WORKFLOW DxOOptics Pro - Lightroom Iedere fotograaf weet uit ervaring dat elk beeld uniek is, zelfs elk beeld uit een partij gelijksoortige beelden. Er is een veelheid van factoren dat bij het maken van een foto in aanmerking moet worden genomen. Welke camera en welke lens? Wat is het onderwerp, hoe is het weer? Wat wil de opdrachtgever? Enzovoort, enzovoort. Bij het analoge proces werd de afwerking na het maken van de opname veelal overgelaten aan het laboratorium. Het digitale proces heeft hierin verandering gebracht en de fotograaf heeft nu zelf de regie over het uiteindelijke resultaat. Weten hoe DxOOptics werkt is daarom van belang om met de minste moeite het gewenste resultaat te bereiken. DxO). Eerst iets over de werking van DxOOptics (in het vervolg afgekort tot DxO is een RAW-converter. De conversie is niet uitsluitend gebaseerd op een uniform algoritme, maar bestaat uit drie groepen van functies. Als camera zowel als de lens worden ondersteund zijn alle functie van DxO beschikbaar. Wordt alleen de camera ondersteund dan is in de eerste plaats de RAW-converter beschikbaar en daarnaast Licht/Belichting optimaliseren, Stof verwijderen, Perspectief/Horizon correctie, Kleurbeheer, en de geautomatiseerde Workflow. Is de camera evenmin beschikbaar dan vervalt de RAW-converter; met andere woorden, om zinvol van DxO gebruik te kunnen maken is het gebruik van een ondersteunde camera essentieel. Een lijst van ondersteunde hardware is hier te vinden. Het meest profijtelijk is DxO als de combinatie van camera en lens, waarmee de opname is gemaakt, door DxO wordt ondersteund. Daarnaast is DxO uniek als RAW-converter en levert de geautomatiseerde workflow tijdwinst op bij het bewerken van reeksen gelijksoortige opnamen (batchverwerking). DxO is niet een applicatie voor beeldarchivering. Daarom is de combinatie met Adobe Lightroom ideaal om te komen tot een volledige beheersing van alle beeldbestanden; bestanden van nu en ook die van uit het verleden. De bedoeling van deze tutorial is om snel met de combinatie van DxOOptics en Lightroom aan de slag te kunnen gaan. Daarom beperken we ons tot de basishandelingen om efficiënt een goede foto te produceren. Digitale Doka Pagina 1 van 15
Importeren in Lightroom De beste resultaten worden bereikt als de opnamen in RAW worden gemaakt. Lightroom laat de bestanden ongemoeid als er bewerkingen worden uitgevoerd. Het voordeel is, dat men altijd kan terg vallen op de oorspronkelijke opname als de eerdere bewerkingen niet aan de verwachtingen voldoen. Ook is het handig om de bestandsnummering in de camera op Continu te zetten. Elk bestand krijgt dan altijd een uniek nummer en daarmee een unieke naam. Afb. 1 - Lightroom - Importscherm Het Importscherm heeft een aantal instelmogelijkheden. De verdere bewerking in DxO kan afhangen van de keuzes die hierbij worden gemaakt. In bepaalde gevallen kunnen EXIF-gegevens voor DxO niet meer te herkennen zijn, waardoor ze ook niet meer bij de RAW-conversie een rol kunnen spelen en de kwaliteit van de bewerking negatief wordt beïnvloed. Bestandsafhandeling Foto s naar een nieuwe locatie kopiëren en aan catalogus toevoegen. (Hier beslist niet kiezen voor omzetten naar DNG omdat DxO het bestand niet meer kan lezen) Kopiëren naar Kies hier voor een nieuwe map met volgende format: Indelen In één map yymmdd_onderwerp Drie keuze blokjes Niet activeren Bestandsnaamgeving Lees het hierna volgende Digitale Doka Pagina 2 van 15
DxO adviseert om de bestandsnamen - althans voor de meeste camera s - niet te veranderen omdat dan gegevens voor de Raw-conversie en enkele gegevens voor optische correcties verloren kunnen gaan. Als enige uitzondering noemen zij de Samsung GX20 en de Pentax K20D. Omdat het voorbeeld voortkomt uit werken met de Pentax is de bestandsnaam als volgt aangepast: yymmdd_volgnummer uit de camera Het meest veilige is om in de Bestandsnaamsjablooneditor te kiezen voor de optie Bestandsnaam - Reeks. Het staat iedereen natuurlijk vrij om andere opties in combinatie met de gebruikte camera uit te proberen. Voor Pentax bezitters is onderstaande versie aantrekkelijk. Afb. 2 - Bestandsnaamsjablooneditor De bestanden zijn na import zichtbaar in de Bibliotheek (Library) module van Lightroom. Vermijd het activeren van de Ontwikkelen (Develop) module. DxO processen komen het beste tot hun recht als ze worden toegepast op bestanden die na import nog geen enkele bewerking hebben ondergaan. Digitale Doka Pagina 3 van 15
Afb. 3 - Lightroom - Bibliotheekvenster Wel is het handig om van de faciliteiten van de Bibliotheek gebruik te maken, door een selectie te maken van de bestanden die voor verdere bewerking de moeite waard zijn. Deze kunnen worden aangeduid met een vlaggetje (toets P). Door nu in de filterbalk het vlaggetje te activeren blijven de gekozen bestanden zichtbaar en deze kunnen worden overgebracht naar DxO. Digitale Doka Pagina 4 van 15
Bestanden overbrengen naar DxO Klik hiertoe in de menubalk van Lightroom op Foto>Bewerken in>dxo Afb. 4 - Bestanden overbrengen naar DxO Alvorens de bestanden naar DxO te sturen moet DxO niet actief zijn. Zodra de handeling van Afbeelding 4 actief wordt, opent Lightroom een keuze venster zoals in Afbeelding 5. Afb 5 - Keuze van bewerking Slechts één mogelijkheid is beschikbaar Een kopie bewerken met Lightroom-aanpassingen. Hiervoor hebben we benadrukt om geen bewerkingen in Lightroom toe te passen voordat de RAW-conversie in DxO heeft plaats gehad. De Digitale Doka Pagina 5 van 15
omschrijving in dit keuzevenster is dan ook enigszins misleidend. De ontwikkelaars van DxO benadrukken echter dat hier een kopie van het originele beeldbestand - zoals dat uit de camera is gekomen - naar DxO gaat. Het origineel blijft onaangetast. Als de knop Bewerken in het keuzevenster wordt aangeklikt, gaat Lightroom eerst van alle te transporteren bestanden een kopie maken in TIFF-formaat. Vervolgens worden kopieën van het RAW-bestand naar DxO overgebracht en verschijnen aldaar zoals te zien in Afbeelding 6. Afb. 6 - Voorbereidingsscherm DxO Digitale Doka Pagina 6 van 15
Een verkenning van DxO Het eerste wat opvalt, is dat de afbeeldingen omgeven zijn met een aantal kleurige iconen, zoal in Afbeelding 7. Afb. 7 - Beeldiconen Links boven staan drie lampjes, die werken als verkeerslichten. Door aanklikken gaat de meest linkse groen branden ten teken dat het beeld geprocessed kan worden. Door aanklikken gaat de meest rechtse lampje rood branden. Het beeld zal niet worden geprocessed. Het gele lampje geeft aan dat er nog bewerkingen mogelijk zijn alvorens te gaan processen, maar deze bewerkingen kunnen ook achterwege blijven. Het gele driehoekje duidt er op dat de instelling van de afstand waarop is scherp gesteld en /of de brandpuntsafstand in DxO niet overeenstemt met de instelling van de camera volgens de EXIF-gegevens. Ook de oriëntatie kan onjuist zijn. Het groene vinkje geeft aan dat de opname is gemaakt met een camera/ lens combinatie, die door DxO wordt ondersteund. Zou dit niet het geval zijn, dan staat er een rood vraagteken in plaats van een groen vinkje. Met het rode kruis kan de afbeelding worden verwijderd uit DxO. De puntjes aan de rechter zijkant bieden de mogelijkheid om een rating aan te geven en onderaan het beeld staan twee cirkelvormige pijltjes waarmee de rotatie kan worden aangepast. DxO biedt de mogelijkheid om een voorkeursinstelling (Preset) samen te stellen, die is afgestemd op de eventuele zwakheden van de camera en/of de persoonlijke voorkeuren van de fotograaf. Deze voorkeursinstelling wordt samengesteld uit de vele instelmogelijkheden, die in het paneel aan de rechter kant van het Voorbereidingsscherm te vinden zijn. Deze instelmogelijkheden zijn gegroepeerd in acht groepen en een extra groep My Palette waarin de voorkeuren van de gebruiker kunnen worden opgenomen. (Afbeelding 8) Digitale Doka Pagina 7 van 15
Afb. 8 - Bewerkingsgroepen De presets zijn vastgelegde instellingen, die met één klik zijn toe te passen op een enkele opname of op een reeks opnamen in hetzelfde project. Als Edit wordt geactiveerd verschijnt er een oranje balk langs de instellingen, die met een vinkje actief zijn geworden. (Afbeelding 9) Afb. 9 - Voorkeuren instellen DxO onderscheidt zich van andere RAW-converters door de krachtige functies om het beeld optisch te corrigeren. Een basis correctie wordt al direct uitgevoerd als een beeld in het Voorbereidingsscherm (Prepare) wordt geopend. Deze bewerking komt voort uit een algoritme dat de opname in elementen ontleedt en vervolgens beoordeeld. Digitale Doka Pagina 8 van 15
Afb. 10 - Eerste bewerking na opening in Prepare Direct daarop volgend kan het beeld recht worden gezet, volgens de horizontale of verticale lijnen. Afb. 11 - Horizon recht zetten Digitale Doka Pagina 9 van 15
Het naast elkaar plaatsen van het originele en het bewerkte beeld maakt snel duidelijk wat het effect van de bewerkingen is. Zoals al vermeld, de optische correctiemogelijkheden zijn zeer krachtig. Een voorbeeld van hiervan, toegepast op de foto uit afbeelding 10 maakt dit duidelijk. Afb. 12 - Verticale lijnen evenwijdig laten lopen De linker afbeelding is de originele foto, die is gemaakt met een groothoekobjectief, waardoor de verticale lijnen van het gebouw naar elkaar toe buigen. Door nu een lijn - zichtbaar in groen - langs een verticale lijn aan de linkerkant en een lijn aan de rechterkant te trekken, worden deze lijnen evenwijdig gezet en krijgt het gebouw een normaal aanzien. Nog spectaculairder is het volgende voorbeeld, waarbij een gevel, die onder een hoek is opgenomen wordt gecorrigeerd zodat het lijkt alsof de fotograaf recht voor het gebouw stond. Hier zijn de groene lijnen getrokken langs de vensterpartij op de eerste verdieping. Digitale Doka Pagina 10 van 15
Afb. 13 - Perspectief verwijderd. Net zo eenvoudig kan een Voorkeursinstelling (Preset) worden toegepast met één muisklik. (Afbeelding 14) Afb. 14 - Voorkeursinstellingen toegepast Digitale Doka Pagina 11 van 15
DxO is in staat om zelf de geclipte hooglichten te corrigeren. Een duidelijk voorbeeld hiervan is onderstaande afbeelding. Afb. 15 - Geclipte hooglichten gecorrigeerd De verscherpingsfunctie is beter dan wat tot nog toe is vertoond. Mits met verstand gebruikt, is behoorlijke verscherping zonder artefacten bereikbaar. Afb. 16 - Verscherping Digitale Doka Pagina 12 van 15
Verwerkingsproces Tot nu toe hebben we alleen nog maar laten zien hoe in het Voorbereidingsscherm de te bewerken instellingen kunnen worden aangebracht. Net als voor Lightroom geldt ook hier dat aan het oorspronkelijke RAW-bestand niets is veranderd. Alle instellingen zijn non-destructief voor het originele bestand. Nu worden de bestanden geselecteerd, die voor verwerking in aanmerking komen. Met eenvoudige muiskliks krijgen de foto s in het filmvenster een groen, dan wel een rood verkeerslicht, in dit voorbeeld vijf groene en vijf rode keuzes. Afb. 17 - Geselecteerd voor verwerking Klik nu op de Process tab links boven. Er verschijnen twee panels waarin de te verwerken beeldbestanden zijn opgenomen (Afbeelding 18). Van belang is ook het panel links boven. Dat geeft aan waar en in welke format de verwerkte bestanden naar toe gaan. Omdat we zijn begonnen met het overbrengen van geselecteerde bestanden vanuit Lightroom, gaan de verwerkte bestanden als TIFF bestand terug naar de zelfde map in Lightroom en worden ze in een stapel samengevoegd met het originele RAW-bestand (Afbeelding 19). Digitale Doka Pagina 13 van 15
Afb. 18 - Het Process scherm, klaar voor verwerking Afb. 19 - Terug in Lightroom Onderstaand stroomschema geeft de gehele routine nogmaals overzichtelijk weer Digitale Doka Pagina 14 van 15
Digitale Doka Pagina 15 van 15