Aanbod SchakelKlas voor Kleuters

Aanbod SchakelKlas voor Kleuters

Van woorden word je wijzer De SchakelKlas voor Kleuters (SKK) van FlevoMeer Bibliotheek biedt in Lelystad al ruim tien jaar ambulante begeleiding aan kleuters die meer dan een jaar taalachterstand hebben. Alle kinderen in groep 1 en 2 uit het reguliere basisonderwijs die minder dan 2.000 Nederlandse woorden kennen, komen in aanmerking voor deze SchakelKlas. Dit kunnen nieuwkomers zijn, maar ook kleuters die in Nederland geboren zijn. Doel van de extra begeleiding is leerlingen zonder een taalachterstand in het Nederlands aan groep 3 te laten beginnen, het moment waarop het onderwijs talig wordt. Dit intensieve onderwijs wordt gegeven in de kleuterperiode en vindt plaats tijdens reguliere schoolweken. De SchakelKlas voor Kleuters is met ingang van het schooljaar 2016-2017 actief op dertig basisscholen in Lelystad en begeleidt daar wekelijks ongeveer tweehonderd leerlingen. Twee keer per week komt een vaste ambulant begeleider van de SKK naar de school van de aangemelde kleuters om ze in hun eigen vertrouwde schoolomgeving te begeleiden, dit altijd in overleg en samenwerking met de leerkracht van het kind. Daarnaast is ook de ouderbetrokkenheid bij het leren van de Nederlandse taal een belangrijk onderdeel om de grote taalachterstand te verminderen. In het vervolg wordt de Schakelklas voor Kleuters aangeduid met de afkorting SKK en geldt dit aanbod ook voor de andere gemeenten in het werkgebied van FlevoMeer Bibliotheek. Naast Lelystad, zijn dat de Noordoostpolder, Dronten, Zeewolde en Urk. Maar de SKK doet méér! Basisscholen kunnen de vertrouwde band, die de leerlingen, de leerkracht en de ouders hebben met de ambulant begeleider verbreden. Enkele voorbeelden hiervan zijn: intensievere begeleiding van de nieuwkomers in Nederland ambulante nazorg bieden aan Taalklasleerlingen, leerlingen voor wie Nederlands de tweede taal is (NT2) die vanuit de Taalklas doorstromen naar het reguliere basisonderwijs begeleiding van leerlingen met een zwakke beheersing van de Nederlandse taal in groep 3 ouders van de leerlingen betrekken bij het project voor ouderbetrokkenheid Leren gaat thuis door het aanbieden van extra begeleiding op maat Alle ambulant begeleiders van FlevoMeer Bibliotheek zijn bevoegde leerkrachten basisonderwijs en hebben zich gespecialiseerd in het woordenschat-onderwijs volgens het Viertaktmodel van Verhallen. Dat houdt in voorbewerken, semantiseren (uitleggen), consolideren en controleren van nieuwe woorden. Voor de SKK geldt dat we met ons aanbod willen aansluiten bij het brede taalbeleid van uw basisschool, dat we onze deskundigheid delen met het hele schoolteam en dat ouders een actieve rol krijgen. In deze brochure worden de verschillende mogelijkheden van de SKK voor uw basisschool verder toegelicht. Op www.flevomeerbibliotheek.nl vindt u in de menubalk onder basisonderwijs een YouTube-filmpje van de SKK dat duidelijk laat zien waar wij in de praktijk mee bezig zijn. Voor vragen en het bespreken van een aanbod op maat kunt u vrijblijvend contact opnemen met Lize van der Veen, coördinator SKK, E l.vanderveen@flevomeerbibliotheek.nl T 088 008 0720

1. Begeleiding kleuters met taalachterstand Voor de groepen 1 en 2 in het basisonderwijs biedt de SKK ondersteuning aan aan kleuters die het Nederlands helemaal niet of onvoldoende beheersen. Kinderen met een woordenschat van minder dan 2.000 woorden komen in aanmerking voor begeleiding. Bepalend voor de toelating is de normering van de passieve Taaltoets voor Alle Kinderen, oftewel de TAK van Cito. Ook de voortgang wordt twee keer per jaar (rond november en april) met deze TAK gemeten en daarna met de leerkracht afgestemd. De begeleiding vindt plaats op de basisschool van de betreffende leerling(en) door een vaste ambulant begeleider van de SKK. Omdat het voor kinderen van belang is om woorden te leren in een context, sluiten we aan bij het thema dat in de klas wordt behandeld. De ambulant begeleider legt de betekenis van de woorden uit. In de groep worden de woorden vaak herhaald, waardoor ze worden onthouden. Ook door te doen verbindt het kind zich sneller met een woord, bijvoorbeeld door te voelen, te eten of iets te maken. Er wordt methodisch gewerkt met kernwoordenposters, waarop iedere week vijf andere kernwoorden centraal staan. De woordkeuze gaat altijd in overleg met leerkrachten. Het is een mix van zelfstandig naamwoorden, werkwoorden en begrippen. Per kernwoord komen drie tot vijf uitbreidingswoorden aan de orde, waarmee vervolgens kan worden gedifferentieerd. Ouders worden bij de begeleiding betrokken, door ze minimaal één keer per jaar uit te nodigen om een SKK begeleiding op uw school mee te maken. De SKK onderhoudt een website waarop per thema diverse filmpjes en liedjes worden verzameld. Hiermee kunnen ouders en kinderen thuis oefenen. Verder krijgt de leerling de kernwoordenposter mee naar huis, hierop staat altijd een tip om thuis aandacht aan te besteden. En ieder schooljaar worden alle ouders en hun kinderen uitgenodigd voor een leuke en leerzame middag in FlevoMeer Bibliotheek, altijd een hoogtepunt. maximaal 4 kleuters afhankelijk van de TAK toets leerkracht / intern begeleider Kosten per schooljaar e 8.875,00 voor de eerste groep van 4 kleuters e 5.150,00 per volgende groep 2. Intensieve begeleiding nieuwkomer kleuters Kleuters die net naar Nederland zijn gekomen en een andere taal spreken, kunnen in een reguliere kleuterklas worden aangemeld. Ze kunnen zich helaas heel eenzaam en ongelukkig voelen in hun nieuwe Nederlandse wereld. De intensieve begeleiding voor nieuwkomer kleuters begeleidt leerlingen en hun leerkrachten in deze eerste periode met veel aandacht en begrip. Er wordt gewerkt met een woordenwaaier, de eerste woorden richten zich op zelfredzaamheid en belangrijke emoties. Als de SKK op uw school al een kleutergroep begeleidt, kunnen de nieuwkomer kleuters mee in deze begeleiding. De extra begeleiding is dan twee keer in de week meer, dus in totaal vier keer per week. maximaal 2 kleuters blok van 12 weken vier keer per week een half uur Taalklas / leerkracht / intern begeleider Kosten per groep e 4.000,00 voor de eerste groep van 2 kleuters e 2.450,00 per volgende groep

3. Doorgaande lijn groep 3 Als kinderen naar groep 3 gaan, vervalt de begeleiding van de SKK. Kleuters gaan met de overgang naar groep 3 leren lezen en schrijven en rekenen, ze krijgen vanaf dat moment te maken met talig onderwijs. In de begeleiding van de SKK in groep 1 en 2 is aangesloten op de thema s die speelden in de klas. Maar in groep 3 wordt gewerkt met methodes als Veilig Leren Lezen en komen dus heel andere woorden en begrippen aan bod. Leerlingen met een taalachterstand hebben baat bij een vloeiender overgang naar groep 3 met daarbij speciale aandacht voor woorden, begrippen en gebruikte methodes in groep 3. Zo kan bijvoorbeeld het woord mis worden begrepen met een plaatje van een voetbal naast het doel. maximaal 4 leerlingen blok van 12 weken leerkracht / intern begeleider Kosten per groep e 2.250,00 4. Extra begeleiding boven de 2.000 De SKK neemt kinderen in begeleiding met een woordenschat onder de 2.000 woorden. Maar ook leerlingen met een taalachterstand die daar net boven scoren en een steuntje in de rug kunnen gebruiken bij hun woordenschat en begripsvorming. Tot ongeveer de leeftijd van acht jaar is het kinderbrein extra gericht op taalverwerving. Deze taalgevoelige periode leent zich heel goed voor onze extra taalondersteuning, zodat ook deze kinderen zonder taalachterstand kunnen doorstromen naar groep 3. En hun kansen vergroten op een succesvolle schoolcarrière en later met plezier terugdenken aan hun basisschooltijd. maximaal 4 leerlingen afhankelijk van de TAK toets Taalklas / leerkracht / intern begeleider Kosten per groep e 7.575,00

5. Ambulante begeleiding NT2 op maat NT2 leerlingen die naar de Taalklas zijn geweest, stromen na een jaar door naar het reguliere onderwijs. Ze hebben dan al veel bijgeleerd. Maar vaak is hun taalbeheersing en woordenschat nog niet op het gewenste niveau, zodat ze moeilijk aansluiting vinden bij de lesstof van alle vakken in de klas. Op verzoek van uw school kan de SKK NT2 begeleiding op maat verzorgen oftewel ambulante nazorg aan Taalklas leerlingen bieden. Dit geldt voor leerlingen uit de groepen 3 tot en met 8 die vastlopen in hun ontwikkeling door onvoldoende kennis van de Nederlandse taal. Voor een warme overdracht van de NT2 leerlingen wordt na aanmelding eerst contact opgenomen met de Taalklas. Tijdens de nazorg nemen de leerling en de ambulant begeleider samen de leerstof door van de volgende week. Dit pre-teaching is belangrijk om moeilijke begrippen te verduidelijken. De leerling krijgt in de begeleiding ook werkstrategieën aangereikt en leert eigen vorderingen bij te houden in een persoonlijke portfolio. Het contact vanuit de SKK met de leerkracht gaat via e-mail. Tijdens de begeleiding is er maximaal drie keer overleg: bij de start voor maken van afspraken, halverwege en aan het einde een evaluatie. individueel blok van 12 weken Taalklas / leerkracht / intern begeleider Kosten per blok e 2.200,00 per leerling 6. Ouderbetrokkenheid Leren gaat thuis door Leren gaat thuis door wil, conform de eisen van de Inspectie van Onderwijs, stimuleren dat ouders thuis met ontwikkelingsactiviteiten ondernemen en intensiever participeren in de voor- en vroegschoolse periode van hun kind. Er wordt volop rekening gehouden met de thuistaal en de aanpak past naadloos bij de ouderbetrokkenheid 3.0. Het doel van het project Leren gaat thuis door is om het hele schooljaar de betrokkenheid van de ouders bij de (taal)ontwikkeling van hun jonge kinderen te vergroten. Ouders ontdekken inspirerende nieuwe mogelijkheden en oefenen hier ook mee. Met deze ervaring en kennis kunnen ze na afloop zelfstandig verder of als ouders gezamenlijk optrekken en elkaar blijvend motiveren. Er kan zo een (h)echte win-win situatie ontstaan. Ouders van kleuters of de ouders van kinderen van de samenwerkende speelzaal komen in aanmerking voor dit project. Deelnemers kunnen op twee momenten van het schooljaar instappen. De begeleiding wordt uitgevoerd door een ambulant begeleider van de SKK, bij voorkeur degene die ook de begeleiding doet van hun eigen kind, en verder een trainer die werkt volgens de methode TOLK voor taalontwikkeling. TOLK staat voor Taal aanbieden, Overnemen wat het kind zegt en goed teruggeven, Luisteren en Kijken. Het is een methode voor taalstimulering die ouders activeert tot een rijk en gevarieerd taalaanbod. Uw schoolteam, en eventueel de samenwerkende peuterspeelzaal, krijgt van ons in een praktische bijeenkomst inzicht hoe deze aanpak werkt om de ouderbetrokkenheid te vergroten. Tijdens de uitvoering blijven de leerkrachten een actieve rol spelen om de communicatie tussen ouders en uw basisschool te bevorderen. Leren gaat thuis door bestaat uit drie fasen: een voorbereidende fase met overleg, werving en planning, een uitvoerende fase en een evaluatie- en borgingsfase. In de uitvoerende fase zijn er naast de trainingsbijeenkomsten voor de ouders, twee keer per jaar ontspanningsactiviteiten georganiseerd door ouders, panelgesprekken tussen de leerkracht en ouders en een afsluitende bijeenkomst. minimaal 15 ouders Uitvoerende fase 30 bijeenkomsten door SKK ambulant begeleider, verdeeld in twee trajecten van 15 bijeenkomsten 10 bijeenkomst met TOLK trainer een regiegroep van leerkrachten, pedagogische medewerkers Kosten per groep op aanvraag

Contactgegevens Lize van der Veen Coördinator SchakelKlas voor Kleuters E l.vanderveen@flevomeerbibliotheek.nl T 088 008 0720 De Promesse 4 8232 VX Lelystad www.flevomeerbibliotheek.nl www.flevomeerbibliotheek.nl