JAARVERSLAG 2013 VERTEGENWOORDIGEN INFORMEREN UITWISSELEN ONTMOETEN
Waar staat UBA voor? UBA is een dienstverlenende organisatie die de belangen van Belgische adverteerders behartigt en hen een uniek kennis- en communicatieplatform biedt. Sinds de oprichting in 1949 is de vzw UBA uitgegroeid tot een professioneel en eigentijds ledennetwerk van meer dan 220 Belgische bedrijven. Samen nemen de leden het overgrote deel van de nationale mediabestedingen voor hun rekening. UBA bundelt hierdoor een schat aan kennis en ervaring en is dus het uitgelezen platform waar adverteerders kennis verwerven en uitwisselen. VISIE Verantwoorde communicatie leidt tot geïnformeerde consumenten, een gezonde en groeiende economie, een open en innovatieve maatschappij. MISSIE UBA helpt adverteerders het rendement van hun communicatie-investeringen te maximaliseren door de effectiviteit, de efficiëntie en de duurzaamheid van communicatie te stimuleren in een open en transparante communicatieomgeving. WAARDEN UBA is professioneel, dynamisch en collegiaal. STRATEGIE De basisstrategie van UBA kan worden samengevat in vier kernwoorden: > vertegenwoordigen; > informeren; > uitwisselen; > ontmoeten. UBA Jaarverslag 2013 UBA vertegenwoordigt de belangen van adverteerders en is een forum voor rechtmatige contacten tussen de verschillende partijen van de reclame-industrie. UBA zal niet worden gebruikt om mededingingsbeperkend gedrag in de hand te werken en zal niet betrokken worden in discussies of activiteiten die strijdig zijn met het mededingingsrecht en de eerlijke handelspraktijken. UBA zal niet deelnemen, noch in eigen naam noch in naam van haar leden, aan discussies of activiteiten die strijdig zijn met deze wetgeving.
Woord van de Voorzitter en CEO Jan Vandenwyngaerden Chris Van Roey De Unie van Belgische Adverteerders blijft groeien. Op 1 januari 2014 telde UBA 220 bedrijven als lid. Een absoluut record en een stijging van meer dan 30% in een periode van twee jaar. UBA vertegenwoordigt 80% van de bruto investeringen in communicatie van de top-100 adverteerders. Gemeten op de top-500 adverteerders wordt dit 64%. UBA is dus een uiterst representatieve vereniging, die als enige de stem van de adverteerder laat weerklinken. Daarnaast heeft de groei van het UBA-netwerk een positief effect op de diversiteit en het inspirerende karakter van de organisatie. In tijden waarin het verenigingsleven sterk onder druk staat, is dit een zeer mooi resultaat. We konden dit bereiken dankzij: een volgehouden eenduidige langetermijnstrategie, gebaseerd op de vier pijlers: vertegenwoordigen, informeren, uitwisselen en ontmoeten; een scherpe focus op relevante dienstverlening aan de leden; de intensieve betrokkenheid van vele van onze leden en van de gemotiveerde UBA-medewerkers. Ook de andere kerncijfers van 2013 ogen meer dan indrukwekkend. 622 personen maakten gebruik van het ruime aanbod van opleidingen van de UBA Academy. We verwelkomden in totaal 452 deelnemers aan 31 Mediacommissies, Expertise Centers en Executive Fora. En 3.046 professionals namen deel aan UBA-evenementen, die dus evolueerden tot dé ontmoetingsplaats van de communicatiewereld. UBA is uitgegroeid tot een zeer actieve, professionele, dynamische en collegiale vereniging van adverteerders. 2013 was ook het jaar van nieuwe initiatieven. UBA formuleerde duidelijke standpunten en maakte die kenbaar aan de relevante professionele, economische en maatschappelijke actoren. UBA investeerde eveneens in de oprichting van het UBA Knowledge Center, dat inzichten en trends in media en communicatie opbouwt, verzamelt en publiceert. En we lanceerden nieuwe platformen zoals het Executive Forum en het Top-to-Top Forum. UBA voelt zich meer dan ooit goed geplaatst om ook in 2014 adverteerders te helpen het rendement van hun communicatie-investeringen te maximaliseren. Het vertrouwen van het merendeel van de adverteerders en de mooie groei geven ons de energie om de positieve evolutie verder te zetten in het 65 ste werkingsjaar. Ook in de komende jaren willen we de vereniging van adverteerders zijn die de belangen van de adverteerders meer dan ooit behartigt. Jan Vandenwyngaerden Voorzitter UBA Chris Van Roey CEO UBA 1
EXECUTIVE COMMITTEE Jan Vandenwyngaerden CEO - Palm Breweries Voorzitter UBA Chris Van Roey CEO UBA Philippe Wallez General Manager Private Banking - ING Vicevoorzitter UBA Annie Courbet Director Sales - Hello bank! (BNP Paribas Fortis) Vicevoorzitster UBA Kristof Ampe** Marketing Director Foods, Beverages & Ice Cream - Unilever Adviseur UBA Herman Boonen Strategic Development Officer - Securex Secretaris UBA Benoit Crochelet** Head of Brand & Marketing Communications - Electrabel Adviseur UBA Marc Frederix Marketing Director - Nationale Loterij Penningmeester UBA Saskia Schatteman* CMO Lead - Microsoft Adviseur UBA Luc Van Wichelen Media Manager Benelux - Mondelēz International Adviseur UBA *Mandaat afgelopen sinds 13/12/13 ** Mandaat vanaf 13/12/13 2 UBA Jaarverslag 2013
RAAD VAN BESTUUR 2013 AB INBEV BACARDI-MARTINI BASE BEIERSDORF BELFIUS BELGACOM BEOBANK BNP PARIBAS-FORTIS CARREFOUR COLRUYT CRELAN D'IETEREN DANONE DE MASTER BLENDERS 1753 DELHAIZE ELECTRABEL HENKEL ING KBC MARS MICROSOFT MOBISTAR MONDELĒZ INT'L NATIONALE LOTERIJ NESTLE PALM BREWERIES PROCTER & GAMBLE SECUREX TELENET THE HOUSE OF BRANDS UNILEVER *Mandaat afgelopen volgens art. 13 van de statuten COMITÉ VAN INTERN TOEZICHT CRELAN KBC MARS Jean Jacques Velkeniers* Erwin Van Der Weerden Wim De Schutter* Anna Grassano* Dirk Smet Kristine Verhelst Michel De Bolle Annie Courbet Gisèle De Groote Jo Willemyns Rik Duyck Marc Donner Mira De Maeyer Peter Pintens Joachim Rubin Benoît Crochelet David Debie Philippe Wallez Luc Rombouts Valérie Struye* Saskia Schatteman Bart De Groote* Luc Van Wichelen Marc Frederix Vincent De Clippele* Jan Vandenwyngaerden Luc Suykens* Herman Boonen Inge Smidts Chris Van Roey Kristof Ampe Rik Duyck Luc Rombouts Joris Bekaert REMUNERATIECOMITÉ ING Philippe Wallez PALM BREWERIES Jan Vandenwyngaerden PALM BREWERIES Bert Poukens THE HOUSE OF BRANDS Chris Van Roey 3
VERTEGENWOORDIGEN VERTEGEN- WOORDIGEN DE STEM VAN DE ADVERTEERDER INFORMEREN UBA luistert naar haar leden, peilt hun aandachtspunten en analyseert hun opinies. Op basis hiervan formuleren we duidelijke standpunten, die we kenbaar maken aan alle relevante professionele, economische, maatschappelijke en politieke actoren. UITWISSELEN In haar rol van vertegenwoordiger van de adverteerders komt UBA op voor de gemeenschappelijke standpunten en belangen van de adverteerders. Daarnaast benadrukken we de belangrijke economische impact en de maatschappelijke rol van commerciële en niet-commerciële communicatie. UBA treedt naar voor als een representatieve en verantwoordelijke woordvoerder van de adverteerders en als verdediger van eerlijke, respectvolle en duurzame communicatie. ZELFREGULERING UBA ondersteunt actief de zelfregulerende initiatieven van de sector en meent dat dit de meest effectieve en efficiënte manier is om maatschappelijk verantwoorde, eerlijke en ethische communicatie te bevorderen. De Jury voor Ethische Praktijken inzake reclame (JEP) behandelt alle eventuele klachten van consumenten over reclame ten gronde. Hiertoe werden met medewerking van UBA algemene, sectorale en intersectorale codes en een uitgebreide reeks van regels en aanbevelingen opgesteld. ROL VAN DE OVERHEID UBA ziet een specifieke rol voor de overheid om een gezond mediaecosysteem en innovatie in de sector te ondersteunen via flankerende maatregelen. UBA vraagt de overheid om een uniforme wetgeving inzake reclame in de verschillende gemeenschappen, gestoeld op de Europese directieven. Daarnaast vraagt UBA om dergelijke wetgevende initiatieven voor te bereiden met de betrokken organisaties in het maatschappelijk middenveld, waaronder UBA, die in deze de adverteerders vertegenwoordigt. De economische impact van reclame ONTMOETEN De reclamesector is een belangrijke economische sector in België, zowel qua tewerkstelling als qua investeringen. Reclame draagt rechtstreeks en onrechtstreeks bij tot economische groei en tot waardecreatie, investeringen, tewerkstelling en een grotere omzet. Bij de mediabedrijven, mediacentrales en reclamebureaus zijn 15.700 voltijdse werknemers tewerkgesteld. Er zijn eveneens 6.500 logistieke jobs en 11.000 jobs bij adverteerders, rechtstreeks gelinkt aan reclame. In totaal wordt de directe werkgelegenheid ingeschat op 35.000 jobs. Daarnaast is er de indirecte werkgelegenheid die moeilijker in te schatten valt. De gecumuleerde omzet van mediabedrijven, mediacentrales en reclamebureaus in België komt uit op 3,2 miljard Euro en geeft een eerste indicatie van de financiële economische impact. We kunnen dit ook vanuit het perspectief van de adverteerder bekijken: bruto (dus zonder mediakorting en inclusief commissies) investeerden adverteerders 3,7 miljard Euro in 2013 in above/paid media (TV, radio, cinema, print, out-of-home, digital, mobile) (onderzoek CIM, Nielsen). Daarnaast is er hun investering in de below/owned media (POS, DM, coupons, ) en in de diverse consumenten touchpoints, wat mag ingeschat worden op 1,8 miljard Euro. De reclame-investeringen hebben uiteraard ook een micro-economische impact voor de adverteerders zelf. Advertentie-uitgaven ondersteunen de vraag naar producten en diensten en vergroten op die manier de omzet van de betreffende bedrijven. Statistische modellen tonen de sterke positieve correlatie aan tussen investeringen in reclame en media en de groei van het BBP. Een recente Belgische studie van McKinsey toonde een impact van reclame van 15 tot 20% in de laatste 10 jaar op de groei van het BBP in de G20. 6 UBA Jaarverslag 2013
EEN NETWERK VAN CONTACTEN UBA PARTICIPEERT ACTIEF IN UBA OVERLEGT INTENSIEF MET Centrum voor Informatie over de Media (CIM) Het CIM levert de gegevens over de verspreiding en het bereik van media in België en studies die nodig zijn voor de optimalisering van reclamebestedingen. UBA zetelt in het Bureau en in de Raad van Bestuur: - Patrick Steegmans, Nationale Loterij (Bureau + RvB) - Fabienne Close, L Oréal Belgilux - Maud Van de Velde, 20th Century Fox Film - Chris Van Roey, UBA - Kristine Verhelst, Belgacom - Patricia Vermandele, ING EFFIE Awards Belgium Deze prestigieuze award bekroont de meest effectieve communicatiecampagnes. UBA zit de vereniging voor en zetelt in de jury: - Christophe Mottint, voorzitter - Kristof Ampe, Unilever Belgium - Yves De Voeght, Coca-Cola - Rik Duyck, Crelan - Nathalie Erdmanis, Mobistar - Ignace Heyman, Lotus Bakeries France - Jan Van Mossevelde, Procter & Gamble Jury voor Ethische Praktijken inzake reclame De JEP is het zelfregulerend orgaan (SRO - self-regulatory organization) voor alle paid media. UBA zetelt met 4 leden in de jury: - Peter Buijze, Coca-Cola, hoger beroep - Marc Donner, D Ieteren, eerste aanleg groep 2 - Véronique Huysmans, P&G, hoger beroep - Karolien Pieters, Henkel, eerste aanleg groep 1 Raad voor de Reclame (RvR) De RvR is samengesteld en wordt gefinancierd door de reclamemedia, UBA, ACC - Vicevoorzitter: Chris Van Roey, UBA Strategische AdviesRaad beleidsdomein Media (SARC) De SARC bestaat uit vertegenwoordigers van het maatschappelijk middenveld en onafhankelijke deskundigen. De adviezen en studies worden bezorgd aan de Vlaamse Regering en aan het Vlaams Parlement. - SARC-lid : Chris Van Roey, RvR. World Federation of Advertisers (WFA) De WFA is de organisatie die de belangen van de marketeers behartigt op internationaal niveau. - Bestuurder en lid Exco: Chris Van Roey, UBA Association of Communication Agencies (ACC) De ACC verenigt de reclame- en evenementenbureaus. Naast regelmatig overleg, zowel strategisch als ad hoc, publiceren we een aantal gemeenschappelijke documenten die de samenwerking tussen adverteerders en bureaus ten goede komen. Verschillende leden van de ACC zijn actief als docent aan de UBA Academy. Media UBA onderhoudt regelmatige contacten met de mediagroepen die in België actief zijn en met de verschillende media-associaties. Politieke overheden Het Belgisch politieke landschap is complex. UBA neemt waar nodig contact met de relevante beleidsmakers van de verschillende overheden. Veelal gaat het om het beter kenbaar maken van de noden van adverteerders en om specifiek advies over zelfregulering, co-regulering en regulering. Sectorverenigingen Er zijn een groot aantal sectorverenigingen actief in België. Zij groeperen leden uit specifieke bedrijfssectoren en behartigen hun sectorbelangen. Zij zijn zeer gespecialiseerd in de materie van de sector, maar hebben minder ervaring in marketing en communicatie. UBA werkt regelmatig actief samen met deze sectorverenigingen wanneer het gaat over onderwerpen zoals reclame, communicatie of marketing. Zelfregulerende codes voor een specifieke sector vormen vaak het onderwerp van de samenwerking. United Media Agencies (UMA) De UMA verenigt de mediabureaus. De relatie tussen adverteerder en mediabureau is het voornaamste onderwerp. Daarnaast zijn leden van UMA actief als mediaspecialist en adviseur in de UBA-Mediacommissies en als docent in de UBA Academy. 7
VERTEGENWOORDIGEN SPECIFIEKE DOSSIERS IN 2013 INFORMEREN UITWISSELEN ONTMOETEN DOSSIERS IVM MEDIA De toekomst van tv De tv-wereld maakt een structurele verandering door. UBA voerde een onderzoek uit bij haar leden en organiseerde een Executive Forum met adverteerders en twee Top-to-Top fora met enerzijds tv-omroepen en anderzijds tv-dienstenleveranciers. Signaalintegriteit in tv In het Vlaams Parlement werd het decreet signaalintegriteit besproken. UBA schreef hierover een position paper en riep op tot een constructieve dialoog over het behoud van televisie als belangrijk en innovatief reclamemedium en dit met maximaal bereik, met kwalitatieve content en aan een correcte prijs. Product placement RTBF Zonder enig voorafgaand overleg met de sector, besloot minister Laanan om product placement bij RTBF vanaf juli 2013 te verbieden. UBA uitte bij de minister hierover haar ongenoegen en bereidde een dossier voor om een herinvoering te motiveren. Reclame bij De Lijn De commissie mobiliteit van het Vlaams Parlement discuteerde over het taalgebruik in advertenties geplaatst via LijnCom op bussen en trams en wou anderstalige reclame verbieden. UBA reageerde hierop en informeerde het kabinet over de mogelijke implicaties. Mediahuis Naar aanleiding van de oprichting van het Mediahuis door Corelio en Concentra bevroeg UBA haar leden. UBA maakte een gemotiveerd dossier voor de Belgische Mededingingsauthoriteit van de FOD Economie. DOSSIERS IVM BEDRIJFSSECTOREN Belgian Pledge monitoring De Belgian Pledge is de zelfreguleringscode voor verantwoorde reclame voor de Belgische voedingssector. Deze kwam tot stand op initiatief van UBA, Fevia en Comeos. In 2013 volgde UBA dit verder op en verleende haar actieve medewerking aan het uitwerken van een monitoring-systeem voor deze code. Alcoholconvenant In januari 2013 werd de nieuwe convenant van kracht inzake reclame voor en marketing van alcoholhoudende dranken, ook gekend onder de naam Arnoldus-code. Samen met de Belgische Brouwers federatie organiseerde UBA een seminarie voor de sector. OTC code of practice Op vraag van BACHI, de organisatie van de industrie van voorschriftvrije gezondheidsproducten (OTC), verleende UBA steun voor de ontwikkeling van een zelfreguleringscode voor de sector. UBA deed een studie over de bestaande OTC codes in Europa, en gaf advies over de mogelijke organisatie van de zelfregulering. ANDERE DOSSIERS Bel-me-niet-meer lijst UBA bezorgde BDMA het adverteerdersstandpunt over de bel-me-nietmeer lijst en besprak hoe in de toekomst hiervoor beter samengewerkt kan worden. Reclamewijsheid UBA ondersteunde verschillende initiatieven van de overheid en van de universiteiten in het kader van reclamewijsheid. Wetsvoorstel Galant UBA verwoordde aan de politiek verantwoordelijken haar kritiek op het wetsvoorstel van mevrouw Galant (MR) wat bijgewerkte afbeeldingen van het lichaam betreft. Studie economische relevantie UBA werkte mee aan de studie van de Raad voor de Reclame en Deloitte over de economische impact van de reclame-industrie in België. Meer informatie? Contacteer Chris Van Roey, CEO chris@ubabelgium.be 8 UBA Jaarverslag 2013
INFORMEREN DE BRON VOOR DE GETALENTEERDE ADVERTEERDER Onder deze pijler vallen alle diensten die onze adverteerders zo breed mogelijk informeren. In de snel veranderende omgeving is degelijke informatie immers ook voor hen een noodzaak om efficiënt te kunnen werken en om hun taak als adverteerder met kennis van zaken te kunnen uitvoeren. UBA verspreidt haar informatie enerzijds via haar opleidingsinstituut, de UBA Academy, en anderzijds via diverse diensten. UBA ACADEMY De UBA Academy is een belangrijk voordeel van het UBA-lidmaatschap. Een uitgebreid gamma van communicatieopleidingen biedt de adverteerders de mogelijkheid om hun competenties uit te bouwen en onmiddellijk doeltreffender te presteren in de complexe en voortdurend evoluerende omgeving. Centraal in het programma staan altijd een inhoud van topkwaliteit en de hoogstaande kwaliteit van de trainers. UBA doet een beroep op in de communicatiesector erkende specialisten, die hun expertise vakkundig afstemmen op de realiteit van de adverteerders. Het accent ligt altijd op de praktijk en interactiviteit. UBA WINT DE WFA PRESIDENT S AWARD 2013 FOR INDUSTRY LEADERSHIP De Unie van Belgische Adverteerders werd op woensdag 6 maart 2013 bekroond met de WFA President s Award 2013 for industry leadership. De prijs werd uitgereikt door de internationale World Federation of Advertisers (WFA) tijdens het diner ter gelegenheid van de 60ste verjaardag van de vereniging. Dit vond plaats in het Egmontpaleis in aanwezigheid van internationale verenigingen van adverteerders. We informeren u via de: UBA Academy UBA-diensten UBA-publicaties UBA-website " UBA investeert sterk in de UBA Academy om adverteerders op te leiden. Zo neemt de vereniging haar verantwoordelijkheid en speelt ze een belangrijke rol in het reclamelandschap. " Luc Suykens, Harley Procter Marketing Director - Procter & Gamble VERTEGENWOORDIGEN INFORMEREN UITWISSELEN ONTMOETEN 9
Het programma bestaat uit één dagopleiding per maand, gedurende vier maanden. Alle aspecten van het vak komen aan bod: communicatiestrategie, -proces, -concepten en -partners. Eén cyclus loopt in het voorjaar, een tweede in het najaar. ADVISORY BOARD NIEUW! Om haar groot succes te ondersteunen en een antwoord te bieden op vragen omtrent strategische ontwikkelingen, heeft de UBA Academy sinds juni 2013 een Advisory Board. Die is samengesteld uit Marcomexperten en Human Resources/Learning & Development managers: Voorzitter: Patrick De Pelsmacker Professor marketing, Universiteit Antwerpen; Vicevoorzitter: Ann Van De Perre HR Director, ING; Marcom-consultants: Laura Busselot Teamcoördinator Premedia, Colruyt; Johan Claes HR Communication & Employer Branding Manager, STIB-MIVB; Philip Lebesque Business Partner Sales & Marketing, Goodyear (ex); HR & L&D-consultants: Stefaan Arryn HR Director Talent, Securex; Sonia Frey HR Director, De Lijn; UBA: Jan Vandenwyngaerden CEO, Palm Breweries en Voorzitter UBA; Chris Van Roey, CEO UBA; Anne-Sophie Vilain, Training Manager UBA. DRIE TYPES OPLEIDINGEN De UBA Academy organiseert drie types opleidingen: Het Communication Management College: een vierdaagse opleiding voor beginnende communicatieprofessionals; De Communication Master Classes: korte opleidingen van een halve dag, die dieper ingaan op bepaalde topics; De In house opleidingen: sessies binnen de bedrijven zelf, om te voldoen aan hun specifieke behoeften. In het academiejaar 2012-2013 werden er in totaal 38 opleidigen georganiseerd voor 622 deelnemers. DIPLOMA «THE PRINCIPLES OF COMMUNICATION» - NIEUW! Een eerste aanbeveling van de Advisory Board was de ontwikkeling van een diploma voor al wie het programma van het Communication Management College volledig heeft gevolgd en slaagt voor een werkstuk, dat mondeling voor een jury wordt verdedigd. Sinds september 2013 kunnen de deelnemers aan het Communication Management College een diploma behalen: The Principles of Communication. Via het werkstuk leren de deelnemers een concrete link te maken tussen de opleiding en de uitdagingen waarvoor het bedrijf staat. Het eindwerk wordt beoordeeld door een jury van professionals uit de sector. De jury is samengesteld uit: Patrick De Pelsmacker Professor marketing aan de Universiteit Antwerpen, Voorzitter van de Advisory Board en trainer aan het CMC; Hans Cools CEO van Sanoma media, trainer aan het CMC; Chris Van Roey CEO UBA. 1. COMMUNICATION MANAGEMENT COLLEGE Het Communication Managent College, dat in 2008 werd opgestart, kreeg al veel lof. Deze vierdaagse opleiding helpt junior adverteerders zeer snel doeltreffend te presteren in hun nieuwe functies. De lessen worden gegeven door 14 erkende experten met een degelijke reputatie binnen hun domein. De opleiding is bijzonder omdat ze praktijkgericht en concreet is. De sprekers illustreren hun stellingen met treffende voorbeelden en actuele casestudies. Theoretische kennis komt enkel aan bod als ondersteuning. De deelnemers krijgen de opdracht een aantal praktijk gevallen op te lossen. In het academiejaar 2012-2013 namen 68 jonge communicatieprofessionals deel aan deze opleiding, uit de volgende ondernemingen: AB Inbev Belgium, Akzo Nobel, Alpha Card, Bayer, Beiersdorf, Belfius, BNP Paribas Fortis, Bpost, Brouwerij Haacht, Carlsberg Importers, CBC, Colruyt, D'leteren, Danone, De Lijn, Dr. Oetker, Duvel Moortgat, Edenred, Electrabel, Estee Lauder, General Motors, H.J. Heinz, Henkel, IJV IFAS, ING, Johnson & Johnson, KBC, KPMG, Media Markt Saturn, Microsoft, Mobistar, Mondelèz, Mora, Nestlé, Omega Pharma, Ondernemers voor Ondernemers, Optima, Orangina Schweppes, PAB, Palm Breweries, Parship, Peugeot, PwC, Record Bank, SD Worx, SOS Kinderdorpen, Stassen, Stepstone, STIB MIVB, Stichting tegen Kanker, Telenet, Travix, Twentieth Century Fox, United Biscuits, Vivabox, Vlaamse Overheid, WWF, Yoplait. COMMUNICATION MANAGEMENT COLLEGE: DE SPREKERS Stéphane Buisseret CEO, AIR; Hans Cools CEO, Sanoma Media; Nicolas De Bauw Client Service Director, TBWA ; Patrick De Pelsmacker - Prof., Universiteit Antwerpen; Veerle Devos Head of quarters, Mortierbrigade; Sylvie Dewaele Media Arts Director, TBWA; Bruno Liesse DG Deepblue, Aegis; Bart Lombaerts Communication Manager, Vlaamse Liga Tegen Kanker; Pierre Mathelart DG, Atypic; Stéphanie Radochitzki Digital Strategy Manager, Space; Anthony Slabinck Senior Digital Strategist & Executive Coach, Invisible Puppy; Stephan Smets DG, Engage BBDO; Fons Van Dyck DG, think/bbdo; Kristin Verellen Partner, PeelTheOnion. 10 UBA Jaarverslag 2013
2. COMMUNICATION MASTER CLASSES De UBA Communication Master Classes zijn korte opleidingen van een halve dag, die dieper ingaan op bepaalde topics. De lessen zijn praktijkgericht en gaan concreet in op de realiteit van de markt. De trainers zijn erkende professionals uit de bedrijfswereld, die graag hun expertise delen. Zij spreken over de ontwikkelingen in hun vak, stellen enkele relevante casestudies voor en geven hun gouden vuistregels mee. De deelnemers krijgen tal van tips die ze onmiddellijk in de praktijk kunnen omzetten. Het aantal inschrijvingen per sessie is beperkt om zo de efficiënte uitwisseling van ideeën aan te moedigen. COMMUNICATION MASTER CLASSES: HET PROGRAMMA De invulling van het programma staat in functie van de ontwikkelingen binnen het communicatievak, de aanbevelingen van de Advisory Board van de UBA Academy en de behoeften van de UBA-leden. Zes essentiële competenties komen aan bod: agency relations: selectie, remuneratie, samenwerking, evaluatie, briefing, creativiteit, mediabeheer: sociale, digitale en mobiele media, productie, mediaplan, mediabureaus, B2B, media Xperiences, strategie: consumer insight, in store, webcontent, e-communicatie, public relations, interne communicatie, ROCI: media-audit, efficiëntie van sponsoring, websites en sociale media, marcom accountability, wetgeving: auteursrechten, communicatiecontract, persoonlijke vaardigheden: presentatie, persinterview, brainstorm, personal branding, 3. IN HOUSE OPLEIDINGEN De UBA Academy kan Communication Master Classes organiseren in uw onderneming, op maat van uw specifieke behoeften, zoals het aantal deelnemers, tijdschema en locatie. Leden genieten een voordeeltarief. De succesvolste interne training is de opleiding The Client Brief. Onder andere Mobistar heeft deze opleiding tweemaal in house laten doorgaan (in 2012 en in 2013). EXCLUSIEF VOORDEEL VOOR UBA- LEDEN Alle opleidingen van de UBA Academy (behalve de in house ) zijn in het jaarlijks lidgeld inbegrepen. Niet-leden betalen 300 Euro per sessie om deel te nemen aan de Communication Master Classes (opleiding van telkens een halve dag) en 2.400 Euro voor deelname aan het Communication Management College (vier dagen). KERNCIJFERS VAN UBA ACADEMY In het academiejaar 2012-2013 hebben 68 junior adverteerders het Communication Management College gevolgd en 514 communicatieprofessionals namen deel aan de Communication Master Classes. Aan de in house opleidingen namen in totaal 40 deelnemers deel. KWALITEITSWAARBORG Elke opleiding wordt minutieus voorbereid en is onderworpen aan een evaluatie door de deelnemers. Zij spreken zich uit over de inhoud, het dynamisme en de pedagogische kwaliteiten van de trainer. Die evaluaties kan u consulteren op de UBAwebsite, onder de rubriek Deelnemers aan het woord. VERSTERKING VAN DE UBA ACADEMY Training Manager Anne-Sophie Vilain leidt en coördineert de UBA Academy sinds 2011. Er waren 507 deelnemers in het academiejaar 2011-2012 en het aantal steeg met 23% het jaar erna (622 deelnemers in 2012-2013). Het was dus nodig om de UBA Academy logistiek te versterken. Carmen Lopez werd op 1 augustus 2013 halftijds aangeworven als Training Coordinator. Zij biedt ondersteuning bij de organisatie van de opleidingen, beheert de administratie en de inschrijvingen. Evolutie van het aantal opleidingen: 507 deelnemers 36 opleidingen 622 deelnemers 38 opleidingen 2011-2012 2012-2013 Meer weten over onze opleidingen? Contacteer Anne-Sophie Vilain, Training Manager, annesophie@ubabelgium.be Carmen Lopez, Training Coordinator, carmen@ubabelgium.be 11
DE UBA DIENSTEN UBA heeft een aantal diensten ontwikkeld speciaal voor leden-adverteerders. 1. UBA JOB LINE Dankzij UBA Job Line kunnen onze leden-adverteerders hun openstaande marketing- en communicatiejobs online plaatsen op de UBA-website. De jobs zijn niet alleen zichtbaar op onze website maar worden ook gepromoot via onze e-news en twitterfeed. We stellen vast dat deze dienst zeer actief gebruikt wordt. In 2013 werden 88 vacatures online gezet. Info via www.ubabelgium.be/jobline 3. UBA MEDIA GLANCE UBA Media Glance geeft eerstelijnsinformatie over mediabestedingen in België. Daarvoor doen we een beroep op de MDB-databank. Nielsen biedt online toegang tot een gedetailleerde databank van reclame-investeringen in de Belgische above-the-line media. De investeringen kunnen per sector, per adverteerder en zelfs per merk worden opgevraagd. Info via www.ubabelgium.be/mediaglance DE UBA PUBLICATIES www.ubabelgium.be Dé centrale plek waar u moet zijn om op de hoogte te blijven is de UBA-website. Alle activiteiten en nieuwtjes vindt u er gemakkelijk terug. De UBA-leden ontvangen tevens onze nieuwsbrief zodat zij op de hoogte blijven van alle activiteiten die UBA organiseert en de actualiteit uit de sector. We berichten ook over exclusieve voordelen zoals gratis plaatsen voor evenementen of seminaries. ADVERTISER GUIDELINES Uit de samenwerking tussen adverteerders onderling en met vakorganisaties groeit vaak de behoefte om informatie te bundelen in een gids. Onze UBA Advertiser Guidelines zijn talrijk en overkoepelen uiteenlopende onderwerpen. U ontvangt onze e-news nog niet? Mail ons uw gegevens via database@ubabelgium.be 2. UBA LEGAL LINE UBA Legal Line geeft eerstelijns legaal advies. Elke adverteerder heeft wel eens een prangende vraag over regelgeving of wettelijke en juridische aspecten. Dankzij onze samenwerking met de advocatenassociatie KOAN kunnen we snel een eerste antwoord bieden. Vragen worden strikt vertrouwelijk behandeld. In 2013 gaf UBA met Koan 23 adviezen. Info via www.ubabelgium.be/legalline. Beknopt overzicht van de UBA publicaties: Social Media Guidelines; Communication Agency Contract; In-store communication; Communication agency evaluation; Remuneratiegids; The Client Brief; Digital marketing contract; Media audit; Gedragscode voor bureaucompetities. Deze gidsen zijn slechts enkele van de vele documenten en presentaties die de UBAleden kunnen raadplegen via onze website. We publiceren er niet enkel onze eigen gidsen, maar ook die van vakverenigingen zoals de WFA (World Federation of Advertisers) en de EACA (European Association of Communication Agencies) die de steun van UBA krijgen. Het volledige overzicht vindt u op onze website bij Informeren/Publicaties. Alle gidsen zijn gratis downloadbaar voor leden. Meer weten over onze diensten en voordelen? Contacteer Kristin Hannon, Communication & Loyalty Manager, kristin@ubabelgium.be 12 UBA Jaarverslag 2013
UITWISSELEN EXPERTISE IN MEDIA EN COMMUNICATIE OPBOUWEN EN DELEN MET ANDERE ADVERTEERDERS UBA biedt diverse platformen waar adverteerders en belangrijke spelers uit de industrie elkaar ontmoeten en met elkaar in dialoog gaan. Het opbouwen van communicatie- en mediaexpertise en het uitwisselen van kennis en informatie staan hierbij centraal. Vanuit deze overlegorganen formuleren we standpunten en gedragslijnen die de mening van de adverteerder weergeven. We onderscheiden 3 soorten ontmoetings-platformen: de Mediacommissies, de Expertise Centers en -nieuw sinds 2013- het Executive Forum. De deelname hieraan is uitsluitend voorbehouden aan leden. Wel doen we regelmatig beroep op externe mediaspecialisten en andere experten voor extra ondersteuning. DE MEDIACOMMISSIES In de Mediacommissies analyseren en bespreken adverteerders, elk binnen hun expertise, voornamelijk de evoluties in de media. De commissieleden spelen niet alleen in op de actualiteit, maar anticiperen ook op de verwachte veranderingen in de markt. Deze commissies vormen een uniek platform waar adverteerders en mediaspecialisten elkaar ontmoeten. Ze vormen daarbij voor elkaar een bron van inspiratie. Ze spreken er in alle openheid met elkaar over kansen en uitdagingen en geven elkaar macro-economische feedback. In de commissies worden uiteraard ook de media en mediaregies uitgenodigd voor overleg. Iedere commissie vindt vier maal per jaar plaats. De UBA telt drie Mediacommissies: 1. Mediacommissie TV 2. Mediacommissie PRO: Pers - Radio - Out of Home 3. Mediacommissie Digital & Mobile DE EXPERTISE CENTERS De verschillende Expertise Centers gaan dieper in op specifieke domeinen uit de communicatiewereld. UBA biedt aan haar leden een uniek inspiratieplatform in deze domeinen. De uitwisseling van ervaringen en netwerkmogelijkheden met gelijkgestemde peers bij collega-adverteerders vormt één van de grote troeven van deze bijeenkomsten. De thema s van de Expertise Centers spelen in op de actualiteit en anticiperen op de verwachte veranderingen in de markt. Zo krijgt u een beter inzicht in de laatste ontwikkelingen binnen uw vakgebied met het oog op doeltreffende, geïntegreerde communicatie met een optimale return. 2013 was een jaar waarin UBA de kwaliteit van de vergaderingen en de relevantie van de interventies hoog wist te houden. Meer dan ooit vervullen de Expertise Centers hun rol als platform voor het uitwisselen van standpunten en het creëren van geavanceerde inzichten, specifiek gericht op de behoeften van de adverteerders. In 2013 waren er 8 Expertise Centers, actief: 1. Research Consumer Management Insights 2. Research Panels 3. Sponsoring & Event Communication 4. Shopper Marketing 5. Employer Marketing 6. Responsible Communication 7. Social Media 8. Procurement Communication VERTEGENWOORDIGEN INFORMEREN UITWISSELEN ONTMOETEN 13
VERTEGENWOORDIGEN 1. MEDIACOMMISSIE TV Voorzitter: Luc Van Wichelen, Mondēlez International Vicevoorzitter: David Debie, Henkel 2. MEDIACOMMISSIE PRO: PERS - RADIO - OUT OF HOME Voorzitter: Paul Daels, KBC Nieuwe voorzitster 2014: Liesbeth Dupon, Media Markt 3. MEDIACOMMISSIE DIGITAL & MOBILE Voorzitter: Jeremy Depauw, Danone Nieuwe voorzitter 2014: Amaury Rosier, L Oréal INFORMEREN De Mediacommissie TV brengt adverteerders samen die een kwalitatief hoogstaand, innovatief en competitief gezond tv-landschap in België nastreven. Ze buigen zich over nieuwe trends, ROI, een goede samenwerking tussen partners en duurzame concurrentie. Vicevoorzitster: Nathalie Schor, Record Bank De Mediacommissie Digital & Mobile volgt de nieuwste trends in online en mobiele communicatie en anticipeert op de ontwikkelingen van morgen. De commissie schetst de nieuwe mogelijkheden die digitalisering aan adverteerders biedt. UITWISSELEN ONTMOETEN In 2013 brachten we de regies, televisiezenders en specialisten terzake samen die ons informeerden over de nieuwste trends op de markt. We bespraken o.a. de volgende onderwerpen: de evolutie van het televisielandschap op Belgisch en Europees niveau; metingen van het medium tv; 2nd screen; uitgesteld kijken; de versnippering van het bereik; de invloed van nieuwe technologieën; onderzoek naar de relaties tussen de adverteerders en de televisiemedia. Televisie is en blijft een onmisbaar massamedium en de adverteerders moeten zich bewust blijven van de uitdagingen die zich aanbieden. 2014 brengt tal van nieuwe uitdagingen: een mogelijke toenadering tussen omroepen en dienstenverleners, de mogelijke komst van OTT spelers zoals Netflix, de ontwikkeling van addressable televisiereclame, enz... Dit zal zeker zorgen voor gepassioneerde debatten in de commissie die de kennis van iedere deelnemer zal verrijken. De Mediacommissie PRO concentreert zich op alle aspecten van pers, affichage en radio. Zij volgt de ROI van de reclame in deze media op de voet. In 2013 zagen we veel nieuwe ontwikkelingen. Denk maar aan de oprichting van het Mediahuis, de toenadering tussen de groep Vers L Avenir en Tecteo en de evolutie rond de Sanoma groep. UBA bracht de adverteerders rechtstreeks in contact met de belangrijkste actoren en specialisten. Er werden talrijke onderwerpen in dit domein behandeld en we spraken o.a. over meetbaarheid, creativiteit en relevantie. We bestudeerden verschillende case studies en organiseerden ontmoetingen met de belangrijke spelers uit de sector. Wij blijven in deze commissie alles in het werk stellen om adverteerders gedetailleerde en relevante informatie te bezorgen. Op die manier kunnen ze zich een precies idee vormen van de ontwikkeling van deze media. Hiermee kunnen ze vervolgens rekening houden om hun communicatiebeleid en -strategie bij te schaven. De Mediacommissie Digital & Mobile legde zich in 2013 toe op onderwerpen die voor de adverteerder van praktisch en strategisch belang zijn: metingen en meetbaarheid van digitale media; real-time bidding; smart versioning; de impact van de introductie van neurowetenschappen op het gebruik van digitale media. Dit zijn maar enkele van de interessante thema s die tijdens onze vergaderingen aan bod kwamen en een verrijking en meerwaarde boden aan iedere deelnemer. Zo dicht mogelijk de actualiteit volgen en deze zelfs een stapje voor blijven, dat is een must voor onze Commissie Digital & Mobile. De presentaties en kennis-uitwisseling rond de concrete toepassing van digitale tools zorgen ervoor dat iedere deelnemer in staat is om zijn professionele ervaring terzake uit te breiden. 14 UBA Jaarverslag 2013
DE EXPERTISE CENTERS 1. RESEARCH CONSUMER MANAGEMENT INSIGHTS Voorzitter: Marc Immer, bpost Wat zijn de nieuwste trends op het gebied van Consumer Management Insights? Hoe staat het met de sociodemografische trends? Welke innovaties vinden er plaats op het terrein van research? Dit Expertise Center is het beste kanaal om geïnformeerd te blijven over de recentste consumentenstudies. Het Expertise Center draagt bij tot het verzamelen van betere kennis over klanten en leidt bijgevolg tot een betere communicatie met de doelgroep. De belangrijkste onderwerpen van 2013 waren: hoe Big Data omzetten in relevante inzichten, hoe mond-aanmond reclame meten, een kwalitatieve en kwantitatieve evaluatie van studiebureaus, enz 2. RESEARCH PANELS Voorzitter: Bart Pelgrims, Coca-Cola Nieuwe voorzitter 2014: Sam Loeys, Coca-Cola Voor experten die onderzoek verrichten op het gebied van Fast Moving Consumer Goods (FMCG) is het Expertise Center Research - Panels het ideale platform om te debatteren met de belangrijke spelers in de markt, zoals Nielsen en GfK. Dit Expertise Center is een centraal discussieplatform waarin vernieuwende standpunten voor zowel grote als kleine spelers worden geformuleerd. In 2013 hebben we overlegd over de te gebruiken technieken en methodologieën om shoptypes correct te definiëren. We hebben ook de methodologie besproken om een betere kwaliteit van gegevens over Hard Discounters te verzekeren. Tenslotte hebben GfK en Nielsen ons regelmatig op de hoogte gehouden van de feiten en cijfers m.b.t. de wereld van de retail. 3. SPONSORING & EVENT COMMUNICATION Voorzitster: Delphine Baise, ING Dit Expertise Center richt zich op het delen van ervaringen die adverteerders hebben met sponsoringprojecten en events. Nieuwe samenwerkingsvormen, interactiviteit met de consument (return on connection), integratie in de mediamix en de manier om effectiviteit te meten staan hierbij centraal. Dit Expertise Center was in 2013 erg actief. Volgende onderwerpen werden o.a. behandeld: Wat zijn de nieuwe vormen van sponsoring? Hoe kan men een beroep doen op een evenementenbureau? Hoe moet men dit bureau briefen? Wat is de meerwaarde van een samenwerking met ACC (charter / modelovereenkomst met een evenementenbureau)? Ook de toekomstvisies van verschillende experten uit dit vakgebied kwamen aan bod. 4. SHOPPER MARKETING Voorzitster: Carine Vaeremans, FrieslandCampina Door de evolutie binnen deze sector veranderden we de naam van het Expertise Center «Point-of-Sales» in «Shopper Marketing». We bespreken hier de nieuwste ontwikkelingen in dit domein van klassieke activatietools op en rond het verkooppunt tot de nieuwste digitale en mobiele technologieën. Hoe kunnen we de verkoop bevorderen? Hoe zorgen we voor categoriegroei? Hoe versterken we de interactiviteit tussen de merken en de consumenten? In 2013 kwamen heel wat thema s aan bod. Na een eerste sessie over de studie met Carrefour en Haystack over de impact van In-Store communicatie kregen we een demonstratie over de steeds meer doeltreffende en relevante rol van de digitale hulpmiddelen in de retailwereld. Het werd een leerrijke sessie die ongetwijfeld de vastgeroeste ideeën over de communicatie op het verkooppunt heeft weten los te wrikken. 5. EMPLOYER MARKETING Voorzitster: Sandra Vandorpe, Belgacom De toegevoegde waarde van Employer Marketing voor ondernemingen en hun werknemers is hier het centrale thema. Het onderwerp ligt op het raakvlak van HR, marketing en communicatie en is nog steeds volop in de actualiteit. Cruciale vragen die behandeld werden tijdens de bijeenkomsten van dit Expertise Center waren: Wat is de toegevoegde waarde van Employer Marketing voor ondernemingen en voor hun werknemers? 15
Hoe bouwt men op een succesvolle manier aan een sterk werkgeversmerk? Hoe het merkimago zowel intern als extern verbeteren? Hoe kan men de meest getalenteerde mensen aantrekken binnen de onderneming of afdeling? Hoe kan men de reeds bestaande behouden? 7. SOCIAL MEDIA Voorzitster: Aniana Taelman, Securex NIEUW VOOR 2014: B2B COMMUNICATION Voorzitster: Ingrid Stoffels, KPMG 6. RESPONSIBLE COMMUNICATION Voorzitter: Igor Nowe, Carlsberg Het doel van dit Expertise Center is eenvoudig: hoe een verantwoorde communicatie stimuleren op basis van de 3 P s : Planet, People, Profit. Maatschappelijk verantwoord communiceren maakt deel uit van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Via concrete voorbeelden en best practices van adverteerders, denken de deelnemers aan dit Expertise Center na over de ontwikkeling van een duurzame communicatie die rekening houdt met de nieuwe maatschappelijke gegevens. In 2013 bestudeerden we een mooie case study van Ferrero, een presentatie over Publicitaire Wijsheid en hebben we vooral aandacht besteed aan de uitwisseling van kennis tussen de deelnemende adverteerders. In dit Expertise Center wisselen we inzichten uit over de strategie rond sociale media: van doelstelling tot resultaten. Enkele van de vragen die in 2013 behandeld werden zijn: Hoe de sociale media zo goed mogelijk gebruiken? Hoe ze integreren binnen een globale communicatiestrategie? Bestaat er een ideale strategie? Wat zijn de basisprincipes van dit doeltreffende maar moeilijk te gebruiken hulpmiddel? Wat zijn de essentiële etappes om een strategie rond sociale media uit te werken? Hoe kunnen we fans van merken als ambassadeur inzetten? 8. PROCUREMENT COMMUNICATION Voorzitter: Vacant Het Expertise Center richt zich op het aankoopproces en op de KPI s en de kosten van marketing- en communicatiediensten. Het onderwerp ligt op het raakvlak van aankoopafdelingen en marketing-/communicatieafdelingen. In 2013 behandelden we de relatie tussen aankoopafdelingen en communicatiebureaus. Ook de ervaringen van adverteerders over benchmarks, tools en technieken werden uitgewisseld. Daar waar de andere Expertise Centers zich voornamelijk richten op de B2Ccommunicatie, verkent dit nieuwe Center de verschillende facetten van B2Bcommunicatie. De oprichting van dit nieuwe Expertise Center beantwoordt aan een specifieke vraag van de adverteerders teneinde hun kennis over B2Bcommunicatie bij te schaven. Communiceren met uw klanten en professionele prospecten vereist immers een specifieke directe en gestructureerde aanpak. De eerste sessie van dit Center legde de grondslag voor wat ontwikkeld zal worden tijdens de komende vergaderingen in 2014. Enkele cijfers: Mediacommissies Expertise Centers Executive Forum 452 88% 12 17 2 Deelnemende adverteerders Percentage deelnemers dat uiterst tevreden is vergaderingen van de Mediacommissies vergaderingen van de Expertise Centra Executive Fora 16 UBA Jaarverslag 2013
UBA EXECUTIVE FORUM Binnen de pijler uitwisselen namen we in 2013 een nieuw initiatief met het Executive Forum. Hierbij brengen we een beperkt aantal top-adverteerders en CEO s samen aan een prestigieuze tafel voor een open gedachtewisseling rond een specifiek onderwerp uit ons vakgebied. Ook in 2014 zullen we het UBA Executive Forum twee maal organiseren. De bijeenkomsten vinden afwisselend plaats in De Warande en in de Club van Lotharingen in Brussel. 27 mei 2013 UBA Executive Forum «De toekomst van tv-reclame» Op basis van UBA tv-enquête uit het voorjaar bespraken we het adverteerdersstandpunt over het decreet signaalintegriteit. Vervolgens debatteerden we over de toekomst van tv als belangrijkste medium voor reclame. De kernboodschap van de aanwezigen ging naar omroeporganisaties en dienstenverleners: Adverteerders zijn bezorgd over het einde van kwalitatieve tv en roepen omroeporganisaties en tvdienstverleners op tot een intensieve samenwerking. Zij vragen het belang van de consument en de kijker voorop te stellen en kijken hoopvol naar innovatieve spelers op de tv-markt. 25 september 2013 UBA Executive Forum «Het imago van reclame» Het consumentenvertrouwen in reclame is laag. Ook de media, nochtans van reclame afhankelijk, zetten reclame en marketing permanent in een negatief daglicht. Consumenten nemen meer en meer de controle en de technologie laat hen toe om reclame te ontwijken. Dit beïnvloedt onze ROCI. Maar het leidt eveneens meer en meer tot extra reguleren. In het Executive Forum bespraken we wat UBA zou kunnen doen om het vertrouwen in reclame te verbeteren. Het werd duidelijk dat dit complex probleem verschillend moet aangepakt worden in functie van de doelgroepen: politici, consumenten en adverteerders zelf. Daarnaast moet hiervoor samengewerkt worden met alle belanghebbende partijen. Er werden eerste concrete actiepunten voorgesteld, waaronder de realisatie van een politiek memorandum in 2014. Meer informatie? Contacteer Karim Debbah, Media Manager karim@ubabelgium.be 17
VERTEGENWOORDIGEN INFORMEREN ONTMOETEN DE IDEALE GELEGENHEID OM TE NETWERKEN De evenementen van UBA staan intussen bekend als de ideale ontmoetingsplaats voor de Belgische communicatieprofessionals. Zakelijke en informele contacten gaan er perfect hand in hand. Het is meer regel dan uitzondering dat onze evenementen op voorhand uitverkocht zijn. Uit de peilingen die we na de evenementen houden, blijkt dat de deelnemers er bijzonder tevreden over zijn. We blijven ook in 2014 luisteren naar de feedback van de bezoekers. De UBA networking evenementen in 2013: UBA CEO Breakfast Global Marketer Conference UBA Summer BBQ UBA Book it De Advertiser Personality of the Year Award UBA Xmas Lunch UBA CEO BREAKFAST 6/3/2013 BNP Paribas Fortis - Tapijtengalerij, Koningsstraat 20-1000 Brussel. 113 deelnemers. UITWISSELEN UBA CEO Breakfast is een exclusief netwerkevenement. De leden van de Raad van Bestuur van UBA, de CEO s en communicatieverantwoordelijken van onze leden en de CEO's van de mediawereld ontmoeten er elkaar tijdens een informeel ontbijt. De 2013-editie was zeer succesvol. We noteerden dit jaar een topaanwezigheid van CEO s. Rik De Nolf, CEO Roularta Duco Sickinghe, ex-ceo Telenet Bernard Marchand, Gedelegeerd Bestuurder Groupe Rossel Peter Vandekerckhove, CEO retail & private banking BNP Paribas Fortis ONTMOETEN Het jaar 2013 in enkele cijfers 113 deelnemers aan de CEO Breakfast 550 deelnemers aan de Global Marketer Conference 777 deelnemers aan de UBA Summer BBQ 1362 deelnemers aan de UBA Xmas Lunch 18 UBA Jaarverslag 2013