KWARTAALMAGAZINE OVER DE OPTIMALE WAARDE VAN SPORTFONDSEN NEDERLAND NV JAARGANG 4, NR. 1 april 2008 verbeteren Klanttevredenheidsonderzoek in Rotterdam 4 Succesvolle samenwerking met Arbo-dienstverlener 6 Dankzij Sportfondsen Dienstverlening sta ik er nooit alleen voor! 8 actievere rol van verenigingen in zwembadexploitatie 10 funshoppen in zwembaden 12 In de spotlight: De beste JIP merchandise producten! Foto: NOC*NSF Streven naar een Olympisch sportklimaat in Nederland. 16
VOORWOORD Leren van wijze oude mannen U als lezer van de Sportfondsen Optimaal heeft zo uw eigen kennis en vaardigheden opgedaan gedurende uw leven. Ga eens na waar die zoal vandaan komen. Vindt u dat uw eigen praktijkervaring voldoende basis voor verbetering en vernieuwing biedt? De Sportfondsen Groep bestaat ruim 80 jaar en heeft haar ervaring omgezet in diensten en formules die te maken hebben met het leveren van een sportieve beleving aan al onze gasten. Ontwikkeling kon echter vooral plaatsvinden door een leerproces. Wij realiseren ons goed dat ervaring van anderen onontbeerlijk is om onszelf scherp te houden. Zo leren wij van bewezen wijsheden die in boeken te vinden zijn. En van de club wijze mannen van onder andere Philips, die aan de wieg heeft gestaan van een veelgebruikt kwaliteitsmodel, het INK Managementmodel. Maar ja, het blijven allemaal theorieën. Daarom leren wij ook van diverse professionals die ons helpen om bovengenoemde theorieën te vertalen naar onze werkelijkheid. Tenslotte leren wij ook veel uit de eigen praktijk. Niks wijze oude mannen, maar een bont gezelschap van personeel, diverse bezoekersgroepen (kinderen, senioren, verenigingen, zorgzwemmers) en de gemeenten waar we mee samenwerken. Daarom wordt lokaal geïnvesteerd in tevredenheidsonderzoek onder klanten en medewerkers. Een diepgaand actueel behoeftenonderzoek onder senioren bereidt ons verder voor op de toekomst. De kern van kwaliteit zit dus in leren van anderen. Niet alleen op je eigen ervaring vertrouwen maar je blik verbreden en kritisch naar jezelf kijken. Dit is een prima manier om een sparringpartner voor collegamedewerkers en gemeenten te zijn. Of het nu om personeelszaken gaat, om financiële, bouw- en technische zaken of marketingzaken: Sportfondsen heeft er verstand van. Met de branche wordt deze kennis gedeeld. Wij noemen dat Shared Services. Met dank aan alle wijze mannen en vrouwen die ons daarbij geholpen hebben. Sandra Linders Bedrijfskundig Adviseur Sportfondsen Kort Sportf Samenwerking tussen Sportfondsen en Sanex Sportfondsen start een unieke actie met Sanex! Sanex heeft als doelstelling om Nederland aan het zwemmen te krijgen, waar kan dat beter dan in één van de bij Sportfondsen aangesloten zwembaden?! Sanex heeft olympisch kampioen Pieter van den Hoogenband ingeschakeld als Nationale Zwemcoach. Sanex organiseert in samenwerking met Sportfondsen een landelijke actie. Bij aankoop van één Sanex verpakking ontvangt de consument een gratis kaartje om te gaan zwemmen bij de deelnemende zwembaden. Deze actie wordt landelijk ondersteund op de radio, internet en televisie. Ook in de supermarkten en drogisterijen wordt de actie ondersteund. Alle deelnemende zwembaden zullen zichtbaar zijn op de website www.sanex.nl en uiteraard wordt op de Sportfondsenwebsite een actiebanner geplaatst. De actieverpakkingen zijn vanaf 1 mei in de winkel verkrijgbaar. De geldigheids duur van de zwemkaartjes loopt tot en met februari 2009. Sanex houdt je huid gezond en Pieter houdt je conditie in samen werking met Sportfondsen en Sanex gezond. De ideale versterkende combinatie. n 2
ondsen Kort Sportfondsen Kort Sportfondsen Kort ClubAquaWatch: Unieke samenwerking met ChampionChip Sportfondsen Nederland kiest voor het Time Point van ChampionChip, hét tijdregistratiesysteem voor de recreatieve zwemmer. Het Timepoint is een permanente installatie in het zwembad, dat via een chip de zwem tijden van de zwemmers registreert en weergeeft. Baantjes tellen is verleden tijd en ook de baantijden zijn direct af te lezen op een scorebord naast het zwembad. Op de website van ClubAquaWatch kan de zwemmer zijn persoonlijke trainingsgegevens nakijken en analyseren, maar ook delen en vergelijken met zwemmers in andere baden. Daarnaast biedt de website het gemak van een persoonlijk logboek, trainingsschema's en kan men berichten met anderen uitwisselen over trainingen en locaties. ClubAquaWatch biedt de zwembaden een innovatief product en de zwemmer een nieuwe uitdaging! Bovendien zijn zowel het systeem als de chip aantrekkelijk geprijsd, waardoor voor zowel de recreant als de fanatieke banenzwemmer de drempel laag is om gebruik te maken van ClubAquaWatch. ChampionChip is wereldleider in tijd - registratie van actieve sport evenementen. Sportfondsen en ChampionChip werken dan ook intensief samen aan de ontwikkeling van ClubAquaWatch. ClubAqua is één van de marketingformules die toegankelijk is voor de gehele zwem - bad branche middels het Shared Services Center van Sportfondsen. Wil je meer weten? Kijk op www.clubaqua.nl Sportfondsen Optimaal. Van mooi idee naar krachtig instrument In november vroegen wij uw mening over ons bedrijfsblad Optimaal. Uit de reacties blijkt dat driekwart van de ontvangers het magazine ook leest. Wij streven continu naar het realiseren van een krachtig en kritisch magazine dat een plezier is om te lezen. De resultaten van de enquête zijn afgezet tegen de doelstellingen van Optimaal. Hieruit is een aantal verbeterpunten naar voren gekomen m.b.t. inhoud, beeld materiaal en vormgeving. In de komende uitgaven worden de suggesties voor verbetering verwerkt in het magazine. n Vernieuwde ClubAqua website de lucht in! Hof van Twente verlengt contract met Sportfondsen Met de gemeente Hof van Twente heeft Sportfondsen een contract afgesloten tot en met 31 december 2009 voor de zwem baden De Whee in Goor en De Vijf Heuvels in Markelo. Op de foto wordt dit bekrachtigd met een handdruk tussen William Finders, directeur Sportfondsen Hof van Twente en wethouder Harry Knuiman. n De nieuwe ClubAqua website is online en straalt actie en energie uit! Er zijn actie -filmpjes te zien en er is informatie te vinden over de ClubAqua-activiteiten. Op de website is overzichtelijk aangegeven welke zwembaden gebruik maken van ClubAqua. Neem binnenkort eens een kijkje bij deze spetterende activiteiten! n www.clubaqua.nl 3
Wij blijken te communiceren via facturen! Hans Timmerman, directeur Stichting Samenwerkende Rotterdamse Zwembaden (SSRZ) 4
Klanttevredenheidsonderzoek onder verenigingen in Rotterdam Hans Timmerman weet als geen ander hoe verenigingen tegen een zwembad(exploitant) aankijken. Hij is z'n leven lang al actief als waterpoloër bij afwisselend Barracuda in zijn woonplaats Nieuwerkerk aan den IJssel en De Gouwe in Waddinxveen. Geen wonder dat de directeur van de Stichting Samenwerkende Rotterdamse Zwembaden (SSRZ) werd getriggerd, toen Don Scheers tijdens een bijeenkomst voor Sportfondsenmanagers in Nunspeet over het INK-model aangaf, dat verenigingen vaak het gevoel hebben dat ze door de zwembaden als 'lastig' worden ervaren. Op verzoek van Timmerman werd met hulp van Scheers een klanttevredenheidsonderzoek voor verenigingen opgezet. Ik dacht dat we wel een dikke 7 zouden krijgen, maar we moeten het helaas doen met een mager 6-je. Don Scheers is gespecialiseerd in veranderingsprocessen en al een aantal jaren als (strategisch) adviseur verbonden aan Sportfondsen Nederland. In Optimaal zei hij eerder: Het is belangrijk om telkens te weten: met welke klant hebben we te maken? Met de gemeente? Met een vereniging? Een bezoeker? Of met een klant van een klant? Bijvoorbeeld een lid van een vereniging. Al die verschillende klanten hebben weer hun eigen specifieke wensen, eisen en belangen. Daar moet je rekening mee houden. Met andere woorden: kruip in de huid van je klant, bekijk je eigen organisatie door zijn of haar bril! En ervaar een klacht van een klant als een cadeau! aldus Scheers, die een groot aanhanger is van het bekende INK-managementmodel, waar ook Sportfondsen veel mee werkt. Verrast Hans Timmerman deed een beroep op Scheers om de klanttevredenheid van de circa vijftien verenigingen te meten, die gebruik maken van de vier samenwerkende Sportfondsenaccommodaties in Rotterdam: het Oostelijk Zwembad, Sportfondsen Rotterdam Noord, Recreatiecentrum Oostervant en Recreatiecentrum Zevenkampse Ring. In januari hebben we een bijeenkomst gehad met bestuursleden en kaderleden van een aantal verenigingen en eind februari hebben we met de tweede groep gesproken. Het gaat hierbij voornamelijk om zwem- en waterpoloverenigingen, maar ook enkele duikclubs en een reddingsbrigade maken gebruik van onze baden, aldus de 48-jarige Timmerman, die bij De Gouwe nog een aantal jaren in de hoofdklasse actief was als waterpoloër en nu weer met een stel oude ploeggenoten in het tweede herenteam van de Waddinxveense club speelt. Ik weet natuurlijk dat verenigingen in het algemeen altijd wel wat te 'mauwen' hebben over het zwembad of de exploitant, maar wij wilden nu wel eens boven tafel krijgen wát nu precies de bezwaren zijn of misschien is men in Rotterdam juist wel hartstikke blij met ons, motiveert Timmerman de gedachte achter het onderzoek. Hoewel hij al ruim 25 jaar werkzaam is binnen de Sportfondsenorganisatie (waarvan sinds 2003 als directeur van de SSRZ) en dus ook zeer bekend is met het verenigingsleven, was Timmerman toch enigszins verrast door de eerste conclusies. Met name op het gebied van communicatie blijken wij, volgens de verenigingen, flink tekort te schieten. Communicatie verloopt vooral via de facturen, is hun harde oordeel. Daar moeten we dus echt iets mee doen. Personeel Timmerman wil nog even de resultaten van het totale onderzoek afwachten, maar hij weet al wel, dat 'zijn' zwembaden veel nauwer met de clubs moeten samenwerken. De verenigingen zijn voor ons een belangrijke bron van inkomsten. Als het met hen goed gaat, gaat het met ons ook goed. Daarbij kunnen zij ons wellicht ook helpen bij het zoeken naar geschikte medewerkers. Zo langzamerhand dreigt er toch wel een personeelstekort te ontstaan bij veel baden. Ik denk dat we dat kunnen ondervangen door de clubs meer bij de werving en selectie te betrekken. Toen ik begon bij Sportfondsen waren vrijwel alle medewerkers van het zwembad óók actief bij de zwemclub. Ik zeg niet dat het een must is, maar het is wel opvallend dat dat tegenwoordig veel minder het geval is. Aan de andere kant kunnen wij verenigingen misschien ook helpen. Zij hebben immers heel vaak een tekort aan kader, terwijl wij professionele medewerkers hebben rondlopen. Waarom zouden die niet iets kunnen doen op het gebied van training geven?! Ik ben een keer op bezoek geweest bij Barceloneta, een zwem- en waterpolovereniging in Barcelona. Daar ís het zwembad de club en vice versa. Dat is in Nederland waarschijnlijk een utopie, maar ik denk dat het overduidelijk is, dat we veel meer met elkaar kunnen samenwerken dan we nu doen. Positief Ik kan iedereen het houden van een klanttevredenheidsonderzoek onder verenigingen aanraden, zegt Hans Timmerman. De verenigingen ervaren het als zeer positief en hebben het gevoel dat er hierdoor naar hen wordt geluisterd. Ook de managers en medewerkers zien, mede door de resultaten van het onderzoek in, dat er meer dialoog moet ontstaan met de verenigingen. We moeten gewoon allebei wat flexibeler worden en kijken wat we voor elkaar kunnen betekenen. Zo snijdt het mes aan twee kanten. n 5
succesvol samenwerken met Arbo-dienstverlener HealthCare Nog niet zo heel lang geleden was binnen de Sportfondsengroep het verzuim boven het landelijke gemiddelde in de branche. Sinds de bij Sportfondsen aangesloten accommodaties zo'n vier jaar geleden met HealthCare in zee gingen als Arbodienstverlener, is dit percentage gedaald tot vier procent. De omvang van het bedrijf in ogenschouw nemend, zit de Sportfondsengroep nu zelfs nog lager dan de cijfers die in den lande gangbaar zijn. De accommodaties hebben grip op het verzuim, zegt Erik Schnock, directeur van Healthcare Corporate b.v. en tevens relatiemanager van Sportfondsen HealthCare is een integrale Arbodienstverlener nieuwe stijl. Bij HealthCare kan men niet alleen terecht voor het sluiten van Arbo-contracten maar ook voor de sinds 1 juli 2007 toegestane maatwerkovereenkomsten, reïntegratiediensten, medische interventies en subsidieonderzoek. HealthCare gaat te werk volgens een uniek 'één loket'-concept, waarmee ze het volledige verzuimproces kunnen begeleiden. Van preventie tot het vaststellen van een diagnose, de verzuimbegeleiding, versnelde interventies en eventuele externe reïntegratie voor wanneer er geen passend werk meer binnen de eigen organisatie is. Zo staat er te lezen op de website van HealthCare, dat nu circa vier jaar een samenwerking met Sportfondsen heeft. Direct actie Wij zijn voor nagenoeg alle bij Sportfondsen aangesloten accommodaties de Arbo-dienst. Dat is de basis van de samenwerking, vertelt Erik Schnock. Toen wij destijds begonnen, merkten we dat er sprake was van veel zoals wij dat noemen verknipt verzuim; mensen die zich een paar dagen ziek melden en dan weer aan het werk gaan. Wij zijn met accommodaties overeengekomen, dat we bij een melding van verzuim direct actie ondernemen. Het is natuurlijk niet zo dat de mensen vóór onze komst zich allemaal met twijfelachtige reden ziek meldden, maar door meer de vinger aan de pols te houden, scheid je wel het kaf van het koren. De snelle actie heeft er volgens Schnock zeker toe bijgedragen, dat het verzuim inmiddels drastisch is afgenomen. Daarnaast denkt hij dat de trainingen die HealthCare geeft aan leidinggevenden eveneens hebben geholpen. Wij laten de managers inzien, dat met relatief kleine aanpassingen de arbeidsomstandig heden in hun zwembaden nog aanzienlijk kunnen verbeteren, met als resultaat dat hun medewerkers minder risico's lopen om ziek te worden, aldus de inwoner van Venlo, die zelf circa twintig mensen in dienst heeft. Wij hebben een vast team van vijf mensen die zich voornamelijk met 6
Erik Schnock: Sportfondsen heeft grip op het verzuim! Sportfondsen accommodaties bezighouden. Als 'iemand' van een accommodatie ons belt, krijgt men altijd een medewerker van HealthCare aan de lijn die precies weet waar het over gaat en wat de plaatselijke situatie is. Sociaal Kijk, met de wetswijziging van WAO naar WIA verschuift er steeds meer verantwoordelijkheid van het UWV naar werkgevers en werknemers. Er wordt een maximale inspanning verwacht om deels arbeidsongeschikte medewerkers weer aan het werk te krijgen. In eerste instantie natuurlijk binnen de eigen accommodatie en als dat niet mogelijk is, moet er een extern traject in gang worden gezet. Met dat laatste hebben veel managers moeite, zeker als het gaat om mensen die al tientallen jaren in dienst zijn. Toch is het soms onvermijdelijk en dan geldt: hoe langer je wacht, hoe moeilijker het wordt. Wij helpen managers bij het begeleiden van medewerkers voor wie zo'n extern reïntegratietraject moet worden opgestart. Voor een goede dossieropbouw maken we voor de accommodaties gebruik van het zogenaamde DM Web Portaal. Dit is een praktisch platform om de communicatie met onze klanten vorm te geven. Zij kunnen via een afgeschermde website met een eigen, persoonlijke toegangscode hun eigen personeelsdossiers, status en verzuimstatistieken bekijken of zelf gegevens invoeren, zoals gespreksverslagen met medewerkers. Dat is voor ons ook weer hele nuttige informatie. Uiteindelijk staat alles wat we gedaan hebben en wat we de komende tijd gaan doen, op deze website, besluit Erik Schnock, die alles bij elkaar zeer tevreden is over de ontwikkeling van de samenwerking. Los van een verbetering van het verzuimpercentage, denk ik dat Arbo-beleid inmiddels bij elke Sportfondsen accommodatie hoog op de agenda staat. Men is zich meer bewust van de eigen verantwoordelijk heden op dit gebied én de middelen om daadwerkelijk actie te ondernemen. n www.healthcare-group.nl 7
Dankzij Sportfondsen Dienstverlening sta ik er nooit alleen voor! Jannie van der Niet is al een 'heel leven' verbonden met De Waterdam, het prachtige Sportfondsencomplex aan de Harlingenlaan in Volendam. Ze begon er als oproepkracht in 1975, ging er even een paar jaar tussenuit 'toen de kinderen kwamen', maar keerde in 1980 terug om vervolgens nooit meer weg te gaan. Anno 2008 staat Jannie van der Niet te boek als 'Hoofd Administratie', een functie waarbij ze dankbaar gebruik maakt van de dienstverlening van Sportfondsen Nederland, onder meer op het gebied van salarisadministratie. Dat is een verademing. Het maakt mijn werk een stuk aantrekkelijker! Sinds de grondige renovatie van ruim vijftien jaar geleden is De Waterdam (voorheen Sportfondsenbad Edam-Volendam) uitgegroeid tot een van de grootste zwemcomplexen van Nederland. Binnen beschikt De Waterdam onder meer over een instructiebad, een 25 meter wedstrijdbad en een subtropisch recreatiebad, inclusief een 45 meter lange glijbaan, een wildwaterkreek, diverse jet-streams, een uitzwembassin, een peuterbad, whirlpools en een restaurant. Buiten zijn er ook nog een 50 meter bad, een groot familiebad met glijbaan en twee ondiepe kleuterbaden, omgeven door een grote zonneweide om heerlijk te luieren en te spelen. Vliegende keep Jannie van der Niet somt het allemaal met gepaste trots op. Naast de 'hardware' zijn er uiteraard ook nog tal van uiteenlopende activiteiten in het bad. De zwemlessen natuurlijk, maar ook het Moonlight Disco Zwemmen, de kinderpartijtjes, de Scuba Rangers Club (duiken voor kinderen tussen de 8 en 15 jaar), de 'natte sportschool' (trimzwemmen, aquajoggen en aquarobics) en ga zo maar door. Zwemmen is bij ons echt een beleving!, zegt de 57-jarige Edamse met volle overtuiging. Als het nodig is, springt ze bij achter de receptie ( Wat dat betreft blijf ik altijd een soort vliegende keep! ), maar de meeste tijd van haar 30-urige werkweek spendeert Jannie van der Niet toch aan de administratie en het leiding geven aan de receptie. En oh ja, ze beheert ook nog de website van het zwembad. Ik ben in 1980 begonnen als caissière en daarna in de administratie en loonverwerking terechtgekomen. Die functies heb ik lange tijd gecombineerd, totdat ik me uiteindelijk volledig ben gaan toeleggen op de (salaris)administratie. Dat kon ook haast niet anders, gezien de groei van de accommodatie en de toename aan activiteiten en bezoekersaantallen. Er werken hier inmiddels 40 mensen en we trekken gemiddeld zo'n 250.000 bezoekers per jaar. In 2007 kwamen er 'slechts' 220.000, maar toen hadden we een slechte zomer. Dat is uiteraard van invloed op de bezoekersaantallen van het buitenbad. In 2006 toen het lange tijd erg mooi weer was stond de teller pas stil bij 256.500. Hoge kwaliteit Met de verwerking van de salarisadministratie is Jannie van der Niet elke maand in totaal zo'n 'dag of drie' zoet. Relatief weinig tijd, maar dat heeft vooral te maken met de hoge kwaliteit van de dienstverlening van Sportfondsen Nederland. Voor de duidelijkheid schetst ze het hele proces van A tot Z. De mensen van de werkvloer leveren mij de urenstaten aan en die worden door mij en manager Henk Blok gecontroleerd. Ik voer alle variabele componenten in een Excel-bestand in en mail die naar Sportfondsen. Meestal hebben we binnen een week de proefloonstroken terug. Die checken we dan opnieuw en na ons akkoord krijgen we de definitieve stroken toegezonden en kunnen we tot betaling overgaan. Binnenkort krijgen we de mogelijkheid via de HRM-Module op de Sportfondsen Portal om de mutaties in te voeren. Dit zal de kwaliteit en de snelheid van werken verbeteren. Dit is een hele prettige manier van werken. Ik zou het echt niet anders meer willen, zegt Jannie van der Niet over de dienstverlening van Sportfondsen Nederland. Hetzelfde geldt eigenlijk voor de overige administratieve zaken. Ik maak gebruik van bij Sportfondsen bekende administratiesoftware, maar vooral het feit dat je er niet alleen voor staat, vind ik een groot pluspunt van deze vorm van samenwerking. Hoewel ik in principe natuurlijk wel alleen bén, heb ik toch het gevoel dat ik een heel 'apparaat' achter me heb staan waar ik altijd op terug kan vallen met vragen of advies. n 8
9
Vooral bij zwemlessen valt met samenwerking veel te winnen KNZB pleit voor een acti van verenigingen in zwemba Jan Kossen, algemeen directeur van de KNZB, vertegenwoordigt de ruim 400 Nederlandse zwem verenigingen binnen het bestuur van de NRP-NPZ, waarin ook Han Witvoet, algemeen directeur van Sportfondsen Nederland, een zetel heeft als belangenbehartiger van de RECRON. Een volgens Jan Kossen 'verbeterpunt' is de verhouding tussen zwemverenigingen en zwembadexploitanten. Vaak is het elementair zwemmen inzet van discussie. Waarom kun je wel leren voetballen bij een voetbalclub, maar niet leren zwemmen bij een zwemclub?!, zet Kossen stevig in. Ik begrijp natuurlijk ook wel dat de zwemlessen voor baden een belangrijke bron van inkomsten zijn, maar dat zijn de verenigingen met al hun uren ook. Daarbij zijn bloeiende verenigingen van groot belang voor de ontwikkeling van zwembaden en in sommige gevallen zelfs bepalend voor de bouw van een zwembad. Zonder de unieke 10
badwater kunnen krijgen als ze meehelpen met zwemlessen. Op deze manier hoeven de zwembaden minder medewerkers in te schakelen en kunnen ze derhalve personeelskosten besparen. Dit is volgens mij een duidelijke win-win-situatie, waarbij ons inziens ook de kwaliteit van de zwemlessen omhoog gaat. Verenigingen kunnen meer tijd besteden aan het goed aanleren van de zwemslagen. Zij zijn er primair voor de sport, terwijl zwembadexploitanten nog tal van andere zaken te doen hebben. Daarnaast kun je op deze manier ongetwijfeld beter concurreren met fitnesscentra en commerciële zwemscholen die hotelzwembaden afhuren om zwemlessen te geven. Voor zwembaden is het ook interessant als kinderen na het behalen van hun zwemdiploma doorgaan met zwemsport in verenigingsverband, noemt Jan Kossen nog een reden op voor een succesvolle match. Zo blijven ze geregeld in het zwembad komen en gaan ze wellicht ook buiten de verenigingsuren zwemmen met hun vriendjes of familie. Er gaan maar liefst 150.000 kinderen per jaar op voor hun zwemdiploma. Daarvan blijven er naar onze mening veel te weinig behouden voor de zwemsport. Daar moeten we toch op de een of andere manier samen zwembadexploitanten en verenigingen wat aan kunnen doen?! Met ruim drie miljoen frequente beoefenaars is zwemmen een van de grootste sporten van Nederland. Dat moeten we koesteren met elkaar. evere rol dexploitatie olympische prestaties van Pieter van den Hoogenband, groot geworden bij zwemvereniging PSV, was het nationale zwemstadion in Eindhoven er bijvoorbeeld nooit gekomen. Win-win Kossen realiseert zich terdege dat het ook geen oplossing is om het elementair zwemmen 'zomaar even' over te hevelen van exploitant naar vereniging. Als KNZB zouden wij graag zien dat zwembadexploitanten en zwemclubs op dit gebied de handen ineen slaan. Ik kan me voorstellen, dat zwemclubs korting op Begrip Een samenwerking zoals de KNZB die voor ogen heeft, is niettemin makkelijker gezegd dan gedaan, weet inmiddels ook Jan Kossen. Toch durf ik de stelling wel te poneren, dat zwembadexploitanten per saldo beter af zijn als ze zwemverenigingen een rol geven bij het elementair zwemmen. Maar om te beginnen moet er worden geprobeerd meer begrip voor elkaar te krijgen, aldus Kossen, die onderkent dat de beheersconstructie van veel zwembaden, met veelal de gemeente als (mede-)eigenaar, een overkoepelend beleid mogelijk in de weg staat. Het zou ons als KNZB heel veel waard zijn, als de zwembaden om de tafel gaan met de verenigingen om te bekijken waar men elkaar tegemoet kan komen. Dat hoeft niet alleen op het gebied van zwemlessen te zijn, maar kan bijvoorbeeld ook met het schoonmaken van het bad door verenigingen, zoals dat bij een aantal baden al gebeurt. En in Vlissingen huurt de zwemclub op sommige uren een paar (zwem) banen, terwijl de rest van het bad gewoon gebruikt wordt voor recreatief banenzwemmen. Mijns inziens moeten clubs en baden veel meer op zoek gaan naar dit soort combinaties. Het gaat ons in eerste instantie om de kwaliteit van het zwemonderwijs én het behoud van meer kinderen voor de zwemsport. Wij zijn daarom al enige tijd bezig zwemclubs te stimuleren de dialoog aan te gaan met de plaatselijke zwembaden. Waarom zouden verenigingen binnen een lokale BV-constructie niet een actieve bijdrage kunnen leveren aan het verbeteren van de exploitatie?! n 11
12 Met Jip kan je 1,50 extra omzet per bezoeker genereren!
Funshoppen in zwembaden Moet de zwembadbranche meer aan merchandising doen? Jeroen Vinkesteijn antwoordt volmondig 'ja' op die vraag. Geen wonder, want hij is een expert op het gebied van commercieel denken, marketing en merchandise. Goed nieuws voor Sportfondsen, want de auteur en beheerder van www.retailwiki.nl ziet veel kansen en mogelijkheden voor Jip en zijn WaterWereld. Sportfondsen en haar managers kunnen Jip nog meer inzetten om extra omzet te genereren. Nu is het nog teveel slechts een promotiemiddel van de zwembaden. Het CV van Jeroen Vinkesteijn is interessant te noemen. Hij is docent commerciële vakken aan de Internationale Hogeschool NHTV Breda, waar twaalf Sportfondsenmanagers op dit moment een bacheloropleiding volgen. De commerciële invulling van deze opleiding wordt mede verzorgd door Vinkesteijn. Los van een aantal andere functies is Vinkesteijn onder meer auteur van diverse cursussen Internet, Wiki's (afgeleiden van de internetencyclopedie Wikipedia) en de Minor Retail en Merchandising (REM). Mede vanuit die laatste functie, gericht op merchandising en characters, is hij in aanraking gekomen met Jip. Amerika Als je kijkt naar leisure-retail, dan lopen wij nog mijlenver achter bij Amerika. Daar heeft iedere attractie in een park een eigen 'character' zoals Jip. Als je uit het karretje stapt, móet je door een winkel met allerlei merchandise, van pluchen poppetjes tot net gemaakte foto's van jezelf gillend in de achtbaan. Er zijn maar weinig mensen die daar weerstand aan kunnen bieden. Uit Nederlands onderzoek blijkt dat funshoppen op plaats één in de bestedingsdoelen van vrije tijd staat. Daar moeten ook zwembaden op inspelen. 'Wij' willen sporten, ontspanning en (fun)shoppen altijd scheiden in Nederland, maar je moet juist zoeken naar een ideale combinatie, meent de 47-jarige inwoner van Breda, die Jip's WaterWereld door Sportfondsen als een 'goede stap' betitelt, als het gaat om het creëren van verbondenheid tussen het product zwemmen en het publiek. Als je een succes wilt maken van de Jip's WaterWereld artikelen dan moet men mensen er veel meer mee confronteren. Zoals ze in Amerika doen. Dus: als mensen uit het zwembad komen, dan móeten ze door de shop heen en dan moeten er ook tastbare producten te koop zijn. Confrontatie in K.L.E.U.R. Om zijn theorie te onderbouwen, hanteert Vinkesteijn de letters K.L.E.U.R. Ervan uitgaande dat je mensen dus echt confronteert met je producten, draait het daarnaast om de K van Kwaliteit. Als de kwaliteit goed is, komt het daarna aan op de L van Loyaliteit. Dat is bij Jip goed verzorgd. Jip past prima bij het product zwemmen. Het karakter staat voor lol en fun, elementen die ook op het zwemmen van toepassing zijn. De derde letter is de E van Eenheid, in marketing de zogenaamde consistentie: er moet één Jip-lijn zichtbaar zijn met logische producten. Bij frietzakjes met Jip-opdruk en Jip-broodtrommels moet je je afvragen of dit logisch is. Pluchen Jip-figuren zijn dit wel en kinderen die na het behalen van hun zwemdiploma met Jip op de foto gaan ook. Als je zorgt dat die foto's na afloop van het diplomazwemmen te koop zijn, dan trekken de meeste opa's, oma's of vaders en moeders, zonder blikken of blozen de portemonnee. Hun (klein)kind heeft net het zwemdiploma behaald. Dat is voor veel (groot)ouders een emotioneel moment, dus daar moet je als zwembad op inspelen. Aangekomen bij de U van Uniciteit, wijst Vinkesteijn erop, dat Jip selectief te koop moet zijn. Je moet Jip niet bij de McDonald's of Bart Smit neerleggen. Dat is leuk voor de promotie, maar de link met Sportfondsen en zwemmen is helemaal weg. Tot slot moet de consument overgaan tot (de R van) Reden. Sportfondsenbaden moeten zich meer bewust zijn van de aankoopredenen en daar hun activiteiten op inrichten. In de eerste plaats gaan mensen kopen omdat ze het leuk vinden. Soms moeten mensen wachten, bijvoorbeeld bij het diplomazwemmen. Dan is iets kopen een reden om de tijd te doden. Jezelf een 'feel good'-gevoel bezorgen, is ook een argument om iets te kopen en natuurlijk een cadeau te zoeken. En dan zijn er ook nog de verzamelobjecten. In dat opzicht zijn er natuurlijk legio kansen voor Jip. Jip als wedstrijdzwemmer, Jip als waterpoloër, Jip als duiker en ga zo maar door. Omslag Vinkesteijn is positief gestemd over de mogelijkheden van merchandising en funshopping in de Sportfondsenaccommodaties, mede door de potentie van Jip's WaterWereld. Maar dan moet er bij diezelfde accommodaties wel een verdere omslag in (commercieel) denken plaatsvinden. Ik ben in veel zwembaden van Sportfondsen geweest en meestal stonden de Jip-producten achter de receptiebalie. Dat moet anders en Jip moet veel meer zichtbaar zijn. Ze moeten de producten kunnen zien, voelen en ruiken! Daarnaast kun je denken aan koppelingen, bijvoorbeeld het weggeven van een tegoedbon van 2,50 bij een zwemdiploma, te besteden in het zwembad. Zo'n bon gooien mensen niet zo snel weg. Of: lever drie entreebewijzen in bij de shop en je krijgt een Jip-beker cadeau! Cross-selling noemen we dat in ons vak. Over het algemeen hanteren attractieparken de vuistregel dat ze per bezoeker gemiddeld één à anderhalve euro omzet aan merchandise realiseren. n 13
Kansen in verkoop van Jip merchandise Het assortiment verkoopproducten van Jip's WaterWereld is heel aantrekkelijk. Het aanbod heeft voldoende variatie en de juiste samenstelling van producten. Dit alles past bij de wensen van onze leskinderen. Unieke producten in de uitstraling van onze mascotte Jip. Zoals wij Jip's WaterWereld uitdragen is heel succesvol. Hierbij is niet alleen de beleving van het product, maar ook de presentatie (zichtbaarheid) van zeer groot belang. De klanten moeten een impuls krijgen om producten te kopen, bijvoorbeeld via de Jip-spaarkaart. Zorg ervoor dat klanten niet om de producten van Jip heen kunnen! We kunnen ons nog meer richten op de presentatie van de producten. Grijp kansen aan om de Jip verkoopproducten te tonen aan de klanten en je omzet te vergroten. In de spotlight: De beste JIP merchandise producten! Badcape Knuffel Toddle Hét verkoopartikel in de leeftijds categorie 0 t/m 4 jaar. Hang dit artikel zichtbaar op in de accommodatie. Gebruik het afzwemmen bij deze doel groep om dit te promoten, bijvoorbeeld met een speciale kortingsactie. Het vriendje van elk leskind! Deze wordt vaak als cadeau weggeven bij inschrijving of diplomazwemmen om kinderen al vroeg kennis te laten maken met Jip. De Jip knuffel is een leuk verkoopartikel. Het kroeldoekje van elke baby. Dit product kan worden uitgegeven middels crossselling. De klant levert een volle Jipspaarkaart in en ontvangt dit leuke presentje. Maar ook als teaseractie bij nieuwe klanten voor deelname aan de doelgroep Jip's Baby- en Peuterzwemmen. 14
Diplomamap Geef jouw zwemschool een professionele uitstraling! Een handige opbergmap voor alle zwemleskinderen. Ieder kind ontvangt deze Jip diplomamap bij inschrijving van de zwemlessen. Prijs de map aan bij inschrijving en laat de klant kiezen of maak er een all-in prijs van. Strandbal Bidon Voldoende drinken is belangrijk! Kinderen drinken hierbij natuurlijk het liefst uit de echte Jip bidon. Diplomategels Een leuk item voor in het zwembad of op vakantie. Het is een leuk spelelement in het water. De Jip strandbal gaat natuurlijk ook mee op vakantie. De blijvende herinnering bij het behalen van een Zwem ABC diploma Laat de klant hiervoor kiezen op het Jip afzwem formulier, zo haal je het keuzemoment naar voren. Spel & Fun cd-rom Op de wachtlijst staan is niet leuk, maar met deze cd-rom kan men alvast aan de slag met Jip-spelletjes en Jip-kleurplaten. Laat kinderen in een vroeg stadium kennismaken met hun vriendje Jip. Zwembandjes Opblaasbare Jip Handdoek Welke klant vergeet niet een keer de zwembandjes. Zorg dat ze duidelijk zichtbaar zijn bij de kassa. Zwemmen is veel leuker met Jip bandjes om. Stimuleer het gebruik van de opblaasbare Jip bij elke les. Instructeurs gebruiken deze Jip tijdens de lessen van Jip's Baby- en Peuterzwemmen en Jip's WaterWennen. Elk kind heeft een opblaasbare Jip in zijn of haar bezit. Wat is iedereen trots: zijn of haar (klein) kind heeft een zwemdiploma behaald! Spontaan wordt er een Jip handdoek gekocht om het kind te belonen. Zorg dat de handdoek duidelijk zichtbaar in de accommodatie hangt en prijs deze aan tijdens het diplomazwemmen. 15
Foto: NOC*NSF Erica Terpstra, voorzitter NOC*NSF en voormalig topzwemster Erica Terpstra heeft altijd al een warm gevoel bij de Sportfondsenorganisatie gehad. Als voormalig wedstrijdzwemmer was ze in de jaren '50 en '60 van de vorige eeuw natuurlijk een regelmatige bezoekster van verschillende bij de Sportfondsengroep aangesloten zwembaden, maar ze kent ook haar klassiekers als het gaat om de historie van Sportfondsen en de Olympische Spelen. Ik weet dat Sportfondsenoprichter Bierenbroodspot in 1948 het initiatief heeft genomen om het Mr. B. Fonds op te richten, omdat er in die tijd te weinig middelen waren om de zwemploeg af te vaardigen naar de Olympische Spelen, zegt de 64-jarige voorzitter van NOC*NSF zestig jaar later, aan het begin van een nieuw olympisch jaar. En verder ken ik Sportfondsen via mijn goede vriend Wim van Spingelen, die enige tijd in de Raad van Bestuur heeft gezeten. 16
Streven naar een Olympisch sportklimaat in Nederland. Ik was een couveusekindje. Zo iel en tenger dat de huisarts zei, toen ik elf was en nog steeds elk moment een arm uit de kom had als iemand me wat te stevig beetpakte: Laat dat kind maar gaan zwemmen, daar wordt ze misschien wat steviger van! Zo kwam ik dus terecht bij de Haagse zwem- en poloclub H.Z. & P.C. Dat bleek een gouden greep. Het was echt een gezelligheidsclub, met een bloeiend verenigingsleven. Maar als je daaraan mee wilde doen, moest je wél behoorlijk trainen. Nu hadden we het thuis niet breed, met vakantie gaan was er bijvoorbeeld niet bij. Maar een zwemkaart kon er wel van af, dus ik zat de hele zomer in het zwembad. Daar trainde het eerste herenwaterpoloteam, bijna allemaal studenten, die overdag konden trainen omdat er geen tentamens waren. Bijna vanzelfsprekend trainde ik met ze mee en daardoor ging ik vrij snel vooruit. Toen ook nog bleek dat ik aanleg had, mocht ik meedoen met wedstrijden. Tokio 1964 Als ze terugdenkt aan haar eerste Olympische Spelen in Rome 1960 beginnen haar ogen te glinsteren. Dat was zó mooi!, droomt Terpstra weg, alhoewel ze wel gemengde gevoelens heeft overgehouden aan de resultaten. Op de 100 meter vrije slag eindigde ze als zesde en als slotzwemster van de 4 x 100 meter estafette was zij ervan overtuigd als derde te hebben aangetikt, wat televisiebeelden later ook bevestigden. Maar op basis van toen nog handgeklokte tijden werd Nederland vierde. Terpstra had de smaak van de Olympische Spelen echter flink te pakken en dus richtte zij haar pijlen vanaf dat moment op Tokio 1964. Olympisch Plan 2028 De Olympische Spelen hebben op mij een magische uitwerking, gaat Terpstra enthousiast verder. Ik kijk als sportliefhebber ontzettend uit naar Beijing en heb er een goed gevoel over dat we onze ambitie om bij de top 10 van de wereld te komen, onder leiding van onze Chef de Mission, Charles van Commenée, kunnen waarmaken. Met NOC*NSF zijn we volop bezig met de voorbereiding van de uitzending van het Nederlands Olympisch Team en het Nederlands Paralympisch Team, dat in Beijing gaat voor een plaats bij de beste 25 landen. Maar we kijken ook al verder vooruit, naar de Winterspelen van Vancouver in 2010 en de volgende Zomerspelen in Londen 2012. Maar ook al naar 2028. Daarvoor hebben we het Olympisch Plan 2028 ontwikkeld. Dit plan beschrijft een droom: het verankeren van een echt sportklimaat in Nederland, uitmondend in misschien een bid voor de Olympische en Paralympische Spelen in Nederland, precies 100 jaar na de Olympische Spelen van Amsterdam 1928. En terwijl we dromen van de Spelen in 2028, willen we onze ambitie ook waarmaken. Samen met de sport, de overheid én het bedrijfsleven wil NOC*NSF de komende jaren stelselmatig bouwen aan dat sportklimaat op olympisch niveau. Want als we dat niet voor elkaar krijgen, hoeven we niet eens aan een bid voor de Spelen te dénken. Daarvoor hebben we dus ook de hulp nodig van organisaties als Sportfondsen, die tal van sportaccommodaties beheren en exploiteren. Beijing 2008 zal het moment zijn waarop de vraag beantwoord wordt of Nederland zich écht als Sportland wil manifesteren, of we ervoor gáán. Als bij iedereen het besef doorbreekt dat investeren in de sport investeren in de toekomst is, wordt wellicht ooit ook de droom waar, dat de magische woorden Let the Games begin en wie weet 100 jaar na dato opnieuw in ons land klinken! n Bij haar tweede olympische deelname had Erica Terpstra aanmerkelijk meer succes. Ze werd vierde en snelste Europese op de 100 meter vrij en won zilver en brons met respectievelijk de 4 x 100 wisselslag-estafette en de 4 x 100 vrij. Daar is een levenslange vriendschap uit voortgekomen. We komen met het wisselslagteam van 1964 nog ieder jaar een weekend bij elkaar. Dan halen we alleen maar mooie herinneringen op en zijn we weer de blije meiden van toen. 17
Erica Terpstra in vogelvlucht... Begin van de jaren zestig was Erica één van de meest gerenommeerde zwemsters van Nederland, met als specialisme de 100 meter vrije slag. Ze deed tweemaal mee aan de Olympische Spelen, in Rome (1960) en in Tokio (1964). In Tokio won Terpstra, indertijd lid van zwemvereniging HZ&PC uit Den Haag, de zilveren medaille op de 4x100 meter wisselslag en de bronzen op de 4x100 meter vrije slag. Tevens werd zij Europees kampioen in 1962 en meerdere malen Nederlands kampioen. Na haar sportcarrière begon Terpstra als lerares. Ze doceerde Nederlands aan Chinezen en werd later (sport-)journaliste. In 1977 begon haar politieke carrière en kwam ze in de Tweede Kamer voor de VVD. In het kabinet Kok (1994-1998) was Erica staatssecretaris voor VW&S. In 2003 werd Terpstra gekozen tot voorzitter van NOC*NSF. Een onderonsje tussen Erica samen met Pauline van der Wildt (start zwemster), Toos Beumer (tweede zwemster) en Winnie van Weerdenburg (derde zwemster), winnaars van de zilveren medaille op 4x100 meter wisselslag en de bronzen op de 4x100 meter vrije slag tijdens de Olympische Spelen in Tokio '64. Foto's: Swimjos Archief 18
19
Sportfondsen Kort Sportfondsen Kort Sportfond Zwemtram als promotie De Rotterdamse zwembaden, negen van Sport& Recreatie en vier Sportfondsenzwembaden, hebben zich verenigd in de SPRZ. Deze stichting heeft tot doel het zwemmen in Rotterdam en in de Rotterdamse zwembaden te bevorderen door middel van promotionele acties en evenementen. Dit jaar rijdt de zwem tram door de stad om de inwoners van Rotterdam te wijzen op de vele sportieve activiteiten die de zwembaden aan bieden. Niet alleen baantjes zwemmen, zwemles, aquasporten en vrij zwemmen, maar ook de mogelijkheid om in verenigingsverband de zwemsport te beoefenen.ga voor meer informatie naar www.rotterdamzwemt.nl Groene stroom MILIEU CENTRAAL SPORTFONDSEN GROEP Met de huidige tendens van het beperken van de uitstoot van CO 2, hetgeen bovendien vanuit over heidswege wordt gepro pagandeerd, heeft Sportfondsen Nederland gemeend niet achter te kunnen blijven. De overheid (gemeenten) levert uiteindelijk een substantiële bijdrage aan de kosten voor energie van de diverse bij Sportfondsen aangesloten acco mmodaties. Op deze manier kan Sportfondsen Nederland naast haar maatschappelijke betrokken heid ook haar 'groene' gezicht tonen. Kijk op www.sportfondsen.nl voor de bij Sportfondsen aangesloten accommodaties met groene stroom. GROENE STROOM Keurmerk Veilig & Schoon Alle Rotterdamse zwembaden van Sport & Recreatie en Sportfondsen Nederland zijn in het bezit van het Keurmerk Veilig & Schoon. Om dit te vieren heeft wethouder Lucas Bolsius op 8 februari 2008 het bijbehorende certificaat in ontvangst genomen. Het certificaat werd aangeboden door de Stichting Promotie Rotterdamse Wethouder Bolsius (links) ontvangt het Zwembaden (SPRZ), tijdens een feestelijk certificaat uit handen van Glenn Tielman ritje in de speciale 'zwemtram', die dit (Sport & Recreatie) en Hans Timmerman jaar door de stad zal rijden. n (Rotterdamse Sportfondsen zwembaden). Het Keurmerk Veilig & Schoon wordt uitgegeven onder toezicht van de Stichting Zwembadkeur. Het toont aan dat de zwembaden voldoen aan minimaal alle wettelijke voorschriften. Daarbij heeft de branche zichzelf een groot aantal extra eisen gesteld waaraan zwembaden moeten voldoen om het Keurmerk te behalen. Alle voorschriften hebben als doel de hygiëne en veiligheid van zwembadbezoekers te waarborgen. Inmiddels hebben 135 zwembaden in Nederland het Keurmerk Veilig & Schoon behaald, daarvan zijn er 50 Sportfondsenzwembaden. Sportfondsen Optimaal is een uitgave van: Sportfondsen Nederland NV Postjesweg 175. Postbus 90367, 1006 BJ Amsterdam, Telefoon: 020 3550 555 Fax: 020 3550 666, E-mail: info@sportfondsen.nl www.sportfondsen.nl Concept, ontwerp en productie: The KEY Agency, Amsterdam n Interviews: Hans Nieuwenburg n Fotografie: Wim Hollemans Eindredactie: Martine Krop 20