domein stevensweert 30.01.2014
colofon Gebiedsvisie: Domein Stevensweert Opdrachtgever: Gemeente Maasgouw Provincie Limburg Opdrachtnemer: Heusschen*Copier Rijksweg 12 6271 AE Gulpen Contactpersoon: Marc Heusschen Projectcode: 13514 Versiedatum: 30.01.14 2
inhoudsopgave Inleiding Analyse en visie Landschappelijk raamwerk Model 1: gescheiden accomodaties Model 2: brink als ontmoeting Fasering 4 6 7 8 12 16 3
inleiding 1.1. Aanleiding De familie Sangers van de camping Sangershoeve te Ohé en Laak heeft de wens om te komen tot een tweede camping binnen het gebied dat bekend staat als het Eiland in de Maas. Een eerder verzoek daartoe op een locatie in de nabijheid van de Stevolplas te Ohé en Laak werd door het gemeentebestuur van Maasgouw afgewezen. Bij de vaststelling van de structuurvisie Maasgouw 2030 op 5 juli 2012 werd het college van burgemeester en wethouders van Maasgouw door de gemeenteraad opgedragen om in overleg met de ondernemer te zoeken naar een geschikte locatie voor een seizoensgebonden camping. In oktober 2012 werd er door de gemeente een quickscan vervaardigd van een tiental potentiële locaties binnen Eiland in de Maas. Aan de hand van een multicriteria-analyse resteert vervolgens de voorkeur voor een drietal locaties binnen het toeristisch recreatief concentratiegebied Porta Isola te Stevensweert. Eveneens in oktober, vervaardigt initiatiefnemer met zijn adviseur een vergelijking van de 3 denkbare locaties met de pro- en contra s. Uiteindelijk wordt in gezamenlijkheid geconcludeerd dat de locatie van de huidige voetbalvelden unaniem de voorkeur heeft. Bij de verdere ontwikkeling vormt deze locatie dan ook het uitgangspunt. De gemeenteraad van Maasgouw heeft een beleidskader vastgesteld over de clustering van buitensportaccommodaties. Onderdeel hiervan is onder andere een samenwerking dan wel fusie tussen de voetbalverenigingen RKVV Stevensweert en RKVV Walburgia. De activiteiten van de voetbalvereniging RKVV Stevensweert worden daarbij verplaatst naar de accommodatie te Ohé en Laak. De huidige voetbalvelden in Stevensweert komen dan vrij. De gemeente Maasgouw is momenteel in overleg met de betreffende verenigingen om een en ander te concretiseren. De vrijkomende sportvelden kunnen daarbij strategisch worden ingezet voor de verwezenlijking van het wensbeeld zoals weergegeven in de Structuurvisie gemeente Maasgouw 2030. De gemeente Maasgouw neemt het standpunt in dat de eventuele ontwikkeling van een camping binnen dit gebied, integraal moet worden bezien vanuit een totale gebiedsvisie voor Porta Isola en omgeving (e.o.). Dit met het uiteindelijke doel dat de diverse initiatieven elkaar versterken en zullen leiden tot een kwalitatieve afronding maar vooral ook een kwaliteitsimpuls voor het volledige gebied Porta Isola e.o. Vanwege de gewenste integraliteit hebben bij de verdere uitwerking de gemeentelijke structuurvisie Maasgouw 2030 maar ook de door de combinatie Maasplassen BV en ArcusZuid vervaardigde ontwikkelingsvisie Havens Stevensweert/Porta Isola als basis gefungeerd. Als randvoorwaarde hebben gediend de uitgangspunten in de door de gemeenteraad vastgestelde structuurvisie Maasgouw 2030 in afstemming met, de eerder door de combinatie Maasplassen B.V. en ArcusZuid vervaardigde herontwikkelingsvisie en het programma van eisen van de familie Sangers voor de camping. Van belang is dat het vormgeven van deze gebiedsvisie om medewerking vraagt van alle binnen deze gebiedsontwikkeling betrokken partijen. 1.3 Status en vervolgtraject De status van deze gebiedsvisie is het dienen als raamwerk waarbinnen geopereerd kan worden en waarbij, voor wat betreft de camping, zo goed als mogelijk voortgeborduurd wordt op de voorgestelde verkavelingstructuur. De uiteindelijke planning voor de mogelijke realisatie van een camping, staat of valt met een definitieve overeenstemming over de samenwerking dan wel fusie tussen de voetbalverenigingen van Stevensweert en Ohé en Laak en het gebruik van de sportvelden te Ohé en Laak. Als die is genomen kunnen de benodigde procedures worden ingezet. De gemeente hoopt dat deze aansprekende gebiedsvisie, waarbij de herinrichting van de sportvelden is ingepast in de omgeving, de daadwerkelijke verplaatsing van de sportvelden in gunstige zin zal beïnvloeden. Provincie Limburg heeft de uitwerking van de gebiedsvisie gesteund vanwege het belang dat zij hecht aan een ruimtelijke kwalitatieve goede ontwikkeling van de recreatieve potentie van het gebied Eiland in de Maas als onderdeel van de structuurvisie Maasgouw 2030, de intergemeentelijke structuurvisie Maasplassen en het Masterplan Maasplassen. Zij hecht daarbij waarde aan een goede toekomstige ruimtelijke kwaliteit van het gebied tussen het beschermd stads- en dorpsgezicht van Stevensweert enerzijds en Porta Isola e.o. anderzijds. Hierbij ziet zij ruimtelijke kwaliteit als de goede functie op de goede plek op de goede manier ingepast in de omgeving. De voorliggende visie geeft daarvoor het inspirerende raamwerk. Indien alle partijen met deze visie als inspiratiebron positief gestemd zijn, hoopt zij dan ook dat voorliggende visie tot een daadwerkelijke realisatie van een nieuwe seizoensgebonden camping leidt met een positief effect naar de omgeving en aangrenzende initiatieven. In februari 2013 werd besloten tot de vervaardiging van een gebiedsvisie. Op dat moment had de Provincie Limburg net opdracht aan ontwerp bureau Heusschen*Copier verleend om een inspiratieboek Kamperen en Landschap op te stellen. In de klankbordgroep voor de totstandkoming van dit inspiratieboek zat tevens dhr. P.H.M. Sangers, als vertegenwoordiger vanuit campingeigenaars. Het idee van ondernemer Sangers was om de gevraagde gebiedsvisie mee te laten liften als uit te werken voorbeeld in het inspiratieboek Kamperen en Landschap. Opzet van dit inspiratieboek is echter het bieden van ontwerpprincipes en wezenlijke inrichtingsmaatregelen per landschapstype in Limburg. Dit met doel inspiratie te bieden voor de verbetering van de ruimtelijke inpassing van kampeerterreinen. Een uitwerking van een nieuw aan te leggen kampeervoorziening in de vorm van een gebiedsvisie paste daarmee minder in de opzet van het Inspiratieboek. In onderling overleg tussen provincie, gemeente en ondernemer is daarom besloten voorliggende gebiedsvisie via een aparte opdracht door ontwerpbureau Heusschen*Copier te laten uitwerken. 1.2 Doel en randvoorwaarden Doel van deze gebiedsvisie is de ontwikkeling van een 2e camping Sangershoeve op de locatie van de voetbalvelden integraal te bezien vanuit een totale gebiedsvisie voor Porta Isola en omgeving. De binnen dit gebied acterende partijen zullen uitgedaagd moeten worden tot initiatieven, welke leiden tot een kwaliteitsimpuls voor en afbouw van Porta Isola e.o. Via een integrale benadering aan de hand van een aantal werksessies en een eindpresentatie met alle betrokken partijen geeft de visie duidelijkheid aan de afzonderlijke initiatieven. Met de in deze visie opgenomen fasering wordt het mogelijk gemaakt dat deze initiatieven in hun eigen tempo tot ontwikkeling kunnen worden gebracht. 1.4 Werkwijze Buro Heusschen*Copier heeft onderzoek gedaan naar de landschappelijke zone tussen Stevensweert en Porta Isola, inspelend op toekomstige kleinschalige verblijfsrecreatieve ontwikkelingen. Dankzij een gedegen analyse van de omgeving heeft Buro Heusschen*Copier een gebiedsvisie opgesteld voor Stevensweert. De gebiedsvisie heeft geresulteerd in een tweetal modellen met instrumenten voor de vormgeving van het landschappelijk raamwerk in en rondom Stevenweert. De instrumenten variëren van landschappelijke interventies op verschillende schaalniveaus tot reparatie- en transformatiestrategieën. In het boekwerk wordt aangetoond hoe het landschappelijk raamwerk er uit zou kunnen zien als de verschillende ingrepen worden toegepast. Beide modellen tonen aan op welke wijze een camping inclusief vakantieaccommodaties haar plek vindt in het landschap en hoe zij goed geïntegreerd kan worden zonder het waardevolle groene karakter te verliezen. Daarnaast wordt aangetoond op welke manier deze ontwikkeling kan worden gefaseerd waarbij kwaliteit wordt gewaarborgd in iedere fase. 4
inleiding 5
analyse visie In de analyse en visie gaan we in op de beleving van ruimtes in en rondom Stevensweert. Wat betekenen zij in hun huidige vorm? Hoe kunnen kansen en kwaliteiten worden benut? Op welke wijze kunnen knelpunten worden omgevormd tot nieuwe mogelijkheden? Analyse + open ruimte vormt een buffer tussen de dorpsrand van Stevensweert en Porta Isola + herstel vestigingswerken rond de rand van Stevensweert af + reeds aanwezige open ruimtes bij Stevensweert geven maat en schaal van het landschap weer + landschappelijk gebied rond Meerse Kamp als recreatief uitloopgebied + dijk rond Eiland zorgt voor een duidelijke grens tussen fijnmazige structuur van het bebouwingslint met huisweiden en de grootschaligheid van het agrarisch gebied + brink (Eiland) als centraal punt (oriëntatie) - zichtrelaties naar het Meerse kamp ontbreken, de bezoeker beleefd minder de gelaagdheid van het landschap - Porta Isola ligt volledig geïsoleerd zonder een duidelijke representatieve (recreatieve) ontsluiting, hierdoor heeft Stevensweert geen relatie met de plas De Kis Visie De visie voor het gebied is om de open ruimtes te benadrukken, te behouden en functioneel te gebruiken. Daarnaast is het zaak de open ruimtes onderling te verbinden door een uniforme uitstraling en functionele samenhang. Het gebied wordt door een aantrekkelijke hoofdontsluiting ontsloten in de vorm van een groen lint. Deze hoofdontsluiting vormt tevens de kapstok waaraan het landschappelijk raamwerk wordt opgehangen. De zichtrelaties maken een belangrijk onderdeel uit van de beleefbaarheid van de (open) ruimtes. Deze ingrepen worden vertaald naar een landschappelijk raamwerk. - storende ontwikkelingen aan de randen van Stevensweert zoals, tennis, parkeren, en brandweer, hierdoor is er geen samenhang in de dorpsrand en ook de landschappelijke inpassing ontbreekt - bestaand clubgebouw voetbalvereniging heeft een minder fraaie uitstraling en is gedateerd 6
landschappelijk raamwerk Belangrijk uitgangspunt van het landschappelijk raamwerk is om een verbinding te maken tussen de dorpskern van Stevensweert via Porta Isola richting Eiland. De Sportlaan die langs de oostkant van Stevensweert ligt vormt een belangrijke route tussen Eiland en de dorpskern van Stevensweert en verbindt tevens het nieuw te ontwikkelen hotel en waterwoningen. De Sportlaan wordt aangezet met laanbomen zodat het een duidelijke drager vormt in het landschap. Daarnaast wordt de ruimtelijke kwaliteit van de tussenruimtes verbeterd. Deze zullen zich kenmerken door hun openheid en groene karakter. Deze ruimtes worden aan elkaar geregen door het bestaande netwerk op te waarderen en daar waar nodig aan te vullen. Op deze manier is het mogelijk een rondje te maken langs alle landschappelijke parels van de omgeving waaronder De Kis, de Meerse Kamp en de vestingwerken. sportlaan De bestaande dorpsrand van Stevensweert wordt kwalitatief afgerond door een groene zoom. Hierbij wordt de bestaande dorpsmantel en het evenementenveld opgewaardeerd waardoor achterkanten vervallen en het gebied zich met elkaar verweeft. Het huidige tenniscomplex wordt landschappelijk ingepast door hagen en boomgaarden. De plek van de huidige voetbalvelden biedt kansen voor het ontwikkelen van een camping, mits deze zijn open en groene karakter behoudt. Vanuit deze camping komt een duidelijke groene verbinding met De Kis. De verbindingen optimaliseren tevens de connectie van Stevensweert met De Kis en het achterliggend gebied. Door deze landschappelijke ingrepen zal Porta Isola uit haar isolement komen en zich verweven met Stevensweert, de nieuwe camping en het omliggende landschap. 7
Model 1 gescheiden accomodaties In deze gebiedsvisie zijn twee ontwikkelmodellen mogelijk. Model 1 geeft invulling aan de voormalige voetbalvelden door de aanleg van staanplaatsen en camperplaatsen binnen een groen kader waarbij Porta Isola zich voegt naar het omringend stedelijk weefsel. Model 2 verweeft zich meer met Porta Isola door de aanleg van een brink, met rondom hoeves die verhuurd kunnen worden als vakantieappartement, dan wel ingezet kunnen worden voor de vestiging van centrale voorzieningen. 1:2000 Kenmerkend voor model 1 gescheiden accommodaties is het functioneren van twee gescheiden verblijfrecreatieve accommodaties naast elkaar. Porta Isola kan haar bestaande plannen op de braakliggende gronden realiseren. De toekomstige camping met om en nabij 100 staanplaatsen en 20 camperplaatsen wordt gerealiseerd op de huidige voetbalvelden. Binnen het groene kader is flexibiliteit mogelijk in het type kampeervoorzieningen waarbij aangetekend moet worden dat eventueel meer permanente verblijf recreatieve kampeervoorzieningen (bv chalets) tegen Porta Isola voorzien zijn. De ontsluiting van Porta Isola blijft gehandhaafd. De camping wordt vanuit de huidige ontsluiting bij de voetbalvelden gerealiseerd. zone voor standplaatsen chalets Verbinding van de twee accommodaties De twee accommodaties worden minimaal verbonden door middel van een smal looppad tussen de camping en het strand van Porta Isola. bestaande leiding Sfeer De sfeer van de gebouwen en openbare ruimte van Porta Isola wordt niet verbeterd. Verbinding met Stevensweert Door een nieuwe ontsluiting langs de tennisvelden en het opwaarderen van de bestaande route langs het parkeerterrein ontstaat een betere verbinding naar de kern van Stevensweert. Bezoekers vanuit Stevensweert worden minimaal gestimuleerd om via de camping en Porta Isola naar het strand en water te lopen. Conclusie Als er vanuit Porta Isola geen drijfveer is om de structuur van het bestaande park te verbeteren is dit het meest haalbare model. Zowel camping als Porta Isola kunnen afzonderlijk van elkaar hun eigen plan realiseren. Voor de camping geldt dat dit gebeurt binnen de kaders van het opgestelde structuurplan. 8 geluidscontour bebouwingsvrije zone
Model 1 gescheiden accomodaties 9
Model 1 gescheiden accomodaties 10
Model 1 gescheiden accomodaties 11
model 2 brink als ontmoeting Het model brink heeft zoals de naam al doet vermoeden een centrale ruimte als belangrijk uitgangspunt. Dit plein fungeert als entree voor de twee accommodaties. De pleinranden worden door hoogwaardige vakantiewoningen (in de vorm van hoeves) gevormd, dan wel ingezet kunnen worden voor de vestiging van centrale voorzieningen. Hierdoor ontstaat er voor beide accommodaties een gemeenschappelijk gebied met verschillende mogelijkheden. Op welke wijze deze vorm krijgt is nader te bepalen. De bestaande ontsluiting van zowel sportvelden als Porta Isola vervallen. De bestaande ingang van de sportvelden wordt enkel gehandhaafd voor de campers. 1:2000 Verweving van de twee accommodaties De verweving is in dit model optimaal, één adres met een hoogwaardig uiterlijk en het van hieruit beginnend routenetwerk door de twee accommodaties. De accommodaties worden ruimtelijk verbonden met het park waarbij in de daaraan grenzende bebouwing gezamenlijke voorzieningen ondergebracht kunnen worden. Overwogen en onderzocht zou kunnen worden om ook de bestaande voorzieningen zoals parkeerplaats en tennisbanen in dit geheel op te nemen. Sfeer De sfeer wordt door de nieuwe pleinbebouwing duidelijk verbeterd. De gebouwen met een bijzonder uitstraling zorgen voor een herkenbare identiteit die past bij de context van Stevensweert. Deze verbijzondering zet zich tevens door in het nog niet gerealiseerde gedeelte van Porta Isola. bestaande leiding Verbinding met Stevensweert Ook bij dit model wordt de verbinding van en naar Stevensweert duidelijk opgewaardeerd met functies vanaf de rand van Stevensweert tot aan de plas. (mogelijkheid om dit te versterken tot rondje De Kis) Conclusie Het model brink is weliswaar een ingrijpend model maar ook het model met de meeste potenties voor zowel Porta Isola als de camping. Door het creëren van een gezamenlijk ontmoeting ontstaat de kans voor het integraal ontwikkelen en exploiteren van braakliggende gronden. geluidscontour bebouwingsvrije zone 12
Model 2 brink als ontmoeting 13
model 2 brink als ontmoeting 14
Model 2 brink als ontmoeting 15
fasering sportlaan sportlaan 1 Realisatie groenstructuur 2.1 Realisatie camping - ontwikkeling van hoofdgroenstructuur langs Sportlaan - groene zoom langs dorpsrand Stevensweert, groene strips met verstrooid groen waarbinnen huidige en nieuwe functies hun plek vinden en die tevens de bestaande dorpsrand kwalitatief afrond - landschappelijke inpassingen van tennisvelden en parkeervoorzieningen d.m.v. hagen en boomgaarden - betere verbinding Stevensweert met plas De Kis en Eiland langs zuidkant Porta Isola - realisatie camping plus beheerderswoning - hoofdontsluiting vanuit noordkant vanaf Sportlaan 16
fasering sportlaan sportlaan 2.2 Toevoeging hoeves 3 Uitbreiding Porta Isola en brink - toevoeging hoeves, landschappelijk ingepast door boomgaard - ontwikkeling volwaardige entree Porta Isola en camping - ontwikkeling van meerdere hoeves (onderscheidende vakantiewoningen) 17