Voorste kruisbandreconstructie

Transcriptie

1 Voorste kruisbandreconstructie

2 Inhoudsopgave 1. Inleiding 2 2. Het kniegewricht 2 3. Wanneer is een voorste kruisbandreconstructie nodig? 3 4. Anesthesie (verdoving of narcose) 4 5. Voor de operatie 4 6. De operatie 4 7. Na de operatie 6 8. Opnameduur 6 9. Adviezen voor thuis Werk en sport Controle Eventuele complicaties Heeft u vragen? Belangrijke telefoonnummers 8 1

3 1. Inleiding Uw orthopedisch chirurg heeft u geadviseerd om de voorste kruisband van uw knie te vervangen en daarmee de stabiliteit van de knie te verbeteren. U leest in deze brochure: over het kniegewricht; wanneer een voorste kruisbandreconstructie nodig is; over de anesthesie (verdoving of narcose); wat er gebeurt voor, tijdens en na de operatie; welke complicaties kunnen voorkomen tijdens en na de operatie. Deze brochure is bedoeld als samenvatting van wat uw specialist u heeft verteld. Leest u alles nog eens rustig na. Als u vragen heeft over de operatie, belt u met de doktersassistente van Orthopedisch Centrum Máxima. 2. Het kniegewricht Het kniegewricht (zie illustratie) bestaat uit twee scharnierende botdelen: het scheenbeen (onderbeen) en het dijbeen (bovenbeen). De uiteinden daarvan zijn bedekt met een laagje kraakbeen, zodat de knie soepel beweegt. Deze kraakbeenlaag is elastisch en kan schokken en stoten opvangen. Om het kniegewricht ligt een gewrichtskapsel. Aan de binnenen buitenzijde heeft de knie twee banden, die voor zijdelingse stabiliteit zorgen. Midden in de knie liggen de voorste en de achterste kruisband. Deze voorkomen dat het onderbeen tijdens het lopen respectievelijk te ver naar voren of te ver naar achteren schiet. Verder remmen de kruisbanden bepaalde draai bewegingen tussen boven- en onderbeen af. In de knie bevinden zich ook twee kraakbeenschijfjes, de binnen- en buitenmeniscus, die schokken opvangen en ervoor zorgen dat boven- en onderbeen in iedere stand goed contact met elkaar maken. 2

4 dijbeen knieschijf kraakbeen meniscus zijbanden kruisbanden kuitbeen scheenbeen vooraanzicht zijaanzicht 3. Wanneer is een voorste kruisbandreconstructie nodig? De voorste kruisband voorkomt dus dat het onderbeen bij lopen en draaibewegingen naar voren schiet. De band kan scheuren tijdens het sporten of bij een ongeluk. Dit wordt vaak ervaren als een knap, waarbij men door de knie kan gaan. De diagnose wordt gesteld door de aard van de klachten, het lichamelijk onderzoek, röntgenfoto s, MRI of eventueel een arthroscopie (kijkoperatie) van de knie. De klachten van een gescheurde kruisband - door de knie zakken of een instabiel gevoel - worden meestal behandeld met fysiotherapie. Wanneer dit onvoldoende resultaat heeft, kan de orthopedisch chirurg voorstellen een nieuwe kruisband te plaatsen. Het ondergaan van een voorste kruisbandreconstructie is geen kleinigheid. Het is een operatie die zeker in de eerste maanden veel van u zal vragen. Voor een goed resultaat is het nauwkeurig volgen van het revalidatieprogramma belangrijk. 3

5 Goede samenwerking tussen patiënt, orthopedisch chirurg en fysiotherapeut is hiervoor noodzakelijk. Na de operatie en de revalidatie zal de knie steviger aanvoelen en is het doorzakken bij draaibewegingen bij circa negentig procent van de patiënten geheel verdwenen. 4. Anesthesie (verdoving of narcose) De operatie vindt plaats onder regionale verdoving (ruggenprik) of algehele anesthesie (narcose). Regionale verdoving kan worden gecombineerd met een slaapmiddel waardoor u weinig of niets van de operatie merkt. Bij opname kunt u uw voorkeur met de anesthesist bespreken. Meer informatie vindt u in de brochure Anesthesie. Deze brochure heeft u tijdens het preoperatief spreekuur (P.O.S.) ontvangen. 5. Voor de operatie Als het nodig is, krijgt u voordat u wordt opgenomen in het ziekenhuis een onderzoek naar uw lichamelijke conditie. Zo n onderzoek kan bestaan uit: poliklinisch onderzoek door de internist, longarts en/of cardioloog; bloed- en urineonderzoek; een ECG (elektrocardiogram, ofwel hartfilmpje) en een longfoto. 6. De operatie Op de afgesproken dag en tijd meldt u zich bij de receptie/ opnamebalie van Máxima Medisch Centrum, locatie Eindhoven. Daarna gaat u naar de verpleegafdeling. Een verpleegkundige houdt met u een opnamegesprek. Tijdens dit gesprek kunt u ook vragen stellen. Vervolgens gaat u naar de operatieafdeling. 4

6 Op de operatieafdeling krijgt u eerst plakkers op uw borst en een infuus, om u tijdens de operatie vocht, antibiotica en eventueel andere geneesmiddelen toe te kunnen dienen. De meest gebruikte techniek voor een voorste kruisbandreconstructie is herstel door gebruikmaking van twee pezen van de hamstrings (de zogenoemde semitendinosis-gracilis techniek ). Bij deze techniek maakt de orthopedisch chirurg een nieuwe kruisband van twee pezen van de hamstrings (de buigspieren van het bovenbeen). De pezen die voor de nieuwe kruisband worden gebruikt heten de semitendinosis en de gracilis pees. Ze bevinden zich aan de binnenzijde van de knie. Het weghalen van de stukjes pees kan geen kwaad, hun functie wordt door andere pezen volledig opgevangen. Met behulp van richtapparaten worden boorkanalen in het onderen bovenbeen gemaakt, waar de pezen later door worden getrokken. De pezen worden vastgezet in boven en onderbeen. Deze fixaties hoeven later niet verwijderd te worden. De operatie duurt gemiddeld één uur. Na de operatie is er een litteken aan de binnenzijde van de knie. Herstelde voorste kruisband door gebruikmaking van twee pezen van de hamstrings (Bron: Arthrotek) 5

7 7. Na de operatie Na de operatie gaat u naar de uitslaapkamer (recovery). Als u voldoende hersteld bent brengt de verpleegkundige u terug naar de afdeling. Gedurende de opname krijgt u spuitjes tegen trombose (bloedpropjes). Soms moet u hiermee thuis doorgaan. De eerste dagen na de operatie probeert u uw knie weer tot ongeveer negentig graden te buigen en helemaal te strekken. De fysiotherapeut begeleidt u hierbij. Tegen pijn en zwelling kunnen medicijnen worden gegeven, maar een kruisbandoperatie is over het algemeen niet erg pijnlijk. Als u uw knie voldoende kunt buigen en de pijn en zwelling onder controle zijn, leert u lopen met twee krukken. Zodra u dat kunt, mag u naar huis. U krijgt een lange kous aangemeten die u overdag dient te dragen tot de eerste controle bij de verpleegkundig specialist orthopedie. 8. Opnameduur Na de ingreep blijft u een nacht in het ziekenhuis. 9. Adviezen voor thuis Na de operatie krijgt u thuis ook fysiotherapie. De eerste weken staat de behandeling vooral in het teken van pijn- en zwellingvermindering. Meestal kunt u na twee weken weer zonder krukken lopen. Voor (zelf) autorijden gelden geen richtlijnen. U bent zelf verantwoordelijk voor het tijdstip waarop u weer gaat rijden. In de regel is drie tot vier weken na de operatie een reële tijd. 6

8 10. Werk en sport U overlegt met de de verpleegkundig specialist of orthopedisch chirurg wanneer u na de ingreep weer kunt gaan werken. Het moment waarop u weer kunt werken, is afhankelijk van de aard van de ingreep en het soort werk dat u doet. Het duurt zes tot acht maanden voordat de kruisband weer volledig kan worden belast en contactsporten (zoals voetbal en hockey) weer verantwoord zijn. De beslissing om te gaan sporten zult u samen met de orthopedisch chirurg en de fysiotherapeut nemen. Voor elke patiënt is de situatie verschillend. 11. Controle Er is al een afspraak met u gemaakt voor controle op de polikliniek, ongeveer twee weken na ontslag. U komt dan bij de verpleegkundig specialist van de orthopedie. Indien de hechtingen niet oplosbaar zijn, dan worden deze verwijderd. 12. Eventuele complicaties Na de operatie kan het voorkomen dat: U last heeft van een doof gevoel naast het litteken; dit is vaak blijvend. Het litteken gevoelig is bij knielen. Er in de revalidatiefase pijn in de knieschijfpees ontstaat, door relatieve overbelasting. Dit is met fysiotherapie en belastingsvermindering over het algemeen goed te verhelpen. De knie af en toe stijf wordt en niet goed gebogen of gestrekt kan worden. Bij een voorste kruisbandreconstructie kunnen ook algemene complicaties voorkomen, zoals wondinfectie en trombose. De ervaring leert dat de kans hierop erg klein is (<1%). 7

9 Neem contact op met het ziekenhuis: als de wond gaat lekken; als de hele knie dik of rood wordt en meer pijn gaat doen; bij het optreden van koorts (boven 38,5 C). Tijdens kantooruren kunt u contact opnemen met de polikliniek, telefoonnummer (040) Vraag naar de doktersassistente. Buiten kantooruren belt u met de spoedeisende hulp (eerste hulp) locatie Veldhoven, telefoonnummer (040) Heeft u vragen? Heeft u vóór, tijdens of na uw opname vragen of problemen? Neemt u dan contact op met de doktersassistente. Meestal kan zij u direct een antwoord geven. Anders overlegt zij met de specialist. 14. Belangrijke telefoonnummers Voor algemene en medische vragen, dagelijks tussen 10u en 11.30u: doktersassistente (040) Bij ziekte/verhindering vóór opname: Polikliniek Orthopedisch Centrum Máxima (040) Bij complicaties na opname: Tijdens kantooruren: Polikliniek Orthopedisch Centrum Máxima (040) s Avonds of in het weekend: Afdeling spoedeisende hulp, (040) locatie Veldhoven Bron: Nederlandse Orthopaedische Vereniging 8

10 Máxima Medisch Centrum Locatie Eindhoven: Locatie Veldhoven: Ds. Th. Fliednerstraat 1 de Run 4600 Postbus Postbus PD Eindhoven 5500 MB Veldhoven De informatie in deze folder is van algemene aard en is bedoeld om u een beeld te geven van de zorg en voorlichting die u kunt verwachten. In uw situatie kunnen andere adviezen of procedures van toepassing zijn. Deze folder is dan ook slechts een aanvulling op de specifieke (mondelinge) voorlichting van uw specialist of behandelaar. MMC _05_12