Orthopedie Arthroscopie van de knie Kijkoperatie in het kniegewricht
De knie De knie is een groot gewricht dat bestaat uit drie deelgewrichten. Tussen het boven- en onderbeen bevinden zich de meniscussen die bestaan uit rubberachtig weefsel. Deze zorgen voor stabiliteit en demping van de knie (schokbrekers). Het bot is aan de binnenzijde van de knie bekleed met kraakbeen. In de knie bevinden zich centraal de voorste en achterste kruisband en aan de binnen- en buitenzijde respectievelijk een binnen- en buitenband. Deze banden zorgen voor stabiliteit. Aan de voorzijde zit de knieschijf. Binnen het kniekapsel bevindt zich gewrichtsvocht. 1
De klachten Veel letsels aan de knie ontstaan door sport of door een ongeval. Een scheur in de meniscus ontstaat meestal doordat het bovenbeen een draaiende beweging maakt, terwijl het onderbeen stilstaat. Het zogenaamde voetbalknietje. Vaak ontstaat er een scherpe pijn, met direct zwelling en soms treedt er een blokkade op bij een bepaalde beweging. Dit kan echter ook ontstaan door slijtage van de meniscus en/of het kraakbeen in de knie. Onderzoek Onderzoek van de knie is nodig om de juiste diagnose te stellen. Als niet direct duidelijk is waar de klachten vandaan komen, bestaat er, afhankelijk van de hevigheid van de klachten de mogelijkheid om een MRI-onderzoek (zie folder afdeling radiologie) uit te voeren, waarbij alle structuren in de knie zichtbaar zijn. 2
Doel van de operatie Het belangrijkste doel is om u van de pijn en bewegingsbeperking in de knie af te helpen. Soms kan een kijkoperatie nodig zijn om de juiste diagnose te stellen door de knie te inspecteren ( kijken ). Vooral echter is het een uitstekende behandeling voor meniscusscheuren, kraakbeenbeschadigingen, losse stukjes bot of een slijmvliesontsteking. De operatie De operatie vindt meestal plaats in dagbehandeling onder verdoving door middel van een ruggenprik en soms onder algehele narcose. Het been wordt na de verdoving ingezwachteld om zoveel mogelijk bloed uit het been te stuwen. Dit wordt gedurende de ingreep met behulp van een manchet om het bovenbeen gehandhaafd. Het voorkomt te veel bloedverlies tijdens de operatie. Er worden een camera en instrumenten in de knie ingebracht via drie kleine sneetjes. De camera is verbonden met een monitor (TV), waardoor u, indien gewenst, de operatie kunt volgen. De hele knie wordt geïnspecteerd en zo nodig behandeld. Bij een scheur in de meniscus, wordt alleen het gescheurde deel weggehaald en de meniscus zo veel mogelijk intact gelaten om de schokbrekerfunctie te behouden. Een groot voordeel van deze ingreep is dat direct belasten mogelijk is. De knie wordt van binnen zo glad mogelijk gemaakt, zodat alle delen glad over elkaar glijden. Als het kraakbeen beschadigd is, kan het soms nodig zijn om wat kapot kraakbeen eruit te halen. Echter het kan ook nodig zijn om losliggend kraakbeen vast te maken door middel van opboren van het defect. De operatie duurt gemiddeld een half uur. De wondjes worden niet gehecht maar afgeplakt met een pleister. De eerste dag zit er een drukkend verband om de knie. 3
Nabehandeling U krijgt voor de eerste dagen een recept voor pijnstillers mee. Het verband mag u de volgende avond zelf verwijderen, de pleisters een week laten zitten. Na een week, als de wondjes gesloten zijn, mag u douchen. Lopen mag met mate. Buigen van de knie is goed, maar de eerste dagen is het niet aan te raden om de knie meer dan negentig graden te buigen, anders springen de wondjes open. Echte wandelingen en sporten zijn de eerste weken niet aan te raden. De knie zal dan dik en pijnlijk worden. Na 1 tot 2 weken komt u voor controle op de polikliniek, waar gekeken wordt naar de wondjes en het herstel. Meestal is het voldoende om zelf de knie goed te oefenen, maar soms is het nodig om dit onder begeleiding van een fysiotherapeut te doen. Het totale herstel duurt 4-6 weken, tenzij er sprake is van slijtage. Dan kan het herstel wat langer duren. Complicaties Elke operatie heeft risico s. Gelukkig komen complicaties zelden voor bij een arthroscopie. Mogelijke complicaties kunnen zijn: een bloeding in de knie of langdurige forse zwelling. Gewrichtsontsteking of een trombosebeen komt zelden voor. Wanneer moet u eerder contact opnemen met de behandelende arts? - als u koortsig wordt en de hele knie veel meer pijn gaat doen en dik wordt, - als u eerst goed kunt belasten en dan ineens niet meer op het been kan staan, - als er wondlekkage optreedt. 4
Belt u tijdens kantooruren naar de polikliniek orthopedie: 0164-278877. Belt u 's avonds en in het weekend naar de afdeling orthopedie: 0164-278570. Praktische adviezen Gebruik zeker de pijnstillers die u bij ontslag meekrijgt. Deze helpen ook bij de wondgenezing en tegen de zwelling. Oefen de eerste week minimaal zes keer per dag het been door in zittende houding, ongeveer 10-15 keer de bovenbeenspier ca. vijf seconden stevig aan te spannen en het been te strekken. Ondertussen rondjes draaien met de enkel. De eerste week is het prettig om het been regelmatig hoog weg te leggen tegen de zwelling. Dit kan bijvoorbeeld door s nachts een kussen onder het voeteneind van de matras te leggen. Zwelling als reactie op activiteit is over het algemeen een teken dat u teveel hebt gedaan. Werken en sporten Het moment waarop u het werk kunt hervatten, hangt sterk af van het soort werk dat u normaal verricht. Hebt u zittend werk dan kunt u meestal na twee weken het werk hervatten. Bij zwaarder werk, waarbij u veel moet lopen is het verstandig een maand tot zes weken aan te houden. Dit is ook afhankelijk van wat er tijdens de operatie in de knie is gezien en gedaan. Beginnen met sporten is afhankelijk van het soort sport, de intensiteit en uw diagnose. Over het algemeen is het niet verstandig om hiermee binnen een maand te beginnen. Dit kunt u bespreken tijdens de eerste controle na de operatie. 5 augustus 2011