Connexxion Openbaar Vervoer T.a.v. de heer R.J. Oosting Postbus 224 1200 AE HILVERSUM Alkmaar, 15 februari 2011 Geachte heer Oosting, In antwoord op uw brief van 19 januari jl. over het vervoerplan van Connexxion voor de dienstregeling 2011 van de nieuwe concessie Gooi en Vechtstreek die 17 juli start, treft u bijgaand het advies aan van de consumentenorganisaties verenigd in het Rocov-NH. In de voorbereidingsfase is sprake geweest van een bijzondere procedure en veelvuldig overleg met een afvaardiging van de consumentenorganisaties in de regio Gooi en Vechtstreek. Behalve dat er sprake is van een nieuwe concessie, die door uw organisatie na een aanbestedingsronde is verworven, is ook op het beschikbare budget door de provincie Noord- Holland substantieel gekort in vergelijking met de huidige dienstregeling. Dit resulteert in een afname van het OV-aanbod in het concessiegebied Gooi en Vechtstreek van circa. 25%. Zowel uw organisatie als de provincie Noord-Holland hebben aangedrongen op overleg met ons om met name de ongetwijfeld optredende pijnpunten zo goed mogelijk te verdelen over de diverse lijnen. Wij hebben met enige aarzeling gehoor gegeven aan dat verzoek. Het is bijna onverteerbaar dat het openbaar vervoer juist in deze tijden met zo n kaalslag wordt geconfronteerd. Veel OV-gebruikers zullen moeten afhaken. Desalniettemin hebben wij besloten mee te praten in de diverse bijeenkomsten en met een advies te komen. Wij stellen ons op het standpunt dat we de reiziger niet in de kou mogen laten staan en onze deskundigheid en inbreng te allen tijde moeten laten horen in het belang van de reizigers in het openbaar vervoer. We hebben dan ook zorgvuldig afgewogen hoe ons advies eruit moet zien. Dat het niet met veel applaus gepaard gaat, zal u duidelijk zijn. Op sommige punten verschillen we met uw voorstellen nadrukkelijk van mening en hebben wij gemeend negatief te moeten adviseren. Wij rekenen erop dat u onze adviezen serieus neemt. Met name waar het gaat om de nieuwe lijn 320 en de consequenties daarvan voor de lijnen 100, 101 en 102. Wij zien uw reactie op onze adviezen met belangstelling tegemoet. Met vriendelijke groet, Reizigersadviesraad Rocov-NH, Wiebe de Haan (voorzitter) Ludolf Maat (secretaris) CC Prov Noord Holland tav dhr D Jacobs Bijlage: advies op lijnniveau.
Bijlage Advies op lijnniveau Vervoerplan concessie Gooi en Vechtstreek per 17 juli 2011 Advies 1: Wij adviseren om alle ritten van lijn 100/101 van de nieuwe dienstregeling (in plaats van de lijn 320) door te laten rijden naar en vanuit Hilversum zoals in de huidige dienstregeling. Dit in navolging van het succesvolle Purmerendmodel zonder overstap. In de nieuwe dienstregeling moeten op de carpoolplaats-blaricum de hele dag alle reizigers uit de (over)volle 100/101, ook in de spits, overstappen in de lege 320-bus naar Hilversum. Overstappen kost extra wachttijd, waarmee de reistijd onnodig en ongewenst veel langer wordt. Als de 100/101 aankomt op de Carpoolstrook is de 320, volgens de nieuwe dienstregeling, net een minuut daarvoor naar Hilversum vertrokken. Al met al leidt dit tot een extra reistijd van 7-15 minuten op een huidige reistijd van gemiddeld zo n 20 minuten. De reiziger is de helft of meer langer onderweg dan nu. In de spits komt het zelfs voor dat de reizigers van twee bussen 100/101 in één 320-bus moeten overstappen. Er blijven dus reizigers op de halte achter, die nog eens 7-15 minuten moeten wachten op de volgende 320-bus. In de huidige dienstregeling stapt er op de carpoolplaats, ook in de ochtendspits, niemand over vanuit de uit de richting Huizen-busstation arriverende lijn 101/102 (toekomstige 320) in de lijn 100 / 103 richting Hilversum, omdat er niemand in deze 101/102 /320 bus zit. De 17% instappende reizigers in de huidige 100/103 op het busstation Huizen stappen waarschijnlijk ergens onderweg weer uit (dakpanvervoer) en reizen niet door naar Hilversum, want anders namen ze de veel snellere lijn 101/102/320 nu toch ook al. Zelfs in de avondspits stapt er niemand vrijwillig vanuit de overvolle lijn 100 uit Hilversum over op de carpoolplaats gereedstaande geheel lege bussen van lijn 101 of 102 (de toekomstige lijn 320). Waarom zouden reizigers na 17 juli 2011 dit dan wel gaan doen? Blijkbaar heeft niemand als eindbestemming Huizen-busstation en stapt iedereen uit op tussenliggende haltes, waar de lijnen 101/102/320/HOV niet halteren. Van de lijn 320-bussen die in de nieuwe dienstregeling rijden naar de carpoolplaats Blaricum en verder naar Hilversum rijden er dan vanaf 17 juli 4 minder dan nu gepland vanaf busstation Huizen. Als in april 2012 mocht blijken dat de bezettingsgraad in de resterende lijn 320-bussen substantieel groeit ten opzichte van de lijnen 100/101, dan kan de frequentie per 10 december 1012 naar evenredigheid opgevoerd worden ten koste van de lijnen 100/101. Dit kan herhaald worden in december 2013, enz. Maar als blijkt dat de lijn 320-ritten net zo leeg blijven als de huidige lijnen 101 en 102 op dit traject de laatste10 jaar, dus gemiddeld minder dan één reiziger per rit, dan wordt de lijn verder gereduceerd en uiteindelijk opgeheven en wordt de frequentie van de lijn 100/101 naar evenredigheid, DRU-neutraal verhoogd. Aan de gemeente Blaricum is door de provincie NH toegezegd dat het HOV/MRA-net niet ten koste zou gaan van het onderliggende OV-netwerk. Maar met het knippen van de lijnen 100 en 101 op de carpoolplaats Blaricum, wordt het onderliggende lijnennet meer dan gehalveerd en worden per dag meer dan duizend reizigers gedupeerd. Waarom wordt de gedane toezegging niet gehonoreerd?
Op de 320-route Huizen-busstation-Blaricum Carpoolplaats rijden nu de lijnen 101 en 102 met resp. 58 reizigers per 60 ritten en 28 reizigers per 30 ritten, dus < 1 reiziger per rit. De lijn 320 moet nog bewijzen dat er inderdaad behoefte aan bestaat, terwijl de lijnen 100/101 hun bestaansrecht allang hebben bewezen. De huidige lijn 100 heeft de hoogste bezettingsgraad van de hele concessie Gooi en Vechtstreek, ook buiten de daluren overdag. Waarom change a winning team? Wij hebben hiervoor nog nooit steekhoudende argumenten gehoord en is aan de reiziger dan ook moeilijk uit te leggen. In een tijd van bezuinigingen lijkt het ons niet verstandig grote risico s aan te gaan en een belangrijk deel van het beschikbare budget te investeren in een traject, waar de buslijnen al meer dan tien jaar zeer verlieslijdend zijn en leeg rond rijden. De zeer goed draaiende en door de reiziger goed gebruikte en gewaardeerde buslijnen moeten hieraan niet worden geofferd. Wij ontraden dus ten sterkste de MRA/HOV/320 lijn op grote schaal te laten proefrijden met de reizigers als proefkonijn Dit om de volgende aanvullende redenen: - Nog steeds staat niet vast over welk tracé in Huizen en Blaricum-Bijvanck deze MRA/HOV uiteindelijk zal gaan rijden. Ook het oorspronkelijke Meenttracé wordt weer opnieuw onderzocht en het traject Randweg staat nog steeds ter discussie. Er is nog geen definitief besluit dienaangaande genomen door de gemeenteraden van Blaricum en Huizen. - Met dit nieuwe tracé komen overstapmogelijkheden van de nieuwe 320 en de lijnen 100, 101 en108 op t Merk te vervallen; - De 320/HOV-bus in Huizen en Blaricum rijdt nu weer gewoon met het verkeer mee i.p.v. op vrijliggende busbanen en het verschil tussen HOV en gewone bussen wordt maar klein. - De routes en frequenties van de overige buslijnen komen ook weer ter discussie te staan en ook weer andere, voor de reiziger gunstiger halteplaatsen aan de orde komen. - Het beoogde knooppunt Carpoolplaats Blaricum ligt zeer ongunstig geheel buiten de bebouwde kom en uit het zicht. Voor de reiziger betekent dit meer dan 10 minuten lopen. De eerstvolgende halte van lijn 320 in Huizen aan t Merk ligt nog verder weg en ook al helemaal buiten de bebouwde kom. Advies 2: Wij adviseren om zaterdagnacht niet de N320 maar een N100/N101,te laten rijden zodat iedereen echt veilig thuis komt. Veilig thuis met de N320 na een avondje stappen? Je dochter van 16 zal maar midden in de nacht om 03.28 door Connexxion gedropt worden op de hierboven beschreven carpoolplaats of t Merk! Nu rijdt de Nightliner N100 nog door de wijken, zodat iedereen thuis voor de deur wordt afgezet. Deze bus die altijd goed bezet is heeft bovendien ook nog een verhoogd nachttarief, zodat wel enige service verwacht mag worden. Heeft Connexxion / provincie / gemeente geen zorgplicht in deze waar het gaat om de sociale veiligheid? Advies 3: Wij adviseren om de lijn 106 in lage frequentie en gereden met kleine busjes van maximaal 20 personen voorlopig te handhaven. Gedurende langere tijd moeten op deze lijn het aantal reizigers geteld worden. Verder moet de route in Weesp-zuid te veranderen. Toelichting Lijn 106 rijdt nu in Weesp over de provinciale weg (N32) ver buiten de bebouwde kom van Weesp, met bijna onbereikbare haltes. Wij adviseren om hier een 20-persoonsbus in te zetten die rijdt van deur tot deur door de bewoonde wereld vanuit Nederhorst den Berg over de
Lage Klompweg Utrechtseweg naar de halte Molenpad v.v. Vervolgens verder de oude route, zodat de reistijd voor de reizigers aanzienlijk wordt verkort doordat zij voor de deur uit kunnen stappen of voor de begraafplaats. Het gaat immers vooral om de reistijd van de reiziger en niet om de rittijd van de bus. Alleen s ochtends om 7:30 en 8:37 uur (heen) en 15:10, 16:20 en 17:30 terug heeft Nederhorst den Berg nog een verbinding met Hilversum. De rest van de dag moet je dus reizen via Weesp of ben je op de auto aangewezen. De OV-taxi wordt opgeheven en is geen alternatief meer. Het knippen in deze lijn en opheffen van het gedeelte Hilversum-Nederhorst den Berg maakt de bereikbaarheid er dus niet beter op. Volgens de voorjaarstelling van 2010 en volgens recente reizigers heeft deze lijn zelfs op zondagmiddag nog een redelijke bezetting, waarbij ook veel dakpanvervoer voor komt. Een 20-persoonsbusje in lage frequentie, ook op zondag, zou het bestaansrecht in het komende halfjaar kunnen aantonen. Enkele tellingen bij iedere halte van juli tot november 2011 zullen uitsluitsel moeten geven voor eventuele nodige wijzigingen in de dienstregeling. Advies 4: Wij adviseren voor lijn 108 een halfuurdienst met in de daluren en s avonds een uurdienst, zolang de bezetting niet stijgt tijdens de uurdiensten. Toelichting Lijn 108 rijdt als basisfrequentie een uurdienst: De bereikbaarheid van de dorpskernen van Laren en Blaricum vanuit Hilversum (NS-stations) en Huizen staat hier op het spel. Zo gaat het OV hier wel erg hard bergafwaarts, waarbij een lagere frequentie leidt tot een negatieve spiraal met steeds minder reizigers enz Als het HOV-traject in Huizen-Blaricum toch via het meenttracé gaat lopen, ipv het Randwegtracé, dan vervalt de overstaphalte t Merk, zodat overstap op 100/101 komt te vervallen. Advies 5: Wij adviseren om kritisch om te gaan met eerste en laatste ritten en per lijn te specificeren wat de gevolgen zijn voor de ketenmobiliteit. Voor de lijnen 2/3/104/105/106/108/109/110 vervallen de eerste en laatste ritten, dus geen vervoer naar de eerste en na laatste treinen vanuit Amsterdam, Amersfoort en Utrecht. Lijn 320 rijdt wel late en vroege ritten, maar deze eindigen bij haltes ver buiten de bebouwde kom, zoals Carpoolplaats Blaricum en t Merk. Hier geldt naast bovengenoemde bezwaren het gezegde: Het OV haalt je waar je niet bent en brengt je waar je niet moet zijn. Advies 6: Wij adviseren minimaal een halfuurdienst op de volgende tijdstippen: Openingstijden BEL-kantoor: s ochtends van 8:30 12:30 uur Bezoektijden Tergooiziekenhuis Blaricum: 15:00 17:00 en 18:30 20:00 uur Markt Laren (vrijdagmiddag) na 13:00 uur Begin- eindschooltijden scholengemeenschap St. Jan-de Brink in Laren Wij adviseren lijn 109 een lus te laten maken tot voor het BEL-kantoor en hier te halteren. De halte Zuidsingel ligt, vooral voor ouderen, veel te ver af van het BEL-kantoor. Het Tergooiziekenhuis en het BEL-kantoor worden niet optimaal bediend met de hele dag slechts een uurdienst.
Advies 7: Wij adviseren daarnaast de lijnen 108 en 109 in Laren (kermisterrein) zodanig te laten rijden dat de overstap 108/109 en 109/108, zoals voorheen, is gegarandeerd in: De richting Tergooiziekenhuis Bussum (109) De richting BEL-kantoor Eemnes (109) De richting Blaricum-dorp Huizen (108) De richting Hilversum NS (108) Algemeen: Wat betreft de bezuinigingstaakstelling die onderdeel is van deze nieuwe dienstregeling zouden wij graag van Connexxion een onderbouwde verantwoording geeft van DRU s zien voor wat betreft : -Totaal budget uitgegeven met deze nieuwe dienstregeling per 17 juli 2011? -Totaal aantal DRU s huidige dienstregeling december 2011? -Hoeveel DRU s / procent bezuinigd? -Hoeveel er nog op een andere manier is bezuinigd Verder vragen we u nogmaals bij een volgende adviesaanvraag een overzichtelijke lijnroutekaart toe te voegen, zodat direct duidelijk is waar veranderde buslijnen lopen en halteren. In deze dienstregeling was bijvoorbeeld niet voor iedereen duidelijk waar lijn 108 in Huizen en waar de herziene lijn 110 in Naarden rond de vesting rijden, wat ten koste kan gaan van de nauwkeurigheid en zorgvuldigheid en dus de kwaliteit van het advies.