Beschrijving van het project Achtergrond De Nederlandse werktuigbouwkundige Paul Akkerman heeft op basis van zijn veelvuldige bezoeken aan Afrika (met name Guinee Bissau) een watertank ontwikkeld die compleet volgens Afrikaanse bouwprincipes wordt gebouwd. Slechts het volgende is er aan materialen voor de tank benodigd: 8 zakken cement, 10 kg staaldraad, wat kippengaas en een kraantje. De stenen voor de mal van de tank worden overal in Afrika door de bevolking zelf geproduceerd. De materialen zijn overal op locale markten verkrijgbaar. De tank lost vele praktische problemen op die de voortgang in het dagelijks leven belemmeren, dat Paul Akkerman heeft besloten in het kader van het kennisdelen en verspreiden van good practices de tankbouw naar meerdere Afrikaanse landen te exporteren via zijn stichting de Gevulde Waterkruik. De Vereniging Ghana Twente heeft geconstateerd dat er vele kansloze Ghanese jongeren uit hun projectregio via de backdoor (lees: tocht door de woestijn naar Libië, vervolgens de risicovolle tocht over de Middellandse zee) naar Europa vertrekken, waar ze echter ook geen kans maken en veelal in de illegaliteit belanden. Dit zijn vaak slecht opgeleide jongeren (alleen lagere school) uit rurale gebieden. Probleemstelling Door klimaatverandering verandert het patroon van de regens. Regens komen en stoppen weer, waarmee jonge oogst (verspilling zaaigoed) in groentetuinen verloren gaat. Door langere perioden van droogte verzilten waterputten of vallen droog. Er moet steeds dieper worden geboord (duur!!).
Een eigen watertank betekent voor gezinnen in Afrika heel veel: gezondheid, een eigen watervoorraad om perioden van droogte te overbruggen, en bespaart daarnaast vooral heel veel tijd. (Vaak worden kinderen belast met het waterhalen, terwijl ze op school zouden moeten zijn). Tanks van kunststof met 5000 liter inhoud zijn duur en alleen haalbaar voor zakelijke onderkomens (hotels). Ook zijn ze niet onderhoudbaar, en in de rurale gebieden lang niet overal beschikbaar. Veel jongeren in Afrikaanse landen zijn werkeloos. Zij hebben vaak een beperkte opleiding en hebben ook in de steden weinig kansen. Indien zij worden opgeleid tot metselaar die deze rain harvesting tanks kunnen bouwen, kunnen zij goed hun geld verdienen. Er is geen hoge vooropleiding voor nodig, basisschool is genoeg. De watertank is getest, het water in de tank blijft veilig en schoon. Een artikel hierover is gepubliceerd in het gerenommeerde tijdschrift Waterlines : Waterlines-rainwater-harvesting van Hans Hartung en Paul Akkerman. NB. In andere landen in Afrika zijn de tanks zo geliefd, dat de tank eerder gebouwd wordt dan het huis. Het gaat hier om proven technology. Er zijn er duizenden gebouwd, in meerdere landen. Voorwaarde: het dient in het betreffende land waar de tanks breed ingang kunnen vinden af en toe flink te regenen het gaat hier immers om een rain harvesting systeem. De projectpartners Het voorgestelde project om jongeren op te leiden in Ghana om watertanks te bouwen is een bijzonder kansrijk project. Het gaat om een samenwerking tussen de Vereniging Ghana Twente en de stichting de Gevulde waterkruik (beide stichtingen zijn Partin-leden, branchevereniging van het particuliere initiatef, en willen samenwerken in het kader van kennisdeling en overname/adoptie van good practices. Projectpartner de Gevulde Waterkruik De projectpartner de Gevulde Waterkruik (Holten) is de organisatie die overal in Afrika trainingen organiseert voor de bouw van rain harvesting water tanks. Zij hebben de expertise. De trainers zijn metselaars uit Guinee Bissau, opgeleid door de Gevulde waterkruik. In het kort wat wapenfeiten van de Gevulde Waterkruik:
In 2014 hebben lokale metselaars 400 tanks van 5000 liter gebouwd in Guinee- Bissau. In Kinshasa, hoofdstad van DR Congo hebben lokale metselaars 30 tanks gebouwd. Er zijn in 2015 in opdracht van Heineken Afrika en Unicef 400 tanks gebouwd. Meer informatie over de bouw in Afrika http://www.degevuldewaterkruik.nl/assets/files/rain%20water%20harvestin g%20in%20guinea-bissau,%202015.pdf Projectpartner Vereniging Ghana Twente In de regio Brong Ahafo in Ghana zijn de omstandigheden vergelijkbaar met de omstandigheden in Guinee Bissau. De skills om watertanks te kunnen bouwen zullen kansen bieden aan jongeren om hiermee hun brood te verdienen. De stichting Vereniging Ghana Twente (Losser) wordt geleid door Alfred Atta, die al 30 jaar in Nederland woont maar zijn thuissituatie in Ghana nooit is vergeten. Hij is meerdere keren per jaar in Ghana. Alfred Atta zal optreden als projectcoördinator in Ghana. De locale partner in Ghana is Dromankese Town Development Association, waarmee Alfred Atta zeer goede connecties heeft. Indiener De indiener van dit project voor de Prijs van de Stichting Jobena is de Vereniging Ghana Twente, (www.verenigingghana.nl).
Beschrijving van het project in fasen Onder leiding van de locale partner in Brong Ahafo wordt een eenvoudige metselwerkplaats gebouwd door een locale bouwondernemer. De locale bouwondernemer selecteert gemotiveerde (werkeloze) jongeren voor het project. 2 opgeleide metselaars (ervaren tankbouwers zij hebben overigens eenzelfde geringe opleiding als de beoogde doelgroep, maar hebben nu al overal in Afrika tankbouw-trainingen gegeven) komen uit Guinee Bissau en verzorgen de training. De opleiders uit Guinee Bissau worden ondergebracht in de locale community. Hands-on wordt onder leiding van de opleiders de eerste rain harvesting tank gebouwd, als voorbeeld naast de metselwerkplaats. De materialen: 8 zakken cement, 10 kg staaldraad, wat kippengaas en een kraantje. Deze materialen zijn overal op een Afrikaanse markt te verkrijgen. De stenen voor de mal maken de bouwers zelf. (Hier is geen enkele opleiding voor nodig een een wijd verbreide vaardigheid in Afrikaanse landen, zo ook in Ghana). Jongeren bouwen onder toezicht van de aannemer een tweede tank. Onder leiding van de ervaren aannemer worden de tanks in de markt gezet, de aannemer verdient, de jongeren hebben een baan. (foto: tanks in aanbouw, de stenen vormen de mal en worden later verwijderd)
Financiën Met de prijs van 10.000,- wordt: 1. De metselwerkplaats van de tankbouwers gefinancierd. De aannemer betaalt een gering bedrag aan huur, en verplicht zich de jongeren te begeleiden. 2. Twee opleiders uit Guinee Bissau reizen naar Ghana. 3. Onder leiding van de opleiders worden er 2 watertanks gebouwd bij de werkplaats. De locale partner (Dromankese Town Development Association) levert: 1. De grond voor de metselwerkplaats. 2. Verblijf en verblijfskosten voor de opleiders uit Guinee Bissau. De indiener, Vereniging Ghana Twente, levert: 1. Projectorganisatie en toezicht. 2. Ondersteuning van de locale aannemer bij het verkrijgen van opdrachten voor de bouw van meerdere tanks. De Stichting de Gevulde waterkruik levert: 1. Handleiding, documentatie en eventueel 2. meereizend toezicht en ondersteuning bij de introductie van de tank. (Dit is niet strikt noodzakelijk, de opleiders uit Guinee Bissau hebben ruime ervaring op het gebied van trainingen in meerdere Afrikaanse landen.) Resultaten 1e jaar Metselwerkplaats 2 gebouwde watertanks Minstens 6 opgeleide jongeren
Resultaten (vervolg) De omstandigheden in Ghana zijn geheel vergelijkbaar met die in Guinee Bissau. In Guinee Bissau zijn in 5 achtereenvolgende jaren honderden tanks gebouwd en 250 leerlingen opgeleid. Voor grotere opdrachtgevers zijn er in verschillende andere Afrikaanse landen honderden tanks gebouwd. De aanname is gerechtvaardigd dat in Ghana, na de aanloopperiode en een periode van gewenning dezelfde resultaten behaald zullen worden. Impact De impact van eigen rainwater harvesting watertanks op gezinnen is enorm. Infectieziekten behoren tot het verleden, evenals het dagelijkse, zeer tijdrovende water halen. Gezinnen kunnen (zelfs ernstige droogteperioden met doorgvallende en verzilte waterputten) overbruggen. Aan een van de primaire levensvoorwaarden is met een eigen watertank voldaan, waardoor mensen de handen vrij hebben om economisch actief te zijn. De bouw van rainwater harvesting tanks is een nuttige bedrijfsmatige activiteit voor jongeren. Zij kunnen ofwel onder leiding van de aannemer watertanks bouwen, of als zelfstandige opereren, ook in andere gebieden in Ghana. Het project Bouw Rainwater Harvesting tanks in Ghana past bij de dagelijkse gang van zaken en de behoeften in de regio. De zelfredzaamheid van de gehele community wordt vergroot. Daarnaast adresseert het, zij het op bescheiden schaal, de gevolgen van klimaatverandering, die het patroon van de regens verstoort en het leven van mensen, juist in de rurale gebieden van Afrika, bemoeilijkt.