DEEL I HUREN IN DE PRIVATE SECTOR EN WONINGHUUR

Lijst van vaak gebruikte afkortingen ALGEMENE INLEIDING 1 V DEEL I HUREN IN DE PRIVATE SECTOR EN WONINGHUUR 5 WETGEVING EN BIBLIOGRAFIE 7 reglementering 7 2. Literatuur 7 HOOFDSTUK 1 PRINCIPE EN DOELSTELLINGEN 11 HOOFDSTUK 2 DE HUUROVEREENKOMST 13 1. Wat is een huurovereenkomst? 13 2. De geldigheidsvoorwaarden 14 2.1. Principe 14 2.2. Bijzondere situaties 14 HOOFDSTUK 3 DE SOORTEN HUUROVEREENKOMSTEN 17 1. Principe 17 2. De mondelinge huurovereenkomst 17 3. De schriftelijke huurovereenkomst 17 4. De huurovereenkomst betreffende de hoofdverblijfplaats 18 5. Formele verplichtingen inzake woninghuur 21 HOOFDSTUK 4 HET BEWIJS VAN DE HUUROVEREENKOMST 23 1. De betwistingen over het bestaan van de huurovereenkomst 23 KLUWER HUURZAKBOEKJE 2013 Inhoud 1

2. De betwistingen over het bedrag van de huurprijs 23 3. Het bewijs van de schriftelijke huurovereenkomst 24 HOOFDSTUK 5 DE REGISTRATIE VAN DE HUUROVEREENKOMST 25 HOOFDSTUK 6 DE WAARBORG 27 1. Principe 27 2. De woning dient de huurder tot hoofdverblijfplaats 27 3. De waarborg bestaat uit een som geld 28 4. De gevolgen van de plaatsing van de waarborg 28 5. Sanctie indien de verhuurder de waarborg onder zich houdt 28 6. De waarborg in de vorm van een bankgarantie 29 HOOFDSTUK 7 DE PLAATSBESCHRIJVING 31 1. Principe 31 2. Wanneer wordt de plaatsbeschrijving opgemaakt? 31 3. De gevolgen van de plaatsbeschrijving 31 HOOFDSTUK 8 DE BRANDVERZEKERING 33 HOOFDSTUK 9 DE RECHTEN EN DE PLICHTEN VAN DE HUURDER EN DE VERHUURDER 35 1. De verplichtingen van de verhuurder 35 2. De afleveringsverplichting 35 2.1. De levering in goede staat 35 2.2. De elementaire vereisten van veiligheid, gezondheid en bewoonbaarheid 36 2.3. Aflevering van het energieprestatiecertificaat 38 3. De onderhoudsverplichting 39 4. De vrijwaringsverplichting 40 4.1. Principe 40 Inhoud 2 HUURZAKBOEKJE 2013 KLUWER

4.2. De vrijwaring voor eigen daad 40 4.3. De vrijwaring voor andermans daad 41 4.4. De vrijwaring voor verborgen gebreken 41 4.5. Afwijkingen in de huurovereenkomst 42 5. De verplichtingen van de huurder 42 6. De stofferingsverplichting 43 7. De betalingsverplichting 43 7.1. De huurprijs zelf 43 7.2. De bijkomende kosten en lasten 45 8. De verplichting tot gebruik als een goed huisvader 45 8.1. Het onderhoud en de herstellingen 45 8.2. De verbeteringswerken aan de gehuurde woning 47 9. De teruggaveverplichting 48 HOOFDSTUK 10 DE HUURPRIJS 51 1. De contractuele vrijheid omtrent de huurprijs 51 2. Aankondiging van de huurprijs bij tehuurstelling 52 3. Indexering van de huurprijs 53 4. De berekeningsformule voor de huurprijsaanpassing 54 5. De frequentie van de huurprijsaanpassing 54 6. Het tijdstip van de huurprijsaanpassing 55 7. De wijze van kennisgeving van de aangepaste huurprijs 55 8. De sanctie 55 9. De verjaringstermijn 55 10. De vermindering van de onroerende voorheffing 56 11. De herziening van de huurprijs 56 HOOFDSTUK 11 DE KOSTEN EN LASTEN 59 1. Begrippen 59 2. De verdeling van de kosten en lasten 59 KLUWER HUURZAKBOEKJE 2013 Inhoud 3

3. De aanrekening van de kosten en lasten 60 4. Herziening of omzetting van de kosten en lasten 61 HOOFDSTUK 12 DE DUUR EN DE BEËINDIGING VAN DE HUUROVEREENKOMST 63 1. Principe 63 2. De normale beëindiging van de huurovereenkomst 63 2.1. Algemeen 63 2.2. De huurovereenkomsten voor hoofdverblijfplaatsen 65 2.2.1. De negenjarige huurovereenkomst 65 2.2.2. De huurovereenkomst van korter dan of gelijk aan drie jaar 72 2.2.3. Huurovereenkomsten met een duur van meer dan negen jaar 74 2.2.4. Levenslange huurovereenkomsten 75 2.3. De huurovereenkomsten voor niet-hoofdverblijfplaatsen 76 2.3.1. Gemeubileerde niet-hoofdverblijfplaatsen 76 2.3.2. Niet-gemeubileerde niet-hoofdverblijfplaatsen 76 3. De verlenging van de huurovereenkomst 77 3.1. De verlenging van de huurovereenkomst wegens buitengewone omstandigheden 77 3.1.1. Principe 77 3.1.2. Wanneer kan de verlenging worden aangevraagd? 77 3.1.3. De procedure 77 3.1.4. Wat zijn buitengewone omstandigheden? 78 3.1.5. Wat zijn de belangen van beide partijen? 78 3.1.6. De duur van de verlenging 79 3.1.7. De huurprijsverhoging 79 3.2. De verlenging van de huurovereenkomst door een termijn van respijt 79 4. De andere vormen van beëindiging van de huurovereenkomst 80 4.1. Het onderling akkoord 80 4.2. De ontbinding van de huurovereenkomst 80 4.3. De ontbindende voorwaarde 81 4.4. Het toeval of de overmacht 81 Inhoud 4 HUURZAKBOEKJE 2013 KLUWER

4.5. De verkoop van de gehuurde woning 82 4.5.1. Algemeen 82 4.5.2. De overeenkomst heeft vaste datum 82 4.5.3. De overeenkomst heeft geen vaste datum 83 4.5.4. De onderverhuring en de overdracht van huur 84 4.5.5. De gevallen waarin in beginsel geen einde komt aan de huurovereenkomst 86 HOOFDSTUK 13 DE HUUROVEREENKOMST MET RENOVATIE 89 HOOFDSTUK 14 DE BETWISTINGEN 91 1. Principe 91 2. De procedure van minnelijke schikking 91 3. De procedure op verzoekschrift 92 4. De procedure op dagvaarding 93 5. De uithuiszetting van de huurder 93 BIJLAGEN 97 1. Modellen huurovereenkomst 97 1.1. Huurovereenkomst voor een huis 97 1.2. Huurovereenkomst voor een appartement of studio of kamer 101 1.3. Bijlage bij het koninklijk besluit van 4 mei 2007 genomen in uitvoering van artikel 11bis, van boek III, titel VIII, hoofdstuk II, afdeling 2, van het Burgerlijk Wetboek 105 1.4. Model van overeenkomst bij werken door huurder 113 2. De lijst van herstellingen 117 3. Huurprijsberekeningsfiches 129 4. Schema verjaringstermijnen 135 DEEL II HUREN IN DE SOCIALE SECTOR EN SOCIALE HUUR 137 HOOFDSTUK 1 HET HUREN VAN EEN SOCIALE WONING IN HET VLAAMSE GEWEST 139 reglementering 139 KLUWER HUURZAKBOEKJE 2013 Inhoud 5

2. Literatuur 139 3. Vooraf 140 4. Basisbeginselen 140 5. Toepassingsgebied 142 5.1. De sociale verhuurder 143 5.2. De sociale huurder 144 6. Het begin van de huur 144 6.1. De inschrijvingsvoorwaarden 144 6.1.1. Inkomensvoorwaarde 145 6.1.2. Patrimoniumvoorwaarde 146 6.1.3. Taalvoorwaarde 146 6.1.4. Inburgeringsvoorwaarde 148 6.1.5. Inschrijvingsvoorwaarde 148 6.2. Toelichting van enkele begrippen 149 6.3. Het inschrijvingsregister 150 6.3.1. Inhoud van het inschrijvingsregister 150 6.3.2. Nadere regels voor het inschrijvingsregister 153 6.4. De toelatingsvoorwaarden 157 6.5. Toewijzing van de woning 158 6.5.1. Voor de VMSW en de sociale huisvestingsmaatschappijen 158 6.5.2. Voor de sociale verhuurkantoren 159 6.5.3. Een lokaal toewijzingsreglement 160 6.6. De beroepsmogelijkheid 161 6.7. Aankoop van een bestaande woning door een sociale verhuurder 162 7. De huurovereenkomst 163 7.1. Type-huurovereenkomsten 163 7.2. De duur van de verhuring 163 7.2.1. Algemeen principe 163 7.2.2. Opzegging door de huurder 164 7.2.3. Opzegging door de verhuurder 165 7.3. Verplichtingen van de huurder 166 7.4. Verplichtingen van de verhuurder 169 8. De huurprijs 171 8.1. Toelichting van enkele begrippen 171 8.2. Huurprijsberekening (uitgezonderd SVK) 172 8.3. Huurprijsberekening voor de sociale verhuurkantoren (SVK) 175 8.4. Onderzoek naar het inkomen, gezinssamenstelling en patrimoniale voorwaarde 176 Inhoud 6 HUURZAKBOEKJE 2013 KLUWER

9. De huurlasten 177 9.1. Kosten ten laste van de huurder 177 9.2. Kosten ten laste van de verhuurder 179 10. De sancties 180 10.1. Administratieve maatregelen 180 10.2. Administratieve geldboete opgelegd aan de huurders 180 11. De waarborg 181 12. De betwistingen 183 HOOFDSTUK 2 HET HUREN VAN EEN SOCIALE WONING IN HET BRUSSELSE HOOFDSTEDELIJK GEWEST 185 reglementering 185 2. Literatuur 186 3. Inleiding 186 4. Het begin van de huur 189 4.1. De toelatingsvoorwaarden 189 4.1.1. Inkomensvoorwaarde 189 4.1.2. Vermogensvoorwaarde 191 4.1.3. Type-huurovereenkomst 192 4.1.4. Aangepastheid van de woning 193 4.1.5. Regeling van de kandidaturen 194 4.1.6. Meervoudig inschrijvingsstelsel 197 4.2. De toewijzing en prioriteiten 199 4.2.1. Algemeen beginsel 199 4.2.2. Absolute prioriteiten 199 4.2.3. Andere prioriteiten 200 4.3. De afwijkingen 201 4.3.1. Individuele afwijkingen wegens buitengewone en dringende omstandigheden 201 4.3.2. De toewijzingsovereenkomsten 202 4.4. Aanbieding van de woning en definitieve verhuring 205 4.5. Recht van verhaal van de kandidaat-huurder 207 4.6. Type-huurovereenkomst en type-huurovereenkomst bij renovatie 208 4.6.1. Type-huurovereenkomst 208 4.6.2. Type-huurovereenkomst bij renovatie 209 KLUWER HUURZAKBOEKJE 2013 Inhoud 7

5. De huurprijs 210 5.1. Principe 210 5.2. Vaststelling van de basishuurprijs 210 5.3. Vaststelling van de reële huurprijs 211 5.4. Verminderingen van de reële huurprijs 211 5.5. Herziening van de reële huurprijs 213 5.5.1. Herziening ingevolge de vermindering van de inkomsten 213 5.5.2. Herziening ingevolge pensionering 213 5.5.3. Herziening ingevolge gezinssamenstelling 213 5.5.4. Herziening ingevolge fraude van de huurder 214 5.6. Maximum- en minimumgrenzen van de reële huurprijs 214 5.7. Bijkomende omkadering 215 5.8. Modaliteiten van de herziening 216 5.9. Bijkomend bedrag voor bovenmatige woning 217 5.10. Huurtoeslag voor passiefwoningen, lage en zeer lage energiewoningen 218 5.11. Solidariteitsbijdrage 218 6. De huurwaarborg, de bijdragen en de huurlasten 220 6.1. De huurwaarborg 220 6.2. De bijdragen en de huurlasten 221 6.2.1. Inhoud van de bijdragen en huurlasten 221 6.2.2. Verdeling van de bijdragen en huurlasten tussen de huurders 222 6.2.3. Bewijs en verantwoording van de bijdragen en huurlasten 222 6.2.4. Modaliteiten van betaling van de bijdragen en huurlasten 222 7. De situatie tijdens en op het einde van de huurovereenkomst 223 7.1. Tijdens de huurovereenkomst 223 7.2. Op het einde van de huurovereenkomst 223 8. De betwistingen 225 BIJLAGEN 227 1. Type-huurovereenkomst sociale huur Vlaams Gewest (niet-svk-woningen) (bijlage 1 bij het Besluit van de Vlaamse Regering van 12 oktober 2007 ) 227 Inhoud 8 HUURZAKBOEKJE 2013 KLUWER

2. Type-huurovereenkomst sociale huur Vlaams Gewest (SVK-woningen) (bijlage 2 bij het Besluit van de Vlaamse Regering van 12 oktober 2007 ) 244 3. Type-huurovereenkomst Brussels Hoofdstedelijk Gewest (onbepaalde duur) (bijlage 3 bij het Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 26 september 1996) 265 4. Type-huurovereenkomst Brussels Hoofdstedelijk Gewest (renovatie) (bijlage 5 bij het Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 26 september 1996) 279 5. Type-huurovereenkomst Brussels Hoofdstedelijk Gewest (bepaalde duur) (bijlage 6 bij het Besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 26 september 1996) 287 DEEL III HUREN EN DE PREMIES EN TEGEMOETKOMINGEN 303 HOOFDSTUK 1 DE VERHUIS-, INSTALLATIE- EN HUURTOELAGEN VOOR HUURDERS 305 reglementering 305 2. Literatuur 305 3. Principe en doelstellingen 306 4. Het Vlaamse Gewest 306 4.1. De voorwaarden inzake de aanvrager 306 4.1.1. De personen die de huursubsidie en de installatiepremie kunnen bekomen 306 4.1.2. De inkomstenbegrenzing 306 4.1.3. De verbintenissen 307 4.1.4. Het onroerend bezit 307 4.2. De voorwaarden inzake de ontruimde en de nieuwe woning 307 4.3. Het bedrag van de huursubsidie en de installatiepremie 309 4.4. De aanvraag 311 KLUWER HUURZAKBOEKJE 2013 Inhoud 9

5. Het Brusselse Hoofdstedelijk Gewest 312 5.1. De voorwaarden inzake de aanvrager 312 5.1.1. De personen die de VIBH kunnen bekomen 312 5.1.2. De inkomstenbegrenzing 312 5.1.3. De verbintenissen 313 5.1.4. Het onroerend bezit 314 5.2. De voorwaarden inzake de ontruimde en de nieuwe woning 314 5.2.1. De ontruimde woning 314 5.2.2. De nieuwe woning 315 5.3. Het bedrag van de verhuis-, installatie- en huurtoelage 316 5.3.1. De verhuis- en installatietoelage 316 5.3.2. De huurtoelage 316 5.4. De aanvraag 317 6. De tegemoetkomingen vanwege de gemeente, de provincie en het OCMW 317 HOOFDSTUK 2 DE TEGEMOETKOMINGEN BIJ WERKEN AAN EEN HUURWONING DOOR HUURDER EN VERHUURDER 319 reglementering 319 2. Principe en doelstellingen 320 3. De stedenbouwkundige aspecten 320 4. De tegemoetkomingen voor het verbouwen van een woning 320 4.1. Principe en doelstellingen 320 4.2. Het Vlaamse Gewest 321 4.2.1. De voorwaarden inzake de aanvrager 321 4.2.2. De voorwaarden inzake de woning 323 4.2.3. De voorwaarden inzake de werken 323 4.2.4. Het bedrag van de premie 325 4.2.5. De hypothecaire lening 327 4.2.6. De aanvraag 327 4.3. Het Brusselse Hoofdstedelijk Gewest 327 4.3.1. De voorwaarden inzake de aanvrager 328 4.3.2. De voorwaarden inzake de woning 332 4.3.3. De voorwaarden inzake de werken 333 4.3.4. Het bedrag van de premie of de toelage 334 4.3.5. De aanvraag 336 Inhoud 10 HUURZAKBOEKJE 2013 KLUWER

HOOFDSTUK 3 DE HUURPREMIE VOOR KANDI- DAAT-HUURDERS VOOR EEN SOCIALE WONING 339 DEEL IV HUREN EN DE WONINGKWALITEIT 341 WETGEVING EN BIBLIOGRAFIE 343 reglementering 343 2. Literatuur 344 VOORAF 345 HOOFDSTUK 1 DE STRIJD TEGEN DE VERKROTTING EN DE LEEGSTAND: INLEIDING 347 1. Principe en doelstellingen 347 2. Een goede ruimtelijke ordening 348 3. Het gemeentelijk woningpatrimonium 348 4. Een alert woonbeleid 349 5. Een actief woningtoezicht 350 6. Kwaliteits- en veiligheidsnormen voor de verhuring van woningen in het Vlaamse Gewest 351 6.1. Het toepassingsgebied van de Vlaamse Wooncode 352 6.2. De kwaliteitsnormen 353 6.3. Het conformiteitsattest 354 6.4. De sancties in de Vlaamse Wooncode 355 7. Kwaliteits- en veiligheidsnormen voor de verhuring van kamers en gemeubelde woningen 356 7.1. Het Brusselse Hoofdstedelijk Gewest 356 7.2. Het Vlaamse Gewest 358 7.2.1. Algemeen 358 7.2.2. De algemene normen 359 7.2.3. De specifieke normen voor kamers 360 7.2.4. De specifieke normen voor studentenkamers 361 7.2.5. De specifieke normen voor seizoenarbeiders 361 7.2.6. De aanvullende gemeentelijke normen 362 7.2.7. Het conformiteitsattest in het Vlaamse kamerdecreet 363 KLUWER HUURZAKBOEKJE 2013 Inhoud 11

7.2.8. De richtprijzen in het Vlaamse kamerdecreet 365 7.2.9. De sancties en andere maatregelen in het Vlaamse kamerdecreet 366 7.2.10. De bijzondere bevoegdheden in het Vlaamse kamerdecreet 368 7.2.11. De overgangsmaatregelen en de inwerkingtreding 368 HOOFDSTUK 2 DE BEVOEGDHEID VAN DE BURGEMEESTER TOT ONGESCHIKT- OF ONBEWOONBAARVERKLARING 371 1. Principe en doelstellingen 371 2. Toepassing van artikel 135 nieuwe gemeentewet 372 2.1. Een gevaar voor de openbare gezondheid en de openbare veiligheid 372 2.2. Een exclusieve bevoegdheid van de burgemeester 373 2.3. Het uitvaardigen van een onbewoonbaarheidsbesluit 373 2.4. De gevolgen van het onbewoonbaarheidsbesluit 375 2.5. De herhuisvesting naar aanleiding van een onbewoonbaarheidsbesluit 376 2.6. De betwistingen 377 3. Toepassing van de Vlaamse Wooncode 377 3.1. De kwalificatie ongeschiktheid/onbewoonbaarheid 377 3.2. Initiatief van de procedure 378 3.3. Het advies van de gewestelijk ambtenaar 379 3.4. Het besluit ongeschiktheid/onbewoonbaarheid 380 3.5. De gevolgen van het besluit 381 HOOFDSTUK 3 DE STRAFRECHTELIJKE AANPAK VAN DE VERHURING VAN KROTWONINGEN 385 1. Principe en doelstellingen 385 2. De misdrijven 385 2.1. Artikel 17 kamerdecreet 386 2.2. Artikel 20, 1, eerste lid Vlaamse Wooncode 387 Inhoud 12 HUURZAKBOEKJE 2013 KLUWER

2.3. Artikel 20, 1, tweede lid Vlaamse Wooncode 388 3. Publiciteitsvereisten 388 4. De herstelvordering 389 4.1. De herstelvorderende overheid 390 4.2. Het voorwerp van de herstelvordering 391 4.3. Tegen wie kan een herstelvordering worden ingeleid? 393 4.4. De dwangsom bij gebrek aan vrijwillige uitvoering door de veroordeelde 393 4.5. De mogelijkheid tot ambtshalve uitvoering 394 4.6. Specifieke maatregelen bij overdracht van een onroerend goed met herstelvordering/ veroordeling tot herstel 394 HOOFDSTUK 4 BESTRIJDING VAN DE HUISJESMELKERIJ 397 HOOFDSTUK 5 DE RENOVATIEHUUROVEREENKOMST 399 DEEL V HUREN EN BIJZONDERE GROEPEN 401 HOOFDSTUK 1 ANTIDISCRIMINATIE, ANTIRACISME EN HUISJESMELKERIJ 403 reglementering 403 2. Literatuur 403 3. Principe en doelstellingen 403 4. De antidiscriminatiewet 404 4.1. Algemeen 404 4.2. Handhaving van de antidiscriminatiewet 408 4.2.1. Burgerrechtelijk 408 4.2.2. Strafrechtelijk 408 4.2.3. Bewijslast 409 4.3. De rol van het CGKR en de belangenverenigingen 409 5. De antiracismewet 410 5.1. Algemeen 410 5.2. Handhaving van de antiracismewet 411 5.2.1. Burgerrechtelijk 412 5.2.2. Strafrechtelijk 412 5.2.3. Bewijslast 413 KLUWER HUURZAKBOEKJE 2013 Inhoud 13

5.3. De rol van het CGKR en de belangenverenigingen 413 6. Huisjesmelkerij 413 6.1. Situering 413 6.2. Het misdrijf 414 6.3. De straffen 415 6.4. Strafrechtelijk beslag 416 6.5. Herhuisvesting van de slachtoffers 417 HOOFDSTUK 2 DE STUDENTEN 419 1. Principe en doelstellingen 419 HOOFDSTUK 3 DE GROTE GEZINNEN 421 reglementering 421 2. Principe en doelstellingen 421 3. De sanerings-, verkoop- en huurhulpactiviteiten van het woningfonds 422 3.1. Algemene situering 422 3.2. Het Vlaamse Gewest 422 3.2.1. Algemeen 422 3.2.2. De voorwaarden t.a.v. de kandidaat-huurders 422 3.2.3. De voorwaarden t.a.v. de woningen 423 3.3. Het Brusselse Hoofdstedelijk Gewest 423 HOOFDSTUK 4 DE BEJAARDEN 427 reglementering 427 2. Literatuur 427 3. Principe en doelstellingen 427 4. De specifieke toelagen voor bejaarden 428 5. Woningen en voorzieningen voor bejaarden 428 6. Dagverzorgingscentra voor bejaarden en andere opvangmogelijkheden 429 7. Het bevak-systeem voor serviceflats 429 8. De provinciale en gemeentelijke tegemoetkomingen 430 Inhoud 14 HUURZAKBOEKJE 2013 KLUWER

HOOFDSTUK 5 DE PERSONEN MET EEN HANDICAP 431 reglementering 431 2. Principe en doelstellingen 431 3. De algemene voordelen en tegemoetkomingen 432 3.1. Premies en voordelen 432 3.2. Het huren van een sociale woning 432 3.3. De specifieke toelagen 432 3.4. De attesten 433 4. De specifieke maatregelen 435 4.1. Het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH) 435 5. De provinciale en gemeentelijke tegemoetkomingen 437 DEEL VI HUREN EN DE FISCALE ASPECTEN 439 BIBLIOGRAFIE EN WETGEVING 441 reglementering 441 2. Literatuur 441 HOOFDSTUK 1 PRINCIPE EN DOELSTELLINGEN 447 HOOFDSTUK 2 ONROERENDE VERHUUR EN BTW 449 1. De terbeschikkingstelling van stallingen voor rijtuigen 449 2. Het verschaffen van gemeubeld logies 450 HOOFDSTUK 3 DE PREMIES 453 HOOFDSTUK 4 HET KADASTRAAL INKOMEN 455 1. Wat is het kadastraal inkomen? 455 2. De vaststelling van het kadastraal inkomen 455 3. De wijziging van het kadastraal inkomen 456 3.1. De algemene perequatie en de jaarlijkse indexatie van het KI 456 KLUWER HUURZAKBOEKJE 2013 Inhoud 15

3.2. De schatting en de herschatting van het kadastraal inkomen tussen twee perequaties in 457 3.3. De buitengewone en de speciale herziening van het kadastraal inkomen 459 4. De kennisname en de betwisting van het nieuwe herziene, geschatte of herschatte kadastraal inkomen 460 4.1. Betekening van het vastgestelde kadastraal inkomen 460 4.2. Bezwaar tegen het vastgestelde kadastraal inkomen 461 4.2.1. Recht van bezwaar en geldigheidsvoorwaarden 461 4.2.2. Bezwaarprocedure 461 4.2.3. Uitwerking van het bezwaar 465 5. De verplichtingen van de belastingplichtige inzake het kadastraal inkomen 466 6. Inwerkingtreding van het geschat of herschat kadastraal inkomen 467 7. De vermindering of de vrijstelling van het kadastraal inkomen voor de berekening van de verschuldigde personenbelasting 468 7.1. Vrijstelling van het kadastraal inkomen 468 7.1.1. Afwezigheid van winstoogmerk 469 7.1.2. Aanwending voor het openbaar uitoefenen van een eredienst of vrijzinnige morele dienstverlening 471 7.1.3. Aanwending voor onderwijsdoeleinden 473 7.1.4. Aanwending voor het vestigen van hospitalen, klinieken en dispensaria 475 7.1.5. Aanwending voor het vestigen van rusthuizen 475 7.1.6. Aanwending voor het vestigen van vakantiehuizen voor kinderen of gepensioneerden 476 7.1.7. Aanwending voor het vestigen van andere soortgelijke weldadigheidsinstellingen 477 7.2. Vermindering van het kadastraal inkomen 479 7.2.1. Algemeen 479 7.2.2. Vermindering wegens de niet-ingebruikneming en het onproductief zijn van een niet-gemeubileerd gebouwd onroerend goed 480 Inhoud 16 HUURZAKBOEKJE 2013 KLUWER

7.2.3. Vermindering wegens gehele of gedeeltelijke vernieling van een onroerend goed 485 7.2.4. Onderzoek van de voorwaarden per kadastraal perceel 487 HOOFDSTUK 5 DE ONROERENDE VOORHEFFING 489 1. Wat is de onroerende voorheffing? 489 2. Wie is de onroerende voorheffing verschuldigd? 490 3. De berekeningsgrondslag en het tarief van de onroerende voorheffing 491 4. De vrijstelling van onroerende voorheffing 493 4.1. Vrijstellingen van toepassing in de federale regeling 494 4.2. Vrijstellingen van toepassing in het Vlaamse Gewest 496 4.3. Vrijstellingen van toepassing in het Brusselse Hoofdstedelijk Gewest 499 5. De vermindering van onroerende voorheffing 500 5.1. Algemeen overzicht 500 5.2. De begunstigden 502 5.3. De aanvraag van de vermindering van onroerende voorheffing 503 5.3.1. Vorm van de aanvraag 503 5.3.2. Instantie van indiening 504 5.3.3. Bij de aanvraag te voegen bijlagen 505 5.3.4. Indieningstermijn van de aanvraag 505 5.3.5. Geldigheidsduur 506 5.4. Het onroerend goed waarop de vermindering betrekking heeft en invloed van het beroepsmatig gebruik van het onroerend goed 507 5.5. De vermindering voor een bescheiden woning 507 5.6. De vermindering ten voordele van een groot-oorlogsinvalide of een gehandicapt gezinshoofd 509 5.7. De vermindering voor gezinshoofden met kinderen en voor gehandicapte personen 510 KLUWER HUURZAKBOEKJE 2013 Inhoud 17

5.8. De kwijtschelding of proportionele vermindering wegens onproductiviteit of verlies van inkomsten 514 5.8.1. De kwijtschelding of proportionele vermindering wegens onproductiviteit 515 5.8.2. De kwijtschelding of proportionele vermindering wegens gehele of gedeeltelijke vernieling 521 5.8.3. Vermindering voor energiezuinige woningen 521 6. Aanslag en betaling van de onroerende voorheffing 523 7. De bevrijdende onroerende voorheffing 524 8. De verrekening van de onroerende voorheffing met de personenbelasting 525 HOOFDSTUK 6 DE BELASTING OP HET ONROEREND INKOMEN 527 1. De belasting op het onroerend inkomen 527 1.1. De verhuring aan particulieren voor privégebruik 527 1.2. De verhuring voor beroepsdoeleinden aan een particulier, een rechtspersoon of een vennootschap, vereniging of groepering zonder rechtspersoonlijkheid 528 1.2.1. Algemene regel 528 1.2.2. Verhuring aan een sociaal immobiliënagentschap of andere vzw met het oog op de onderverhuring ervan 534 1.2.3. De verhuring aan particulieren voor gemengd gebruik 535 1.2.4. Onroerende goederen overeenkomstig de pachtwetgeving verhuurd voor land- of tuinbouwdoeleinden 536 1.2.5. Door een bedrijfsleider aan zijn vennootschap verhuurd gebouw 537 1.3. De verhuring van gemeubelde woningen 537 1.4. De verhuring van studentenkamers 538 1.5. Bijzondere gevallen 540 1.6. Huuropbrengsten van in het buitenland gelegen onroerende goederen 540 1.7. Inkomsten uit onderverhuur of overdracht van huur van gebouwen 542 1.8. Gemeentebelasting op verhuur van kamers 543 Inhoud 18 HUURZAKBOEKJE 2013 KLUWER

HOOFDSTUK 7 DE REGISTRATIE VAN DE HUUROVEREENKOMST 545 1. De inhoud van de wettelijke verplichting 545 1.1. Algemene regel 545 1.2. Bijzondere regeling voor huurovereenkomsten van woningen 547 1.3. Plaatsbeschrijving bij het huurcontract 549 2. De omvang van het te betalen registratierecht 550 2.1. Algemene regel 550 2.2. Bijzonder geval: woninghuur 552 2.3. Huurcontracten m.b.t. een gemeubeld onroerend goed 554 2.4. Onderverhuring en overdracht van huur 554 2.5. Vrijstellingen 555 HOOFDSTUK 8 DE BETWISTINGEN 557 HOOFDSTUK 9 DE BELASTINGVERMINDERING VOOR ENERGIEBESPARENDE INVESTERINGEN 559 1. Algemeen 559 2. Bedoelde belastingplichtige 560 3. Bedoelde woning 566 4. In aanmerking te nemen uitgaven en werken 569 4.1. Algemeen 569 4.2. Uitgaven die voor de belastingvermindering in aanmerking komen 571 5. Te vervullen formaliteiten 581 6. Vermeldingen op de factuur 583 6.1. Eigenlijke energiebesparende investeringen 583 6.2. Energie-audit 585 7. Berekening van de vermindering 585 8. Spreiding in de tijd 590 9. Terugbetaalbaar belastingkrediet 593 10. Volgorde aanrekening belastingvermindering energiebesparende investeringen 595 11. Vlaamse premie in plaats van belastingvermindering 597 KLUWER HUURZAKBOEKJE 2013 Inhoud 19

HOOFDSTUK 10 DE BELASTINGVERMINDERING VOOR UITGAVEN GEDAAN VOOR VERNIEUWING VAN TEGEN EEN REDELIJKE HUURPRIJS IN HUUR GEGEVEN WONINGEN 599 1. Algemeen 599 2. Bedoelde belastingplichtige 599 3. Bedoelde woning 600 4. In aanmerking te nemen uitgaven en werken 601 5. Kostprijs van de werken 602 6. Berekening van de vermindering 603 7. Te vervullen formaliteiten 605 8. Vermeldingen op de factuur 605 HOOFDSTUK 11 DE BELASTINGVERMINDERING VOOR DE BEVEILIGING TEGEN INBRAAK EN BRAND 607 1. Algemeen 607 2. Bedoelde belastingplichtige 607 3. Bedoelde woning 612 4. In aanmerking te nemen uitgaven en werken 612 5. Berekening van de vermindering 617 6. Te vervullen formaliteiten 621 7. Vermeldingen op de factuur 622 HOOFDSTUK 12 DE BELASTINGVERMINDERING VOOR PASSIEFHUIZEN, LAGE ENERGIEWONIN- GEN EN NUL ENERGIEWONINGEN 623 1. Algemeen 623 2. Bedoelde belastingplichtige 624 3. Bedoelde woning 625 4. Berekening van de vermindering 626 5. Te vervullen formaliteiten 629 Inhoud 20 HUURZAKBOEKJE 2013 KLUWER

HOOFDSTUK 13 VERMINDERING VOOR INTERESTEN VAN GROENE LENINGEN 631 1. Algemeen 631 2. In aanmerking komende leningen 631 3. In aanmerking komende belastingplichtigen 633 4. Berekening van de vermindering 634 5. Te vervullen formaliteiten 635 HOOFDSTUK 14 BELASTINGVERMINDERING VOOR RENOVATIEOVEREENKOMST 637 1. Algemeen 637 2. Bedoelde belastingplichtige 637 3. Berekening van de vermindering 637 4. Voorwaarden waaronder de belastingvermindering kan worden verleend 638 HOOFDSTUK 15 VERMINDERING VOOR ONDERHOUD EN RESTAURATIE VAN NIET- VERHUURDE BESCHERMDE EIGENDOMMEN 641 Trefwoordenregister KLUWER HUURZAKBOEKJE 2013 Inhoud 21