Operationeel beheer Productiebeleid Logistiek beleid Faculteit Economie en Bedrijfskunde Professor L. CHALMET 22 september 2008 Over de cursus.. Doelstellingen Tekstboek, slides, Hoorcolleges Oefeningen en cases Praktijkwerk, peer assessment Evaluatie Ondersteuning: Vincent Van Peteghem (assistant) en Martine Mortreu (secretariaat) Spreekuren: maandag 10u-12u of afspraak Minerva 1
Productiebedrijven Automotive sector Assemblagefabrieken First-tier leveranciers (motoren, transmissie, remmen,..) Second-tier leveranciers Logistics Service Providers (3PL) Wisselstukken Voorbeelden Ford Genk, GM Antwerpen, Audi Vorst, Volvo Cars Volvo Trucks, Daf Trucks Jonckheere, Van Hool
Productiebedrijven Machinebouw, verwerkende industrie Assemblage in flow productie Onderdelenfabricage, bv. Compressor Element Wisselstukken After Sales Service Voorbeelden Atlas Copco (Portable Air, Industrial Air, Oil-Free Air, Airtech) Picanol LVD machinebouw Verwerkende nijverheid Productiebedrijven Procesindustrie Chemie Pharmacie Voedingsnijverheid Voorbeelden BASF, Dupont de Nemours, Janssen Pharmaceutica, GSK, Pfizer, UCB Puratos, Vandemoortele, Coca-Cola Productiebedrijven Fast-Moving Consumer Goods Huishoudtoestellen Entertainment toestellen Informatie- en Communicatietoestellen Voorbeelden Philips (bv. Massive), Sony, Panasonic Nokia, Alcatel, Cisco Dell, Hewlett-Packard (HP),
Productiebedrijven Diensten Cutting-Edge productie Op maat, projectmatig Inclusief uniek design van het product Grote software component Voorbeelden LMS simulatoren Space toepassingen Diensten Fincanciële diensten ICT diensten Overheidsdiensten Utiliteitsdiensten Transportdiensten Marketing diensten Horeca Vrije tijdsdiensten Consulting Juridische dienstverlening Onderwijs Health care (hospitalen, gezondheidszorg allerlei, mutualiteiten), etc.. Industriele en Dienstensectoren als Percentage van BNP 90-80 - 70-60 - 50-40 - 30-20 - 10-0 - Australia Canada China Industrieel Czech Rep France Germany Hong Kong Japan Mexico Diensten Russian Fed South Africa Spain UK US 4
arbeidsmarkt een productieproces transformeert... (4M) De productiefunctie in een productiebedrijf leveranciers transformatieproces markt inbound manufacturing outbound marketing logistics operations logistics & sales service Customer technologieontwikkeling infrastructure human resource management technology development procurement 10 4 goederen een operationeel proces transformeert... Some operations described in terms of input transformation output processes informatie input Materiaal transformatie output Product Dienst mensen middelen mensen 18 Bron: Slack et al (2004) 11
Enkele voorbeelden Goederen en Diensten automobielfabriek transporteur ziekenhuis bioscoop restaurant marktonderzoek input transfo output Auto Computer Geplaatst tapijt Fast-food maaltijd Procent van Product dat goed is Restaurant maaltijd/auto herstel Ziekenhuis verzorging Reclame bureau/ Beleggingdadvies Consulting / opleiding Counseling 100% 75 50 25 0 25 50 75 100% Procent van Product dat dienst is 12 17 Kenmerken van Goederen Tastbaar product Consistente product definitie Productie en consumptie gescheiden Kan opgeslagen worden Lage klanteninteractie Kenmerken van een dienst Ontastbaar product Inconsistente product definitie Productie en consumptie simultaan Vaak uniek Grote mate van klanteninteractie 14 15
In the factory we make cosmetics, hoog tastbaarheid laag in the store we sell hope. laag hoog gelijktijdigheid transporteerbaarheid hoog laag Ch. Revlon hoog laag stockeerbaarheid klantencontact laag hoog Geleverde goed kwaliteitsperceptie dienst+ levering 3 16 A typology of operations Businesses position themselves on the four dimensions of operations to reflect their market position Low Volume High High Variety Low High Variation Low High Visibility Island Resort Formule 1 Low Bron: Slack et al (2004) 24 Bron: Slack et al (2004) 25
Procestypes in diensten Model van Flipo: perceptie van de dienst Hoog professionele diensten dienstenimago algemeen imago van contactpersoneel variëteit service shops imago vs concurrenten klanten massadiensten plaats & omgeving Laag atmosfeer laag volume hoog personeel & materiaal 26 19 SIMULTANEITEIT (overlapping productie & consumptie) Soorten diensten H o o g L a a g klassiek restaurant fast food Laag ONTASTBAARHEID (immaterieel karakter) ziekenhuis consulting klassiek onderwijs automobielinspectie pensioendienst verzekering open universiteit Hoog 20 27
Significante Mijlpalen in Operationeel Beheer De Erfenis van Operationeel Beheer ; Division of labor (Adam Smith 1776; Charles Babbage 1852) ; Standardized parts (Whitney 1800) ; Scientific Management (Taylor 1881) ; Coordinated assembly line (Ford/ Sorenson/Avery 1913) ; Gantt charts (Gantt 1916) ; Motion study (Frank and Lillian Gilbreth 1922) ; Quality control (Shewhart 1924; Deming 1950) Bron: Heizer et al (2006) Figure 1.3 29 30 De Erfenis van Operationeel Beheer Frederick Winslow TAYLOR ; Computer (Atanasoff 1938) Æ administration automation ; CPM/PERT (DuPont 1957) Æ project management ; Material requirements planning (Orlicky 1960) Æ MRP II (1980) ; Computer aided design (CAD 1970) Æ CAM and CIM (1985) The father of scientific management ; Flexible manufacturing system (FMS 1975) ; Toyota production system Æ Lean Manufacturing and Total Productive Management (1950-1990) In the past the man has been first. In the future the system must be first (1911) ; Manufacturing Æ Operations strategy (1970-90) ; Globalization (China, Eastern Europe, Mexico,..) and Global Supply Chain Management (1990) Operations is flow of tasks performed by human ; Internet (1995) and e-supply Chains (2000) workers on products ; Lean and Agility paradigma for organizations (1990-2000) ; ERP (1990) and APS (1995) Æ SOA solutions (2010?) 31 34
Henry Ford I will build a car for the great multitude. It will be large enough for the family, but small enough for the individual to run and care for. It will be constructed of the best materials, by the best men to be hired, after the simplest designs that modern engineering can devise. t26run.jpg But it will be low in price that no man making a good salary will be unable to own one and enjoy with his family the blessing of hours of pleasure in God's great open spaces. Henry Ford 44 42 Henry Ford s view on agility The Customer Can Have Any Color He Wants So Long As It's Black dealr23a.jpg Henry Ford 46 43
Model T prices Year Touring Runabout Coupe Town 1909 $850 $825 $950 $ 1,000 1910 $950 $900 $1,050 $1,200 1911 $780 $680 $1,050 $1,200 1912 $690 $590 N/A $900 1913 $600 $525 N/A $740 1914 $490 $440 $750 $690 1915 $440 $390 N/A $640 1916 $360 $345 N/A $595 1917 $360 $345 N/A $595 1918 $525 $500 N/A N/A 1919 $525 $500 $650 N/A 1920Mar $575 $550 $850 N/A 1920Sep $440 $395 $745 N/A 1921Jun $415 $370 $695 N/A 1921Sep $355 $325 $595 N/A 1922 $348 $319 $580 N/A 1923 $393 $364 $530 N/A 1924 $295 $265 $525 N/A 1925 $290 $260 $520 N/A 1926 $380 $360 $485 N/A 1927 $380 $360 $485 N/A 45 W. Edwards Deming Kwaliteit Processen beheersen Continue verbeteren 47 Shigeo Shingo Process = flow of transformation from RM into FG Kaizen continuous improvement Source inspection & poka-yoke (mistake-proofing) SMED Taiichi Ohno Toyota Production System Just in - time Lean 47 47
Organogram Bank Wat doet een operations manager? Operations Teller Scheduling Check Clearing Collection Transaction processing Facilities design/layout Vault operations Maintenance Security Commercial Bank Finance Investments Security Real estate Accounting Auditing Marketing Loans Commercial Industrial Financial Personal Mortgage Trust Department Bron: Heizer et al (2008) 50 5 Organogram Luchtvaart Maatschappij Operations Ground support equipment Maintenance Ground Operations Facility maintenance Catering Flight Operations Crew scheduling Flying Communications Dispatching Management science Airline Finance/ accounting Accounting Payables Receivables General Ledger Finance Cash control International exchange Marketing Traffic administration Reservations Schedules Tariffs (pricing) Sales Advertising Bron: Heizer et al (2008) 6 Organogram Industrieel Bedrijf Operations Facilities Construction; maintenance Production and inventory control Scheduling; materials control Quality assurance and control Supply-chain management Manufacturing Tooling; fabrication; assembly Design Product development and design Detailed product specifications Industrial engineering Efficient use of machines, space, and personnel Process analysis Development and installation of production tools and equipment Manufacturing Finance/ accounting Disbursements/ credits Receivables Payables General ledger Funds Management Money market International exchange Capital requirements Stock issue Bond issue and recall Marketing Sales promotion Advertising Sales Market research Bron: Heizer et al (2008) Bron: Heizer et al (2006) 7
Factory manager s work Operations management activities at IKEA Activity % of time direct supervision and support 22 consulting with plant staff 16 consulting with upper management 12 consulting with sales and marketing 10 communicating with customers 7 communicating with suppliers 7 consulting with R&D 5 dealing with the community 5 training (as trainer) 4 training (as trainee) 4 Bron: A. De Meyer 52 Bron: Slack et al (2004) 51 Taken van de operationele manager operationele strategie ontwikkelen het operationeel systeem ontwikkelen plannen en beheren de performantie van het operationeel systeem voortdurend verbeteren Verdeling van werk assemblagelijnen Modern Times Rol van bazen en arbeiders Automatizering Vervreemding met het werk Ergonomie vakbonden 53