Pedagogisch beleidsplan Naschoolse Opvang Wolkewietje Goedgekeurd door team : Goedgekeurd door oudercommissie : Goedgekeurd door directeur : Naschoolse opvang Wolkewietje Januari 2009.
Inhoudsopgave Pedagogisch beleidsplan Naschoolse Opvang Wolkewietje... 1 De visie van Naschoolse Opvang Wolkewietje... 4 Inleiding... 5 Pedagogisch beleid... 6 1. De kinderen en hun persoonlijke competenties (vaardigheden)... 7 1.1 Hoe werken wij aan persoonlijke competenties van de kinderen: het zelfvertrouwen, de ontwikkeling op sociaal emotioneel, motorisch en cognitief gebied?... 7 1.2 Hoe observeren en bevorderen wij het welbevinden van de kinderen?... 8 1.3 Hoe dragen wij waarden en normen over aan kinderen, rekening houdend met de diversiteit binnen en buiten ons Naschoolse opvang... 8 2. De pedagogisch medewerker biedt emotionele veiligheid en uitdaging... 9 2.1 Hoe bouwen wij met elk kind een relatie op waarin emotionele veiligheid wordt geboden... 9 2.2 Welke uitdaging bieden wij aan kinderen.... 9 2.3 Hoe praten wij over ons pedagogisch handelen en hoe wordt de pedagogisch medewerker hierbij ondersteund.... 9 3 De groep: sociale competenties en waarden en normen.... 10 3.1 Hoe werken aan sociale competenties van de kinderen: gelegenheid om elkaar te ontmoeten en ervaringen met elkaar te delen?... 10 3.2 Welke regels en rituelen hanteren wij om de waarde van de groep tot zijn recht te laten komen?... 10 3.3 Hoe bieden wij kinderen zicht op de buitenwereld? Wat ondernemen wij met de kinderen zodat ze buiten de groep zelf ervaringen op kunnen doen?... 10 4. De ruimte en inrichting... 12 4.1 Hoe bieden wij veiligheid en uitdaging in de binnen en buitenruimte?... 12 4.2 Hoe komt onze werkwijze tot uitdrukking in de inrichting?... 12 4.3 Wat bieden wij de kinderen buiten de groep, in de buitenruimte en buiten de naschoolse opvang.... 12 5. Samenwerking met ouders.... 13 5.1 Hoe bieden wij ruimte en respect voor diversiteit in de samenwerking met ouders?... 13 5.2 Hoe gaan wij om met de verschillen tussen thuis en het kindercentrum?... 13 5.3 Hoe betrekken wij ouders bij pedagogisch denken en doen?... 13 6. Kinderparticipatie... 15 Beleidsplan Naschoolse Opvang Wolkewietje 2
6.1 Welke rol speelt kinderparticipatie op de naschoolse opvang?... 15 Beleidsplan Naschoolse Opvang Wolkewietje 3
De visie van Naschoolse Opvang Wolkewietje Naschoolse opvang Wolkewietje is een plaats voor kinderen, naast het gezin en de school. Het biedt een opvoedingsmilieu waarin de belangen en behoeften van kinderen centraal staan. Naschoolse opvang Wolkewietje wil een algemeen toegankelijke instelling zijn, waarin ruimte en respect is voor de verschillen die er tussen mensen bestaan. Ook voor kinderen die speciale zorg nodig hebben bekijken we of opvang mogelijk is in een gewone opvanggroep. Binnen Naschoolse opvang Wolkewietje hanteren we een eigen pedagogisch beleid. In het pedagogisch beleid komen de volgende basiselementen aan de orde: de kinderen en hun persoonlijke competenties de pedagogisch medewerker en het bieden van emotionele veiligheid aan kinderen de groep waarin sociale competenties worden ontwikkeld en waarden en normen worden aangeboden de ruimte en inrichting de samenwerking met ouders De kinderen staan centraal. Ieder kind zien wij als een uniek persoon, die wij met respect tegemoet treden. Het goed observeren van de kinderen en hierop inspelen vormt de basis van het pedagogisch handelen. Hierdoor groeit bij het kind een gevoel van vertrouwen in zichzelf en in zijn omgeving. Vanuit dit gevoel van welbevinden gaat het kind op onderzoek uit en leert zijn/haar persoonlijke competenties te ontwikkelen. De kerntaken van de pedagogisch medewerker is om kinderen een gevoel van veiligheid en voldoende uitdaging te bieden. Naast kennis en ervaring speelt de persoon van de pedagogisch medewerker hierbij een belangrijke rol. Binnen de kaders van het pedagogisch beleidsplan bepaalt de persoon van de pedagogisch medewerker het pedagogische klimaat in de groep. Binnen Naschoolse opvang Wolkewietje bieden wij de pedagogische medewerkers kansen om zich ook als persoon verder te ontwikkelen. De groep zelf is van grote waarde voor de kinderen: kinderen ontmoeten elkaar en delen belangrijke ervaringen met elkaar. Zo ontwikkelen kinderen hun emotionele competenties. De pedagogisch medewerkers hanteert de regels en rituelen binnen de groep om een veilig klimaat en een gevoel van saamhorigheid te creëren. Kinderen leren niet alleen regels van de groep, maar ook meer algemene waarden en normen. De inrichting van de groepsruimte is van grote invloed op het gedrag en het welbevinden van de kinderen. Goed ingerichte groepsruimte(n) bieden kinderen veiligheid en vrijheid om uit verschillende activiteiten te kiezen. In de groepsruimten zijn hoeken met materialen die de kinderen uitdagen om nieuwe ontdekkingen te doen ( tafel voetbal/ speeltoestel/ de grote tafel voor spelletjes/ de bank waarop lekker uitgerust kan worden of een boek te lezen). Pedagogisch medewerkers bieden de kinderen ook in de buiten ruimte( de niet aangrenzende speeltuin heemraadsspeeltuin aan de overkant van het pand) afwisselende activiteiten aan. Samenwerking tussen ouders en pedagogisch medewerkers is onmisbaar bij het vervullen van de opvoedende taken van de Naschoolse opvang. Openheid,respect en vertrouwen vormen hiervoor de basis. Wij willen de diversiteit van ouders en kinderen tot hun rechte laten komen. Ouders hebben verzwaard adviesrecht bij het formuleren van het pedagogisch beleid van de Naschoolse opvang. Daarnaast kunnen zij op allerlei manieren een bijdrage leveren aan het reilen en zeilen van de Naschoolse opvang. Beleidsplan Naschoolse Opvang Wolkewietje 4
Inleiding Met dit pedagogisch beleidsplan willen wij aangeven hoe er binnen Naschoolse opvang Wolkewietje gedacht /gewerkt wordt. Dit wordt gedaan aan de hand van verschillende onderwerpen die wij in diverse hoofdstukken zullen toelichten en uitleggen. Met dit plan geven wij de werkwijze binnen de naschoolse opvang weer. Het is bovendien een verantwoording aan de ouders over de manier waarop wij binnen de naschoolse opvang denken en werken. Ouders en team hebben samen de verantwoordelijkheid om ervoor zorg te dragen dat het plan ook zodanig wordt uitgevoerd. Naschoolse opvang( afgekort N.S.O) Wolkewietje richt zich op de opvang van kinderen van 4 tot 12 jaar voor en na schooltijd en tijdens schoolvakanties c.q schoolvrije dagen. Naschoolse opvang Wolkewietje heeft plaats voor 34 kinderen, oftewel 2 groepen, in de leeftijd van 4 tot 12 jaar. Op de groepen staan gediplomeerde pedagogisch medewerkers. Het kan voorkomen dat er een b.b.l-er op de groep staat. Dat is een pedagogisch medewerker die werkt en leert tegelijkertijd. Ook kan het voorkomen dat er zieken zijn of dat er mensen vrij zijn, dan staat er een invalkracht op de groep, maar we proberen het zoveel mogelijk intern op te lossen. We zijn trots op de diversiteit in onze Naschoolse opvang. De kinderen zijn geboren in verschillende culturen. Dat geldt ook voor onze pedagogische medewerkers. Door onze ervaring hiermee, kunnen we goed inspringen op bepaalde gewoontes, waarden en normen. Het wenproces is hierbij erg belangrijk. Een wenproces kost tijd en moeite, er moet vertrouwen groeien in de nieuwe situatie. Ouders, pedagogisch medewerker en kind moeten elkaar goed leren verstaan. Wanneer de ouder het kind met een gerust hart aan de pedagogisch medewerker overdraagt zal het kind zich(eerder) veilig gaan voelen. Oudercontacten vinden wij daarom erg belangrijk. Ook wordt er bij naschoolse opvang Wolkewietje rekening gehouden met verschillende geloofsovertuigingen. Dat doen wij d.m.v rekening houden met voeding, verzorging etc. Wij bieden de kinderen een vertrouwde en uitdagende omgeving: de ruimtes zijn ingericht voor kinderen, kinderen hebben hier speelkameraadjes en veel materialen. De pedagogisch medewerker heeft alle tijd voor de kinderen. Ons doel is: Kinderen zich thuis laten voelen en alle kansen geven zich te ontwikkelen. Beleidsplan Naschoolse Opvang Wolkewietje 5
Pedagogisch beleid Het pedagogisch beleid wordt in 6 hoofdstukken beschreven. Dit gebeurt aan de hand van vragen. Deze vragen zullen per hoofdstuk beantwoord worden. Zo is ons beleidsplan overzichtelijk en makkelijk te lezen. We hebben geprobeerd om het zo duidelijk mogelijk te schrijven zodat het voor een ieder van ons te lezen en te begrijpen is. Beleidsplan Naschoolse Opvang Wolkewietje 6
1. De kinderen en hun persoonlijke competenties (vaardigheden) 1.1 Hoe werken wij aan persoonlijke competenties van de kinderen: het zelfvertrouwen, de ontwikkeling op sociaal emotioneel, motorisch en cognitief gebied? Om een kind zijn persoonlijke competenties te laten ontwikkelen, moet een kind zich in de eerste plaats veilig voelen/thuis voelen bij de Nso. Het kind moet zich prettig voelen en weten wat zijn/haar mogelijkheden zijn. Dit alles kan een kind bereiken als een kind voldoende zelfvertrouwen in de ander. Natuurlijk is een vertrouwde omgeving voor het kind zeer belangrijk. Het moet voorspelbaar zijn voor een kind (zie hoofdstuk 4 ). Wij dien dit door kinderen:. Emotioneel te ondersteunen. Respect te hebben voor hun autonomie. Structuur te bieden. Informatie en uitleg te geven Op de groepen is een vast dagritme en zijn er vaste rituelen. Dit is belangrijk voor een kind, het wet wat er gaat gebeuren en dat geeft zekerheid. Het is bij emotioneel ondersteunen belangrijk dat de pedagogisch medewerker de kinderen veel positieve waardering geeft (prijzen en belonen). Dit doet zij door te laten zien dat zij vertrouwen heeft in wat de kinderen doen. En dat ze de kinderen steunt in wat zij doen. Ook als er kinderen zijn die ergens moeite mee hebben, blijft de pedagogisch medewerker rustig en vol vertouwen in de kinderen. De pedagogisch medewerkers kijken goed naar de kinderen en weten goed te bepalen wat het kind denkt en voelt, zodat zij weten wanneer je kinderen kunt ondersteunen en zodat de reactie die de pedagogisch medewerker geeft goed aansluit bij de behoefte van de kinderen. De pedagogisch medewerkers staan open voor signalen van de kinderen. Respect voor autonomie betekent dat de pedagogisch medewerkers de zelfstandigheid van de kinderen bevorderen en de eigen keuzes zo veel mogelijk respecteren Voor de pedagogisch medewerkers is autonomie van de kinderen erg belangrijk, omdat je zo kan zien wat de kinderen allemaal kunnen. Een ander aspect van autonomie is dat de pedagogisch medewerkers ervan uit gaat dat de kinderen al heel veel zelf kunnen. Het is dan hun taak om dit de kinderen te laten ervaren. De rol van de pedagogisch medewerkers hierbij is: De kinderen de ruimte geven om problemen zelf op te lossen, bijvoorbeeld door je niet meteen mee te bemoeien als ze ruzie hebben De kinderen de ruimte geven om zelf te kiezen, bijvoorbeeld waar ze mee willen spelen of wat ze op hun boterham willen. De kinderen de ruimte geven om zelf initiatieven te nemen, bijvoorbeeld door ze dingen te leren vragen. Hierdoor proberen we de kinderen zelfstandig te laten worden. Als ze iets niet kunnen, is dat geen probleem. We leren de kinderen dat het niet erg is en dat ze dan om hulp kunnen vragen. Structuur bieden: Beleidsplan Naschoolse Opvang Wolkewietje 7
Ervoor zorgen dat de kinderen weten wat ervan hun wordt verwacht. Dit gebeurt door een vaste regelmaat in de groepen en door duidelijke regels. Deze regelmaat en regels zijn niet zo strak dat daarmee de vrijheid van de kinderen wordt ingeperkt. In een goede structuur is er een evenwicht tussen duidelijkheid aan de ene kant en ruimte voor eigen initiatieven aan de andere kant. Structuur is nodig als je kinderen zelfstandig wilt laten werken en spelen. En ook als je hen wilt helpen nieuwe uitdagingen op te zoeken en die tot een succesvol einde te brengen. Informatie en uitleg: Zijn afgestemd op de aandacht, de activiteit en het niveau van het kind. Daarnaast is goede informatie en uitleg opgebouwd uit kleine stapjes en bevat weinig onnodige uitwijdingen die de uitleg alleen maar verwarrend maken. Hierdoor begrijpen kinderen de pedagogisch medewerker makkelijker. Het houdt kort gezegd in: zeggen wat je doet en benoemen wat je ziet. 1.2 Hoe observeren en bevorderen wij het welbevinden van de kinderen? Het welbevinden van de kinderen wordt nauwlettend in de gaten gehouden. Dit gebeurt d.m.v de dagelijkse observaties, bewust of onbewust. Daarmee wordt bedoeld via aandachtspuntenlijst voor oudergesprekken. De pedagogisch medewerkers stimuleren door hun opstelling de kinderen, om zich verder te ontwikkelen. De ontwikkeling wordt nauwlettend in de gaten gehouden. Hierop wordt per kind verschillend gereageerd, waarbij steeds een afweging zal zijn of het kind gestimuleerd en /of uitgedaagd moet worden. Of dat de nadruk ligt op het afremmen van bepaald gedrag.. in groepsbesprekingen komt het welbevinden van de kinderen uitgebreid aan de orde. D.m.v observaties, gesprekken met ouders en elkaar. Een kind moet zich prettig voelen op de groep. 1.3 Hoe dragen wij waarden en normen over aan kinderen, rekening houdend met de diversiteit binnen en buiten ons Naschoolse opvang Er wordt door de pedagogisch medewerker veel aandacht besteed aan een positieve sfeer in de groepen. Dit gebeurt door positief gedrag aan te moedigen en te prijzen. Er wordt doelbewust activiteiten aangeboden. Het samenspel van de kinderen wordt gestimuleerd. Ze gaan op het juiste moment lekker naar buiten om zich daar lekker uit te leven. Soms is het even wat minder gezellig en vraagt een kind of een groepje kinderen negatieve aandacht. De pedagogische medewerkers weten hoe ze daar mee om moeten gaan. Ze weten dat alle kinderen wel eens een bui hebben of in sommige ontwikkelingsfasen behoorlijk dwars kunnen zijn en dat sommige kinderen elkaar daarin versterken. Pedagogisch medewerker zullen dan aan de kinderen laten zien hoe het ook op een andere manier kan. In dit alles wordt rekening gehouden met de achtergrond van de kinderen. Wat bij de één gewoon is, hoeft bij een ander helemaal niet zo gewoon of vanzelfsprekend te zijn. Wat in de inleiding al werd gezegd is dat Naschoolse opvang Wolkewietje een grote diversiteit aan kinderen hebben. Zij hebben allemaal verschillende waarden en normen en gewoontes. Wij zullen hier rekening mee houden en ook gebruiken. Het blijft een samenwerking dus we moeten elkaar tegemoet komen. Want op een naschoolse opvang heb je nu eenmaal te maken met een groep kinderen. Als je je verdiept in waarden en normen van anderen, dan zal je elkaar ook veel beter begrijpen. Voorop staat dat de kinderen zich geaccepteerd voelen een weten dat ze altijd welkom zijn in de groep Beleidsplan Naschoolse Opvang Wolkewietje 8
2. De pedagogisch medewerker biedt emotionele veiligheid en uitdaging 2.1 Hoe bouwen wij met elk kind een relatie op waarin emotionele veiligheid wordt geboden Zoals al eerder in dit beleid beschreven(zie 1.1), is emotioneel ondersteunen zeer belangrijk. Als een pedagogisch medewerker het kind op een goede manier ondersteunt, bij bijvoorbeeld een nieuwe activiteit, dan voelt een kind zich veel zekerder. De pedagogisch medewerker kijkt goed naar het kind, laat merken dat zij begrijpt wat het kind bedoelt. Ze speelt in op waar de aandacht van het kind op gericht is en verwoordt dat. Ze moedigt het kind aan en prijst het. Door kinderen goed te ondersteunen, vergroot je hun zelfvertrouwen. Voorwaarde voor een goede ondersteuning is dat je open staat voor signalen van het kind. Ook hierbij wordt weer rekening gehouden met de cultuur en gebruiken van het kind. Zoals al in de inleiding verteld is, willen wij graag weten wat de gewoontes zijn thuis. Zodat wij een bepaald gedrag van een kind kunnen begrijpen. Vervolgens kunnen wij hier dan op inspelen. Als de pedagogisch medewerker goed op het kind kan reageren en op het gedrag kan inspelen, krijgt het kind vertrouwen in zichzelf en zijn omgeving. Het kind leert dat de pedagogisch medewerker er voor hem is en dat zij hem begrijpt. De pedagogisch medewerker wet wat het kind nodig heeft en kan dit bieden. Zij kan ook uitleggen waarom zij op deze manier reageert op het gedrag van het kind. Goed kunnen inspelen op de signalen van het kind noemen we responsiviteit(respons=antwoord). Een sensitieve houding en responsiviteit van de pedagogisch medewerker is essentieel bij het opbouwen van een vertrouwensband tussen pedagogisch medewerker en kind. De relatie met de pedagogisch medewerker bepaalt voor een belangrijk deel of een kind zich veilig op de naschoolse opvang. 2.2 Welke uitdaging bieden wij aan kinderen. Bij naschoolse opvang wordt veel gewerkt aan de zelfstandigheid, zelfredzaamheid van de kinderen. Zo worden de kinderen gestimuleerd om problemen zelf op te lossen, zelf initiatief te nemen en zelf te kiezen. Natuurlijk wel binnen duidelijke grenzen. Er wordt gekeken naar wat een kind al kan en wat voor hem of haar een uitdaging is. Zo kan voor het ene kind het strikken van de veters al een uitdaging zijn, voor de ander is dit alleen uitschool komen en zelfs het alleen buiten spelen op straat. Als kinderen uiteindelijk iets doen wat ze eerst niet wilden/konden doen, geven wij complimentjes zodat hun zelfvertrouwen versterkt wordt. Ook het meehelpen bij huishoudelijke klusjes wordt door de pedagogisch medewerkers erg gestimuleerd. 2.3 Hoe praten wij over ons pedagogisch handelen en hoe wordt de pedagogisch medewerker hierbij ondersteund. Er wordt dagelijks nagedacht over ons pedagogisch handelen. Je bent elke dag bewust bezig met de kinderen. Met de pedagogisch medewerkers houden één keer per maand en groepsbespreking. In die bespreking praten we over de ontwikkeling van de kinderen. De locatiemanager begeleidt deze besprekingen. Zij wordt weer door een inhoudelijke pedagogisch medewerker ondersteund. Zijn er vragen dan kunnen we bij haar terecht. Bovendien houden we teamvergaderingen met inhoudelijke onderwerpen. Dan wordt er met het hele team over ons pedagogisch handelen gesproken. In deze vergaderingen wordt het beleid besproken en geïmplementeerd. Beleidsplan Naschoolse Opvang Wolkewietje 9
3 De groep: sociale competenties en waarden en normen. 3.1 Hoe werken aan sociale competenties van de kinderen: gelegenheid om elkaar te ontmoeten en ervaringen met elkaar te delen? De groep is een belangrijk middel tot opvoeding in de naschoolse opvang. Een belangrijk aspect van het werken met groepen voor de individuele ontwikkeling van kinderen, is dat zij de groep als spiegel kunnen gebruiken. Doordat er voortdurend andere kinderen om hen heen zijn, kunnen zij zien, wat leeftijdsgenootjes doen en hoe zij dat doen. Dit heeft een hele duidelijke positieve kant. Kinderen zijn thuis vaak wat meer op zichzelf aangewezen. Soms hebben zij broertjes en/of zusjes, maar meestal niet in dezelfde leeftijd. In de groep hebben zij volop de mogelijkheden om met leeftijdsgenootjes in contact te komen. In een groep kunnen kinderen heel goed leren zich sociaal te gedragen. Zij moeten leren rekening te houden met de anderen. In een groep hebben ze volop de gelegenheid om iets met anderen te doen. De groep kan een vast gegeven worden: het is een veilige plek, waar ze fijn kunnen spelen en waar ze zich op hun eigen tempo kunnen ontwikkelen. Alle kinderen hebben hun eigen individuele ontwikkeling. Uiteraard zal hieraan de nodige aandacht worden gegeven. Waar moet je dan bijvoorbeeld aan denken?. Kinderen die samen eten en leren op elkaar te wachten. Kinderen die spelmateriaal delen met de anderen. Netjes op je beurt wachten voor de computer. Andere kinderen helpen die nog niet zo goed weten hoe iets werkt 3.2 Welke regels en rituelen hanteren wij om de waarde van de groep tot zijn recht te laten komen? Als de kinderen uit school komen, eten ze een warme maaltijd en drinken ze gezamenlijk. Wij hechten hier veel waarde aan. De kinderen krijgen de gelegenheid om hun verhaal kwijt te kunnen, vertellen wat ze op school hebben gedaan. Ook worden de kinderen hierdoor meer bewust van elkaar. Zo zien ze wie er die dag allemaal op de opvang aanwezig zijn, maar ook wie er niet zijn en waarom niet. Dit is ook één van de redenen waarom we het belangrijk vinden dat alle kinderen op schoolvrije dagen vóór 9.30 uur gebracht worden. 3.3 Hoe bieden wij kinderen zicht op de buitenwereld? Wat ondernemen wij met de kinderen zodat ze buiten de groep zelf ervaringen op kunnen doen? Op dagen dat de kinderen wat langer bij ons zijn, bijvoorbeeld in de vakanties en op margedagen- gaan we veel op stap. Er wordt dan aan de kinderen gevraagd wat ze willen doen. Met deze informatie proberen de pedagogisch medewerkers een programma te maken waar alle kinderen zich in kunnen vinden. Daarbij wordt er rekening gehouden met de groepsgrootte. Hoe jonger de kinderen, hoe minder er per leidster mee mogen. Ook vragen wij de ouders of het kind mee mag met Beleidsplan Naschoolse Opvang Wolkewietje 10
uitstapjes. Ouders ondertekenen hiervoor een speciaal formulier. Daarnaast vinden we een afwisselend programma belangrijk: zowel ontspanning, sportieve activiteiten als culturele uitstapjes. Een aantal voorbeelden: Speeltuinen in de buurt Strand Museum Bowlingbaan Zwembad Theatervoorstelling Tijdens deze uitstapjes maken we meteen gebruik van de mogelijkheid om de kinderen dingen te leren over het verkeer en het openbaar vervoer. Beleidsplan Naschoolse Opvang Wolkewietje 11
4. De ruimte en inrichting 4.1 Hoe bieden wij veiligheid en uitdaging in de binnen en buitenruimte? De groepsruimtes zijn verdeeld in verschillende hoeken. Hierdoor kunnen de kinderen ongestoord spelen, met een klein groepje of alleen. Er is hierbij sprake van een duidelijke structuur, zodat de kinderen weten wat er waar gedaan mag worden. Zo kan er in de en hoek rustig een computerspel worden gedaan, terwijl er in een andere hoek druk gestoeid kan worden. Sommige kinderen hebben na een schooldag vaak nog behoefte aan geborgenheid, zijn moe of vragen wat meer persoonlijke aandacht. Hiervoor is er in iedere groepsruimte een zithoek Ingericht, zodat ze even lekker rustig kunnen zitten en eventueel op schoot kunnen kruipen. Boeken, zowel voorlees als prentenboeken, kunnen hierbij een uitkomst bieden. 4.2 Hoe komt onze werkwijze tot uitdrukking in de inrichting? Zoals in onze hele beleidsplan terugkomt, vinden wij autonomie van het kind en structuur erg belangrijk. De groep is ook een rijke omgeving met verschillende materialen. Het is een groep waar het kind zich prettig voelt. De groepsruimtes zijn voor de kinderen een stimulerende, maar ook een vertrouwde en veilige plek. Dit zie je met name terug in de inrichting van de ruimtes, door het creëren van hoekjes. Kinderen kunnen zo rustig spelen en worden niet gauw afgeleid. Dat geeft rust in de groep. Daarnaast zien de pedagogisch medewerkers niet altijd alles wat de kinderen doen. Zo krijgen ze de ruimte om zelfstandig te spelen en zelf problemen op te lossen. 4.3 Wat bieden wij de kinderen buiten de groep, in de buitenruimte en buiten de naschoolse opvang. Om de kinderen buiten te kunnen laten spelen, maken wij gebruik van de niet aangrenzende speeltuin tegenover het gebouw van de naschoolse opvang de Heemraadsspeeltuin Zo vinden wij het belangrijk dat de kinderen actief bezig zijn en niet de hele dag zitten, dat doen ze op school al genoeg. Daarnaast kunnen ze motorisch veel sneller verder ontwikkelen als ze actief bezig zijn. Ook bouwen ze meer weerstand op door regelmatig buiten te zijn. Vooral het buiten spelen in de winter is zeer goed voor de weerstand. Beleidsplan Naschoolse Opvang Wolkewietje 12
5. Samenwerking met ouders. 5.1 Hoe bieden wij ruimte en respect voor diversiteit in de samenwerking met ouders? In de inleiding is al aangeduid dat Naschoolse opvang Wolkewietje een opvang is waar ouders en kinderen met diverse culturele achtergronden gebruik van maken. Ons doel :Kinderen zich thuis laten voelen en alle kansen geven om zich te ontwikkelen. Kinderen kunnen zich goed ontwikkelen en voelen zich veilig als je ook hun achtergrond begrijpt. Dat houdt in dat je bepaalde gewoontes of gebruiken niet direct gek. vindt, maar dat je je interesseert in de ander en daardoor elkaar ook beter begrijpt. Daarom zijn oudercontacten ook zo belangrijk. Ouder, pedagogisch medewerker en kind moeten elkaar goed leren verstaan.. Wanneer een ouder het kind met een gerust hart aan de pedagogisch medewerker overdraagt, zal het kind zich eerder veilig gaan voelen. Daarom willen wij graag weten wat een kind thuis gewend is, bijvoorbeeld als het gaat om eetgewoonten. Maar ook of de ouders met hun kind Nederlands praten of hun eigen taal. Binnen Naschoolse opvang Wolkewietje is Nederlands de voertaal. Het is belangrijk voor een ouder om te weten dat hij of zij gerespecteerd wordt. Naschoolse opvang Wolkewietje kan zich natuurlijk niet helemaal aan passen aan de individuele ouder, we werken immers in groepen. Ook willen wij ons aan het beleid houden. Wel is er ruimte voor een gesprek. Elkaar accepteren en respecteren is de grondslag hiervoor. 5.2 Hoe gaan wij om met de verschillen tussen thuis en het kindercentrum? Wij vinden dat de relatie tussen ouders en pedagogisch medewerkers een gelijkwaardige relatie is, waarbij beide hun eigen deskundigheid hebben. De pedagogisch medewerker kan ouders adviezen geven over hun kind. Deze adviezen worden gegeven vanuit de ervaring die de pedagogisch medewerker heeft. De ouders kunnen van hun kant ervaringen van thuis doorgeven, waarmee de pedagogisch medewerker weer haar voordeel kan doen. In deze samenwerking is het van groot belang om respect en begrip voor elkaar te hebben. Hierbij kom je soms verschillen tegen. Je probeert hierbij elkaar tegemoet te komen. Soms lukt dat, soms ook niet. We moeten niet vergeten dat je bij de naschoolse opvang met een groep kinderen te maken hebt. Kinderen kunnen goed het onderscheidt maken tussen thuis en de opvang. Door respect voor de ander te hebben, kun je eventuele verschillen bespreken en tot een compromis komen. Uiteindelijk willen wij ons wel aan onze richtlijnen houden. Verschillen tussen thuis en de opvang zul je altijd houden. We proberen het wel zo goed mogelijk op elkaar aan te sluiten. 5.3 Hoe betrekken wij ouders bij pedagogisch denken en doen? De ouder wordt bij de inschrijving geïnformeerd over de oudercommissie. Ook als een ouder een actieve rol in wil hebben. De oudercommissie heeft een belangrijke stem binnen de naschoolse opvang. Zo heeft zij instemmingsrecht over het pedagogisch beleidsplan. Beleidsplan Naschoolse Opvang Wolkewietje 13
Wij vinden de mening van de ouder zeer belangrijk. Een andere manier om de ouder bij de opvang te betrekken is onze werkwijze te laten zien d.m.v foto.s. Zo kunnen ouders zien hoe wij werken en kunnen ze hier dan op reageren en er vragen over stellen. Tijdens de oudergesprekken vragen wij wat de ouders van de werkwijze van de naschoolse opvang vinden. Ook in een exit gesprek is er ruimte om hierover te praten.zo.n gesprek vindt plaats als een kind de opvang verlaat. Belangrijk is dat je op deze manier ouders betrokken houdt bij het beleid van de naschoolse opvang. Staan zij achter onze werkwijze? Hebben ze op- of aanmerkingen over de werkwijze? Hoe komen dingen over op ouders? Uit zulke gesprekken kunnen verbeter punten naar voren komen en dat is goed. Ook voor ons geldt dat we nooit te oud zijn om te leren. De vaste contacten die ouders dagelijks hebben bij het halen van hun kinderen, vormen de belangrijkste schakel tussen de ouders en de naschoolse opvang. Wij vinden het dan ook fijn als ouders hier de tijd voor nemen. In deze vaak korte- gesprekken kun je al veel kwijt. Zo kun je ook peilen of een ouder ons pedagogisch den ken en doen onderschrijft. Wij gaan er vanuit dat de ouders op die manier met ons samenwerken aan ons doel: Een Naschoolse opvang bieden waar kinderen zich thuis voelen en alle kansen hebben om zich te ontwikkelen. Beleidsplan Naschoolse Opvang Wolkewietje 14
6. Kinderparticipatie 6.1 Welke rol speelt kinderparticipatie op de naschoolse opvang? De tijd die de kinderen op de NSO doorbrengen is hun vrije tijd. We vinden het daarom belangrijk dat ze inspraak hebben in hoe ze die tijd willen besteden. Er zijn grote verschillen tussen de kinderen. Allemaal hebben ze een eigen mening en eigen voorkeuren. Vaak moeten ze zich hier nog bewust van worden en leren om deze mening duidelijk te maken aan anderen. Daarin worden ze door ons ondersteund en aangemoedigd. Dit geeft zelfvertrouwen en daarnaast worden ze gestimuleerd om zelfstandig na te denken. Er zijn verschillende vormen van kinderparticipatie. Zo geven we de kinderen informatie over onderwerpen die hen aangaan, hierdoor worden ze bij de NSO betrokken en krijgen ze de mogelijkheid te reageren. Ook kunnen de kinderen uit zichzelf informatie vragen. Daarnaast vragen wij hen om advies en stellen een plan voor waar ze wel of niet mee kunnen instemmen. De meest vergaande vorm van medezeggenschap is kinderparticipatie is medezeggenschap. In dat geval beslissen de kinderen over onderwerpen die hun aangaan. Zij worden betrokken bij het ontwikkelen van plannen. Een goed voorbeeld hiervan is de totstandkoming van het activiteitenprogramma tijdens de vakanties. Kinderparticipatie is voor alle leeftijden, maar elke leeftijdsgroep heeft een eigen aanpak nodig. Zo hebben we bijvoorbeeld met de allerkleinsten kleine gesprekjes over wat mag/niet mag en als ze mogen kiezen, geven we ze weinig keuze mogelijkheden. Het gaat daarbij om onderwerpen waarbij ze op korte termijn het resultaat kunnen zien. Naarmate ze ouder worden, kunnen ze verder voorruit kijken en verbaal steeds beter uit de voeten. We stellen dan meer open vragen en vragen naar de eigen mening, laten ze zelf oplossingen bedenken en voorstellen doen. Op deze manier worden de kinderen uitgedaagd om met elkaar en met volwassenen van gedachten te wisselen en te onderhandelen, hun sociale vaardigheden ontwikkelen zich en ze voelen zich meer betrokken bij de opvang. De naschoolse opvang gaan ze meer zien als hun eigen plek waar ze met plezier naar toe gaan. Beleidsplan Naschoolse Opvang Wolkewietje 15