VROUWENZAKEN VERZAKKING EN INCONTINENTIE

Transcriptie

1 VROUWENZAKEN VERZAKKING EN INCONTINENTIE

2 Klaartje Manders, Gynaecoloog Elkerliek Bianca Versteijnen, Huisarts t Gasthuis Gemert Jeanne Strijbosch, Bekkenbodemfysiotherapeut Fysio & Zo

3 VERZAKKING EN INCONTINENTIE Wat is een verzakking? Hoe vaak komt het voor? Waardoor ontstaat het? Welke klachten? Behandelmogelijkheden? Incontinentie? Urine, stoelgang Behandelmogelijkheden?

4 WAT IS EEN VERZAKKING (PROLAPS) Normale situatie, geen verzakking

5 HOE VAAK KOMT HET VOOR Ouder dan 50 jaar, 40 % 25-30% heeft klachten Kans op een operatie 11(-20)% Kans op een 2 e operatie tot wel 30%

6 OORZAKEN PROLAPS Verschuiving evenwicht Buik druk Steunfunctie bekkenbodem Hoesten Buikinhoud Spieractiviteit Overgewicht Zwangerschap Veroudering Overgang Ras Familie Vorm bekken 6

7 PROLAPSKLACHTEN Trekkend zwaar gevoel van onder, balgevoel Pijn laag in de rug of liezen Er hangt wat uit van onder Er zit wat in de weg met vrijen Mechanisch Urineverlies of verlies windjes of stoelgang Vaak plassen, blaasontsteking Uitplassen lukt niet Moeizame stoelgang Klachten erger in de loop van de dag Functioneel 7

8 SOORTEN PROLAPS Vagina voorwand verzakking / blaas verzakking Vagina achterwand verzakking / darm verzakking Baarmoeder verzakking / vaginatop verzakking Totaal prolaps 8

9 BLAAS VERZAKKING (CYSTOCÈLE) 9

10 DARM VERZAKKING (RECTOCÈLE) 10

11 DUNNE DARM VERZAKKING (ENTEROCÈLE) 11

12 BAARMOEDER VERZAKKING 12

13 TOTAALPROLAPS

14 VAGINATOP VERZAKKING

15 BEHANDELING Geen klachten = niets doen Vezelrijk eten en voldoende drinken Beperk zwaar tillen, zn afvallen Fysiotherapie Pessarium/ring Operatie 15

16 FYSIOTHERAPIE

17 AANMELDING FYSIOTHERAPIE Verwijzing wat zijn de klachten? Vraaggesprek en onderzoek door de fysiotherapeut verslag aan de verwijzer wel of geen behandeling Indien nodig: meerdere specialisten kijken mee

18 FYSIOTHERAPIE Voorlichting en behandeling Leren herkennen, trainen bekkenbodem spieren Adviezen Inwendig onderzoek Elektrostimulatie, myofeedback en rectale ballontraining Herstellen conditie Eventueel advies over ondersteunende hulpmiddelen

19 FYSIOTHERAPEUTISCH PROCES Het in kaart brengen van functie en disfunctie Vraaggesprek over de klachten Functie onderzoek Bekkenfysiotherapeutisch onderzoek Bekkenfysiotherapeutisch behandelproces: - Doelen - Opstellen behandelplan - Evaluatie

20 FUNCTIE ONDERZOEK Inspectie Onderzoek: - algemeen (LWK/Heupen/SI/bekkengordel) - lokaal (bekkenbodem): -uitwendig in rust en beweging -inwendig in rust en beweging aanspannen/ontspannen; kracht; coördinatie; spierverlenging

21 LOKAAL ONDERZOEK BEKKENBODEM Myofeedback: -Vaginaal of anaal -Zichtbaar en/of hoorbaar maken activiteit bekkenbodem

22 LIJSTEN ALS AANVULLING OP ANAMNESE EN LICHAMELIJK ONDERZOEK Plaslijst Ontlastingslijst Overige vragenlijsten Beter in kaart kunnen brengen van de problematiek

23 FYSIOTHERAPEUTISCH BEHANDELPROCES Conclusie onderzoek Stoornissen op basis van: - te zwak => onderactief - te sterk => overactief - niet-functionerend - coördinatiestoornis Formuleren behandeldoelen: verbeteren bekkenbodemfunctie

24 BEHANDELING Opstellen behandelplan: - motivatie - inzicht - bewustwording - oefenen - toepassen/functioneel oefenen - gedragsverandering

25 RESULTAAT Afsluiten behandelproces Bij goed resultaat Terugverwijzen Geen optimaal resultaat, bekijken andere mogelijkheden Verslag

26 PESSARIUM

27 PESSARIUM

28 PESSARIUM

29 PESSARIUM Kan voor iedereen (jong-oud) Mn correctie verzakking blaas en baarmoeder/top en soms ook darm Niet voor iedereen geschikt, door iedereen gewenst Meerdere maten en vormen, soms uitproberen welke beste Voordelen: Directe plaatsing, behandeling prolaps, incontinentieklachten Geen operatie risico, herstelperiode Veilig

30 PLAATSEN PESSARIUM Gynaecologisch onderzoek Bepalen maat pessarium (65-90 mm) 90% van de vrouwen zit tussen 70 en 85 mm

31 PLAATSEN PESSARIUM

32 PESSARIUM Na het plaatsen: Persen, hoesten, in rugligging en staande positie Wandelen en plassen Eerste controle na 6 weken Prolaps onvoldoende gecorrigeerd of verlies groter pessarium, of pessarium met meer volume

33 PESSARIUM Mogelijke nadelen: (Riekende) vaginale afscheiding Wondjes (decubitus) (toename) stress-incontinentie of moeizaam plassen Pijn, ongemak Klachten bij gemeenschap Eventueel (lokale) oestrogeen therapie Controles: 6 weken, 4-6 maanden In de tijd progressie prolaps mogelijk, ringwissel of operatie

34 WISSELEN PESSARIUM EERST VERWIJDEREN: Staand met één voet op krukje of liggend Met wijsvinger pessarium aanhaken en voorzichtig uittrekken Schoonspoelen met warm water DAARNA INBRENGEN: Dubbel vouwen Water of glijmiddel

35

36

37 OPERATIES Blaas verstevigen (voorwandplastiek) Darm verstevigen (achterwandplastiek) Baarmoeder verwijdering Baarmoeder ophanging

38 VOORWANDPLASTIEK

39 ACHTERWANDPLASTIEK

40 BAARMOEDER VERWIJDERING Baarmoederverwijdering

41 BAARMOEDER OPHANGING SACROSPINALE FIXATIE

42 VASTZETTEN VAGINATOP Laparoscopische sacrocolpopexie

43 GEBRUIK VAN MESH

44 URINE-INCONTINENTIE Stress Urge

45 URGE INCONTINENTIE Onwillekeurig urineverlies met/voorafgegaan door onhoudbare drang Voorkomen 13-24% Urineverlies als blaasspier samentrekking niet kan worden onderdrukt Blaasontsteking, verzakking, zenuwstelsel

46 BEHANDELING URGE INCONTINENTIE Blaastraining, bekkenbodem fysiotherapie Medicamenteus Operatie indien er sprake is van verzakking

47 STRESSINCONTINENTIE Drukverhoging in de buik zoals bij niezen, springen Disfunctie bekkenbodemspieren, sluitspier van de blaas

48 BEHANDELING STRESSINCONTINENTIE Bekkenbodemfysiotherapie Operatief : TVT/ TOT/ TvT-O

49 BANDJES, FILMPJE Sling animatie

50 ALTERNATIEVE BEHANDELINGEN Botox/Bulk Laser In ontwikkeling Geen direct bewijs werkzaamheid Onverzekerde zorg

51 SAMENWERKING Huisarts Gynaecoloog Bekkenbodem fysiotherapeut Uroloog MDL Chirurg

52 DANK VOOR JULLIE AANDACHT