Praktijkmodules PSO Leren met je handen 3 Jozef Bullens Eric Abrahams Monique Coppelmans Herman Poelsma Saskia Hermans 2014
Bij een aantal van deze modules horen werkbladen. Deze zijn te vinden en te downloaden via http://www.eccgroen.nl/26486 Colofon Auteursteam Resonans Onderwijskundige Illustraties Redactie Jozef Bullens, Eric Abrahams, Monique Coppelmans, Herman Poelsma, Saskia Hermans alle collega s van Prinsentuin College VMBO te Breda en De Gaarde te Barendrecht, Virgenie de Blaauw, Bettina Boersma Studio Maan, Manon Limmen Prinsentuin College VMBO te Breda, De Gaarde te Barendrecht, Verbaal Bureau voor visuele communicatie Studio Maan, Brigitte Meinen Het Ontwikkelcentrum heeft ernaar gestreefd de auteursrechten te regelen volgens de wettelijke bepalingen. Bent u desondanks van mening dat we u hebben benadeeld, dan kunt u contact met ons opnemen. 2014 Ontwikkelcentrum, Ede, Nederland Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opname of op enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van het Ontwikkelcentrum.
Inhoudsopgave Bloem Kleuren in bloemstukken 5 Cadeauversiering maken 7 Diadeem maken 9 Slinger maken 11 Krans maken 13 Driehoeksvorm oefenen 15 Vegetatieve schikking maken 17 Dier Dieren hanteren 19 Hygiëne bij dierhouderij 22 Dierenmenukaart maken 24 Konijn verzorgen 26 Muis verzorgen 29 Fret verzorgen 32 Groen Harken met harken 35 Werken met een cultivator 37 Spitten met een vore 39 Egaliseren 41 Haakse hoek uitzetten 43 Grondvrij harken 46 Vegen 48 Zwerfafval inventariseren 50 Plant Bladstek maken 53 Zaaibak maken 55 Verspenen 57 Groeifactoren 59 Plantverzorging 61 Oogsten 63 Een teelt bekijken 65 3
VAP Tafeldekken 68 Fruitsalade maken 71 Groentesoep maken 73 Popcorn maken 75 Appelringen drogen 77 Toetje met yoghurt maken 79 4
Kleuren in bloemstukken Vooruitblik op de praktijk Kleuren kiezen Als je een bloemstuk maakt, kun je niet altijd de kleuren gebruiken die je mooi vindt. Ten eerste moet je rekening houden met het soort stuk dat je gaat maken. Zo gebruik je in een voorjaarstuk felle kleuren, maar in een rouwstuk juist rustige kleuren. Ten tweede speelt de plaats waar het stuk komt te staan een rol. Een tafelschikking hoort te passen bij de kleur van het tafellaken en de servetten. En in een boeket voor een kennis gebruik je bloemen die qua kleur passen bij de inrichting van het huis. Ten derde wordt de kleur bepaald door de gelegenheid waarvoor je het stuk maakt. In bloemstukken voor Kerstmis zitten vaak rode en groene materialen, in stukken voor Pasen gele en voor Valentijnsdag rode. Tot slot moet de kleur passen bij de persoon voor wie het stuk bedoeld is. Zo pas je de kleuren van een bruidsboeket aan bij de kleding van het bruidspaar. Zelftoets 1. Welke vier factoren zijn bepalend voor de kleuren in een bloemstuk? 2. Welke kleuren gebruik je in een voorjaarsstuk? 3. Welke kleuren horen bij Kerstmis en Pasen? 4. Waar is bepalend voor de kleur van de bloemen in een bruidsboeket? 5. Wat zijn secundaire kleuren? 6. Noem drie warme kleuren. 7. Wat voor gevoel roepen blauw en paars op? 8. Met welke primaire kleuren maak je groen? 9. Speelt de kleur van de pot ook een rol bij de keuze van de kleur bloemen? Leg uit waarom wel of niet. 10. Welke kleur komt vrijwel in elk bloemstuk voor en wat voor gevoel roept deze kleur op? Kleuren en gevoel Rood, geel en blauw zijn primaire kleuren. Je kunt ze niet maken door andere kleuren met elkaar te mengen. Oranje, groen en paars zijn secundaire kleuren. Deze kleuren kun je maken door twee primaire kleuren te mengen. Kleuren roepen vaak een gevoel op. Zo worden rood, oranje en geel als warm ervaren. Blauw en paars zijn koele kleuren. Wit, zwart en groen zijn neutrale kleuren die rust uitstralen. Als je veel kleuren (meer dan vijf) gebruikt in een stuk, maakt dat het stuk druk. Een stuk met weinig kleuren doet rustig aan. 5
Kleuren in bloemstukken Uitvoering Benodigdheden Diverse kleuren servetten Groenblijvend materiaal zoals conifeer, laurierkers of buxus Bloemendraad Pot (diameter ± 12 cm) Steekschuim of scherp zand Mesje Draadtang of allesknipper 2 Neem een laagje en vouw het dubbel. Vouw vervolgens het laagje nog een keer dubbel. Pak het laagje bij de dichte kant vast en plooi deze al ronddraaiend samen. Pak een bloemendraad en draai deze vier tot vijf keer om de onderkant. Maak zo zes tot negen bloemen. Stappenplan Kies een gelegenheid, bijvoorbeeld: Valentijn Geboorte jongen of meisje Lente Pasen Koninginnedag Herfst Winter Kerstmis Bedenk welke kleuren er bij die gelegenheid horen. Pak per kleur één servet. Gebruik maximaal drie servetten. Haal voorzichtig de verschillende laagjes van elk servet los. Snijd tien tot vijftien takjes groen op dezelfde lengte af als het dubbelgevouwen servet. Draai draad om de takjes. Knip met de draadtang het bloemendraad 5 cm (ongeveer duimlengte) onder de servetten en de groentakjes af. 1 3 4 Vul de pot met scherp zand of steekschuim tot 1 cm onder de rand. Prik de servetbloemen en het groen in het zand of steekschuim. Maak een mooie kleurenverdeling. 6
Cadeauversiering maken Vooruitblik op de praktijk Versieren Een cadeau kun je op verschillende manieren versieren. Je kunt het inpakken in cadeaupapier en er vervolgens een lintje om doen. Voor het lint kies je een kleur die goed bij het cadeaupapier past. Je maakt een cadeau echt feestelijk als je op het pakje ook een toefje van bloemen en groen doet. Zo n versiering noem je een cadeauversiering. De ontvanger van het cadeau kan de cadeauversiering eraf halen en eventueel in een vaasje zetten. Vorm Als je een cadeauversiering maakt, moet je rekening houden met de vorm van het cadeau. Een versiering maken voor op een vlak pakje is het makkelijkste, omdat de ondergrond effen is. Zelftoets 1. Op welke manieren kun je een cadeau versieren? 2. Welke lintkleur moet je gebruiken bij het versieren van een cadeau? 3. Wat kan de ontvanger van het cadeau met het toefje doen? 4. Wat is een cadeauversiering? 5. Welke cadeauvorm is het makkelijkste om te versieren? 6. Welke vorm krijgt een cadeauversiering voor op een langwerpig pakje? 7. Mag het cadeau zo versierd worden, dat je het cadeau niet meer ziet? 8. Waarom is het versieren van een es niet makkelijk? 9. Welke vorm krijgt het toefje voor op een es? 10. Mag een dun takje een beetje buiten het cadeau uitsteken? Verder moet je er bij het maken van de versiering op letten dat de vorm hetzelfde wordt als de vorm van het cadeau. Je maakt dus een langwerpig toefje op een langwerpig pakje en een rond toefje op een rond pakje. Een cadeauversiering mag het vlak waar het op komt niet helemaal vullen. Het gaat tenslotte om het cadeau, het toefje is ter versiering. 7
Cadeauversiering maken Uitvoering Benodigdheden Ingepakt cadeautje Bloemendraad Lint Bloemenband Restjes bloemen en groen Cling Eventueel sisal Mesje Stappenplan 1 Meet als volgt voldoende lint af: neem tweemaal de lengte van het pakje plus tweemaal de breedte van het pakje en iets extra svoor de zijkanten en de knoop (foto A). Leg het lint op tafel en leg het pakje ondersteboven hier midden op. Kruis het lint (foto B). Draai het pakje om, trek het lint strak en leg een knoopje (foto C). LET OP! Zorg dat de knoop niet op het midden van het pakje ligt maar iets erbuiten. 2 3 Pak de bloemen en de groentakjes en leg ze los neer op het pakje, op een manier die past bij het pakje en die je mooi vindt. Zorg voor steeltjes van ± 1 cm. Zet daarna elk takje op draad. Draai om elk takje bloemen band. a b c Draai een voor een de takjes aan elkaar vast. Draai hierbij steeds dezelfde kant op. Zorg dat de onderkanten van de steeltjes allemaal even hoog zitten. Dit punt heet het bindpunt. Buig de materialen in de goede vorm. Knip het steeltje 4 cm onder het bindpunt af en draai er bloemband omheen. 4 Pak een stukje cling en kneed dat even tussen je vingers. Plak het toefje met de cling op de kruising van het lint. 8