Macroeconomie Hoofdstuk 1 t/m 6 en 9 t/m 12

Macroeconomie Hoofdstuk 1 t/m 6 en 9 t/m 12 Inflation rate: meet hoe snel prijzen stijgen employmentrate: meet deel van de beroepsbevolking zonder werk Real GDP: meet de totale inkomen van iedereen in de economie Is een stijdende lijn met terugvallen Recessie: milde daling Depressie: sterke(re) daling Deflatie: periodes van dalende prijzen inflatie: periodes van stijgende prijzen Endogenous variables: variablene die een model wil uitrekenen : Q d, Q s Exogenous variabele: variabelen die zijn gegeven : P, Y Q d :D(P,Y) Q s :s(p,pm) Er word gestreven naar evenwicht tussen vraag en aanbod : demand = supply : Q d = Q s Market clearing: vraag en aanbod passen zich aan elkaar aan Doordat prijzen flexibel of sticky zijn is er niet altijd evenwicht maar wordt er wel naar gewerkts, market clearing gaat er namelijk vanuit dat prijzen flexibel zijn maar in het echt zijn ze (op korte termijn) namelijk vast GDP: 1) Totale inkomen van iedereen in de economie 2) totale uitgave aan goederen en service van de economie 1) en 2) stelt hetzelfde voor omdat de uitgaven(expenditure) gelijk moet zijn aan het inkomen Stock: hoeveelheid gemeten op een bepaalde tijd : wealth Flow: hoeveelheid gemeten per tijdseenheid : income/expenditure GDP: price x quantity (prijs x hoeveelheid) gebruikte goederen zijn niet deel van de GDP, behalve als het verkocht word voor meer dan de eerdere prijzen -> toegevoegde waarde Imputed value: geschatte waarde(prijs) van goederen Nominal GDP: som van basisjaar prijzen x huidige hoeveelheid Real GDP: som van basisjaar prijzen x basisjaarhoeveelheid GDP deflator: x 100 % CPI: : CPI: prijzen veranderen (2 x zelfde mandje goederen) Net exports: waarde van goederen en services exported naar andere landen minus de waarde van goederen die andere ons voorzien : Export import NX = EX-IM GDP = Consumptie + investment + Government puchases + net exports : C + I + G + NX GNP = GDP + factor payments from abroad factor payments to abroad NNP = GNP Depreciation Unemployment rate: Labour force participation rate = 100%!! 100 % Labour force = number of employed + number of unemployed GDP hangt af van : 1) een economies inputs : factoren van productie en 2) haar vermogen om inputs in outputs om te zetten, represented door de productie functie

Factoren van productie zijn de inputs die gebruikt worden om goederen en services te produceren. De twee belangrijkste zijn kapitaal en arbei. Y= F (K,L) Constant returns to scale: zy = F(zK, zl) Factor prices: prijs van factoren van productie Profit = revenue costs ( inkomen kosten) Kosten kapitaal: rental price of capital R Kapitaal arbeid: wages W Profit = inkomsten kosten arbeid kosten kapitaal = PY WL RK MPL: the marginal product of labour = F(K, L+1) F(K,L) : extra hoeveelheid productie een bedrijf krijg tvan een extra unit arbeid Δprofit = Δrevenue Δcost = (P x MPL) W MPK: marginal product of capital : zelfde als MPL maar dan met kapitaal Δprofit = Δrevenue Δcost = (P x MPK) R Een bedrijf wenst iedere factor van productie totday het marginale product van de factor gelijk is aan zijn reële factor: MPL = " en MPK = Economic profit = Y - (MPL x L) (MPK x K) dit kan 0 zijn MPL x L -> totale kosten voor arbeid MPK x K-> totale kosten voor kapitaal Cobb Douglas functie Capital income = MPK x K = αy Labour income = MPL x L = (1-α)Y F(K,L) = A * K α * L 1-α MPL = (1-α) A * K α * L α ((afgeleide)) MPL = α A * K α-1 * L 1-α C = C(Y-T) C hangt af van taxes en productie MPC: stel MPXC = 0,7 -> als je 1,00 verdiend geef je 0,7 uit en spaar je 0,30 Investment hangt af van real interest rate = rente : I(r) Nominal interest rate : rente over schuld/sparen Reëele rente = nominale rente inflatie : (r = i π) G = T: Balanced budget G> T: budget deficit G<T : budget surplus Open economie: Y = C + I + G G staat vast, T staat vast, I = I(r), C = C(Y-T) I = Y C G National savings: S = Y-T C + (T-G) = I Private saving: Y T-C public saving : T G S = I(r) (S staat vast) Fiscaal beleid is het effect van veranderingen in overheidsuitgave of belastingen op de economie Monetair beleid de maatregelen die de centrale bank kan nemen om het valuta op peil te houden -> ookwel de controle over de money supply genoemd

Geld: - Store of value - Unit of account - Medium of exchange Fiat (fiduciair) geld: waarde omdat het zo is vastgesteld door de overheid (ofzo) zoals papiergeld Commodity money: goederen die waarde hebben door het materie zoals goud en zilver Currency = valuta = geldig betaalmiddel van een land zoals euro, dollar Quantity equation: Money x velocity = price x transactions : M x V = P x T Velocity V: hoe vaak een geldstuk rongaat in een economie Transaction T: hoeveel verkocht word (bijv 60 broden in een jaar) Ookwel: M x V = P x Y (als p prijs is van unit van productie) (M/P) D = ky -> Supply = demand -> M/P = KY M/K = PY V = 1/K V staat vast-> alleen M (geld ) kan PY veranderen PY = nominale GDD % change M + % change V = % change P + % change Y % Change M: bepaald door de central bank % change V = 0 % change P = inflation rate % change Y staat vast Dus de centrale bank heeft totale controle over inflatierate Nominal interest rate = I : the interest rate that the bank pays Real interest rate : the increase in your purchasing power Koopkracht: hoeveel goederen men kan kopen met het besteedbaar inkomen r = i π i = r + π e met π is de inflatierate en π e is de geschatte inflatierate de vraag naar geld hangt af van het inkomen en de nominale rente : (M/P) D = L(i,Y) M/P = L(i,y) = L(r+π e,y) Real variables: variabelen die gemeten kunnen worden door (physical units) Nominal variables : variabls express in in terms of money Open economie: Y = C + I +G + NX (= GDP) S = I + NX -> NX = S I S I = net capital outflow NX = trade balance : NX = positief = trade surplus en NX = negatief = trade deficit Current account balance = NX + net factor income from abroad (NFIA) + net unilateral transfers NFIA: factor payments from abroad factor payments to abroad GNP = GDP + NFIA Kleine open economie r = r* met r* = world interest rate NX = S I(r*) waarin S vast staat S = Y C(Y-T) G

Policies that raise saving or lower investment lead to a trade surplus and policies that lower saving or raise investment lead to a trade deficit. Nominal exchange rate e is de relatieve prijs van de valuta van twee landen, bijvoorbeeld als de nominal exchange rate tussen de euro en jen 140 jen per euro is dan: 1 euro = 140 yen Real exchange rate ε is de relatieve prijs van goederen tussen twee landen, zo krijg je voor 1 mars in nederland bijvoorbeed 1,4 mars in japan!! Real exchange rate = : ε = e * Als de real exchange rate hoog is dan zijn buitenlands goederen relatief goedkoop en binnenlandse producten relatief duur. Als de real exchange rate laag is dan zijn buitenlandse goederen rel. duur. Real exchange rate is relted to net exports, wanneer ε laag is, is NX hoger : NX(ε) %change in e = % change in ε + % change in P* - % change in P % change in e = % change in ε + ( π-π*) L = E + U L = labour force, E = employed workers, U = unemployed workers Rate of unemployment : U/L s = aantal werkende mensen dat hun baan verliest f = aantal werkeloze mensen die een baan vinden $ % = ' '+) Frictie werkeloosheid : werkeloosheid omdat het tijd kost om een goede baan te vinden Structural werkeloosheid: werkeloosheid omdat er te weinig banen zijn -> doordat er een minimum loon is ingesteld waaroor er geen evenwicht voor vraag en aanbod is In the long run, prices are flexible and can respond to changes in supply or demand. In the short run, many prices are sticky at some predetermined level. Aggregate demand (AD) is the relationship between the quantity of output demanded and the aggregate pricelevel, in other wordse: the Aggregate demand curve tells us the quantity of goods and services people want to buy at any given level of prices. Aggregate supply (AS) is the relationship between the quantity of goods and services supplied and the price level. Long run: AS curve is verticaal Short run: AS curve is horizontal Over long periods of time, prices are flexible, the aggregate supply curve is vertical and changes in aggregate demand affect the price level but not output. Over short period of time, prices are sticky, the aggregate supply curve is flat and changes in aggregate demand do affect the econmy s output. Exogenous events that shift the aggregate demand or supply curve are called shocks to the economy. Demand shock: a shock that shifts the aggregate demand curve Supply shock: a shock that shifts the aggregate supply curve. Stabilization policy: policy actions aimed at reducing the severity of short-run economic fluctuations.

IS-LM model IS stands for investment and savings, and the IS curve represents what is going on in the market for goods and services LM stands for liquidity and money, and the lm curve represents what is happening to the supply and demand for money. Planned expenditure is the amount households, firms and the government would like to spend on goods and services (closed economy) E = C + I + G Keynesian cross : Y = E en E = C + I + G The equilibrium in the Keynesian cross is the point at which income equals planned expenditure. The ratio ΔY/ΔG is called the government-purchases multiplier ;it tells us how much income rises in response to a 1 increase in government purchases Tax multiplier: the amount income changes in response to a 1,0 change in taxes. ΔY/ΔT = -MPC/(1 MPC) IS curve; maak je met behulp van de I(r) en keynesian cross (zie blz 306) The is curve shows the combinations of the interest rate and the level of income that are consistent with equilibrium in the market for goods and services. The IS curve is drawn for a given fiscal policy changes in fiscal policy that raise the demand for goods and services shift the IS curve to the right. Change in fiscal policy that reduce the demand for goods and services shift the IS curve to the left. The downward sloping IS curve summarizes this negative relathinship between the interest rate and income LM curve: maak je met de market for real mony balences (blz 314) The LM curve shows the combinations of the interest rate and the level of income that are consistent with equilibrium in the market for real money balances. The LM curve is drawn for a given supply of real money balances. Decreases in the supply of real money balances shift the LMC curve upward. Increase in the supply of real money balances shift the LM curve downwards The upward-sloping LM curve summarizes this positive relationship between the interest rate and income A change in income in the IS/LM model resulting from a change in the price level represents a movement along the aggregate demand curve. A change in income in the IS/LM model for a given price level represents a shift in the aggregate demand curve Debt deflation theory describes the effects of unexpected falls in. the price-level In the short run, prices are sticky and we use the IS-LM model to examine how changes in policy influence the economy The aggregate demand curve summarizes the results from the IS-LM model by showing equilibrium income at any given price level. The aggregate demand curve slopes downward because a lower price level increases real money balances, loewers the interest rate, stimulates investment spending and thereby raises equilibrium income. Expansionary fiscal policy, an increase in government purchases or decrease in taxes, shifts the IS curve to the right. This shift increases the interest rate and income, the increase in income represents a rightward shift in the aggregate demand. Expansionary monetary policy shifts the LM Curve downward. This shift lowers the interest rate and raises income. This increase in income represents a rightward shift of the aggregate demand curve.

According to Mundell Flemimg model a small open economy with perfect capital mobility can be described by two equation: Y = C(Y-T) + I(r*) + G+ NX(e) IS* M/P = L(r*,Y) LM * Waarin de rente dus gelijk is aan de wereld rente r = r* Floating exchange rates.: The exchange rate is set by market forces and is allowed to fluctuate in response to changing economic conditions. In this case the exchange rate adjusts to achieve simultaneous equilibrium in the goods market and the money market, this equilibrium value can adjust In afbeelding: Ficscal policy waarder de IS curve naar links verschuift: inkomen verandert niet maar the exhange rate verandert wel. (IS* is geen rechte lijn ) Door monetary policy verandert de LM* curve naar rechts waardoor de exchange rate en het inkomen lager worden Trade policy waardoor import lager wordt, NX wordt hoger, NX curve verschuift naar rechts, IS curve verschuift naar rechts: exchange rate omhoog, inkomen blijft gelijk Small open economy with fixed exchange rate