Samenwerken in het Huis van het Kind Deel 3 Dynamiek en verbinding in de verschillende fasen van de samenwerking

Samenwerken in het Huis van het Kind Deel 3 Dynamiek en verbinding in de verschillende fasen van de samenwerking EXPOO Kind en Gezin Veerle Opstaele & Sammy Vienne

Terugblik: de draad oppikken Webinar 1: basisinzichten en taal geven + belangen en waarden als motor Webinar 2: rollen en competenties (generiek + specifiek) Webinar 3: fasering + dynamiek en verbinding PRONET - Professionaliseren van Netwerken

Poll1: Wie luistert en kijkt mee? Heb je de vorige webinars over SAMENWERKEN in de Huizen van het Kind gevolgd? Ja, ik heb de twee vorige webinars gevolgd Ja, ik heb één van de vorige webinars gevolgd Neen, dit is de eerste keer PRONET - Professionaliseren van Netwerken

Succesvol samenwerken: dynamiek en verbinding Inleiding Deel 1 Fasen in het proces Deel 2 Kwaliteit van relaties & vertrouwen Deel 3 Verbindend leren creëert dynamiek m.i.v. handvaten PRONET - Professionaliseren van Netwerken

To do: historielijn van jouw netwerk Schets de evolutie van hoogtes en laagtes van het samenwerkingsproces rond jouw Huis van het Kind horizontale as = evolutie in de tijd verticale as = mate van succes 5 PRONET 1/10/2015 -

Deel 1: Fasen in de ontwikkeling van het samenwerkingsverband PRONET - Professionaliseren van Netwerken

Kaats & Opheij PRONET - Professionaliseren van Netwerken

Voorfase / opstartfase Idee Initiatiefnemer legt eerste contacten Stakeholder-analyse en -selectie Betrokkenheid enthousiasme creëren 8 PRONET 1/10/2015 -

Fase 1: Verkennen Waarom willen we met elkaar samenwerken? Kernthema: mekaar leren kennen Middel: het oprecht geïnteresseerde gesprek Resultaat: startnota 9 PRONET 1/10/2015 -

Fase 2: Delen Gezamenlijke ambitie & doelstellingen vinden Kernthema 1: open kaart spelen Kernthema 2: spraakverwarring en ambiguïteit Kernthema 3: relatie met achterban + mandaat Middel: inhoudelijk-betekenisgevend gesprek Resultaat: intentie-verklaring 10 PRONET 1/10/2015 -

Fase 3: Overeenkomen Afspraken maken over koers en richting Kernthema 1: ideeën oplossingen Kernthema 2: meerwaarde voor alle partijen? Middel: onderhandelen Resultaat: afsprakennota - overeenkomst 11 PRONET 1/10/2015 -

Fase 4: vormgeven Vorm & inhoud van samenwerkings-acties vastleggen Kernthema: resultaatgerichte samenwerking Middel: (project)management Resultaat: projectfiche 12 PRONET 1/10/2015 -

Fase 5: Uitvoeren & vernieuwen Uitvoeren, evalueren, bijstellen, transfer, vernieuwing Middel: (proces)management 13 PRONET 1/10/2015 -

Chat Herken je deze fasen? Heb je ze (allemaal) doorlopen? Welke bedenkingen roept het op, als je deze 5 fasen toepast op jouw situatie? PRONET - Professionaliseren van Netwerken

Kaats & Opheij PRONET - Professionaliseren van Netwerken

Deel 2: kwaliteit van relaties en vertrouwen Over sociaal-emotionele processen en vertrouwen PRONET - Professionaliseren van Netwerken

Politeness is the poison of collaboration (Edwin Land) 17 PRONET 1/10/2015 -

De waterlijn doen zakken taak & inhoud sociaal-emotionele taak & inhoud sociaal-emotionele Afbeelding: Jitske Kramer PRONET - Professionaliseren van Netwerken

Sociaal-emotionele processen: 4 basisvragen (Coppoolse) Doelen / behoeften: is er overeenstemming tussen persoonlijke en groepsdoelen? Identiteit / lidmaatschap: wie ben ik in deze groep en hoor ik erbij? Macht / invloed: hoeveel invloed heb ik, wie heeft invloed op mij, wie controleert? Intimiteit: hoe open kan / mag ik zijn? 19 PRONET 1/10/2015 -

Vertrouwen komt te voet en gaat te paard 20 PRONET 1/10/2015 -

In stilte reflectie voor jezelf Geef je Huis van het Kind een score van 1 tot 5: in welke mate schat jij dat er vertrouwen heerst in jouw samenwerkingsverband? Is er een evolutie doorheen de verschillende fasen? PRONET - Professionaliseren van Netwerken

Chat Wat betekent vertrouwen in een samenwerkingsproject voor jou? Hoe merk je dat er vertrouwen is? Welke gedrag is voor jou vertrouwenwekkend? Wat doe je zelf om vertrouwen te wekken bij anderen? PRONET - Professionaliseren van Netwerken

4 betekenissen van vertrouwen (Egan 1976) Vertrouwelijkheid Niet naar buiten brengen wat in de groep gebeurt Betrouwbaarheid Kunnen bouwen op wat de ander zegt Empathie Inlevingsvermogen / zich begrepen voelen Zorgvuldigheid (in de omgang met macht) Geen machtsmisbruik 23 PRONET 1/10/2015 -

Authentiek vertrouwen (Flores & Solomon) Blind, naïef of simpel vertrouwen Authentiek vertrouwen: kiezen om open te zijn, terwijl je je bewust bent van de risico s die daaraan verbonden zijn Het is nooit veilig Veiligheid creëer je zelf Wat je geeft is wat je krijgt 24 PRONET 1/10/2015 -

4 soorten vertrouwenwekkend gedrag (Garten & Swaan) Ontvankelijkheid Transparantie Positiviteit Betrokkenheid 25 PRONET 1/10/2015 -

PRONET - Professionaliseren van Netwerken

Deel 3 : Verbindend leren Aandacht schenken aan leerwinsten is een sterk verbindende factor! PRONET - Professionaliseren van Netwerken

Een open, lerende houding heeft invloed op resultaat dynamiek + interactie PRONET - Professionaliseren van Netwerken

PRONET-onderzoek Arteveldehogeschool Hoe kunnen organisatienetwerken collectief leren ontwikkelen en verankeren? Hoe ontwerp je dit leren met maximale leerwinst voor de medewerker, de organisatie en het netwerk? PRONET - Professionaliseren van Netwerken

Chat Wat is leren voor jou? Geef steekwoorden via chat 30 PRONET 1/10/2015 -

Leren Leren is die bepaalde praktijk van betekenisconstructie waarbij sprake is van het proces van relatief duurzame vermeerderingen en/of veranderingen in kennis, vaardigheden, attitudes, denk- en handelingschema s ( ) (Cockx, 2004) 31 PRONET 1/10/2015 -

Een veelzijdig perspectief op leren Individueel Formeel Werkplekleren Intentioneel Verbeterend Ontwikkelings- collectief informeel leren buiten w.p. incidenteel vernieuwend overdrachtsgericht 32 PRONET 1/10/2015 -

33 PRONET 1/10/2015 -

Collectief leren? (Maarten Luther) Wanneer cumulatief aan de volgende voorwaarden is voldaan: Individuen die leren De individueel ontwikkelde kennis wordt gedeeld Er worden competenties ontwikkeld om met die kennis doelmatig en verantwoord te leren omgaan, en dit leidt tot nieuw collectief gedrag (team, groep, organisatie, ) bv. organisatiestructuur, strategie, communicatielijnen, De ontwikkelde kennis wordt vastgelegd (impliciet of expliciet) 34 PRONET 1/10/2015 -

Individueel, organisatie & netwerk 35 PRONET 1/10/2015 -

Handvaten om dynamiek en verbindend leren te stimuleren Tips & tools vanuit drie invalshoeken blik naar verleden: historielijn + bevragen blik naar het heden: waarderende vragen blik naar toekomst: 5 principes 36 PRONET 1/10/2015 -

Blik naar verleden: historielijn van het netwerk Schets de curve van hoogtes en laagtes in de leer- en levenslijn van het netwerk horizontale as = evolutie in de tijd verticale as = mate van succes 37 PRONET 1/10/2015 -

Reflectie en gesprek Wat waren de pieken. Wat heeft gemaakt dat je tot deze succeservaring gekomen bent? Wat heeft gemaakt dat je als netwerk uit dieptepunten bent geraakt? Wat leer je hieruit (leerwinsten)? Als individu, als organisatie, als netwerk? Wat zijn bevorderlijke factoren voor collectief leren? 38 PRONET 1/10/2015 -

Chat Kijk even terug naar je eigen historie-lijn Wat waren de pieken, benoem die momenten? Wat of welk gedrag / actie heeft gemaakt dat jullie tot deze succeservaring zijn gekomen? Graag enkele elementen PRONET - Professionaliseren van Netwerken

Blik naar het heden: waarderende vragen Organisatie Indivi du Netwerk PRONET - Professionaliseren van Netwerken

Waarderende vragen netwerk Als je aan deze groep een pluim of een trofee zou geven, waarvoor zou dat dan zijn? Wat was jullie mooiste succes-ervaring en wat heb je daar als groep uit geleerd? Hebben jullie voorbeelden van hoe je als groep uit moeilijke situaties bent geraakt? PRONET - Professionaliseren van Netwerken

Waarderende vragen organisatie Wat betekent dit netwerk voor jouw organisatie? Wat zou jouw organisatie missen indien ze hier geen deel meer van zou zijn? Doet men in het samenwerkingsproject de dingen anders dan in je eigen organisatie? PRONET - Professionaliseren van Netwerken

Waarderende vragen individu Stel dat je een afscheidsbrief schrijft t.a.v. het bestuur van dit samenwerkingsverband: wat schrijf je er in over wat dit voor jou betekend heeft en wat jij hier hebt geleerd? PRONET - Professionaliseren van Netwerken

Blik op de toekomst: 5 principes voor verbindend leren & dynamiek PRONET - Professionaliseren van Netwerken

Principe 1: onderneem gezamenlijke acties Hoe kunnen we ons netwerk prikkelen (tot formele en informele) samenwerkingsactiviteiten? Onderneem gezamenlijke acties, doe samen iets of werk samen aan een project of initiatief. Door dingen samen te doen, wordt er spontaan en informeel geleerd. PRONET - Professionaliseren van Netwerken

Principe 2: geef taal en aandacht aan leren en veranderen Welke werkvormen en Welke instrumenten werkvormen zijn geschikt en instrumenten om zijn geschikt taal en aandacht om taal te en geven aandacht te geven aan verandering verandering en leren? en leren? Men wordt zich slechts bewust van spontaan en onbedoeld leren, wanneer men er expliciet naar vraagt. Spreken over leerprocessen is niet evident, tenzij men het tastbaar maakt in termen van wat zien wij nu anders, wat doe ik nu anders, wat kunnen we nu beter? PRONET - Professionaliseren van Netwerken

Principe 3: werk samen aan een sterke identiteit van het netwerk Hoe geven we onze identiteit concreet vorm? Kennen we de kracht van ons netwerk en benutten we die? Als netwerk is het belangrijk om samen naar iets toe te groeien en een gedeelde focus te leggen. Een samenwerkingsverband profileert zich door samen iets nieuws te creëren dat herkenbaar is voor de buitenwereld, maar evenzeer voor alle medewerkers van alle deelnemende organisaties. PRONET - Professionaliseren van Netwerken

Principe 4: ga bewust om met de diversiteit Hoe kunnen we diversiteit in ons netwerk positief benutten? Vanuit een verscheidenheid van personen en organisaties ontstaat een rijkdom aan verhalen, ervaringen en oplossingsmogelijkheden. Verscheidenheid zien als een kans vraagt een bewuste en zorgzame aanpak. PRONET - Professionaliseren van Netwerken

Principe 5: waardeer leer- en veranderingscompetenties Erkennen we de talenten, mogelijkheden en moeilijkheden van individuen en organisaties rond de tafel? Installeer een leercultuur in het samenwerkingsverband. Is men bereid om de eigen ervaring te delen, waardeert men inspanningen en inbreng, is men bereid tot verandering? Maak werk van leer- en veranderingsbekwaamheid op alle niveaus van het netwerk. PRONET - Professionaliseren van Netwerken

Chat Hoe zie je deze handvaten (verleden, heden, toekomst) te gebruiken in jouw project? Wanneer, met wie, wat is haalbaar? PRONET - Professionaliseren van Netwerken

PRONET - Professionaliseren van Netwerken

Lees het artikel over Verbindend leren op Bijscholing Succesvol samenwerken tussen organisaties: hoe doe je dat? 19 april, 10 mei en 26 mei 2016 Inschrijven PRONET-nieuwsbrief