Page 1 of3 Nanuru,MH. (Anna) Van: RONA noordtak [rona.noordtak@gmail.com] Verzonden: woensdag 14September 201120:31 Aan: Statengriffie; Griffie commissies Prov. Gelderland Onderwerp: Basisnet Spoor Geachte statenleden, PROVINCIALE STATEN VAN OVERIJSSEL Dat. ontv.: 15 SEP 2011 Routing Bijl.: De samenwerkende belangenorganisaties in het Regionaal Overleg Noordelijke Aftakking (RONA) behartigen de belangen van de mensen longs de IJssellijn, Twentelijn en Twentekanaallijn. Deze spoorlijnen kenmerken zich door de grote hoeveelheid bebouwing longs de vrije baan en zijn toegevoegd aan Programma Hoogfrequent Spoor en Basisnetspoor. Dit betekent een enorme intensivering van goederentreinen waardoor een onleefbare situatie ontstaat. Zoals uwaarschijnlijk bekend is wordt Basisnet spoor op 11 oktober door de Tweede Kamer behandeld. Voor aanwonenden betekent dit dat de eerste goederentreinen gaanrijden met de daarbij behorende overlast in devorm van geluid, trillingen, fijnstof en slechte bereikbaarheid. Additioneel is het risico van het transport van gevaarlijke stoffen. Een goede beschermingvan de leefbaarheid is niet aan de orde. Van een structurele, duurzame oplossingen lijkt geen sprake. Voor bestuurders betekent Basisnet spoor j a zeggen tegen: de opwaardering van een zandpad naar een snelweg zonder bijbehorende maatregelen, treinen waarvan de inhoud en dus de bestrijdingsmethode bij een ramp onbekend is, wagons waarvan 25% technische gebreken vertoont, de komst van gevaarlijke stoffen zonder dat de hulpdiensten daarvoor zijn toegerust, risicoberekeningen die opgerekt worden om dit vervoer mogelijk te maken, risico berekeningen waar toxische gassen geen onderdeel van uitmaken, goederentreinen die even hard kunnen rijden als personentreinen, goederentreinen met een verhoogde aslast van 17,5 naar 22 ton, rapportage achteraf en geen inzicht vooraf, plafonds waar geen monitoring en handhaving op plaats vindt, warme BLEVE vrij rijden, veiligheid op basis van vrijwilligheid, trillingen in de hoogste categorie van hinder volgens de SBR Richtlijn, de nieuwe wet op de geluidhinder diebij een Betuweroute-gebruik van bestaand spoornauwelijks eisen stelt, ontbrekend budget voor behoud van leefbaarheid, het gebruik van een spoor dat na vaststelling in 1985 de woningen nog steeds niet volledig gesaneerd zijn en dus ongeschikt, het gebruik van het spoorwaar veelal de eerste generatie ATB wordt gebruikt wat ernstig tekort schiet, (De onderbonwing van dezepunten vindt u in de bijlage.) Het behoeft geen betoog datrona deze gang van zaken niet acceptabel vindt. Wij vragen u dan ook om uw fracties in de Tweede Kamer te doordringen van het feit dat 15-9-2011
Page 2 of3 onzesporenongeschiktzijnvoorditgebruik. Eengoedeonderbouwingvannutennoodzaakontbreekt (waarom vervoervangevaarlijke stoffen overdriemodaliteiten enwatis hetbelangdaarvanvoordeeconomie,watzijndealternatieven,watis heteconomischbelangenschadevan hetgebruikvanonzespoorlijnen) enerlijktalleengehoor tewordengegevenaandedromenvandevervoerders. Ookdeaanpakvanhetministeriebevaltonsnietwaarbijhetprobleemwordtopgesplitstindeelproblemen.Waardan vervolgensseparaatbesluitenoverwordengenomenenzichtophetgeheelontnomen.wijwillenzichthebbenop alles watonstewachtenstaatalvorensbesluitvormingplaatsvindt.dusbasisnetmoettegelijkmetphswordenbehandeld. Meewerkendoorbijvoorbeeld hetverlenenvanmilieuvergunningen e.d.lijktonsdanooknietaandeorde.eerstmoeter eenacceptabelebeslissingwordengenomen.vervolgenszou hetspoor,inclusiefmaatregelentenbehoevevande leefbaarheid, gereedgemaaktvoorhetgebruik. Verdermerkenwijopdatvervoerdersvrijeroutekeuzehebbenmits hetspoorveiligis.voorlopigconstaterenwijdat onzesporennietveiligzijn. Wijwijzen umetditschrijven opdenegatieveimpactvandezeontwikkelingenvoordeleefbaarheid langshetspoor,de regioenvoordelokaleeconomie. Wijverwachtendat uzichinspantopeenwijzezoalseerderdoordelokaleenprovincialepolitiekisaangegeven.wij vertrouwenopnieuwuwmedewerkingomtoteengoedeenrechtvaardigeoplossingtekomen. Hoogachtend, ArnoudScheltema, JohanLamanTrip voorzitter RONA vicevoorzitter RONA RegionaalOverlegNoordelijke Aftakking (RONA) Postadres: Arnhemsestraatweg237 6991ALRheden 15-9-2011
15-9-2011 Page 3 of3
Rheden 14 september 2011 De samenwerkende belangenorganisaties in het Regionaal Overleg Noordelijke Aftakking (RONA) behartigen de belangen van de mensen langs de IJssellijn, Twentelijn en Twentekanaallijn. Deze spoorlijnen kenmerken zich door de grote hoeveelheid bebouwing langs de vrije baan en zijn toegevoegd aan Programma Hoogfrequent Spoor en Basisnetspoor. Dit betekent een enorme intensivering van goederentreinen waardoor een onleefbare situatie ontstaat. Zoals u waarschijnlijk bekend is wordt Basisnet spoor op 11 oktober door de Tweede Kamer behandeld. Voor aanwonenden betekent dit dat de eerste goederentreinen gaan rijden met de daarbij behorende overlast in de vorm van geluid, trillingen, fijnstof en slechte bereikbaarheid. Additioneel is het risico van het transport van gevaarlijke stoffen. Een goede bescherming van de leefbaarheid is niet aan de orde. Van een structurele, duurzame oplossingen lijkt geen sprake. Voor bestuurders betekent Basisnet spoor ja zeggen tegen: de opwaardering van een zandpad naar een snelweg zonder bijbehorende maatregelen, treinen waarvan de inhoud en dus de bestrijdingsmethode bij een ramp onbekend is, wagons waarvan 25% technische gebreken vertoont, de komst van gevaarlijke stoffen zonder dat de hulpdiensten daarvoor zijn toegerust, risicoberekeningen die opgerekt worden om dit vervoer mogelijk te maken, risico berekeningen waar toxische gassen geen onderdeel van uitmaken, goederentreinen die even hard kunnen rijden als personentreinen, goederentreinen met een verhoogde aslast van 17,5 naar 22 ton, rapportage achteraf en geen inzicht vooraf, plafonds waar geen monitoring en handhaving op plaats vindt, warme BLEVE vrij rijden, veiligheid op basis van vrijwilligheid, trillingen in de hoogste categorie van hinder volgens de SBR Richtlijn, de nieuwe wet op de geluidhinder die bij een Betuweroute-gebruik van bestaand spoor nauwelijks eisen stelt, ontbrekend budget voor behoud van leefbaarheid, het gebruik van een spoor dat na vaststelling in 1985 de woningen nog steeds niet volledig gesaneerd zijn en dus ongeschikt, het gebruik van het spoor waar veelal de eerste generatie ATB wordt gebruikt wat ernstig tekort schiet, (De onderbouwing van deze punten vindt u in de bijlage.) Het behoeft geen betoog dat RONA deze gang van zaken niet acceptabel vindt. Wij vragen u dan ook om uw fracties in de Tweede Kamer te doordringen van het feit dat onze sporen ongeschikt zijn voor dit gebruik.
Een goede onderbouwing van nut en noodzaak ontbreekt (waarom vervoer van gevaarlijke stoffen over drie modaliteiten en wat is het belang daarvan voor de economie, wat zijn de alternatieven, wat is het economisch belang en schade van het gebruik van onze spoorlijnen) en er lijkt alleen gehoor te worden gegeven aan de dromen van de vervoerders. Ook de aanpak van het ministerie bevalt ons niet waarbij het probleem wordt opgesplitst in deelproblemen. Waar dan vervolgens separaat besluiten over worden genomen en zicht op het geheel ontnomen. Wij willen zicht hebben op alles wat ons te wachten staat alvorens besluitvorming plaats vindt. Dus Basisnet moet tegelijk met PHS worden behandeld. Meewerken door bijvoorbeeld het verlenen van milieuvergunningen e.d. lijkt ons dan ook niet aan de orde. Eerst moet er een acceptabele beslissing worden genomen. Vervolgens zou het spoor, inclusief maatregelen ten behoeve van de leefbaarheid, gereed gemaakt voor het gebruik. Verder merken wij op dat vervoerders vrije routekeuze hebben mits het spoor veilig is. Voorlopig constateren wij dat onze sporen niet veilig zijn. Wij wijzen u met dit schrijven op de negatieve impact van deze ontwikkelingen voor de leefbaarheid langs het spoor, de regio en voor de lokale economie. Wij verwachten dat u zich inspant op een wijze zoals eerder door de lokale en provinciale politiek is aangegeven. Wij vertrouwen opnieuw uw medewerking om tot een goede en rechtvaardige oplossing te komen. Hoogachtend, Arnoud Scheltema, voorzitter RONA Johan Laman Trip vicevoorzitter RONA Regionaal Overleg Noordelijke Aftakking (RONA) Postadres: Arnhemsestraatweg 237 6991AL Rheden
Bijlage Ondanks de enorme toename van goederentreinen valt ons spoor onder bestaand spoor waardoor eigentijdse regelgeving kan worden omzeilt. Eigentijdse wetgeving is van kracht als een wijziging aan het spoor plaats vindt. Hier wordt onder verstaan een duidelijk fysieke wijziging van het spoortraject zelf, anders dan verplaatsing binnen 2 meter horizontaal of 1 meter verticaal. Twentelijn en zeer zeker de IJssellijn en Twentekanaallijn krijgen veel meer goederentreinen te verwerken, maar deze veranderingen worden niet gezien als wijziging. Dit terwijl de her routering van de goederentreinen over deze lijnen een onderdeel zijn van het Programma Hoogfrequent Spoor (dat met zijn vele infrastructurele aanpassingen wel als wijziging gezien wordt). De IJssellijn wordt in Basisnet spoor een hoofdspoorlijn genoemd. Onze sporen zijn een noodzakelijk verlengstuk volgens het ministerie voor het functioneren van de Betuweroute (infrastructurele wijziging) en t.z.t. de realisering van de Tweede Maasvlakte. Brand De Kijfhoek feb 2011: De gemeente is geschrokken van het bericht van de Inspectie Verkeer en Waterstaat dat documenten niet goed op orde zijn. Informatie over wat er precies in wagons zit, is cruciaal in de bestrijding van een incident. Verkeerde informatie kan leiden tot verkeerde besluiten en acties en kan daarmee fataal zijn voor inwoners en de hulpverleners. (pers) Onbekend was welke wagon met welke lading zich waar bevond vervolgens was de markering op de wagon ook niet correct. 12 jaar geleden mochten omwille van de externe veiligheid max 21 treinen rijden op de IJssellijn. Nu mag er een veelvoud rijden zonder dat er essentiële veranderingen aan de spoorlijn en haar omgeving hebben plaatsgevonden. Het aantal koperdiefstallen neemt hand over hand toe en de overheid versoepelt de risicoberekeningen. Conclusie RONA: De normen worden opgerekt ten koste van bewoners ten voordele van het treingoederenvervoer en dus nog meer belastend voor de bewoners langs en in de omgeving van de lijn. In de gemeente Rheden zijn de spoorovergangen veelvuldig defect soms meermalen per maand. Dit wordt geregistreerd in het VPT-systeem (informatie via aanwonenden). De Betuweroute heeft geen gelijkvloerse kruisingen i.v.m. de veiligheid. De IJssellijn heeft er 34 binnen 10 kilometer, waarvan een aantal onbewaakt. Bij het treinongeluk van Barendrecht kwamen twee goederentreinen frontaal met elkaar in aanrijding. In beide goederentreinen bevonden zich gevaarlijke stoffen, maar die zijn bij het ongeluk niet vrijgekomen. De veiligheid op het spoor moet snel verbeterd worden. Dat stelt de Onderzoeksraad voor Veiligheid in het onderzoek naar het treinongeluk bij Barendrecht van 24 september 2009. De onderzoekers wijzen er op dat de Spoorwegongevallenraad al in 1992 aangaf dat het oude beveiligingssysteem niet meer voldoet (Treinreiziger.nl). In de eerste helft van 2011 werd er in Nederland 92 keer door een rood sein gereden. Waarvan 16 maal met de kans op een ernstig ongeluk met dodelijke slachtoffers (Onderzoeksraad voor de Veiligheid sept 2011).
Inspectie Verkeer en Waterstaat verzoekt ProRail om strenger en intensiever te controleren op de staat van het materieel. De reactie van een woordvoerder van Inspectie Verkeer en Waterstaat stelt ons niet gerust. Alleen al omdat in 2009 namelijk bij 25 procent van de controles van goederentreinen tekortkomingen in het onderhoud zijn geconstateerd. In geen (nog geen) van deze gevallen was er sprake van een direct gevaar voor de veiligheid, aldus de woordvoerder, maar wel kan zo'n tekortkoming de opmaat zijn naar een groter risico. Aslasten programma: Op sommige plaatsen in bestaande Nederlandse spoorlijnen moeten zware goederentreinen langzamer rijden omdat het spoor niet berekend is op de zware belasting. Er is echter een omvangrijk programma maatregelen in uitvoering om te zorgen dat die snelheidsbeperkingen niet meer gelden. Met het uitvoeren van dit Aslasten programma worden twee belangrijke doelen bereikt: 1. De kwaliteit van het goederenvervoer over het spoor verbetert, want de goederentreinen kunnen vlotter hun bestemming bereiken; dat is dus goed voor de concurrentiepositie van het spoorvervoer. 2. De capaciteit van de spoorlijnen wordt groter: doordat de goederentreinen (ongeveer) even hard kunnen rijden als de reizigerstreinen kunnen er per uur meer treinen over dezelfde spoorlijn. Dit zogenaamde "Aslasten programma" loopt sinds 1995 en zal rond 2010 gereed zijn; de totale investering bedraagt circa 145 miljoen(bron rail cargo). Geactualiseerde trilling metingen uit 2003, bij 12 van de totaal 3211 woningen binnen 50 meter van het spoor, geven aan dat nu op een schaal van 0(geen hinder) tot 5(ernstige hinder-schade aan gebouwen aannemelijk) uit de SBR-richtlijn de hinder zich in categorie 3 tot 4 bevindt (brf van ProRail 20-05-2011). Het aslasten programma laat verhoogde aslasten toe van 17,5 ton naar 22,5 ton gecombineerd met hogere snelheid. De treinlengte neemt tot 700 meter. Volgens RONA zullen de trillingen naar verwachting toenemen tot in de hoogste categorie 5. Pikant detail; de SBR-richtlijn is mede gefinancierd door ProRail waarbij ProRail er een duidelijk stempel op heeft gedrukt (bron: een betrokkene bij het opstellen van de richtlijn). Rapportage over welke stoffen vervoerd zijn, achteraf, draagt niet bij tot de veiligheid, melden/inzichtelijk maken vooraf wel. De Gemeente heeft er recht op te weten welke stoffen op welk tijdstip worden vervoerd en in welke hoeveelheden. Basisnet werkt met plafonds. Monitoring en handhaving is noodzakelijk door een onafhankelijke partij om te controleren en daarnaast de schijn van belangenverstrengeling te voorkomen. Monitoring is geen onderdeel van het plan. Van de locomotieven op het Nederlandse spoor zijn 62% diesellocs. De fijnstof uitstoot is aanzienlijk.(bron Wikipedia) De geluidbelasting neemt toe mede omdat de nieuwe geluidwet (SWUNG) dit toelaat. Maatregelen kunnen op veel plaatsen niet worden uitgevoerd omdat: deze sociaal niet acceptabel zijn, schade berokkenen aan gebieden waar veel toeristen komen (Veluwe zoom 2 miljoen per jaar-natuurmonumenten). Daarnaast zijn geluidschermen nutteloos door het aantal overgangen (perforaties). In 1999 werd in de rapportage over de Noordtak van de Betuwelijn al gemeld dat er om die reden (bij de toen geldende geluidnorm) al verschillende woningen bij de overwegen in Velp afgebroken zouden moeten worden.
Basisnet heeft geen budget voor maatregelen voor het behoud van de leefbaarheid in tegenstelling tot PHS dat voor heel Nederland 80 mln te besteden heeft voor maatregelen tegen trillingshinder (50 mln) en geluid (30 mln). Dit is volgens de minister voldoende zonder te weten wat de invulling is en zonder kennis van de lokale situatie. De Twentkanaallijn heeft alleen al 50 mln nodig voor minimale maatregelen t.b.v. de leefbaarheid (ProRail-alternatieven Deventer Boog). De vervuiling bij treingoederenvervoer veroorzaakt door de volgende factoren:lading, snelheid, aslast, lengte, frequentie, dag/nacht transport. Dit zijn stuk voor stuk factoren waarop sturing mogelijk is met als resultaat minder vervuiling. Dit vindt I&M echter ongewenst omdat dan een capaciteitsreductie ontstaat. Het gebruikte veiligheidssysteem is de eerste generatie ATB wat ingrijpt bij snelheden van 40,80,130 en140 km per uur. Dit betekent dat in baanvakken waar 100 mag worden gereden het beveiligingssysteem pas ingrijpt bij 130 km per uur. Veel mensen vinden hard rijden leuk. Machinisten zijn ook mensen en monitoring ontbreekt (informatie externe expert treinbeveiliging). De pieken van geluid en trilbelasting zijn maatgevend om de nachtrust (richtlijnen WHO) te garanderen. Geluidspieken zijn geen onderdeel van de nieuwe geluidwetgeving. Nachtrust is noodzakelijk voor de goede gezondheid. Met de vermoedelijke frequentie waarmee de goederentreinen s nachts gaan rijden is nachtrust voor aanwonenden niet meer mogelijk. Dertien september concludeerde de rechter wederom dat DB-Schenker, de grootste vervoerder op het Nederlandse spoor, het niet zo nauw neemt met het vervoer van gevaarlijke stoffen. Zij worden frequent beboet.