Jeren Defauw Zals het klkje thuis tikt... Herken je dit? Je kmt thuis van schl met de aut. Je papa drukt p een knpje aan de muur. De garageprt gaat pen. Je springt uit de aut en det het licht aan in de gang. Mama geeft je een zen. Dan strijkt ze verder. De tv staat aan. Pff, wat is het warm binnen. Je trui gi je in de zetel. De verwarming staat erg hg. Papa gaat achter zijn pc zitten. Die stnd ng aan van daarnet. Je hebt drst. Je neemt een beker uit de kast. Die vul je nder de kraan met water. Heerlijk, dat frisse water! Gaat het er bij ju k z aan te? Dat kan beter! Energie bij de vleet Om het licht aan te den heb je elektriciteit ndig. Om te verwarmen aardgas. Water strmt niet zmaar uit de kraan. Een prt gaat niet vanzelf pen. Het kan allemaal dankzij energie. Energie heb je ndig m iets te kunnen den. We gebruiken vr vele dingen energie. De bekendste srt energie is znder twijfel elektriciteit. Je cmputerspel, de vaatwasmachine, je elektrische tandenbrstel... Alles verbruikt elektriciteit. Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.1
Energie, waar ben je? Waar kmt energie vandaan? Zit ze verstpt in het stpcntact? Er zijn vele manieren m energie De warmte uit de kachel thuis is k energie. Je fietslicht gebruikt een batterij. Die batterij is één brk energie. Je te maken. Kernenergie, zegt dat je iets? In grte kerncentrales zet men kernenergie m in elektriciteit. lichaam heeft k energie ndig. Z kun je bewegen en spelen. De energie daarvr zit in ns vedsel. Energie is veral! Niet iedereen vindt kernenergie z fantastisch. Het kan gevaarlijk zijn bij een ramp. Zals in Japan, ng niet z lang geleden. Ok kunnen mensen van kernenergie verschrikkelijke wapens maken. Gelukkig bestaan er andere Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.2
manieren. Z kan je k energie maken uit steenkl f aardgas. Maar weer zijn er prblemen. Steenkl en aardgas zitten nder de grnd f in de zee. Maar plts is alles p. Geen steenkl f aardgas meer! Energie maken uit steenkl f aardgas is truwens erg vervuilend vr nze natuur. Vr planten, dieren en mensen is het erg ngeznd! rekening van de elektriciteit betalen geen lachertje. Het aardgas vr de verwarming is k niet gedkp. Energie is duur! Veel energie verbruiken is k slecht vr de natuur. Denk aan de uitlaatgassen van een aut. Die kmen in de lucht terecht. Lucht die we inademen. Wat ngeznd is vr nze aarde, is ngeznd vr ns. De natuurvervuiling maakt mensen en dieren ziek. Redenen geneg dus m energie te besparen. Want he minder energie we ndig hebben, he gedkper en he beter vr de natuur. Besparen p energie Energie maken kst veel geld. Vr je mama f papa is de Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.3
in de maand van de energiebesparing. Misschien k in juw buurt? De maand van... Oktber is de maand van de energiebesparing. Net als in de vrige jaren. In ktber prberen de mensen minder energie te verbruiken. Ze krijgen k uitleg ver he ze dit kunnen den. Dit jaar is het del de huizen minder energie te laten verbruiken. Hangt er islatie nder je dak p zlder? Bestaan je ramen uit enkel f dubbel glas? Vraag het eens thuis! He energie besparen? Meer en meer mensen zeken uit he ze energie kunnen besparen. Natuurvriendelijke energie is de tekmst. Denk aan windmlens, waterkrachtcentrales f znnepanelen. Je kent er zeker één van. Deze 'grene' energie kent de laatste jaren veel succes. Wind, water en zn zullen er altijd zijn! Vele steden en gemeenten rganiseren acties en activiteiten Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.4
Kleine dingen, maar ze maken het verschil! Het belangrijkste is echter dat we geen energie verspillen! He dan? Heel simpel! Enkele kleine ideetjes. Laat het licht nit branden als je de kamer verlaat. Draag een extra trui zdat de verwarming niet hger heft. Neem een duche en geen bad. Je hebt immers meer water ndig vr een bad.... tikt het nergens! Thuis kun je k je best den. Let p! Je kmt thuis van schl met de fiets. Met je sleutel pen je de vrdeur. Er is ng geneg licht in de gang. De lamp de je daarm niet aan. Mama geeft je een zen. Ze strijkt verder. De tv staat niet aan. Het is niet te warm in huis. Gelukkig draag je een Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.5
dikke trui. Papa gaat vr de pc zitten. Hij zet hem aan. Je drinkt een glas water van de kraan. Zie je het verschil? Den maar! speciale laag, m de warmte binnen te huden (kern)centrale: fabriek m energie te maken vervuilend: ngeznd, vuil makend znnepanelen: platen die de stralen van de zn mzetten in energie Verklarende wrdenlijst De schuin gedrukte wrden uit de tekst wrden hiernder verklaard. aardgas: gas dat uit de bdem kmt elektriciteit: energie m apparaten uit zichzelf te laten werken islatie: bedekken met een Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.6
En nu jij! 1. Oktber is de maand van de? tekenfilms energiebesparing kernenergie windmlens 2. Wat is een vrm van energie? elektriciteit aardgas verf steenkl 3. Wat werkt p elektriciteit? tv lamp vetbal meester f juf 4. Energie besparen is belangrijk. Wat kun je den? juist: kleur duim mhg fut: kleur duim mlaag Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.7
De verwarming staat aan. Je det het raam pen. Je fietst naar schl. Je kijkt niet veel naar de tv. Je slaapt met het licht aan. 5. Waar let jij p in ktber? Maak er een mie tekening ver. (Illustratieverantwrding: het cpyright p de illustraties berust bij de vlgende persnen, firma's en instellingen: Ina Hallemans (tekeningen), Image Select (p. 2), Kurt De Bruyn - Ftlia.cm, Ian Hlland - Ftlia.cm (p. 4), zentilia - Ftlia. cm (p. 5) Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.8