Bijlage 16: Handleiding Competentieweb Handleiding Competentieweb Het competentieweb in bijlage 1 wordt gebruikt om gericht te werken aan een leerlijn van de competenties. Het web Voor elke competentie is een web gemaakt met daarin de deelcompetenties en de verschillende niveaus (als uiteengezet inde competentiekaarten). Voorafgaand aan het web staat een tabel met dezelfde onderdelen. Leerlingen zijn vrij een keuze te maken tussen beide registratiemanieren. De leerlijn Start Als mentor bespreek je in de mentorlessen de verschillende competenties inclusief de deelcompetenties en de niveaus. We beginnen in de brugklas met de competenties samenwerken en plannen. Deze competenties moeten binnen 4 weken na de start van het schooljaar besproken zijn. De competenties en het web worden ook besproken op de kennismakingsavond van de ouders en met de mpu-docent. Na de eerste periode vult de leerling het betreffende competentieweb voor het eerst in (o-meting). De tabel behorende bij het web wordt ook door de mentor, de ouders en de groepsgenoten van de mpu ingevuld. De leerling verwerkt alle uitkomsten in het web. Deze 0-meting vormt de start voor de ontwikkeling van de leerling. De mentor bespreekt in een POP-gesprekje het web van de leerling en bekijkt waar de verschillen zitten en waar de ontwikkeling het meest gewenst is. De leerling maakt een verslag van het POP-gesprek en voegt dit met het competentieweb in het portfolio. Oefenen van de competentie De competentie Plannen en Organiseren en de competentie Samenwerken worden in eerste instantie geoefend tijdens de mpu-lessen. De mentor bespreekt regelmatig de ontwikkeling van de leerlingen en eventuele knelpunten. Dit zowel met de leerling als in het team. Nameting Aan het einde van het schooljaar wordt het web nogmaals ingevuld door de leerlingen, de mpu-docent en de ouders. Ook de medeleerlingen van de laatste mpu wordt weer gevraagd de tabel in te vullen. De leerling verwerkt alle uitkomsten weer in het competentieweb. De mentor bespreekt in een POP-gesprekje de ontwikkeling en stelt samen met de leerling een nieuw doel voor het volgende leerjaar. De leerling maakt van dit gesprek een verslag. Het web en het verslag worden achter de 0-meting in het portfolio gedaan. De leerlingen gebruiken hun competentiewebben bij de presentatie aan de ouders aan het einde van de onderbouw.
Oberon COLUU Montaigne Lyceum: Eindrapport SLOA 105 Gedurende het jaar De teamleider zorgt dat de competentieontwikkeling van leerlingen regelmatig besproken wordt in een teamvergadering. Je kunt hierbij bijvoorbeeld denken aan een inventarisatie van de wensen voor speerpunten van ontwikkeling voor klassen of individuele leerlingen. De teamleider is er verantwoordelijk voor dat alle mentoren de ontwikkeling en de webben ter harte nemen en uitvoeren zoals beoogd. Ook de evaluatie van het web wordt na beide invulmomenten op de agenda van een teamvergadering geplaatst. De mpu-docenten bespreken, indien nodig of gewenst, de competentie en de ontwikkeling op individuele basis met leerlingen. De meeste mentoren zijn ook mpu-docent. In teams waar dit niet het geval is zorgt de teamleider dat overleg tussen beide mogelijk is. Voorstel hoe de andere competenties in de toekomst kunnen worden meegenomen: - Maak per competentie één of twee vakgroepen verantwoordelijk. Zij zorgen voor bespreking en inoefening. Andere vakken kunnen natuurlijk ook aanhaken (voorbeeld mogelijkheden: competentie onderzoeken biologie en nask, competentie communiceren Nederlands en mvt). - De mentor behoudt via de popgesprekken een overzicht. Eindniveau Om mentoren en mpu-docenten een richtlijn te bieden is er een gewenst eindniveau beschreven in onderstaand schema. Het is aan het team het schema eventueel bij te stellen. Hieronder staan 2 tabellen voor de voorgestelde gewenste eindniveaus van de competentie samenwerken en de competentie plannen voor de leerlingen in de 1 e klas. Differentiatie is wenselijk, vandaar dat het streven in de basis zou moeten zijn dat elke leerling, op elke deelcompetentie, een niveau groeit gedurende het 1 e jaar (dus bij de eindmeting een niveau hoger zit dan bij de nulmeting). Voorstel gewenst eindniveau 1 e klas Competentie Plannen en Organiseren Werk plannen Organiseren van benodigdheden Planning bewaken en bijstellen Planning evalueren Kader Niveau 2 Niveau 2 Niveau 2 Niveau 2 Mavo Niveau 3 Niveau 3 Niveau 2 Niveau 2 Havo Niveau 3 Niveau 3 Niveau 3 Niveau 2 of 3 *1 Vwo Niveau 3 Niveau 4 Niveau 3 Niveau 2 of 3
Oberon COLUU Montaigne Lyceum: Eindrapport SLOA 106 Actief luisteren Omgaan met kritiek Groepswer k Afspraken nakomen Voor jezelf opkomen *2 Verantwoor delijkheid nemen *3 Kader Niveau 2 Niveau 2 Niveau 1 of 2 Niveau 2 Niveau 3 Mavo Niveau 2 Niveau 2 Niveau 2 Niveau 3 Niveau 3 Havo Niveau 2 of 3 Niveau 3 Niveau 3 Niveau 3 Niveau 3 Vwo Niveau 2 of 3 Niveau 3 Niveau 3 Niveau 3 Niveau 3 *1 daar waar 2 niveaus staan vonden wij de keuze lastig, graag input vanuit de meelezers. *2 Deelcompetenties moet anders omschreven worden (zie voorstel hieronder) *3 Bij deze deelcompetentie op niveau 4 is het advies hieraan toe te voegen: maar doe niet alles zelf Voorstel aanpassing deelcompetentie Voor jezelf opkomen Niveau 4 ik neem zelf een standpunt in en kan dit beargumenteerd verdedigen Niveau 3 ik neem meestal zelf een standpunt in en kan dit verdedigen Niveau 2 ik heb moeite mijn standpunt te verdedigen Niveau 1 ik neem pas een standpunt in na gesprek met mijn groepsgenoten Voorbeeldweb Hieronder voor de beeldvorming het web met bijbehorende tabel en de competentiekaarten voor de competentie samenwerken. (het ingevulde web betreft nog en oude versie, de opzet is echter hetzelfde)
Oberon COLUU Montaigne Lyceum: Eindrapport SLOA 107 Bijlage bij handleiding Competentieweb Competentieweb Naam: Datum Competentie Samenwerken Actief luisteren Omgaan met kritiek Afspraken nakomen Voor jezelf opkomen Verantwoordelijkheid nemen Ik Niveau 1 Niveau 2 Niveau 3 Niveau 4
Oberon COLUU Montaigne Lyceum: Eindrapport SLOA 108 Leeg Ingevuld
Oberon COLUU Montaigne Lyceum: Eindrapport SLOA 109