beleid Stress incontinentie Vraag 1: Wat is uw behandelingsvoorstel? 1. Oefeninstructie: Toelichting, instructie voor patiënte via www.mccklik.nl. 2. Fysiotherapeut: Toelichting bekkenfysiotherapeut Vraag 2: Wat is uw volgende stap? 2. Verwijzen naar de gynaecoloog: altijd eerst bekkenfysiotherapeut! 4. Een pessarium: Kan geprobeerd worden, maar lang niet altijd succesvol. 5. Anders bekkenfysiotherapeut is relevant voor de behandeling. Leerdoel 3: Beleid bij stressincontinentie (deel 1): - met name uitleg bekkenbodemoefeningen, waneer welke therapeut. - Pessaria (kort, leerdoel 6) Stelling 3: Urine incontinentie kan in 70-80% in de eerste lijn worden behandeld. Juist
Casusschets 4 Zie werkafspraak deel 1, pg 3, Beleid Urgency incontinentie Vraag 1: Wat is Uw beleid? 3. Blaastraining. 4. Bekkenfysiotherapie. Vraag 2: Welk medicament kiest U? 1,2 en 4 is juist, zie Werkafspraak. 3. Flavoxaat (Urispas) : is obsoleet Desgewenst toelichting werkingsmechanisme, indicaties, bijwerkingen en contraindicaties. Ook toelichting oestrogenencreme. Vraag 3: Wat doet u? Verwijzing bekkenbodempoli. Leerdoel 4: Beleid bij urgency-incontinentie (deel 1) en verwijsindicaties: - uitleg, blaastraining, medicatie - verwijsindicaties incontinentie, uitleg bekkenbodempoli Stelling 4: Bij urge incontinentie is, naast algemene adviezen, de eerste keus van behandeling: medicatie. Onjuist
Casusschets 5 Zie werkafspraak deel 2 Vraag 1: Aanvullende gegevens Zie pg 1, anamnese. Met name obstipatie is van belang. Vraag 2: Doet u lichamelijk onderzoek? 2+4: VT maar vooral laten persen. - Bespreken dat de vrouw moet persen om de volledige prolaps te zien. - Uitleg verschil cystocele, rectocele, descensus, enterocele. Vraag 3: Behandelingsvoorstel Alles kan zinvol zijn, maar met name 3 - pessarium Uitleg voor en tegens, bij ouderen en jongeren. Pg 2. Ook operatie heeft tijdelijk effect. Vraag 4: pessarium Uitleg en demonstratie pessaria. Aangeven controlebeleid. Vraag 5: Buiten werkafspraak. Leerdoel 5: Wat kan de huisarts zelf doen bij prolaps (deel 2): - anamnese, lich en aanv onderzoek (kort) - evaluatie + type prolaps Stelling 5: 5a. Leeftijd is bepalend voor keuze behandeling prolaps. Onjuist 5b. Een pessarium dient zeker iedere 3 maanden gecontroleerd te worden. Onjuist
Casusschets 6 Zie werkafspraak pg Leerdoel 6: Beleid bij prolaps (deel 2): - uitleg, expectatief, therapeut, verwijzing (kort) - pessaria (+ demonstratie) Stelling 6: TFT is de meest succesvolle operatieve therapie bij stressincontinentie/ elke vorm van urine incontinentie.