R U I M B A A N V O O R D E O N D E R K A N T V A N D E A R B E I D S M A R K T jaargang 8 nummer 15 december 2015 w w w. w v k - g r o e p. n l INHOUD Pilotproject loonkostensubsidie 2 Van Wajong naar reguliere baan 3 500ste baan via Kempenplus-bemiddeling 4 Garantiebanen soms nog moeizaam van de grond 5 Wetenswaardig 6 Colofon 6
Samenwerking ISD en WVK rond loonkostensubsidie Pilot moet uitvoering Participatiewet stroomlijnen Via een nieuw instrument loonkostensubsidie mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt toeleiden naar een reguliere baan. Dat is de taak waar ISD en WVK voor staan vanuit de Participatiewet. Een pilotproject moet de knelpunten in beeld brengen waar beide organisaties mee te maken kunnen krijgen. Dat verbetert de kansen van latere kandidaten. Welke taken ISD en WVK krijgen bij de uitvoering van de Participatiewet, is op dit moment nog niet duidelijk. Daar moet de politiek nog een uitspraak over doen. Wachten tot deze politieke procesgang volledig is afgerond, is niet verantwoord vinden ISD en WVK. Want de instroom van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt gaat door. Wekelijks melden zich nieuwe kandidaten die met behulp van de Participatiewet moeten worden toegeleid naar een passende plek op de arbeidsmarkt. De wet kent daarvoor een belangrijke stimuleringsmaatregel: de loonkostensubsidie. Werkgevers betalen een kandidaat een volwaardig loon, maar kunnen een deel van het totaalbedrag terugkrijgen in de vorm van een subsidie. Hoe groot dit deel is, is afhankelijk van de loonwaarde, een door het UWV vastgesteld percentage dat aangeeft welke werkprestaties een kandidaat kan leveren in vergelijking met iemand zonder arbeidsbeperkingen. Een loonwaarde van zestig procent betekent een subsidie van veertig procent. Onderdeel van de maatregel is de mogelijkheid een kandidaat op proef in dienst te nemen. Zo n proefplaatsing mag maximaal drie maanden duren. Net als de loonkostensubsidie heeft de proefplaatsing de bedoeling meer werkgevers over de streep te trekken. Knelpunten inzichtelijk maken Maar hoe krijg je dat voor elkaar? Ervaringen met loonkostensubsidie zijn er nog niet. ISD en WVK hebben daarom een pilotproject opgezet. Dat moet inzichtelijk maken welke knelpunten zich zoal aandienen tijdens een toeleidingstraject. Als die bekend zijn, zal dat later de kans op succesvolle uitplaatsingen vergroten. Uit elk van de vier Kempengemeenten heeft de ISD twee kandidaten aangewezen van wie verwacht mag worden dat ze mits goed begeleid kans maken op een duurzame uitstroom naar de vrije arbeidsmarkt. Heel voorzichtigjes komen de eerste resultaten van de grond. Voor zes kandidaten zijn proefplaatsingen gevonden, waarvan drie in het vrije bedrijf. Het is nog veel te vroeg voor eindconclusies. Bemoedigend in elk geval de welwillende houding van werkgevers. Die zien dat met de loonkostensubsidie de bedrijfsrisico s tot een minimum beperkt blijven. Ook voor de begeleidende instanties ISD en WVK zijn de ontwikkelingen hoopvol. Stap voor stap krijgen zij meer duidelijkheid over de meest uiteenlopende begeleidingsvragen, zoals: Hoe vind je geschikte kandidaten? Hoe bevorder je een matching? Hoe stimuleer je de ontwikkeling naar een hogere loonwaarde. Hoe bepaal je de duur van een proefplaatsing? Allemaal inzichten die dankzij het pilotproject aan de oppervlakte komen en die profijt opleveren voor latere kandidaten. Welke vragen werpen zich op als voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt regulier werk gevonden moet worden met behulp van de nieuwe loonkostensubsidieregeling? Het pilotproject van ISD en WVK moet dat inzichtelijk maken. 2
3 Wajong er vindt betaalde baan Jarno geniet van schone paardenstal Het is voor het eerst dat Academy Bartels een werknemer met een beperking in dienst heeft genomen. En eerlijk is eerlijk, toen de komst van Jarno de Wert ter sprake kwam, waren er bedenkingen. Liever geen blessures bij de 35 peperdure paarden van de Academy. Zo n blessure kan ontstaan doordat het strobed in de stal te dun is. Of doordat een schoonmaker niet voorzichtig genoeg is met zijn riek en het been van een paard raakt. Stalmanager Maarten Moor (24) van Academy Bartels moet toegeven dat deze angst ongegrond was. Jarno is een enthousiaste en fanatieke werknemer, die we er graag bij hebben. Reden waarom de proefperiode van de vrijgezel uit Vessem is verlengd met een jaarcontract. Bij Academy Bartels zijn ze blij met De Wert. Stalpersoneel is moeilijk te vinden. Voor het verzorgen en berijden van de paarden staan de liefhebbers in de rij, maar stront ruimen en natte plekken in de stal vervangen door droog stro vindt het merendeel niet uitdagend genoeg. Voor De Wert is de baan juist ideaal. Hij hecht aan structuur, heeft het liefst werk dat niet te veel verandert en wil kunnen terugvallen op een vast aanspreekpunt. Bij de Academy Bartels wordt daar rekening mee gehouden. Voor arbeidsongeschikte jongeren was er de Wajong (Wet arbeidsongeschiktheidsvoorziening jonggehandicapten), een uitkering om in het eigen onderhoud te voorzien. De Wajong bestaat nog steeds, maar is geen levensvoorziening meer. Net als alle anderen met een afstand tot de arbeidsmarkt, worden Wajong ers gestimuleerd betaald werk te zoeken. Jarno de Werd (34) uit Vessem ging de uitdaging aan en vond een baan bij Academy Bartels in Hooge Mierde. Daarbij geholpen door ondersteunende maatregelen die de werkgever over de brug moeten trekken, zoals proefplaatsingen met loondispensatie en begeleiding op de werkplek. Weinig vacatures Maarten Moor bevestigt dat de proefplaatsing met loondispensatie heeft bijgedragen aan het binnenhalen van De Wert. Voor ons het beslissende duwtje. De Wert is de eerste Wajong er in de Kempen die vanuit een UWV-reïntegratietraject aan een baan is geholpen. Een andere kandidaat heeft intussen een beschutte werkplek gekregen bij WVK-groep en een derde zit nog in zijn proefplaatsing. Voorzichtige conclusie: de maatschappelijke integratie van jonggehandicapten komt op gang, maar Jarno aan de slag in de stal van het paard Incroyable. nog met kleine stapjes. Een tegenvaller? Toch niet, vindt Arvid Bolkestein van WVK-groep die de trajecten begeleidt. Het is meer een kwestie van te weinig passende kandidaten voor de vacatures. Er zijn in de Kempen niet zoveel mensen met een Wajong-uitkering. Het aantal vacatures overtreft op dit moment zelfs het aantal kandidaten. Maarten Moor (l) overlegt regelmatig met Jarno de Werd over zaken als de dagindeling. Jarno de Wert prijst zich gelukkig met zijn nieuwe baan. Anderen mogen het verschonen van de stallen eentonig vinden, hij geniet ervan. Met een tevreden blik gooit hij weer een lading uitwerpselen in de kruiwagen. Zo, tikt hij het paard Incroyable op de billen, als de stal schoon is. Jij kunt er weer tegen.
Kruidvat wil elk jaar 100 jongeren met beperking aan baan helpen Vaak heel gemotiveerde mensen Gedreven en enthousiast zegt Maartje Sengers, districtsmanager van Kruidvat, over haar nieuwste werknemer Peggy Nouwens. Die ervaring heeft ze trouwens met de meeste jongeren die in het kader van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen bij Kruidvat worden aangenomen. Je merkt dat ze er wat van willen maken, zegt Sengers, waar ze aan toevoegt dat dát te veel enthousiasme ook een valkuil kan zijn voor deze meisjes en jongens. Het is beleid van Kruidvat om elk jaar honderd jongeren met een beperking in dienst te nemen. Meestal gaat dat goed, een enkele keer mislukt het meestal omdat de detailhandel niet de eerste voorkeur is van de jongeren. Ze willen liever iets met dieren doen of de verzorging in. Peggy, sinds een half jaar samenwonend in Luyksgestel, begon Kempenplus noteerde onlangs zijn 500ste succesvolle bemiddeling. Peggy Nouwens (31) uit Luyksgestel kreeg een proefcontract bij Kruidvat in Eersel, met zicht op een vast contract. ook in de verzorging. Maar toen ze zag dat mensen van haar niveau stelselmatig uit de boot werden gewerkt en de eisen almaar toenamen, besloot ze wijselijk om zich te richten op andere sectoren. Ze vond werk bij een supermarkt, werkte daar enkele jaren, maar kwam door fysieke problemen toch aan de kant te staan. Die lichamelijke problemen waren het gevolg van overgewicht. Peggy is een emotie-eter, zoals ze zelf aangeeft, en aangezien haar perfectionisme en haar gebrek aan vertrouwen nogal eens tot emoties leidden, nam ook haar gewicht fors toe. Begin dit jaar heeft ze een maagverkleining ondergaan met als gevolg dat ze de afgelopen maanden veertig kilo is kwijtgeraakt. Maartje Sengers (l) legt Peggy Nouwens uit wat vandaag haar taken zijn. Peggy Nouwens sorteert make-up in het Eerselse filiaal van Kruidvat. Proefcontract Ze vond de tijd rijp voor een nieuwe uitdaging. Toen ze de vacature van medewerkster Kruidvat in Eersel zag, nam ze contact op met haar jobcoach. Bemiddeling van Kempenplus leverde Peggy een proefcontract van twee maanden op. In die periode hoeft Kruidvat haar niet te betalen. Peggy s Wajong-uitkering draait gewoon door. Maartje Sengers is ervan overtuigd dat deze regeling die overigens per werkzoekende verschilt en onder meer afhankelijk is van de uitkering die zij ontvangen voor werkgevers stimulerend werkt. Mensen met afstand tot de arbeidsmarkt hebben wat meer begeleiding nodig. Dat kost tijd én geld. Door deze regeling valt dat laatste weg. De jongeren zijn ingewerkt als ze een contract krijgen en dat is een groot voordeel. Alle aandacht die Peggy als vijfhonderdste Kempenplusser kreeg, had van haar niet gehoeven. Maar aan de andere kant gaf haar dat ook een kans om te laten zien dat er voor jongeren met een beperking volop mogelijkheden zijn. Je hoeft niet thuis op de bank te blijven hangen. Als je echt wilt, lukt het, zegt ze strijdvaardig en dat kan Maartje Sengers alleen maar bevestigen. Werkgever weet ons te vinden Vijfhonderd plaatsingen in ruim twee jaar tijd, een volle banenmarkt op 13 oktober, genomineerd voor de Brabantse Kempen Trofee. Het succes kan niet op voor Kempenplus. Accountmanager Maud de Gouw schrijft dat toe aan drie factoren: de arbeidsmarkt in de Kempen met veel vraag naar nieuwe mensen, de positieve ervaringen van werkgevers met Kempenplus en de snelheid waarmee de nieuwe organisatie bekendheid kreeg. Werkgevers komen tegenwoordig naar óns toe, dat zegt wel wat. Het vinden van passende jobs is niet eenvoudig, erkent De Gouw. Er moet een match worden gevonden tussen de wensen van werkzoekende én werkgever. Dat het UWV proefperiodes kan aanbieden, en soms ook loondispensaties, vergroot de interesse bij werkgevers. Ze hoeven alleen nog tijd te investeren in een werknemer. Dat haalt de druk weg, heel prettig. 4
Weinig indicaties, dus weinig kandidaten Realisatie banenafspraak verloopt soms moeizaam Op 29 oktober vond een Algemeen Overleg plaats in de Tweede Kamer over de Participatiewet. Alle partijen lieten staatssecretaris Jetta Klijnsma toen weten zich zorgen te maken over het gedoe rond het doelgroepenregister. Doordat uitvoeringsinstanties nauwelijks indicaties afgeven, blijven de vaak welwillende werkgevers verstoken van garantiebaankandidaten. De staatssecretaris zei te willen uitzoeken of de indicatiestelling vereenvoudigd kan worden, bijvoorbeeld door een loonwaardemeting op de werkvloer te laten plaatsvinden in plaats van via het UWV. Eerder al had ze toegezegd schoolverlaters van het VSO voortaan automatisch toe te laten tot het doelgroepenregister. Dit soort versoepelingen lijken inderdaad noodzakelijk als je de artikelen leest die de Volkskrant en Trouw onlangs over publiceerden over garantiebanen voor arbeidsgehandicapten. De komende tien jaar moeten er 125.000 banen komen voor mensen met een arbeidsbeperking 100.000 in de bedrijven en 25.000 bij de overheid. Via de Participatiewet moet deze banenafspraak gerealiseerd worden. Gaat dat lukken? Soms wel, zoals blijkt uit de twee voorgaande verhalen. Maar soms ook lopen werkgevers vast doordat te weinig kandidaten worden toegelaten tot het zogenaamde doelgroepenregister. Leden van de Tweede Kamer spraken hierover hun bezorgdheid uit. Ook verslaggevers van de Volkskrant en Trouw signaleerden het probleem. Buiten de regeling In de Volkskrant van 24 oktober 2015 noemt verslaggever Jonathan Witteman het voorbeeld van een 33-jarige MS-patiënt Danny Haanstra die buiten alle sociale regelingen valt, en dus ook buiten het doelgroepenregister. Bij Haanstra werd de MS pas op zijn 24ste vastgesteld, net te laat voor de Wajong. En voor de bijstand of de WIA werd hem de pas afgesneden doordat hij nog bij zijn ouders woonde. Hoewel Haanstra hiermee buiten de garantiebaan (met loonkostensubsidie) viel, wilde zijn Amsterdamse werkgever Rietlanden Terminals hem graag aanstellen als magazijnmedewerker. Wel vroeg de werkgever daarbij om een zekere rugdekking: mocht Haanstra vanwege zijn MS niet meer kunnen werken, dan zou het bedrijf moeten kunnen terugvallen op een no-riskpolis van het UWV zodat het niet hoefde op te draaien voor de ziektekosten. Helaas: noch de gemeente, noch het UWV kon die toezegging doen. Haanstra s werkplek verdween als sneeuw voor de zon. Als tweede voorbeeld noemt Witteman het bedrijf Nedco. Deze fabrikant van wasmachineslangen werkt al 20 jaar met gehandicapten, maar overweegt nu daar een punt achter te zetten. Reden: onzekerheid. Want de loonkostensubsidie is een voorziening die van de ene op de andere dag kan verdwijnen. Nog een reden: geen stem in het kapittel. De loonwaarde van een kandidaat wordt eenzijdig door het UWV vastgesteld, zonder dat daarover onderhandeld kan worden op grond van ervaringen op de werkvloer. Te weinig indicaties om aan de vraag van werkgevers te kunnen voldoen Foto s Jean Pierre Reijnen Overheid Bij overheidsinstellingen is de situatie weinig beter, schrijft Ingrid Weel in Trouw van 8 november 2015. Van de drieduizend banen die de overheid dit jaar zou moeten realiseren, wordt ongeveer de helft gehaald. Oorzaak is onder meer dat de overheid nog steeds moet krimpen en het dan lastig uit te leggen is dat er voor arbeidsgehandicapten extra banen moeten komen. Ook speelt mee dat overheidsinstellingen een te rooskleurig beeld hebben van mensen met een beperking, waardoor ze verzuimen speciale takenpakketten te ontwerpen. Tot slot is de rekrutering van kandidaten problematisch omdat de voorraad waar overheidsinstellingen uit kunnen putten het doelgroepenregister nauwelijks gevuld is. 5
Wetenswaardig Sint schenkt werkgelegenheid De gemeente Reusel-De Mierden heeft een nieuwe stap gezet in haar streven restafval tot een minimum terug te brengen. In de kern Hulsel werd op 28 november als proef de zogenaamde spullendoos gelanceerd, een doos waarmee inwoners spullen kunnen afvoeren die recyclebaar zijn (en dus geen restafval zijn), maar die niet in de andere afvalstromen kunnen worden ondergebracht zoals PMD (plastic, metaal, drankkartonnen), papier en glas. Denk bijvoorbeeld aan een kapotte paraplu of gebroken serviesgoed. Wethouder Cees van de Ven vond de start van de proef zo belangrijk dat hij Sinterklaas had gevraagd de eerste dozen te komen overhandigen. Toen die verhinderd bleek, nam Van de Ven deze rol zelf op zich. Hij onderstreepte daarbij dat de spullendoos niet alleen een milieubesparing oplevert, maar ook sociale werkgelegenheid creëert. Want voor het maandelijks wisselen van de spullendozen en het sorteren van de ingebrachte spullen, heeft Reusel- De Mierden WVK-groep ingeschakeld. Dit gaat nu nog om een beperkt aantal uren, maar als de spullendoos later in de hele gemeente en wellicht de hele Kempen wordt ingevoerd, vormt het een substantiële bijdrage aan de werkgelegenheid voor mensen met een arbeidsbeperking. Sinterklaas en Zwarte Piet reiken de eerste spullendozen uit, samen met de WVK-medewerkers Ad van Vroonhoven en Nirmala Joeloemsing die de inname en uitgifte van de dozen de komende tijd voor hun rekening gaan nemen. Boodschap per post(auto) Belangstelling voor een WVK-medewerker in uw bedrijf? De belettering op de nieuwe postauto van WVK-groep laat aan duidelijkheid niets te wensen over. Ondernemers in de regio worden opgeroepen het inzetten van een WVK-gedetacheerde in overweging te nemen. Want WVK-medewerkers zijn Prima krachten. Met deze boodschap op een auto die dagelijks de Kempen doorkruist, bekrachtigt WVK-groep haar streven om mensen met een arbeidsbeperking zo veel mogelijk een werkplek te bieden in het echte bedrijfsleven. Daar zijn de werkplekken te vinden die een optimale integratie in de samenleving mogelijk maken. COLOFON RUIM BAAN bericht over ontwikkelingen aan de onderkant van de arbeidsmarkt in de Kempen. Het is een uitgave van WVK-groep, het sw-bedrijf voor de gemeenten Bergeijk, Bladel, Eersel en Reusel-De Mierden. RUIM BAAN richt zich in het bijzonder op de drie maatschappelijke sectoren die rechtstreeks met de onderkant van de arbeidsmarkt te maken hebben. Dit zijn de zogenoemde drie O s: ondernemers, overheid en onderwijs. Het blad verschijnt vier keer per jaar. Redactie WVK-groep, Postbus 10, 5530 AA Bladel, tel. 0497-331200 Tekst Wim Lavrijsen Tekstadvies en Publiciteit, Reusel Grafisch ontwerp Virtu, Westerhoven Fotografie Jean-Pierre Reijnen, Eindhoven Druk Drukkerij Vaes, Overpelt (B) Vestigingen WVK-groep Algemeen postadres Postbus 10 5530 AA Bladel T. 0497-331200 F. 0497-331230 E. info@wvk-groep.nl W. www.wvk-groep.nl directie, administratie, automatisering, personeelszaken, sociale en juridische zaken Vestiging Raambrug Raambrug 8 5531 AG Bladel T. 0497-331200 grafische afwerking, verpakkingen, montage en assemblage, detacheringen en re-integratie Postauto Vestiging Hallenstraat Hallenstraat 10 5531 AB Bladel T. 0497-331210 groenvoorziening, garage, metaalbewerking, beheer milieustraten, WerkPortaal en KansActief 6