Voeding en mondgezondheid Louise Witteman 5 juni voor Quality Practice 1
www.robinhealthgames.com @kingoffoodland www.voedingspiramide.nl @voedingspiramide boek@voedingspiramide.nl www.voedingenmondgezondheid.nl @voedingmondzorg boek@voedingenmondgezondheid.nl
Beroerte Hoofd-hals kanker Eet stoornis Onder gewicht ASA Hartproblemen Reflux Allergie voor tandheelkundige producten Verhoogde bloeddruk Zwanger schap MDklachten Over gewicht Osteoporose Medicatie COPD DM Metabool syndroom Verlamming Leveren nierziekte? 4
5
Beroerte Hoofd-hals kanker Eet stoornis Onder gewicht ASA Hartproblemen Reflux Allergie voor tandheelkundige producten Verhoogde bloeddruk Zwanger schap MDklachten Over gewicht Osteoporose Medicatie COPD DM Metabool syndroom Verlamming Leveren nierziekte? 7
Caries blz:56-70
bladzijde 68
Tanderosie (71-85)
Vragen bij tanderosie: Zijn uw voedingsgewoonten (recent) veranderd? Hoe drinkt u dranken? Houdt u de drank in de mond, nipt of gorgelt u? Poetst u de tanden direct na het eten of na het drinken van zure producten? Kauwt u kauwgom direct na een zuuraanval? Geeft u frequent (vrijwillig) over? Eet of drinkt u vaker dan zeven keer per dag iets (uitgezonderd thee, koffie en water)? Nuttigt u vlak voor het slapen gaan zure consumpties? Wat is het tijdstip en op welke wijze gebruikt u zure medicatie, supplementen en mondspoelmiddelen?
Voedingsadviezen bij tanderosie afhankelijk oorzaak
Tanderosie 1. Extrinsieke zuren 2. Intrinsieke zuren 3. Speekselsecretie 4. Abrasie 5. Attritie
Monddroogte (86-91)
Voeding 1. Speekselsecretie 2. Oral clearance 3. Bevochtigen
Vragen bij monddroogte: Gebruikt u vloeistof als hulpmiddel bij het doorslikken van voedsel? Voelt uw mond droog aan als u eet? Staat u s nachts op om te drinken? Voelt uw mond droog aan? Kost het eten van droog voedsel u moeite? Zuigt u op snoepjes of lolly s om uw mond te bevochtigen? Heeft u moeite met het doorslikken van bepaalde voedingsmiddelen? Voelt de huid van uw gezicht droog aan? Voelen uw lippen droog aan? Voelt de binnenkant van uw neus droog aan? Naar Thomson et al. 1999 (Ivoren Kruis, 2007)
Aandachtspunten bij monddroogte: Droge mondgevoel > advies Caries > advies / preventie Tanderosie > advies / preventie Kauw-en slikken > doorvragen Smaak > doorvragen Doorverwijzen
Vragen bij kauw- en slikklachten: Bent u lang bezig met uw maaltijd (opvallend langzamer dan uw tafelgenoten)? Heeft u problemen met het eten van bepaalde voedingsmiddelen? Mijdt u bepaalde voedingsmiddelen? Bent u afhankelijk van hulp bij het eten en drinken?
Vragen bij smaak- en reukstoornissen: Wanneer en hoe zijn de klachten begonnen? Is de smaak helemaal weg, verminderd of veranderd? Heeft u last van een vreemde smaak? Zijn er andere klachten/ontstekingen in de mondholte? Is de speekselproductie verminderd? Bent u bestraald of geopereerd in het hoofd-halsgebied? Zijn er veranderingen in het medicijngebruik? Welke andere ziekten heeft u? Heeft u last van zuurbranden Hoe smaken koffie, chocolade en aardbeien? (zegt iets over de reuk).
Vragen bij kauw- en slikklachten: Bent u lang bezig met uw maaltijd (opvallend langzamer dan uw tafelgenoten)? Heeft u problemen met het eten van bepaalde voedingsmiddelen? Mijdt u bepaalde voedingsmiddelen? Bent u afhankelijk van hulp bij het eten en drinken?
23 Gingivitis & parodontitis (139-144)
Overweeg alle cliënten te adviseren over verhoging van de inname van -visolie -voedingsvezels -fruit -groente verlaging van de inname van -toegevoegde suikers als onderdeel van de behandeling en preventie van parodontitis en ter bevordering van de algehele gezondheid ( Chapple & Milward, 2013)
Vermoeden DM:
Diagnose DM: HbA1c
Aften (139-144) 30% van de populatie heeft van tijd tot tijd last. RAS, minor aften die aantal keer per jaar terugkomen.
Predisponerende factoren: Stress Beschadiging van het slijmvlies Natrium Lauriel Sulfaat Roken Menstruatiecyclus Auto-immuunziekten Voedingsdeficiënties blz.140
RAS bij cliënten met coeliakie 3-61%
B-vitamines Vitamine B12
Blz. 141